tag:blogger.com,1999:blog-62347166242331144932024-03-13T05:32:44.192+02:00ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ ΑΠΟ ΚΕΡΙΘέματα μνήμης στο περιθώριο του χρόνουΠόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.comBlogger404125tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-49926146799742191342023-07-01T18:42:00.000+03:002023-07-01T18:42:20.654+03:00«Οι εποχές έχουν φτερά γιατί έρχονται και περνούν όπως η πεταλούδα», της Πόλυς Χατζημανωλάκη (δώδεκα εικόνες)<p> 1. Ελληνικό καλοκαίρι σε δυο εικόνες. Ένας κάβουρας που «χαροπαλεύει», ο Διγενής στα μαρμαρένια αλώνια, λέξεις από μια γλώσσα βυθισμένη στην ιστορία τεσσάρων χιλιάδων χρόνων. Στον αντίποδα, ένα παιδί που το μπουκώνει υστερικά η μητέρα του στο παραθαλάσσιο εστιατόριο. Στις σελίδες του Λακαριέρ και τα δύο. Μπορώ να συνεχίσω να τις βλέπω επ’ άπειρον: Η μαγεία της του λευκού των Κυκλάδων του Ελύτη και οι δονήσεις από τα φωτορυθμικά στις ντισκοτέκ μετά τα μεσάνυχτα. Ο Λιόντας της Τζιας και οι συζητήσεις λουομένων που κρυφακούς θες δεν θες.</p><p class="MsoNormal"><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">2. Ζηλεύω τους ανθρώπους που κάθονται στις αυλές τους τα βράδια που κάνω τους περιπάτους μου στα νησιά των διακοπών. Σβηστά φώτα στο μπαλκόνι, το μαγιό που στεγνώνει στην άκρη ή μια παρέα γύρω από ένα τραπέζι, κάποιος ετοιμάζει στην κουζίνα το φαγητό ακούγονται τα πιατικά, ακατανίκητη επιθυμία να κοιτάξω μέσα στο ξένο σπίτι. Κάποιοι ξεκουράζονται στα αραγμένα σκάφη τους, παίζουν τάβλι, σκάκι ή κρατούν ένα ποτήρι κρασί στο χέρι. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Times New Roman;">Τι ζηλεύω ακριβώς. Το ότι επιτελούν με αυτάρκεια και χάρη το πιο τετριμμένο κομμάτι της ζωής, το τίποτα, κάτι που εγώ δεν το έχω καταφέρει ακόμα και γι’ αυτό λυπάμαι. </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">3. Ο Σκοτ Φιτζέραλντ γράφει κάπου ότι χρησιμοποίησε τα τετράδια της Κάθρην Μάνσφιλντ για τις περιγραφές της Νότιας Γαλλίας στο «Τρυφερή είναι η νύχτα». Ποιος; Αυτός που κι αν έχει ζήσει στη Γαλλική Ριβιέρα, στα ξενοδοχεία της. Γιατί άραγε; Είναι επισφαλής για αυτόν που γράφει η βιωμένη του εμπειρία σε σχέση με τη στιβαρή επιβεβαίωση του γραπτού λόγου ενός ομοτέχνου; <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Times New Roman;">Σήμερα, μπορείς να δεις φωτογραφίες και της τελευταίας λεπτομέρειας. Τη θέα από το δωμάτιο, το μπάνιο, την τραπεζαρία του ξενοδοχείου, από τη </span>Booking <span style="font-family: Times New Roman;">και την </span>Trip Advisor. Ωστόσο θα χρησιμοποιήσω τις σημειώσεις ενός εικοσιεξάχρονου συγγραφέα και θα νιώσω στα πόδια μου τη θέρμη που έχουν οι πέτρες στην παραλία του Οράν. Άρχισαν στο μεταξύ στο μέηλ να έρχονται καταιγιστικά μηνύματά από ξενοδοχεία την Αλγερία. Η πραγματικότητα που διαστέλλεται. Το τι σκέφτεσαι δεν είναι πια μυστικό για τις μηχανές του google. Είμαι υποψήφιος πελάτης. Αυτό είναι ο σκοπός μου, εκεί θέλω να βρεθώ με μια υπερφυσική παντοδυναμία. Ένας πύργος της Βαβέλ από την ανάποδη, ένα βουνό που ξηλώνεται και σιγά σιγά απλώνεται μέσα στην ακτή, της δίνει υπόσταση εδώ και ογδόντα χρόνια, αυτό έχει γράψει ο Αλμπέρ Καμύ στο «Καλοκαίρι» και τώρα γράφω κι εγώ για την πέτρα της Αριάδνης. Έβγαλα τα παπούτσια μου και περπάτησα δύο χιλιόμετρα πλάι στη θάλασσα, μέσα σε μια άχνη υδρατμών, μια λεπτή υφή, τράνζιτο της ύλης, ανάμεσα στις δύο υποστάσεις, την πέτρα και το αλμυρό νερό που διαβρώνει. Προφέρω τις μαγικές λέξεις, όπως ο Αδάμ Καδμόν το αλφάβητο και να η δημιουργία, εκείνου του κόλπου του 1939, ξανά. Το πρωί είχα αλάτι στα τσίνορα και φουσκάλες στα πόδια. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">4. Στο μπαλκόνι του σπιτιού μου διαβάζω. «Κοντά στην άγρια καρδιά» της Κλαρίσε Λισπέκτορ όχι αυτό που μετέφρασε η Αμαλία Ρούβαλη, αλλά μια αγγλική μετάφραση που βρήκα στο διαδίκτυο και συμβιβάζομαι. Ίσως οι περαστικοί που βγάζουν τα βόλτα τα σκυλιά τους, ή τα νέα παιδιά που αράζουν τα βράδια του Ιουλίου στο Ρέμα με ένα τρανζιστοράκι να θεωρούν ότι είμαι κι εγώ αυτάρκης όπως οι άνθρωποι στα νησιά. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">5. Αεράκι, ήλιος γλυκός, μυστηριώδης ερημία, σιωπή. Μεσημεράκι Κυριακής Ιουλίου και πάλι στο δρόμο, στην γειτονιά της Αθήνας. Κάποιος άφησε την πόρτα ανοιχτή, <i><span style="font-family: Times New Roman;">εξεγέρθητι Βορρά και</span></i> <i><span style="font-family: Times New Roman;">έρχου Νότε</span></i>. Η αιώρα μια αρχετυπική μέθη.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">6. Κόκκινα σκαθάρια γαντζωμένα στις κάψες ξεραμένων αγκαθιών. Ανά δύο, προσηλωμένα σε μια αόρατη ανταλλαγή. Όσο και να πλησιάζεις είσαι έξω από τον κόσμο τους. Το κουφάρι του φυτού και το ζευγάρωμα του ξενιστή. Ακινησία, σιωπή, ένας κόσμος σε άλλη κλίμακα, με άλλους ρυθμούς, προκλητικά ερυθρός, διάστικτος από τα χρώματα του πολέμου, υπήρχε απ' ανέκαθεν, αναδύεται τώρα που χαμηλώνουν οι ρυθμοί και τον παρατηρείς.<o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">7. Η νυχτοπεταλούδα "Γεράκι του λεβάντε" ή Theretra alecto της οικογενείας των Σφιγγιδών σε διάφορες λήψεις από κοντά όπως ακίνητη είχε σταθεί στη σήτα της μπαλκονόπορτας. Και στο όνομα και στην όψη φοβερή, όχι μεγαλύτερη από τέσσερα εκατοστά μήκος, και πάλι σε τρομάζει. <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Times New Roman;">Μια νυχτοπεταλούδα ήξερα με το όνομά της μέχρι τώρα την Αχεροντία άτροπο - περισσότερο για τις εμφανίσεις της στη λογοτεχνία άλλη εξοικείωση δεν έχω με τα πλάσματα αυτού του κόσμου, με τα εξωτικά ονόματα και τη σκοτεινή μορφή... </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Times New Roman;">Ο χώρος είναι γεμάτος περίεργους ήχους, βόμβους, υπερήχους, θωρακικές κοιλότητες, πόδια, γεννητικά όργανα εντόμων και αρθροπόδων που συντονίζονται και γεμίζουν όλο το φάσμα του ηχητικού πεδίου με τον τρόπο που αυτά ξέρουν και επικοινωνούν, Δημιουργούν ζωτικούς χώρους, οροθετούνται αναμεταξύ τους τους, αχαρτογράφητες περιοχές, αόρατες και σιωπηλές για τον άνθρωπο - εισβολέα που μόνο ένα βόμβο ακούει και αυτόν δεν τον καταλαβαίνει...</span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: Times New Roman;">Το Γεράκι του λεβάντε εκπέμπει τρομακτικούς υπερήχους για να διώχνει τις νυχτερίδες. Δεν ξέρω πώς φώναζε όταν το φωτογράφιζα. </span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">8. Ο πολικός αστέρας, η Άρκτος, η ουρά του Σκορπιού, ο Αντάρης, ο στάχυς της Παρθένου, το σπιτάκι ο Τοξότης, επιβεβαίωση μιας νομαδικής γνώσης, του μυστικού μιας περίεργης σέχτας. Ουράνιες παρατηρήσεις, ένα αλφαβητάρι που συλλαβίζουμε, σχήματα που εκστατικά διακρίνουμε στον ουρανό, κάθε χρόνο. Μια γνώση χαρούμενη σχεδόν που ανακαλείται με μοναδικό σκοπό να ακινητοποιηθεί ο χρόνος, το καλοκαίρι, η παρουσία του στερεώματος, η καθαρότητα του ουρανού, η ανάδυση των σχημάτων των αστερισμών με τις αρχέγονες ονομασίες. Ο κόσμος δημιουργείται κάθε καλοκαίρι από την αρχή, για να κοιτάξουμε ψηλά και να τον διαβάσουμε. Παρηγορία ότι είναι όλα είναι στη θέση τους και θα εμφανιστούν με αφορμή έναν άλλο ρυθμό ζωής. Ο βόμβος και τα φώτα της πόλης ρίχνουν ένα πέπλο ανάμεσα σε μας και τον ουρανό. Το ευεργετικό σκοτάδι που γεμίζει το χώρο το καλοκαίρι στην εξοχή, ένα σκοτάδι καθαρό, ξηρό, κατεβάζει τον ουράνιο θόλο σε μια τελετουργική στερεοσκοπία. Επανάληψη, αναγέννηση, μια ενιαύσια τελετουργία, καθησυχαστική και γεμάτη γοητεία. Τον υπόλοιπο καιρό κανείς δεν σκέφτεται να υπολογίσει αποστάσεις με έτη φωτός, γεννήσεις και θανάτους άστρων, να θυμηθεί παραδόσεις Ινδιάνων και την λυπημένη ιστορία της Πούλιας. Ποιος την βλέπει την Πούλια άλλωστε το χειμώνα; <o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">9. <span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1d2129;"><span style="font-family: Times New Roman;">Όπου μπορείς με τη φωτογραφική μηχανή να φέρεις τριάντα φορές πιο κοντά εκείνη τη βαρκούλα που βλέπεις στα ανοιχτά. Και την τράτα που ξεκινά το σούρουπο.</span></span><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1d2129;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1d2129;"><o:p> </o:p></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1d2129;">10. Κάποτε η θάλασσα πήρε μια </span><span style="color: #050505;"><span style="font-family: Times New Roman;">παράξενη μυρωδιά, βαριά, θαλασσινή. Οι άνθρωποι κοίταζαν στα ανοιχτά και νόμιζα πως ήταν από το πολεμικό πλοίο που συνήθιζε να περιπολεί αργά το απόγευμα, κάνοντας κύκλους γύρω από τον εαυτό του σαν να χορεύει τανγκό, αργά αργά... </span></span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal" style="background: rgb(255, 255, 255); margin-bottom: 0,0000pt;"><span style="color: #050505;"><span style="font-family: Times New Roman;">Δεν άργησα να μάθω ωστόσο, ότι η θάλασσα ήταν εκείνο το βράδυ γεμάτη νεκρά ψάρια, ένα καΐκι φορτωμένο μπάταρε και χύθηκαν στη θάλασσα. Γι΄αυτό η μυρωδιά, γι’ αυτό και τα πουλιά έσπευδαν εφορμώντας, ότι προλάβουν, άλλο και πάλι ετούτο με τους οιωνούς. </span></span><span style="color: #050505;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: rgb(255, 255, 255); margin-bottom: 0,0000pt;"><span style="color: #050505;"><span style="font-family: Times New Roman;">Κόσμοι που συνορεύουν, τα χωράφια και η θάλασσα, τα ψάρια, τα πουλιά, ο καθείς και το βασίλειό του. Μα που βρέθηκαν τόσα πουλιά εκεί στο λεπτό; Ο θάνατος. </span></span><span style="color: #050505;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: rgb(255, 255, 255); margin-bottom: 0,0000pt;"><span style="color: #050505;"><span style="font-family: Times New Roman;">Ο κάτοικος της πόλης μαθαίνει να ανασαίνει για ελάχιστα λεπτά μαζί τους τη ζωή και το θάνατο, να κοιτά εκστατικός το θαύμα της αρμονίας, της φύσης από το οποίο έχει αποξενωθεί...</span></span><span style="color: #050505;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="background: rgb(255, 255, 255); margin-bottom: 0,0000pt;"><span style="color: #050505;"> </span></p><p class="MsoNormal" style="background: rgb(255, 255, 255); margin-bottom: 0,0000pt;"><span style="color: #050505;">11. Το πρόσωπο του καλοκαιριού, λεπτομέρεια μαζί με τις τέσσερις εποχές, Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας, στις τέσσερις γωνίες ενός ψηφιδωτού στο Αρχαιολογικό Μουσείο του νησιού. Οι εποχές έχουν φτερά γιατί έρχονται και περνούν, όπως εκείνη η πεταλούδα </span><span style="color: #050505;"><o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal"><o:p> </o:p></p><p class="MsoNormal">12.<span style="color: #1c1e21;"> </span><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1c1e21;"><span style="font-family: Times New Roman;">Μια πεταλούδα μέσα στη θάλασσα - μια Βανέσα αταλάντα. Ποιο θαλασσινό άρωμα την έχει παρασύρει, αχ να καθίσει λίγο κάπου να ξεκουραστεί πού όμως, δεν υπάρχουν βραχάκια στη διαδρομή της. Πετά γρήγορα από μπροστά μου και την χάνω από τα μάτια. Δεν ξέρω πόσο βαθιά βλέπει, πώς προσανατολίζεται σε μεγάλες αποστάσεις.</span></span><o:p></o:p></p><p class="MsoNormal"><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1c1e21;"><span style="font-family: Times New Roman;"><br /></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="background: rgb(255, 255, 255); color: #1c1e21;"><span style="font-family: Times New Roman;">Πόλυ Χατζημανωλάκη <br /><br />Δημοσιεύτηκε κάποτε στις Αναγνώσεις της Αυγής </span></span></p>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-1134905915881214092022-04-25T19:26:00.000+03:002022-04-25T19:26:42.609+03:00«Ο Μανώλης και ο νταής, ο Γιωργής- Αη Γιώργης και ο Κώτσος στη σπηλιά του Δράκου. Συμβολικές δρακοντοκτονίες στο έργο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη»<p> </p><p></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQCbwf63kwf8zIppj6TlT1a6jw_ZpnxS84xDDuObJvzRDNE7vbiEh_3u3SWadh-gnl93PsyS5dexrk9ihkQwzx01zBH7QVQer0T4-YqCNszRNB-1QvR2FR7p9Y1AI5fvQwTQrXGt_6AS12ZOX6xmez3zC9uHExHtMIQPMThvDDGvhOLT1jxjnqGIBb/s957/%CE%B32.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="548" data-original-width="957" height="183" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhQCbwf63kwf8zIppj6TlT1a6jw_ZpnxS84xDDuObJvzRDNE7vbiEh_3u3SWadh-gnl93PsyS5dexrk9ihkQwzx01zBH7QVQer0T4-YqCNszRNB-1QvR2FR7p9Y1AI5fvQwTQrXGt_6AS12ZOX6xmez3zC9uHExHtMIQPMThvDDGvhOLT1jxjnqGIBb/s320/%CE%B32.jpg" width="320" /></a></div><br /><span style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;"><br /></span><p></p><p><span style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Σκιάθος, λιμάνι, </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;"> </span><span style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">Αύγουστος</span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">
</span><span style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">του 20… Περιμένω το πλοίο της επιστροφής. Μου τραβά την προσοχή μια
οικογένεια Δανών μπροστά στο μαρμάρινο ανάγλυφο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη.
Διαβάζουν με σπαστά Αγγλικά </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;"> </span><span style="background-color: white; font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;">το
συνοδευτικό κείμενο. </span><span style="font-family: "Times New Roman", serif; font-size: 12pt;"> </span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><i><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851 – 1911) <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><i><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Σκιαθίτης. Ο σπουδαιότερος Έλληνας διηγηματογράφος. Ο
συγγραφέας των ταπεινών και των καταφρονεμένων. Πλούσιο συγγραφικό και
μεταφραστικό έργο. Προστάτης της ορθόδοξης παράδοσης</span></i><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">.
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Όλα είναι αλήθεια. Χωράει όμως ο Παπαδιαμάντης σε ένα
επίγραμμα που απευθύνεται μάλιστα και στα Αγγλικά στον επισκέπτη; Θα μπορούσε
να σημαίνει άραγε κάτι για τους «ξένους»; Τους μακρινούς δηλαδή, τους «άλλους»;
Τους νεότερους ας πούμε; Μήπως πετρώνει και το έργο του και γίνεται μαρμάρινο
ανάγλυφο; Ανησυχούμε αν διαβάζεται σήμερα στην ίδια του τη χώρα. Σίγουρα έχει
μετασχηματιστεί σε σύμβολο, σε χαρακτήρα της αγιοσύνης. Μνημειώνεται και
λατρεύεται, γίνεται πια μακρινός γιατί η δημιουργία ενός «μύθου» δεν ευνοεί και
τη συνομιλία με το έργο ενός συγγραφέα που κατάφερε στην εποχή του και
διαπερνώντας τον καιρό να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καθρεφτιστεί
στο έργο του ο βαθύς πυρήνας του μυστηριώδους τοπικού μας ψυχισμού.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Αναρωτιόμουν αν θα υπήρχε ένα άλλο επίγραμμα, που να τον εκφράζει
και να τον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αποδίδει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με οικουμενική εμβέλεια, που περιέχει και
αυτούς, τους ξένους μέσα ιδιαιτερότητά του. Πλάνητας, ασκητής, μποέμ, ποιητής
των στοιχειωμένων τόπων, των κρουσμάτων, των κροτισμάτων, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ταλαντευόμενος ανάμεσα στο πάθος να ασκητέψει
και να παραμένει στο έργο του βαθειά ερωτικός...<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><br />
Τι θα γινόταν αν… Τι θα γινόταν αν τους είχα πλησιάσει;<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αν τους μιλούσα για τη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Γιορτή της Μπαμπέτ» της δικής τους <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάρεν Μπλίξεν, τις κόρες του εφημέριου – κι
αυτός παπαδοπαίδι ήταν – την φτώχεια τη στέρηση στο σπιτικό τους, την ανέλπιστη
κληρονομιά της υπηρέτριας και τη δική του θεία Αχτίτσα, τη επιταγή που κατάφερε
να εξαργυρώσει, όπως η Μπαμπέτ εξαργύρωσε με μιας όλη της την κληρονομιά… <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi74kDwSKIT-XO0sWmYyQXplHTxl0836PMZuqpCvZH20DCXWEtlsjfTYlFRrM4Fsn2R0Juou_kRvUJU1U7UwVWNm6Fq7cibLycjdS9qApHOKM6ora73giHRr9ZP6TgDJ5uC9pbKgH_IXYGnjz9sZWGFxTllM6s4W38vMc4yyDp7LZKm_271r2ka8qEh/s1200/%CE%B33.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="918" data-original-width="1200" height="245" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi74kDwSKIT-XO0sWmYyQXplHTxl0836PMZuqpCvZH20DCXWEtlsjfTYlFRrM4Fsn2R0Juou_kRvUJU1U7UwVWNm6Fq7cibLycjdS9qApHOKM6ora73giHRr9ZP6TgDJ5uC9pbKgH_IXYGnjz9sZWGFxTllM6s4W38vMc4yyDp7LZKm_271r2ka8qEh/s320/%CE%B33.jpg" width="320" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Φυσικά δεν λύνονται οι λογαριασμοί κάτω από μια μαρμάρινη
πλάκα. Όλες οι προσεγγίσεις, όλες οι αναγνώσεις έχουν ένα μερίδιο από την
αλήθεια του αναγνώστη αλλά και μια αφορμή από το έργο του συγγραφέα.
Προσεγγίσεις ακαδημαϊκές και προσεγγίσεις της μνημόνευσης – ποιος δεν γνωρίζει το
«όποτε σας βρίσκει το κακό αδελφοί, μνημονεύετε Διονύσιο Σολωμό, μνημονεύετε
Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη;» Μνημόνευση που μετατρέπει το λόγο του από κείμενο σε
αγγελικό τεριρέμ. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Θα ήθελα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να στηρίξω με την εργασία μου εδώ την θέση ότι
ο Παπαδιαμάντης είναι αξιανάγνωστος και ανεξάντλητος και στην εποχή μας. Και
τούτο γιατί οι εικόνες και οι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χαρές της
ανάγνωσης, οι θησαυροί που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ανασύρει
κανείς από το βυθό του έργου του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μπορούν
να χορτάσουν τη φαντασία και του σημερινού αναγνώστη, μπορούν να λειτουργήσουν
παραμυθητικά όχι ως ακατάληπτα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ξόρκια
αλλά ως ζωντανές μορφές που τινάζουν από πάνω τους τη σκόνη του χρόνου και
αστράφτουν με τη βάσανο της ερμηνείας. <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--></span></span><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; font-style: normal; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">Θα αναπτύξω
εδώ το φαινόμενο των συμβολικών δρακοντοκτονιών σε τρεις περιπτώσεις. Πρόκειται
για τη δοκιμασία στην οποία υποβάλλονται ένας λογοτεχνικός χαρακτήρας του
Παπαδιαμάντη που αποδυναμώνεται ψυχικά και κοινωνικά επειδή λόγω των συνθηκών ή
εκ γενετής τραυματίζεται η ικανότητά του της ομιλίας. Αναγκάζεται τότε, για να
ξεπεράσει την αδυναμία του να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καταγάγει
έναν αγώνα και να νικήσει ένα συμβολικό δράκο. Δεσίματα του λόγου λοιπόν και
συμβολικές δρακοντοκτονίες. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><br />
<br />
Για τους γυναικείους χαρακτήρες υπάρχει ανάλογο φαινόμενο αποδυνάμωσης με
στέρηση της ομιλίας. Η ευφράδεια ή η πολυλογία των ηρωίδων <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σαγηνεύουν αλλά απειλούν. Εμβληματικές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οι περιπτώσεις της Χαδούλας στη «Φόνισσα», της
Πολυλογούς στο «Έρωτας στα χιόνια» και της Λιαλιώς στη «Νοσταλγό», <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που η ομιλία της οδηγεί τη βάρκα. Κάποιες
ηρωίδες «χτυπιούνται» με παθήσεις του λόγου, περιδένονται συμβολικά, μένουν
έγκλειστες όπως για παράδειγμα η Γιάνναινα στην «Χτυπημένη». Άλλες<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>καταφέρνουν να αποδράσουν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όπως η Τσούλα («Καμίνι»), ή η Λιαλιώ («Νοσταλγός»).
Η στέρηση της ομιλίας οδηγεί στο μαρασμό και στο θάνατο, όπως η σύζυγος του
Τριαντάφυλλου στο<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Με τον πεζόβολο»
ή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Γιάνναινα, η «χτυπημένη». Για αυτά παραπέμπω στο εκτενές άρθρο «Τα πάθη
της Ταραντέλας στη Σκιάθο του Παπαδιαμάντη» τεύχος Δεκεμβρίου 2014, του
περιοδικού Οροπέδιο. <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--></span></span><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; font-style: normal; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><o:p></o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-bidi-font-weight: bold;">Δεν είχαν περάσει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>απαρατήρητοι οι συσχετισμοί της εποχής –
εγκέφαλος – σκέψη – ομιλία, έννοιες </span><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">στο μεταίχμιο πριν την
ψυχανάλυση. Τούτο φαίνεται στην γλαφυρή περιγραφή του εγκεφάλου της υστερικής
αδελφής Σιξτίνας στη «Γυφτοπούλα» που εθελοντικά περισφίγγει στο στόμα της και
εμποδίζει την ομιλία. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μετά το 1892
δημοσιεύεται η μελέτη του Φρόιντ για τη μελέτη των αφασιών. Βρισκόμαστε στην εποχή
που οι νευρολόγοι μελετούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο, εντοπίζουν κέντρα διαφόρων
λειτουργιών και ερμηνεύουν τις παθήσεις – την αφασία εν προκειμένω – σαν
αποτέλεσμα τραύματος ενός κέντρου ομιλίας στο αριστερό ημισφαίριο. Είχε
πραγματοποιηθεί μάλιστα κρανιοτομή σε ασθενή που είχε υποστεί κρανιακό κάταγμα
και εμφάνιζε αφασία ώστε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να
αποσυμπιεστεί το κέντρο του </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%; mso-ansi-language: EN-US;">Broca</span><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">
και να ξαναμιλήσει.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο Φρόυντ, επί
δεκαπέντε χρόνια νευρολόγος, έπαιζε στα δάχτυλα αυτές τις απεικονίσεις αλλά τις
αμφισβητεί. Αμφισβητεί δηλαδή ότι το αιτιατό ζεύγος τραυματισμός – αφασία
λειτουργεί και αντιστρόφως. Μπορεί όντως δηλαδή ο τραυματισμός να οδηγεί σε
αφασία. Δεν είναι απαραίτητο όμως το αντίστροφο. Αυτές οι απόψεις, το να μην
δέχεται κανείς την αποκλειστική και μονοσήμαντη λειτουργία των κέντρων του
εγκεφάλου για να εξηγήσει τις ψυχικές λειτουργίες αλλά να θεωρεί ότι όλα αυτά,
η λειτουργία του ανθρώπινου ψυχισμού της ομιλίας εν προκειμένω είναι αποτέλεσμα
μιας πιο σύνθετης και συνολικής συνεργασίας ολόκληρου του εγκεφάλου και ποιος
ξέρει τι ακόμα, έθεσε τις βάσεις της ψυχανάλυσης. Για να φτάσουμε 150 χρόνια
μετά πάλι να αμφισβητούνται όλα με τη χημεία των νευρώνων – μια μηχανιστική
ερμηνεία θα έλεγα του ψυχισμού που δεν είμαι σε θέση προσωπικά να καταρρίψω
αλλά βλέπω τις αναλογίες της με την εποχή που την κατέρριπτε ο Φρόιντ. Εν πάση
περιπτώσει τη μελέτη και τις εικόνες της ανθρώπινης ψυχής την είχε αναλάβει η
λογοτεχνία, με την εκπληκτική περιγραφή των ψυχικών συγκρούσεων, των δομών που
υπάρχουν σε αυτό το βάθος. Ο Αλ. Παπαδιαμάντης δεν ήταν μακριά από τους προβληματισμούς
της εποχής του. Αναφέρομαι στη φιλία του με τον ψυχίατρο Σίμωνα Αποστολίδη και
τον γιατρό Πέτρο Αποστολίδη (Παύλος Νιρβάνας) που είχε δώσει διάλεξη για τις
μελέτες του Σαρκό στον Παρνασσό. Γνωστή η ευαισθησία του για τους ψυχικά
ασθενείς, αναφέρεται στα βάσανά τους στο ποίημα για την Παναγιά την Κουνίστρα
όπου προσέτρεχαν τέτοιες περιπτώσεις για θεραπεία. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η μελέτη του Σίμωνος Αποστολίδη για τις
ψυχώσεις υπάρχει στο διαδίκτυο σημαντική απεικόνιση του <span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; line-height: 107%; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;">πνευματικού <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περιβάλλοντος
και των επιστημονικών ρευμάτων που περιβάλλουν τον Παπαδιαμάντη, στον κύκλο των
φίλων του. Ακροβατούσαν και αυτοί ανάμεσα στη μηχανική, τη φυσιολογία, τη
χημεία και τη λογοτεχνία για να αποσπάσουν το μεγάλο μυστικό, το πώς και γιατί
νιώθει ο άνθρωπος αυτά που νιώθει, πώς και γιατί αποσυνδέεται από τον κόσμο
κάποτε. Ποιος απελευθερώνει τα «δαιμόνια» που αποκτούν τον έλεγχο της υπάρξεώς
του;<o:p></o:p></span></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; line-height: 107%; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><br /></span></span></span></p><p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><span class="A2"></span></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik8MalXoQBoDddUourZqIIpQm_9skNhGZtgW8CHj3IDdLTD51ydwU1Fbn1QrKaUqwQgohX_kIATXenVO6N9UqV-5wYXJzPEuwE5wkItIC_swsuZq-6NNLGPH5h76FxeVzguTegPp9-gutFjk--lwe3vMc_YLJr904iXPdy8c3qIjGMJrxLaeF4hm1y/s735/%CE%B34.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="551" data-original-width="735" height="240" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEik8MalXoQBoDddUourZqIIpQm_9skNhGZtgW8CHj3IDdLTD51ydwU1Fbn1QrKaUqwQgohX_kIATXenVO6N9UqV-5wYXJzPEuwE5wkItIC_swsuZq-6NNLGPH5h76FxeVzguTegPp9-gutFjk--lwe3vMc_YLJr904iXPdy8c3qIjGMJrxLaeF4hm1y/s320/%CE%B34.jpg" width="320" /></a></div><br /><span style="font-family: "Times New Roman",serif; line-height: 107%; mso-ansi-font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><br /></span><p></p>
<p class="Default"><span style="color: windowtext; font-family: "Times New Roman",serif;">Τέτοια
περίπτωση ψυχικής δομής, στα όρια της επιστήμης, αλλά με την ακαταμάχητη ισχύ
των πεποιθήσεων συγγραφέα,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι πιστεύω
και η μεταφορά του Δράκου της αλαλίας, του «θηρίου» που «δένει» τη φωνή, την
ομιλία των ηρώων του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="Default"><span style="color: windowtext; font-family: "Times New Roman",serif;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Η απώλεια της ομιλίας, τόσο πολύ συνδέεται με τη
ζωτική ενέργεια ενός ανθρώπου, που η εκτόξευση σχετικής κατάρας θεωρείται ότι
θα πλήξει τον εχθρό καίρια, εκτοξεύοντας αρνητικό ψυχικό δυναμικό: <i>τὸ στόμα
τους νὰ πιαστῇ!… νὰ βγάλουν τὴ φάγουσα</i>.<o:p></o:p></span></p>
<p class="Default"><span style="color: windowtext; font-family: "Times New Roman",serif;">Παρατήρησα,
λοιπόν, μια συμπύκνωση, μια σκιά εκεί στην «άγνωστη» χώρα του εσωτερικού
κόσμου, την αρνητική ψυχική μορφή του θηρίου που επιτίθεται και αποδυναμώνει
τον ήρωα. Το θηρίο είναι ο δράκος, ο οποίος, όπως στα παραμύθια, ελέγχει τις
πηγές του νερού και το θησαυρό. Στο παπαδιαμαντικό έργο είναι ο Άρχων του λόγου,
με δεδομένη τη σχέση νερού, κρουνών, πωμάτων με την ομιλία. Η σύγκρουση και η
λύση του προβλήματος έγκειται στο να τον αντιμετωπίσει ο ήρωας με μια συμβολική
μονομαχία.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="Default"><span style="color: windowtext; font-family: "Times New Roman",serif;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Και στις τρεις περιπτώσεις που παρουσιάζονται, η
συμβολική μάχη γίνεται υπό τη σκέπη μιας μητρικής, μιας θηλυκής αρχής που
γαληνεύει, εμποδίζει να φτάσουν τα πράγματα στα άκρα, δαμάζει τον Δράκο, τον
ενσωματώνει, μια και πρόκειται τελικά για πλευρά του ψυχισμού του ίδιου του
ήρωα, και τον βγάζει από τη σκιά. <br />
<br />
Στις εικονογραφικές αναπαραστάσεις Αη Γιώργη – Δράκου, υπάρχει συνήθως και η
αλυσίδα με την οποία η βασιλοπούλα θα σύρει τον δράκο και θα τον φέρει στην
πόλη. Υπονοείται δηλαδή ότι ο δράκος εξημερώνεται,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν φονεύεται. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Σε άρθρο του Παπαδιαμάντη στην εφημερίδα Ακρόπολη το
1892 περιγράφεται επακριβώς αυτή η σύγκρουση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Άη Γιώργη - Δράκου. Ήταν από τις προσφιλείς μυθοπλαστικές
του εικόνες. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="background: white; font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">«<i>Και ιστορείται δια στίχων επικής
απλότητος και ύψους, πως το θεριό εφώλιαζε σιμά εις την βρύσιν, πως απήτει
περιοδικώς αιματηρόν φόρον, από τους κατοίκους της πόλεως, πως ερρίπτοντο
κλήροι μέλλοντες ν’ αποφασίσωσι περί της δυστυχούς κόρης, ης θα ήτο η σειρά να
χορτάση την αδηφάγον απληστίαν του φοβερού θηρίου, πως ο κλήρος έπεσεν επί την
βασιλοπούλαν (την Αλεξάνδραν!) και πως ο Άγιος, εισακούσας τας δεήσεις των
γονέων, επήλθε, ραγδαίος και αήττητος ιππεύς, εις βοήθειαν της δυσμοίρου
νεάνιδος, πως εθανάτωσε τροπαιοφόρος τον απαίσιον δράκοντα, και πως, αναλαβών
την βασιλοπούλαν εις τα κάπουλα του αλόγου του, την παρέδωκεν ασινή εις τους
βασιλικούς γονείς της.»<o:p></o:p></i></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;">Α.
Περίπτωση Γουτού Γουπατού<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></b></p>
<p class="Pa1"><span style="font-family: "Times New Roman",serif;">Πρόκειται για μια
περίπτωση εκφοβισμού από νταήδες στην κοινωνία της Σκιάθου. Θύμα ο Μανώλης ο
Ταπόης, <span style="background: white;">ένας δυστυχής νέος, χωλός, κυλλός και
μογιλάλος. Έπασχε από παράλυση από τη μια του πλευρά, υπερβολική δύναμη και
μεγάλο χέρι σαν μάγγανον και μια ιδιαίτερα τραυματισμένη ομιλία, που ο Παπαδιαμάντης
την καταγράφει και την μεταφράζει. <i style="mso-bidi-font-style: normal;">«Η
φθογγολογία του ήτο περιεργοτάτη, και εν αυτή επλεόναζον τα λαρυγγόφωνα, ως και
τα σκληρά και ψιλά εκ των αφώνων. Γατί ονόμαζε το γατί, γατί το γιατί, γατί το
χαρτί.» <br />
</i>Άλλο χαρακτηριστικό του Μανώλη είναι η υπερβολική αγάπη στη μητέρα του, τον
μόνο άνθρωπο που του έχει μείνει στον κόσμο. <br />
Η μορφή του είναι σχεδόν τερατώδης. Παραμορφωμένος, πάμπτωχος, με γλωσσοδέτη, είναι
ο αποδιοπομπαίος τράγος του χωριού. Σχεδόν όλοι τον ειρωνεύονται εκτός από τα μικρά
παιδιά που λένε τα κάλαντα. Τ</span>ο πραγματικό τέρας όμως, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είναι ο αρχηγός των μαγκών, ο ελεεινός
Τσηλότατος. Ο Τσηλότατος εκφοβίζει τα μικρά παιδιά που θέλουν να πουν τα
κάλαντα, και την υπεράσπισή τους αναλαμβάνει ο Μανώλης. Αποστολή που έχει τον
χαρακτήρα δρακοντοκτονίας, αντιμετώπισης του θηρίου. Τούτο αφενός γιατί έχει τα
χαρακτηριστικά της υπεράσπισης των αδυνάτων που είναι σε κίνδυνο, αφετέρου
γιατί ο Τσηλότατος περιγράφεται με μυθικό τρόπο, ως ο δράκος που ελέγχει το
νερό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
ταύτιση του Τσηλότατου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με τον Δράκο
αποκαλύπτεται όχι μόνο από την εμφάνιση και τη δράση του. Ήταν αποτρόπαιος σε
εμφάνιση, τεράστιος, μελαμψός, αχτένιστος, τρομακτικός και αποτελούσε μάστιγα,
μια και κανείς δεν περνούσε από εκεί, γραία, νοικοκυρά ή πτωχή χήρα χωρίς να
«φορολογηθεί»: <i>Ἂν δὲν τοῦ ἔδιδε μερδικὸ ἀπὸ τὰ φουρνιάτικα ἡ Γαρουφαλιά, ἡ
φουρναρού, δὲν τῆς ἐπέτρεπε νὰ ψήσῃ τὰ ψωμιά </i>[…] <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Αυτό
που τον κάνει να ταυτίζεται με τον Δράκο, όμως, και που υπογραμμίζει τη
συμβολική σημασία της σύγκρουσης και την αποστολή του Μανώλη, είναι ότι
συνδέεται με τον έλεγχο των πηγών του νερού: <i>Εἶχεν ἀκούσει τοὺς παλαιοὺς
μύθους διὰ τὰ θεριά, τὰ ὁποῖα ἐφώλευαν σιμὰ εἰς τὴν βρύσιν, ἀπὸ τὴν ὁποίαν ὑδρεύετο
τὸ χωρίον. Ἐὰν ἐπέζη ὥστε νὰ γίνῃ εἴκοσιν ἐτῶν, ἐμελέτα νὰ ἐπιβάλῃ εἰς τοὺς
κατοίκους, ὡς ἐτήσιον φόρον, ἕνα κορίτσι τοὐλάχιστον. </i><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
σύγκρουση του Μανώλη με τον Τσηλότατο είναι δύσκολη, γιατί είναι βέβαια δυνατός
αλλά είναι και ημιπαράλυτος. Θα τα καταφέρει χάρη στη συνδρομή ενός παιδιού,
που εγνώριζε τη γλώσσα του και θυμήθηκε την οδηγία που του είχε δώσει ο
Μανώλης: <i>Ἅα γῇς Τότατο μάμι μίμι, ἔα ντά, χέι τὸ ἀὸ χέι. </i>Οδηγία
ακολουθούμενη από την παπαδιαμαντική μετάφραση: <i>Τουτέστιν· ἅμα ἰδῇς τὸν
Τσηλότατο νὰ κοντεύῃ νὰ μὲ κάμῃ ψοφίμι, ἔλα κοντὰ νὰ μοῦ βάλῃς τὸ χέρι αὐτὸ (τὸ
ἀριστερὸ) εἰς τὸν καρπὸν τοῦ ἄλλου χεριοῦ (τοῦ δεξιοῦ).</i><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Έτσι,
ο Μανώλης ο Ταπόης (Αϊ-Γιώργης) καταφέρνει να νικήσει τον Τσηλότατο (Δράκο)
και κοντεύει να τον πνίξει από το δυνατό σφίξιμο του χεριού-μέγγενης. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
συμπλοκή έχει δραματικό χαρακτήρα, γιατί φτάνει στα όρια του φόνου. Ευτυχώς, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ένα μέλος της αντίπαλης συμμορίας τον βοηθά να
κατευνάσει τον θυμό του, με το να του θυμίσει τη μητέρα του που δήθεν
κινδυνεύει. Αυτό δρα κατευναστικά και το δυνατό χέρι αφήνει τον λαιμό του
Τσηλότατου. Η υπόμνηση της μητρικής παρουσίας, δηλαδή,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βοηθά τον Μανώλη να νικήσει τον Τσηλότατο,
ευτυχώς χωρίς να τον σκοτώσει. <o:p></o:p></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><br /></span></p><p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigf6-xWNKXVq0W5Evd_wNvwq-9cMDJAXNk8FwYy3-he4iYMG1VWJxUCDf-fXXc6oRpQjGKplDbD0d6hnlWsw0J9dMLMmouUtB_T7mcSlvsi400c6LaZwDej14fB04prE3CejAEe6YGAw42AvG52D6aZsut1TMhXSsjR14dKGVpqaGjLRTxw3otSrVv/s571/%CE%B35.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="571" data-original-width="366" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEigf6-xWNKXVq0W5Evd_wNvwq-9cMDJAXNk8FwYy3-he4iYMG1VWJxUCDf-fXXc6oRpQjGKplDbD0d6hnlWsw0J9dMLMmouUtB_T7mcSlvsi400c6LaZwDej14fB04prE3CejAEe6YGAw42AvG52D6aZsut1TMhXSsjR14dKGVpqaGjLRTxw3otSrVv/s320/%CE%B35.jpg" width="205" /></a></div><br /><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><br /></span><p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Β. Νίκη του θηρίου στο <b>« Ἔρως - Ἥρως»
<o:p></o:p></b></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Στο « Ἔρως - Ἥρως», ο Γιωργής της
Μπούρμπαινας καταφέρνει να υπερνικήσει το θηρίο εντός του, τον θυμό, την οργή
του και την επιθυμία να διαπράξει φόνο, όταν μαθαίνει ότι η νεόνυμφη την οποία
πρέπει να περάσει απέναντι με τη βάρκα του, με τον άντρα της, είναι η πρώτη του
αγάπη, ο παιδικός του έρωτας, η Αρχοντούλα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Δεν είναι μόνο το όνομα της κοπέλας
Αρχοντούλα-Αρχοντοπούλα – πριγκίπισσα του παραμυθιού <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που ανακαλεί την ιστορία του δράκοντος, ούτε
το υγρό στοιχείο που εκδηλώνεται εδώ ως θαλάσσιο πέρασμα το οποίο φυλά με τη
βάρκα του ο ίδιος. Είναι ότι παρομοιάζεται σαφέστατα με δράκον, από την αρχή
του διηγήματος: <i>ἐξαπλωμένος ἐπάνω εἰς τὴν πρύμνην, μὲ μίαν βελέντζαν
τυλιγμένος<b style="mso-bidi-font-weight: normal;">, βωβός,</b> ἀκίνητος, μὲ ἀνοικτὰ
τὰ ὄμματα, σπινθηρίζοντα εἰς τὸ σκότος, ὡμοίαζε μὲ τὸν δράκον τοῦ παραμυθιοῦ
κατὰ τοῦτο, ὅτι ἐκοιμᾶτο μὲ ἀνοικτὸν τὸ ὄμμα.</i><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Ονομάζεται
όμως και Γεώργιος και είναι χαρακτηριστικό ότι έχει γάντζο – ένα καμάκι που
τόσο μοιάζει με το δόρυ του Αγίου με το οποίο καμακώνει χταπόδια και το οποίο
είναι τονισμένα δικό του αντικείμενο, γράφει ο Παπαδιαμάντης ότι έπεισε ένα
γύφτο να του το φτιάξει από διάφορα παλιοσίδερα που βρήκε σε μια βάρκα. Ο τρόπος
απόκτησης του γάντζου θυμίζει τον τυπικό τρόπο απόκτησης του βέλους, του ξίφους
του ήρωα- υπάρχει ένας τεχνίτης που το κατασκευάζει – σύμφωνα με τον <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάρλ Γιουνγκ στη «Μεταμόρφωση των συμβόλων», στην
ανάλυση του ποιήματος του Λονγκφέλλοου για τον Χιαγουάθα, τον ινδιάνικο μύθο
του ήρωα που σκότωσε ένα δράκο. Εδώ ο τεχνίτης είναι ο γύφτος, ένας σιδηρουργός.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Δεν
είναι όμως μόνο αυτό- δεν έχει μόνο το κοντάρι έχει και τον ίππο. Είναι ιππεύς.
Έχει δική του βάρκα. Δεν είναι υπερβολική η αναλογία να αντιστοιχίσουμε το
«θαλασσινό ονάριο» - παραπέμπω στα σχόλια του Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλου σχετικά
με το τι ήταν ο κήπος του μπαρμπα Γιαννιού, ότι δηλαδή το «ονάριο» του μπαρμπα
Γιαννιού ήταν βάρκα του. Επεκτείνουμε το συλλογισμό, η βάρκα του Γιωργή είναι ο
ίππος του. Από τις περιγραφές της πλοήγησης, τον λεβέντικο τρόπο που κρατά το
πανί κατά την αφήγηση, τον πύρο που κρατά σαν σπηρούνι με τα δάχτυλα των
ποδιών, έτοιμος να τον τραβήξει, θυμίζει τη λεβεντιά του Αη Γιώργη ιππέα όπως
τον περιγράφει ο Παπαδιαμάντης στο περίφημο εκείνο άρθρο στην Ακρόπολη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που αναφέρει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και ο Λάμπρος Καμπερίδης στο βιβλίο του <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>«Ιππεύς, ίππος δράκων» για τους Αηγιώργηδες του
ζωγράφου Πέρρη Ιερεμιάδη. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
ταύτιση με τον Δράκο –Δράκος και Γεώργιος είναι το ίδιο πρόσωπο–<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όπως εξελίσσεται η αφήγηση, μετατρέπεται σε
ισχυρότατη εσωτερική σύγκρουση και αιματηρή πάλη. Αρχικά θέλει να διακόψει τον
γάμο και να κλέψει την Αρχόντω. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η κατάσταση αυτής της σύγκρουσης, μοιάζει
με το «χτύπημα», τη συσκότιση του νου και την παράλυση της γλώσσας <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 10.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">… ὅλα τοῦ ἐφαίνοντο ἀσυνάρτητα, ἀκατάληπτα
καὶ βόμβος ἄναρθρος ἤχει εἰς τὰ ὦτά του. Δι᾽ <b style="mso-bidi-font-weight: normal;">αὐτὸν δὲν ὑπῆρχε πλέον ᾆσμα οὔτε φθόγγος οὔτε ἦχος, ἱκανὸς νὰ ἐκφράσῃ τὸ
τί ὑπέφερε</b>.</span></i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">
<o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Στη
συνέχεια, αφού δεν έχει καταφέρει να κλέψει την νύφη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και γαμπρός πεθερά και Αρχοντούλα
επιβιβάζονται όλοι στη βάρκα, έρχεται το επόμενο κύμα εσωτερικής σύγκρουσης,
αυτό που τον φέρνει στις πύλες του Άδη σύμφωνα με τον Ν.Δ. Τριανταφυλλόπουλο στο
«Δαιμόνιο μεσημβρινό» όπου περιγράφεται με όρους θεολογικούς αυτή η δοκιμασία. Η
δραματική σύγκρουση – ο πειρασμός του ήρωα αφ΄ενός να πνίξει όλους τους
επιβάτες ακόμα και την αγαπημένη του – , αφ’ ετέρου ο φοβερός αισθησιασμός του
διηγήματος όπου φαντάζεται πως την έχει σφιχταγκαλιασμένη μέσα στο νερό,
αδιαφορώντας για τους άλλους και κολυμπά για να την σώσει να μην πνιγεί,
φτάνουν και οι δυο βρεγμένοι με τα ρούχα κολλημένα πάνω τους σαν γυμνοί και της
λέει να πάει σε μια σπηλιά να αλλάξει και θα της φέρει ξερά φύλλα να σκεπαστεί.
Φέρνει στο νου την εικόνα των πρωτοπλάστων, την πτώση την συναίσθηση της
γύμνιας και τον όφιν, το φίδι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τον
πειρασμό που είναι υπεύθυνος για όλα αυτά – τον Δράκο, το απόλυτο κακό. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
σύγκρουση του Γιωργή-Ήρωα με τον Γιωργή-Δράκο κορυφώνεται όταν, στη φαντασία
του, καταπληγωμένος, <i>ἀφρίζων, αἱματωμένος, ἄγριος, θ᾽ ἀπαντᾷ εἰς τὰ
κτυπήματα τῶν λυσσασμένων</i> και εντέλει διευθετείται με μια ειρήνευση, όπως
και εις την περίπτωση του Μανώλη, αφού η μορφή της μητέρας του θέτει τέρμα στη
νοερή σπαρακτική αντιπαράθεση και ο φόνος αποφεύγεται: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 10.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Ἔξαφνα εἶδε νοερὰν ὀπτασίαν, τὴν μορφὴν τῆς
μητρός του τῆς Μπούρμπαινας, ἐναέριον, παλλομένην. Ἐτράβα τὰ μαλλιά της
κλαίουσα καὶ τοῦ ἔλεγε: «Ἄχ! γυιέ μου! γυιέ μου! Τ᾽ εἶν᾽ αὐτὸ ποὺ θὰ κάμῃς;» Ἔκαμε
κρυφὰ τὸ σημεῖον τοῦ Σταυροῦ ἐπὶ τῆς καρδίας, ἀπὸ μέσα ἀπὸ τὸ ὑποκάμισόν του. Ἐνθυμήθη
καὶ εἶπε τρεῖς φορὲς τὸ «Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ», ὁποὺ τοῦ τὸ εἶχε μάθει, ὅταν ἦτο
μικρός, ἡ μήτηρ του, καὶ αὐτὸς ἔκτοτε τὸ εἶχε ξεχάσει. Εἶπεν: «Ἂς πάγῃ, ἡ
φτωχή, νὰ ζήσῃ μὲ τὸν ἄνδρα της! Μὲ γειά της καὶ μὲ χαρά της!»</span></i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Ο Γιωργής, λοιπόν, καταφέρνει να
νικήσει το εσωτερικό θηρίο με μια έσωθεν επίκληση της μητρικής στοργής, των
αναμνήσεων και των χειρονομιών που του είχε διδάξει η μητέρα του…<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
έξωθεν επίκληση της μητέρας εν κινδύνω, έστω και ως ψευδολογία, απέτρεψε και
συγκράτησε τον Μανώλη από το να κάνει ένα μοιραίο φονικό. Το ίδιο και τώρα, το
όραμα της μητρός.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Όπως ο ήρωας τρέχει να σώσει την
αρχοντοπούλα από το θηρίο, η μητέρα του, η γυναικεία παρουσία, η θηλυκή του
πλευρά, σώζει τον ίδιο από την ανεξέλεγκτη εκδήλωση του θυμού του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><br />
Η νίκη αυτή προκαλεί την ηρωοποίηση που αναφέρει στο τέλος ο Παπαδιαμάντης <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-bidi-font-weight: bold;">«έκλαυσε κ' εφάνη ήρως εις τον έρωτά του» <o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-ngmS8Xc9at0m9F3dvRQDYsWbtb_EOS6Y10cd2YWL5vG1ksfs9xZz4kcpDaRVmiXpqEubE8bBsz6oGiUaixTFjI2JT8AXC3pdqhwZn3isEbg5wnM5iIazk3YgZKCVuJjtzbzjxIGdff9qRMEEdYBBENitGQAJMycNi2-UhJMXFF13cwOYHBbVEFph/s1080/%CE%B36.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1080" data-original-width="1080" height="320" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj-ngmS8Xc9at0m9F3dvRQDYsWbtb_EOS6Y10cd2YWL5vG1ksfs9xZz4kcpDaRVmiXpqEubE8bBsz6oGiUaixTFjI2JT8AXC3pdqhwZn3isEbg5wnM5iIazk3YgZKCVuJjtzbzjxIGdff9qRMEEdYBBENitGQAJMycNi2-UhJMXFF13cwOYHBbVEFph/s320/%CE%B36.jpg" width="320" /></a></div><br /><p></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Γ. «Η φωνή του
Δράκου»<o:p></o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><b><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></b></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Ο τρίτος ήρωας του Παπαδιαμάντη που
θα αντιμετωπίσει τον Δράκο είναι ο Κώτσος στη « Φωνὴ τοῦ Δράκου». Ένα
παλικαράκι που η κακή του τύχη, τα κουτσομπολιά ή ο κακός υπολογισμός των
ημερών κυήσεως έκαναν τον ναυτικό πατέρα του να αμφιβάλλει για την εντιμότητα
της συζύγου και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να τους εγκαταλείψει. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Ο
μικρός μεγαλώνει με τη μητέρα του, τη Σοφία, και τη μεγαλύτερη αδελφή της, την
Κρατήρα, η οποία είχε αναλάβει να <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προικίσει την αδελφή της, βοηθά στην ανατροφή
του παιδιού και προσπαθεί να ξεπληρώσει το χρέος που έμεινε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>από τα έξοδα της προίκας. Ο μικρός γίνεται,
όπως και ο Μανώλης ο Ταπόης, θύμα χλεύης, πετροβολήματος από τα άλλα παιδιά που
τον αποκαλούν «μούλο», νόθο. Παρά την προσπάθεια και τα τεχνάσματα της θείας
του να τον παραπλανήσει για το νόημα αυτής της λέξης, να τον καθησυχάσει, ο
μικρός ζει σε μια κατάσταση αγριότητας και επιζητεί διαρκώς τη φυγή στα
βράχια,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στα υψώματα, την αναρρίχηση στα
δέντρα. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Η
μητέρα του είναι απούσα από την ανατροφή του. Άφωνη ουσιαστικά, εφόσον δεν
υπερασπίζεται τα δικαιώματά της και τα δικαιώματα του παιδιού της. Η αφωνία -
αποδυνάμωση της μητέρας επισφραγίζεται με τον πρόωρο θάνατό της. Η σύγχυση των
νοημάτων, ως βοή, έρχεται στο προσκήνιο της ιστορίας με τις παρελκυστικές
απαντήσεις που δίνει στον Κώτσο η θεία του, η Κρατήρα, για το νόημα της λέξης
«μούλος» με την οποία τον φωνάζουν τα παιδιά: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Από
την σύγχυση μέχρι την κατάρα που εκτοξεύει η θεία του στα παιδιά που τον
χλευάζουν, γίνεται φανερή μια διάθεση να κλείσουν τα στόματα του εχθρού, μάχη
στο επίπεδο της παθολογίας του λόγου: <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><i><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">—Τὸ
στόμα τους νὰ πιαστῇ!… νὰ βγάλουν τὴ φάγουσα, ναί! ἤρχισε νὰ καταρᾶται […], ἡ
Κρατήρα.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; mso-line-height-alt: 10.05pt; text-autospace: none; text-indent: 10.0pt;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το πιάσιμο του στόματος, το χτύπημα, η
βωβότης, είναι ένας αρχέγονος φόβος που προκαλεί ο Φύλακας των Νερών και της
Φωνής, το στοιχειό της Σπηλιάς, ο Δράκος που βρίσκεται κοντά στο χωριό. Περιοχή
αγριότητας, ερειπίων, μια στοιχειωμένη περιοχή όπου καταφεύγει ο μικρός Κώτσος,
μια και ο οικογενειακός κι ο κοινωνικός ιστός που όφειλε να τον περιέχει έχει
διαρραγεί. Η εγκατάλειψη από τον πατέρα, η ασθενής και άφωνη μητέρα, ο απών
δάσκαλος που δεν τον προστατεύει, τον τιμωρεί όταν δεν φταίει ή δεν τον τιμωρεί
άλλοτε όταν φταίει, τα παιδιά που τον χλευάζουν και τον πετροβολούν. Η σπηλιά,
όπου αναζητά καταφύγιο ο Κώτσος, κρύβει τον μύθο ενός δράκου, με στοιχειά και
κρούσματα στην επικράτειά του, και έναν αράπη με θησαυρούς. Παρά τους
κινδύνους, τις φήμες και τους θρύλους που κυκλοφορούν, παρά τις προσπάθειες της
θείας του να τον αποτρέψει, ο Κώτσος επιμένει να αντιμετωπίσει τον Δράκο ελπίζοντας
να ξεφύγει την προσοχή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του στοιχειού,
του Αράπη στο Κρύο Πηγάδι, με τα φλουριά του οποίου ονειρεύεται ότι θα πάρει
μέχρι και ένα τρικάταρτο μπρίκι, όπως ο πατέρας του ο ναυτικός, αψηφώντας το
ενδεχόμενο της αφωνίας και της παραλυσίας –το πλήγμα που μπορεί να επιφέρει ο
Δράκος στα θύματά του. <o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Εις
το Κρύο Πηγάδι πολλοί διηγούντο ότι είχον ιδεί να κάθεται πλησίον ένας Αράπης,
με την τσιμπούκα του. Διάφορα πλάσματα, χωριατόπουλα, τσομπανόπουλα και
βοσκοπούλες, είχαν «χτυπηθεί» διότι ευρέθησαν εις κακήν ώραν σιμά στο Κρύο
Πηγάδι. Η Καμπαναχμάκαινα, ποιμενίς προβάτων, και μήτηρ δέκα παιδιών, είχε
πάθει την νύκτα από αφωνίαν και παραλυσίαν.<o:p></o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"><o:p> </o:p></span></i></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Σε αυτή την ιστορία όλα τα στοιχεία
της δρακοντοκτονίας είναι παρόντα και ένα ακόμα. Η αναρρίχηση.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο μικρός Κώτσος αναρριχάται. Αναρριχάται σε
δέντρα, σε βράχια σε βουνά να φύγει όσο γίνεται πιο μακριά από τη γη, για να
αποφύγει την καταλαλιά. Αυτό το στοιχείο, σε συνδυασμό ότι θέλει να διαλάθει
της προσοχής του αράπη και να κλέψει το θησαυρό του, την κάνει τη διαφορά από
τις συνήθεις δρακοντοκτονίες. Τα μοτίβα αυτά αναλογούν πολύ έντονα με ένα
αγγλικό παραμύθι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του 18<sup>ου</sup>
αιώνα, το «Τζακ και τη φασολιά».<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο
μικρός Τζακ που πουλά την αγελάδα – έχουν οικονομικά προβλήματα στο σπίτι –
παίρνει αντί για φλουριά φασόλια, φυτεύει ένα φασόλι και φυτρώνει μια γιγάντια
φασολιά δίπλα στο σπίτι του. Σκαρφαλώνει, σκαρφαλώνει φτάνει στην επικράτεια ενός
δράκου κλέβει μια κότα, ξανακλέβει κάτι που του ζητά η μητέρα του… τέλος πάντων
ο δράκος τον κυνηγά και κόβουν τη φασολιά και πέφτει. <br />
Το παραμύθι ωστόσο φαίνεται ότι είναι πολύ αρχαιότερο και έχει ταξινομηθεί με
τον κωδικό </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">ATU</span><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;"> 238, «το αγόρι που ήθελε να κλέψει τον θησαυρό του
δράκου». <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; mso-layout-grid-align: none; text-autospace: none;"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">Στο παραμύθι ο δράκος δεν είναι
φίδι, είναι </span><span lang="EN-US" style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: EN-US;">ogre</span><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt;">, ένα θεριό, γίγαντας/ δράκος, ο αράπης<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που τρώει και ανθρώπους. Δράκος ονομάζεται
στη γλώσσα μας αδιακρίτως. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο
Παπαδιαμάντης λέει τη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σπηλιά «σπηλιά του
δράκου» και το στοιχειό το λέει αράπη. <br />
<br />
Στη σύγκρουση του Κώτσου με το δράκο όταν μπαίνει στη σπηλιά<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>συνειδητοποιούμε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι ο δράκος είναι τελικά ο εαυτός του. Η <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>θεία του του εξηγεί, εκλογικεύει την εμπειρία
του μέσα στη σπηλιά. Αυτό<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που σου
στέλνει η φωνή του δράκου είναι αυτό που εσύ θέλεις να ακούσεις. «Μούλο»
φοβάσαι ότι θα σου πουν, «Μούλο» ακούς, «το χρέος» θα ακούσει εκείνη αφού το
χρέος φοβάται και αντιστοίχως οι υπόλοιποι, ο καθένας έχει ένα θεριό μέσα του
που φοβάται... <br />
<br />
Στη μέση της ιστορίας, μαθαίνουμε το θάνατο του Κώτσου. Με δραματικό τρόπο, ο
ήρωας <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σκοτώνεται και εδώ με πτώση, όπως ο
γίγαντας του παραμυθιού.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Του ξεφεύγει το
χέρι που κρατούσε το κλαδί ενός δέντρου και γκρεμίζεται. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><br />
Ποιος νικά και ποιος νικιέται εδώ; Η καταπραϋντική δύναμη της θείας δεν ήταν
αρκετή για να συγκρατήσει το θυμό του ήρωα/δράκου. Ο θυμός ευθύνεται για το
ατύχημα, για το θάνατο. Και όμως ο δράκος μπορούσε να νικηθεί. Ίσως μια άλλη
φορά. Σε μια άλλη ιστορία. <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><br />
Σε κάθε περίπτωση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- η δημιουργική
ανάγνωση του Παπαδιαμάντη – είναι αχανής και ανεξάντλητη. Ο Ζήσιμος Λορεντζάτος
είχε πει ότι μπορεί να αρκεστεί σε αυτόν από όλους τους συγγραφείς και να
περάσει τη ζωή του μαζί του και από τους ποιητές αντιστοίχως με τον
Σολωμό.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αποκαλύπτει στον αγαπητικό
αναγνώστη ένα πλούτο συμβολικών περιγραφών και βάθους των συγκρούσεων, μια
μελέτη της ανθρώπινης ψυχής σε όλο της το μεγαλείο, ιδίως όταν τραυματίζεται,
τις περισσότερες φορές δηλαδή. <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; font-style: normal; line-height: 107%; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><o:p> </o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><o:p> </o:p></span></p>
<p class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;"><span class="A2"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; font-style: normal; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin;"><o:p> Δημοσιεύτηκε στον τόμο της Φιλολογικής Πρωτοχρονιάς 2021</o:p></span></span></p>
<p class="MsoNormal"><span style="font-family: "Times New Roman",serif; font-size: 12.0pt; line-height: 107%;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></p>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-48309013468380336102022-02-20T22:00:00.004+02:002022-02-20T22:00:39.035+02:00Ως εάν η Κύπρος είναι το νεκρό σώμα, της Πόλυς Χατζημανωλάκη, για το "Μ΄ ευλάβεια και με λύπη", του Λεύκιου Ζαφειρίου <p><span style="font-size: medium;"> <a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhqjrhGlJu2a01QOZc33rZ6YZfv75Tb0VoY-VhFSHavLmg3nH83_y0r4pSQ06IiLx_F5ayznjE_IQi6bT77Pc3zbDyp2EZeqmueNJJmDUV6o6YrloXMl2g2C3loZLbdNdQL3RmTmxfUJHjhqDbZZH__s4Ik6Nm8vyrYNBN8cmIBWA2AqZEzhkN7-0fL=s726" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="510" data-original-width="726" height="409" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEhqjrhGlJu2a01QOZc33rZ6YZfv75Tb0VoY-VhFSHavLmg3nH83_y0r4pSQ06IiLx_F5ayznjE_IQi6bT77Pc3zbDyp2EZeqmueNJJmDUV6o6YrloXMl2g2C3loZLbdNdQL3RmTmxfUJHjhqDbZZH__s4Ik6Nm8vyrYNBN8cmIBWA2AqZEzhkN7-0fL=w582-h409" width="582" /></a></span></p><p><span style="font-size: medium;"><br /></span></p><p><span style="font-size: medium;">“Με ευλάβεια και λύπη”, ένα σπάραγμα στίχου από το Καβαφικό ποίημα η Κηδεία του</span></p><p><span style="font-size: medium;">Σαρπηδόνος, επιλέγει ο Λεύκιος Ζαφειρίου να ονομάσει τη συλλογή διηγημάτων του</span></p><p><span style="font-size: medium;">που κυκλοφόρησε προσφάτως. Ο αναπότρεπτος θάνατος όπου ο Δίας δεν μπορεί να</span></p><p><span style="font-size: medium;">επέμβει. Μένει μόνο η απόδοση των ταφικών τιμών στο αγαπημένο σώμα.</span></p><p><span style="font-size: medium;">Ως εαν η Κύπρος είναι το νεκρό “σώμα” και ο συγγραφέας εν αδυναμία μπροστά στις</span></p><p><span style="font-size: medium;">θανάσιμες χαρακιές της ιστορίας. Αντί να καθαρίσουν όμως όπως στο ποίημα “από τις</span></p><p><span style="font-size: medium;">σκόνες και τα αίματα” οι πληγές, επανέρχονται εφιαλτικά οι εικόνες. Ξαναζεί την</span></p><p><span style="font-size: medium;">ιστορία αφηγούμενος προσωπικές μαρτυρίες είτε μαρτυρίες άλλων. Όλα συγχέονται</span></p><p><span style="font-size: medium;">μεταξύ τους, ποιος τα έζησε, ποιος τα είπε σε ποιον και ποιος τα μετέφερε,</span></p><p><span style="font-size: medium;">επαναλαμβάνοντας εσαεί το δράμα, μνημειώνοντας και αποτίοντας τιμές στον</span></p><p><span style="font-size: medium;">αγαπημένο νεκρό.</span></p><p><span style="font-size: medium;"><br /></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEixHVSe6LPS-AREyjseTm5y6HImqIHkWzrv-rkF9Tm8t1vpwlqprGDvGuODRGk82snz9cwwXJZlvy-vRVb-cKozQPlHEQEqw6f8YxTG5iPOnu8amjgzzM7vT007_zV5y9GKeAXYAOD2ZAONNqrgnc6qaZoKP2K3rAkpmudjq64Padwcv-TQMpAHus42=s3197" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-size: medium;"><img border="0" data-original-height="3197" data-original-width="2284" height="359" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/a/AVvXsEixHVSe6LPS-AREyjseTm5y6HImqIHkWzrv-rkF9Tm8t1vpwlqprGDvGuODRGk82snz9cwwXJZlvy-vRVb-cKozQPlHEQEqw6f8YxTG5iPOnu8amjgzzM7vT007_zV5y9GKeAXYAOD2ZAONNqrgnc6qaZoKP2K3rAkpmudjq64Padwcv-TQMpAHus42=w257-h359" width="257" /></span></a></div><span style="font-size: medium;"><br /></span><p><span style="font-size: medium;"><br /></span></p><p><span style="font-size: medium;">Βραβευμένος από την Ακαδημία Αθηνών για το “Ο βίος και το έργο του Ανδρέα</span></p><p><span style="font-size: medium;">Κάλβου”, αναγνωρισμένος ποιητής της γενιάς της εισβολής με πλούσιο ποιητικό έργο,</span></p><p><span style="font-size: medium;">συγγραφέας του αφηγήματος Οι συμμορίτες για την δράση των παιδιών στον</span></p><p><span style="font-size: medium;">απελευθερωτικό αγώνα κατά των Άγγλων στην Κύπρο, ο Λεύκιος Ζαφειρίου με το έργο</span></p><p><span style="font-size: medium;">του συνθέτει τον κόσμο της πατρίδας του, ταυτίζεται ψυχή τε και σ ώ μ α τ ι μαζί της.</span></p><p><span style="font-size: medium;">Της παραχωρεί πολυτραυματισμέντο σώμα του. Ενα αυτοκινητιστικό δυστύχημα καθ&#39;</span></p><p><span style="font-size: medium;">όδον προς το Ριζοκάρπασου όπου δίδασκε τους λιγοστούς εγκλωβισμένους</span></p><p><span style="font-size: medium;">Ελληνοκύπριους μαθητές στο Γυμνάσιο και δεν πρόκειται πλέον πια για λογοτεχνική</span></p><p><span style="font-size: medium;">μεταφορά. Οι ταλαιπωρίες από την εξάντληση, οι αφόρητοι πόνοι από τατραύματα, οι</span></p><p><span style="font-size: medium;">ανακρίσεις στα Κατεχόμενα. Σωματοποιημένη μεταξύ μνήμης και λήθης η κάθοδος στον</span></p><p><span style="font-size: medium;">Άδη του Λεύκιου στα όρια της απώλειας της συνείδησης, ένα συγκλονιστικό παιχνίδι της</span></p><p><span style="font-size: medium;">μοίρας που ενοποιεί το σώμα του και το κείμενό του. Αριστουργηματικός λόγος εν</span></p><p><span style="font-size: medium;">υπνώσει, σε απόσταση και εξ επαφής με την πραγματικότητα. Συγκλονισμός στην</span></p><p><span style="font-size: medium;">εμπειρία στης ανάγνωσης και της πρόσληψης ακόμα και όταν για τον Ελλαδίτη</span></p><p><span style="font-size: medium;">αναγνώστη δεν είναι τόσο γνωστά τα γεγονότα...</span></p><p><span style="font-size: medium;">Αφηγήσεις για το ανεπίστρεπτο, το ανεπανόρθωτο που καταργούν το χρόνο: εμπειρίες</span></p><p><span style="font-size: medium;">από τη φοιτητική ζωή, από τις ταραχές πριν την εισβολή, κηδείες με τις λάμπες λουξ στο</span></p><p><span style="font-size: medium;">νεκροταφείο της περιοχής – και την εποχή της αποικιοκρατίας αλλά και μετά, σκελετοί</span></p><p><span style="font-size: medium;">σε ομαδικούς τάφους, φωτογραφίες αγνοουμένων, εικόνες απώλειας και ερήμωσης της</span></p><p><span style="font-size: medium;">Αμμοχώστου, οι σελίδες των σχολικών βιβλίων που σχίζονται από τη λογοκρισία των</span></p><p><span style="font-size: medium;">δυνάμεων εισβολής, ημερολόγια που παλινδρομούν καταργώντας το χρόνο...</span></p><p><span style="font-size: medium;">Μικρές ιστορίες ανθρώπων που ξετυλίγουν το μπερδεμένο κουβάρι τους στον καμβά της</span></p><p><span style="font-size: medium;">μεγάλης ιστορίας... Μπαρ ο Μαύρος Γάτος, το επιβατικό Ρέθυμνο με τους εθελοντές</span></p><p><span style="font-size: medium;">Κύπριους... Τα ονόματα των χωριών αλλαγμένα να μην θυμίζουν τίποτα ελληνικό.</span></p><p><span style="font-size: medium;">Λαϊκά πανδοχεία ύπνου, το μαυροπούλι ο Πίνδαρος που αναγκαστικά το εγκαταλείπουν</span></p><p><span style="font-size: medium;">οι κύριοί του στην εκκένωση της Αμμοχώστου. Όπως ο παπαγάλος που απάγγελλε</span></p><p><span style="font-size: medium;">Όμηρο και αυτός είχει μείνει πίσω τότε στο Γυμνάσιο της Αμμοχώστου στο διήγημα του</span></p><p><span style="font-size: medium;">συμπατριώτη του Νίκου Νικολάου Χατζημιχαήλ.</span></p><p><span style="font-size: medium;">Τα πουλιά στο ρημαγμένο σπίτι της εγκλωβισμένης κυρίας Νιόβης, η μοναξιά και η</span></p><p><span style="font-size: large;">επιμονή της να μην εγκαταλείψει τον τόπο της...</span></p><p><span style="font-size: medium;">Στην αποστασιοποιημένη γλώσσα της λήθης ενθυλακωμένη η τρυφερότητα ενός</span></p><p><span style="font-size: medium;">χαμένου χρόνου. Η παιδική ηλικία. “Ένα παιδί που διασχίζει την ομίχλη”, ένα παιδάκι</span></p><p><span style="font-size: medium;">που κλαίει στο σκοτάδι στην ανεμόσκαλα ενός πλοίου. [Ο αφηγητής ως παιδί με τα</span></p><p><span style="font-size: medium;">πουλιά, στους Συμμορίτες, ζητά από τη μάνα του να τον πάρει από το σχολείο την πρώτη</span></p><p><span style="font-size: medium;">μέρα – “τσίου μανούλα μου, πάμε να φύγουμε”.]</span></p><p><span style="font-size: medium;">Ο θάνατος του παιδιού – του θανάτου του εγκλωβισμένου τετράχρονου Αλέξανδρου –</span></p><p><span style="font-size: medium;">που συντρίβεται στις μυλόπετρες της ιστορίας. Από την πλευρά του κοριτσιού στην</span></p><p><span style="font-size: medium;">αφήγηση για τον Αυξεντίου, η ψυχολογική βία που είχε δεχτεί η μικρή Βασιλική από το</span></p><p><span style="font-size: medium;">Φικάρδου, ένα χωριό κοντά στο κρησφύγετο του ήρωα, από τους πάνοπλους στρατιώτες</span></p><p><span style="font-size: medium;">που την ανέκριναν. Η έφοδος του αποικιοκρατικού στρατού στο οικοτροφείο με τα</span></p><p><span style="font-size: medium;">μικρά παιδιά. Λόγχες π</span><span style="font-size: large;">ου καρφώνονται στα παιδικά στρώματα- ανήμπορες οι</span></p><p><span style="font-size: medium;">δεσποσύνες που τα φρόντιζαν - κραυγές στην ξένη γλώσσα, να γιατί δεν την έμαθα ποτέ</span></p><p><span style="font-size: medium;">αυτή τη γλώσσα ομολογεί, χρόνια μετά, ο συγγραφέας.</span></p><p><span style="font-size: medium;"><br /></span></p><p><span style="font-size: medium;">Πόλυ Χατζημανωλάκη</span></p><p><span style="font-size: medium;"><br /></span></p><p><span style="font-size: medium;">info: Με ευλάβεια και λύπη</span></p><p><span style="font-size: medium;">Λεύκιος Ζαφειρίου</span></p><p><span style="font-size: medium;">εκδόσεις Γαβριηλίδης, 2013</span></p><p><span style="font-size: medium;">σελ. 208</span></p><p><span style="font-size: medium;">Τιμή €12, 78<br /><br /><br /></span></p><p><span style="font-size: medium;">Δημοσιεύτηκε στην Αυγή την Τρίτη, 15 Απριλίου 2014</span></p>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-79063178426388802902021-11-20T12:07:00.000+02:002021-11-20T12:07:19.227+02:00Λιάνα όπως Λιόλια (σκέψεις μετά την παράσταση Τα τρία φιλιά... η σταχτιά γυναίκα) Θυμάμαι ένα εξαιρετικό κείμενο του Μάρκου Μέσκου, που αναφερόταν στην Ιωάννα
Καρυστιάνη και πώς εκείνος, από την κυρία Κατάκη της, μπορούσε σαν επίμονος
κηπουρός να ξεβοτανίσει και να αναδείξει όλο το μετέπειτα έργο της. Υποθέτω και
αυτό που δεν είχε ακόμη γράψει, θα μας έλεγε αν ζούσε. Τον είχα ζηλέψει για αυτή
τη ματιά, τον είχα θαυμάσει οπωσδήποτε για τη δεξιοτεχνία του και τη ματιά του,
κυρίως όμως γιατί έδειξε ότι "γίνεται", ότι αυτό το θαύμα ενυπάρχει, είναι εν
υπνώσει στο έργο ενός σπουδαίου συγγραφέα, να μπορείς δηλαδή σαν σε
ολογράφημα,να αναδείξεις από μια μικρή γωνίτσα του έργου το σύνολο.
<div class="separator" style="clear: both;">
<a
href="https://1.bp.blogspot.com/-wZkRE6nxo2E/YZjH1aF3RYI/AAAAAAABFQg/0EY2bIMg_jgIUY7WD-t1YeFaDjtiZ8G7gCLcBGAsYHQ/s1848/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B9%25CE%25B11.jpg"
style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "
><img
alt=""
border="0"
width="320"
data-original-height="1224"
data-original-width="1848"
src="https://1.bp.blogspot.com/-wZkRE6nxo2E/YZjH1aF3RYI/AAAAAAABFQg/0EY2bIMg_jgIUY7WD-t1YeFaDjtiZ8G7gCLcBGAsYHQ/s320/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25B9%25CE%25B11.jpg"
/></a>
</div>
Αυτά σκέπτομαι μια μέρα μετά που παρακολούθησα την παράσταση "Τα τρία φιλιά/η
σταχτιά γυναίκα" της Σοφίας Φιλιππίδου στο Θέατρο Μεταξουργείο. Μια παράσταση
διασκευή δύο έργων του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, του περισσότερο γνωστού σε μας
συγγραφέα της Κερένιας Κούκλας, του συγγραφέα που έζησε ένα διάστημα ως
προστατευόμενος της πριγκίπισσας Σίσσυ στην Αυστρία όταν ήταν φοιτητής. Εγώ τον
γνώριζα από την Κερένια Κούκλα το μνημειώδες έργο του που είχα την ευκαιρία να
το διαβάσω σε εκδόσεις Βίπερ τότε που είχε κυκλοφορήσει τη δεκαετία του 70, και
αν δεν με απατά η μνήμη μου το εξώφυλλο ήταν πορτοκαλί γράμματα σε άσπρο φόντο,
ένας υπαινιγμός λέω τώρα για το κερί, το χρώμα του μωρού, της κερένιας κούκλας
που στοίχειωνε το ζευγάρι - το Νίκο και την όμορφη Λιόλια - που είχαν πλέξει τον
έρωτά τους ενώ η Βιργινία, η σύζυγος του Νίκου έλιωνε από το χτικιό. Δυο έργα
του Κωνσταντίνου Χρηστομάνου, του 1894-η σταχτιά γυναίκα και του 1909 τα τρία
φιλιά, από τα οποία η Σοφία Φιλιππίδου αλιεύει, αντλεί, δημιουργεί μια κερένια
κούκλα, μια κούκλα χειροποίητη από την ίδια - αυτή τη φορά από πανί, το νεκρό
μωρό που έρχεται και στοιχειώνει το ζευγάρι που μετά το θάνατο της Βιργινίας -
της Δόρας - ζει πια τον έρωτά του και παντρεύεται... Έτσι φαίνεται να
ολοκληρώνεται η πλοκή μια και στα τρία φιλιά, ζούμε τη δυναμική ενός ερωτικού
τριγώνου, του έρωτα της Δόρας και του εύελπι Φαίδη και τις παράνομες
συναντήσεις τους με τη βοήθεια της αγαπημένης φίλης Λιάνας, τον κρυφό
ανεκπλήρωτο έρωτα της Λιάνας για τον Φαίδη και τον βαθύτερο έρωτα του Φαίδη για
τη Λιάνα ενώ παντρεύεται τη Δόρα. Το χτικιό που μαθαίνουμε ότι έχει η Δόρα και
την αυτοκτονία της ώστε να μπορέσουν να ζήσουν τον έρωτά τους - δηλώνει όμως ότι
η παρουσία της θα τους στοιχειώνει για πάντα... Η Λιόλια ( της κερένιας κούκλας)
η Λιάνα (στα τρια φιλιά) είναι το τρίτο πρόσωπο που η Σοφία Φιλιππίδου
μεταμορφώνει σε τραγικό, συγκολλώντας την ιστορία με τη Σταχτιά γυναίκα.
<div class="separator" style="clear: both;">
<a
href="https://1.bp.blogspot.com/-JcOVhehqsyo/YZjH8X2ux2I/AAAAAAABFQk/Xkg9ybECBrwe2pD2qFPZx6-69CXE7ONjgCLcBGAsYHQ/s1761/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25AF%25CE%25B1%2B2.jpg"
style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "
><img
alt=""
border="0"
width="320"
data-original-height="1088"
data-original-width="1761"
src="https://1.bp.blogspot.com/-JcOVhehqsyo/YZjH8X2ux2I/AAAAAAABFQk/Xkg9ybECBrwe2pD2qFPZx6-69CXE7ONjgCLcBGAsYHQ/s320/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25AF%25CE%25B1%2B2.jpg"
/></a>
</div>
Μια παράσταση που καθηλώνει - ήταν απολαυστικές οι ερμηνείες των ηθοποιών -
φρέσκιες φρέσκιες και ειλικρινείς, παιδιά που μόλις αποφοίτησαν από θεατρικές
σχολές και ερμηνεύουν με συγκλονιστική σοφία φαίνεται η σκληρή δουλειά της
σκηνοθεσίας αλλά και το ψυχικό υπόβαθρο για να ανταποκριθούν σε τέτοιο βάρος.
Εύγε στις Αναστασία Ιθακησίου Βίκυ Μαϊδάνογλου και στον Κωνσταντίνο Χειλά που
είχε το ρόλο του εύελπι. Παρά τη διασκευή της Σοφίας Φιλιππίδου το κείμενο του
Χρηστομάνου, ο ιπποτικός έρωτας και το ιψενικό τρίγωνο με ευελιξία και ρομαντική
ευφράδεια που πηγάζει, ξεχειλιζει στους διαλόγους από το δέκατο ένατο αιώνα
είναι μια παγίδα για κλισέ που οι ηθοποιοί με επάρκεια παρακάμπτουν. Ο λόγος
πλάθεται από την ερμηνεία και έρχεται φρέσκος και ζωντανός στην εποχή μας, κρατά
το ενδιαφέρον του θεατή αμείωτο, συντελεί σε ένα εκπληκτικό δρώμενο με την
αναγκαία κάθαρση - τη δημιουργία της κερένιας κούκλας που έρχεται με το δεύτερο
μέρος. Εύγε στη Σοφία Φιλιππίδου που μελέτησε, ανέπλασε όπως ο Μάρκος Μέσκος,
δημιούργησε ένα νέο έργο από τη συνένωση των δύο, μια προφητική κερένια κούκλα,
ένα αριστούργημα κριτικής ανάγνωσης και δημιουργικής εκπλήρωσης στη γραφή. Τα
σκηνικά όπως πάντα χειροποίητα δικά της όπως και τα κοστούμια, προσεγμένα,
υπαινικτικά, λιτά και χορταστικά.
<div class="separator" style="clear: both;">
<a
href="https://1.bp.blogspot.com/-ltckIicGP_4/YZjIBk2MUVI/AAAAAAABFQo/3kSj6qz17SIi2_lMnfxjljRE0hOOqqGJwCLcBGAsYHQ/s568/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25AF%25CE%25B1.jpg"
style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "
><img
alt=""
border="0"
height="320"
data-original-height="568"
data-original-width="426"
src="https://1.bp.blogspot.com/-ltckIicGP_4/YZjIBk2MUVI/AAAAAAABFQo/3kSj6qz17SIi2_lMnfxjljRE0hOOqqGJwCLcBGAsYHQ/s320/%25CF%2583%25CE%25BF%25CF%2586%25CE%25AF%25CE%25B1.jpg"
/></a>
</div>
Εύγε στον υπεύθυνο της Μουσικής, το Μιχάλη Βρέττα ήταν συγκλονιστική η
μουσική,μερικές φορές έμπαινε σε διάλογο με τη φωνή, με τις κραυγές. Δεν ξέρω αν
ήταν επιλογή η πρωτότυπη σύνθεση, πάντως ήταν εξαιρετική. Τους ηθοποιούς τους
έχω ήδη συγχαρεί, ήταν τυχεροί που στην αρχή της σταδιοδρομίας τους ευτύχησαν να
έχουν γευτεί ένα τέτοιο βάθος συνεργασίας. Εννοείται συνιστώ ολόψυχα να
παρακολουθήσετε την παράσταση στο θέατρο Μεταξουργείο, Ακαδήμου 14, για τέσσερις
ακόμα Παρασκευές, απόγευμα και βράδυ. (από 26/11 ως και 17/12) Πόλυ
Χατζημανωλάκη Virus-free. www.avg.com
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-74457365697571195032021-11-01T22:28:00.001+02:002021-11-01T22:29:48.163+02:00ΑΓΓΕΛΟΣ ΚΑΛΟΣ: χρονικό μιας δοκιμασίας, ηλεκτρονικό βιβλίο ελεύθερο στο διαδίκτυο Καλοί μου φίλοι, το καινούργιο βιβλίο μου, <i>"Άγγελος Καλός: το χρονικό μιας δοκιμασίας</i>" είναι έτοιμο για μεταφόρτωση. Είναι στην απλούστερη δυνατή μορφή ηλεκτρονικού βιβλίου, σε μορφή pdf. Σας προσκαλώ να το κατεβάσετε, είναι δωρεάν άλλωστε, να το διαβάσετε, εν πάση περιπτώσει να το ξεφυλλίσετε από το τέλος προς την αρχή, από τη μέση και να μοιραστείτε τις διαδρομές.
Αποφάσισα να το εκδώσω, λίγο πριν το τέλος των ανοσοθεραπειών. Σε κάθε περίπτωση εδώ που βρέθηκα η διαδρομή δεν έχει τέλος, καλύτερα να πούμε κρατά όσο και η ζωή. Και αυτό είναι ένας άλλος τρόπος, μια μαρτυρία ότι ζωή υπάρχει πάντα και μπορούμε να της δίνουμε νόημα από όποια πλευρά της "τύχης" και να βρισκόμαστε. Εδώ εγώ μιλώ για τη ζωή με τη θεραπεία και τον καρκίνο, μια διαδικασία που μοιράστηκα εδώ και ένα χρόνο χωρίς κλινικές λεπτομέρειες αλλά δημιουργώντας σχέσεις και βιώνοντας την αγάπη και τη δημιουργία και αυτό είναι κάτι που συνεχίζεται.
<div class="separator" style="clear: both;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-jWPhkPRAC8c/YYBNrL3SJcI/AAAAAAABFCA/ln3mGMxJM3cfJPHKYXL2Wuz9b_ss1XqVQCLcBGAsYHQ/s595/%25CE%25B5%25CE%25BE%25CF%2589%25CF%2586%25CF%2585%25CE%25BB%25CE%25BB%25CE%25BF%2B%25CE%25B1%25CE%25B3%25CE%25B3%25CE%25B5%25CE%25BB%25CE%25BF%25CF%2582.png" style="display: block; padding: 1em 0; text-align: center; "><img alt="" border="0" height="320" data-original-height="595" data-original-width="421" src="https://1.bp.blogspot.com/-jWPhkPRAC8c/YYBNrL3SJcI/AAAAAAABFCA/ln3mGMxJM3cfJPHKYXL2Wuz9b_ss1XqVQCLcBGAsYHQ/s320/%25CE%25B5%25CE%25BE%25CF%2589%25CF%2586%25CF%2585%25CE%25BB%25CE%25BB%25CE%25BF%2B%25CE%25B1%25CE%25B3%25CE%25B3%25CE%25B5%25CE%25BB%25CE%25BF%25CF%2582.png"/></a></div>
Σκέψεις, αισθήματα, συναισθήματα και κυρίως μια μεταμόρφωση, μια συμφιλίωση με την ίδια τη ζωή και τους ανθρώπους.
Μια συμφιλίωση, ο Άη Γιώργης και ο Δράκος, είναι ο καλός Άγγελος, η διφυής μορφή (το καλό και το κακό) που συναντάμε την κάθε μέρα. Το βιβλίο είναι αφιερωμένο στη Μέλπω Αξιώτη, τη χρυσαλλίδα της γραφής και της ζωής. <
Ο σύνδεσμος από όπου κατεβάζετε εδώ:
<a href="https://drive.google.com/file/d/1NkcBwLyTpelno3aX8X0ic9bcu8Xl4Xxd/view?usp=sharing">https://drive.google.com/file/d/1NkcBwLyTpelno3aX8X0ic9bcu8Xl4Xxd/view?usp=sharing</a>
Ελπίζω το μοίρασμα να είναι καλοδεχούμενο.
Οποιαδήποτε αναγνωστικά σχόλια ή κριτικές είναι δεκτά εδώ στην εικόνα ή στο μέσεντζερ.
Πόλυ Χατζημανωλάκη Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com10tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-78579153266482731242021-02-12T11:16:00.000+02:002021-02-12T11:16:03.618+02:00Τα φαντάσματα του Παπαδιαμάντη<p><span style="font-family: arial;"> <span style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; white-space: pre-wrap;">* Δεν πάει καιρός που ξαναδιάβασα τα Ρόδιν' ακρογιάλια του Αλ. Παπαδιαμάντη με αφορμή τις συναντήσεις μας της Λέσχης Ανάγνωσης του Εύμαρου. Ένα "κοινωνικό μυθιστόρημα" που το προσέγγισα για πρώτη φορά πριν είκοσι χρόνια μια και ο Λάκης Προγκίδης το είχε περιλάβει ως παράδειγμα στο βιβλίο του για την κατάκτηση του μυθιστορήματος, (από τον Παπαδιαμάντη στον Βοκκάκιο). Ένα εξαιρετικό βιβλίο όχι μόνο για τις απόψεις του συγγραφέα για το μυθιστόρημα και τον Παπαδιαμάντη - εν προκειμένω και όσον αφορά τα Ρόδιν' ακρογιάλια δεν συμφωνώ με την ανάγνωσή του - αλλά δεν έχει σημασία γιατί τι θα πει δεν συμφωνώ, συμφωνώ με κάποιες διαπιστώσεις, δεν συμφωνώ με τις γενικεύσεις, βλέπω θαρρώ κάποια πράγματα που εκείνος δεν αναφέρει... ωστόσο το βιβλίο είναι θησαυρός ως αποτύπωση της σπινθηροβόλας σκέψης του συγγραφέως (Λ.Π), του μόχθου και της εποπτείας του για την ιστορία του μυθιστορήματος...</span></span></p><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">* Το μυθιστόρημα αυτό του Παπαδιαμάντη, το αγάπησα χάρη στον Χριστόφορο Μηλιώνη και την υπογράμμιση στο βιβλίο του για τον Παπαδιαμάντη του χαρακτήρα του Σημαδιακού ως "χρυσομηλιγγάτου" (και στην κορφή αστεράτου). Αυτό με ταξίδεψε σε δικούς μου συνειρμούς, την άλλη όψη του νομίσματος του Σημαδιακού ως Αταίριαστου, του παρδαλού και ιδιόρρυθμου τύπου που έχει ένα πύργο με μπαντερόλια (σημαιάκια) (στα Ρόδιν΄ακρογιάλια) ή είναι ο διπλοκαημός με το πρόβλημα στο μάτι και το αλλόκοτο ντύσιμο (στο ομώνυμο διήγημα) ή είναι σημαδιακός και αταίριαστος όπως ο Σουραυλής στο Μυρολόγι της φώκιας μια φιγούρα αρχέτυπο που με γοητεύει και την έψαξα και με άλλες μορφές στα διηγήματα του Παπαδιαμάντη (το Μπραϊνάκι (μπαιράκι) το πολύλογο κορίτσι με τις χρυσές πλεξούδες και έξω από αυτά, ο Αούστερλιτς του Ζέμπαλντ, η Μαίριλιν Μονρόε οι δύο μοιραίοι ερωτευμένοι στον πρίγκιπα Ονιέγκιν του Πούσκιν... Κάτι μοιραίο και βαθύ, η ετερότητα στον ίδιο τον Παπαδιαμάντη, η μνήμη που θέλει να απωθήσει ή να ανακαλέσει, κάτι που με μαγεύει και με κάνει να ονειροπολώ για τη δύναμη που έχει η φαντασία και πέννα να ανασύρει από βάθη και πλάτη μορφές μαγνητικές με τις οποίες η ανθρώπινη ψυχή και η δημιουργικότητα αναμετριώνται ακόμα.</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">* Μια πλευρά που δεν είχα προσέξει μια και είναι γνωστή η αγάπη του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη για τα φαντάσματα, τα στοιχειά, τα δαιμόνια, τα αερικά και τα κρούσματα - όχι μην τον συγκρινετε με τον Πόε είναι ο εαυτός του - και την παράσταση κερδίζει το φάντασμα της αρραβωνιαστικιάς του Αγάλλου, της ξεχασμένης αρραβωνιαστικιάς που σαν να μην αγγίζει το χώμα εμφανίζεται μπροστά του και του ψυθιρίζει όταν αυτός επιστρέφει πια από την ξενητειά στη Σκιάθο Αγάλλο με ξέχασες... Δεν είχα προσέξει λοιπόν το αντιφατικό όραμα του αφηγητή στην αρχή του διηγήματος, την όμορφη εκείνη κοπέλα στο παράθυρο που εκείνος τη βλέπει νύχτα μέσα από τη βάρκα του, με τα κόκκινα χείλη και τα άσπρα της δοντάκια (sic) ναι σωστά θαρρώ θυμίζει τις κοπέλες στην υπηρεσία του Δράκουλα στο μυθιστόρημα του Μπραμ Στόκερ που ο Παπαδιαμάντης είχε μεταφράσει ο Πύργος του Δράκουλα</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">"Εἶδα τὰ δοντάκια της νὰ λάμπουν, τὰ χείλη της νὰ λουλουδίζουν, τὰ μάγουλά της νὰ μηλολονθοῦν… " τα μάγουλά της μηλονονθούν και ψάξτε τι είναι η μηλολόνθη και θα βρείτε πως είναι το άσπρο σκουλήκι της σήψης των φρούτων γιατί ο ρομαντισμός έχει απλώσει τα πλοκάμια του και όπως ο Coleridge περιγράφει την κυρά της νύχτας τη νύμφη του Θανάτου με το δέρμα λευκό σαν της λέπρας (Her lips were red, her looks were free,</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Her locks were yellow as gold:</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Her skin was as white as leprosy) </span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">εκεί που λουλουδίζει η ομορφιά τρυπώνει το ακοίμητο σκουλήκι και συνεχίζει με στίχους πεισιθάνατους, τότε της νεότητος που θέλει να ξεχάσει - τι όραμα είδε άραγε; τι τύχη είχε η Περμαχούλα η δικιά του αρραβωνιαστικιά, αυτή που τον απέρριψε και ίσως την καταράστηκε ο αφηγητής όπως υπονοεί ο Σημαδιακός φίλος του Σταμάτης στις συζητήσεις που θέλει να τον κάνει να θυμηθεί</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Τὸ σῶμ᾿ αὐτὸ τὸ αἰθέριο στὴ γῆ νὰ μὴ λυγίσῃ</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Καὶ τὸ χαμόγελο ποτὲ στὰ χείλη νὰ μὴ σβήσῃ.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Νὰ μὴ φανῇ τὸ κάλλος σου πὼς εἶν᾿ ἀπὸ τὸ χῶμα.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Ὤ, χαῖρε, τοῦ θανάτου, ποὺ μ᾿ ἐπότισες τὸ πόμα.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div dir="auto"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-yniVjL7YK_A/YCZGSGWHsmI/AAAAAAABA8Y/0NKZdnPA03oPCAvzveE3IzVIWLPtaYYwQCLcBGAsYHQ/s750/%25CE%25B9%25CE%25BF%25CF%258D%25CE%25BB%25CE%25B9%25CE%25BF%25CF%2582%2B%25CE%2592%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BD.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="750" data-original-width="500" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-yniVjL7YK_A/YCZGSGWHsmI/AAAAAAABA8Y/0NKZdnPA03oPCAvzveE3IzVIWLPtaYYwQCLcBGAsYHQ/w266-h400/%25CE%25B9%25CE%25BF%25CF%258D%25CE%25BB%25CE%25B9%25CE%25BF%25CF%2582%2B%25CE%2592%25CE%25B5%25CF%2581%25CE%25BD.jpg" width="266" /></a></div><br /><span style="font-family: arial;"><br /></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">* Το Σαββατοκύριακο βρήκα στο σπίτι και διάβασα τον Πύργο των Καρπαθίων του Ιουλίου Βερν. Αχ ο διαφωτισμός, αχ η λογική και ο Καρτέσιος έχουν στοιχειώσει το νου του Ιουλίου Βερν. Όσο και αν η ιστορία αυτή με τη νεκρή τραγουδίστρια έχει κάποια σχέση με την προσωπική του ιστορία - όλα γίνονται προμηθεικά ηλεκτρικά, φωνόγραφοι, τηλέφωνα, μετάδοση σήματος, προβολές και φωτογραφίες. Το 1892 το έγραψε. </span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Ευτυχώς πέντε χρόνια αργότερα, ο Μπραμ Στόκερ έσωσε την τιμή της μαγείας των Καρπαθίων και των στοιχειών τους. </span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Και ο Παπαδιαμάντης, ξέρουμε πόσο θύμωνε όταν κάποιος προσπαθούσε να σταματήσει τις αφηγήσεις των στοιχειών και των φαντασμάτων... </span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; font-size: 15px; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Εικόνα με την προβολή - φάντασμα - της Στίλα, φιλοτεχνημένη από τον Leon Bennet για την γαλλική έκδοση του Πύργου των Καρπαθίων του 1892</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Πόλυ Χατζημανωλάκη</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;">Αναρτήθηκε στο facebook στις 11 Φεβρουαρίου του 2019</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: arial;"><br /></span></div><div dir="auto"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><span style="font-family: arial;"><br /></span></div></div>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-35162591804358303822021-01-26T21:24:00.001+02:002021-01-26T21:24:29.906+02:00Ο ποταμός μου ο Χαλιμάς <p> </p><div class="du4w35lb k4urcfbm l9j0dhe7 sjgh65i0" style="font-family: inherit; margin-bottom: 16px; position: relative; width: 500px; z-index: 0;"><div class="du4w35lb l9j0dhe7" style="font-family: inherit; position: relative; z-index: 0;"><div class="" style="font-family: inherit;"><div class="" style="font-family: inherit;"><div aria-describedby="jsc_c_az jsc_c_b0 jsc_c_b1 jsc_c_b3 jsc_c_b2" aria-labelledby="jsc_c_ay" aria-posinset="1" class="lzcic4wl" role="article" style="font-family: inherit; outline: none;"><div class="j83agx80 cbu4d94t" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb" style="box-sizing: border-box; font-family: inherit; position: relative; z-index: 0;"><div class="j83agx80 l9j0dhe7 k4urcfbm" style="display: flex; font-family: inherit; position: relative; width: 500px;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb hybvsw6c ue3kfks5 pw54ja7n uo3d90p7 l82x9zwi ni8dbmo4 stjgntxs k4urcfbm sbcfpzgs" style="--t68779821: 0 1px 2px var(--shadow-2); border-radius: max(0px, min(8px, ((100vw - 4px) - 100%) * 9999)) / 8px; box-shadow: 0 1px 2px var(--shadow-2); box-sizing: border-box; font-family: inherit; overflow: hidden; position: relative; width: 500px; z-index: 0;"><div style="font-family: inherit;"><div style="font-family: inherit;"><div style="font-family: inherit;"><div style="font-family: inherit;"><div class="" dir="auto" style="font-family: inherit;"><div class="ecm0bbzt hv4rvrfc e5nlhep0 dati1w0a" data-ad-comet-preview="message" data-ad-preview="message" id="jsc_c_b0" style="font-family: inherit; padding: 4px 16px;"><div class="j83agx80 cbu4d94t ew0dbk1b irj2b8pg" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -5px; margin-top: -5px;"><div class="qzhwtbm6 knvmm38d" style="font-family: inherit; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px;"><span class="d2edcug0 hpfvmrgz qv66sw1b c1et5uql rrkovp55 a8c37x1j keod5gw0 nxhoafnm aigsh9s9 d3f4x2em fe6kdd0r mau55g9w c8b282yb iv3no6db jq4qci2q a3bd9o3v knj5qynh oo9gr5id hzawbc8m" dir="auto" style="color: var(--primary-text); display: block; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; line-height: 1.3333; max-width: 100%; min-width: 0px; overflow-wrap: break-word; word-break: break-word;"><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-mnh3RM7EMn4/YBBsPN96PmI/AAAAAAABAoc/z0E9QExU8QYyudnr-aee4lP1T2dmZeP9QCLcBGAsYHQ/s600/One_Thousand_and_One_Nights17.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="479" data-original-width="600" height="297" src="https://1.bp.blogspot.com/-mnh3RM7EMn4/YBBsPN96PmI/AAAAAAABAoc/z0E9QExU8QYyudnr-aee4lP1T2dmZeP9QCLcBGAsYHQ/w373-h297/One_Thousand_and_One_Nights17.jpg" width="373" /></a></div><br /><div dir="auto" style="font-family: inherit;"><br /></div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Tα πεζογραφήματα του Μάρκου Μέσκου δεν πάει πολύς καιρός που τα απέκτησα. Είχα την αίσθηση ότι είχαν εξαντληθεί. Είχα ωστόσο ακούσει - όπως περνάνε οι φράσεις από βιβλίο σε βιβλίο, από το ένα κείμενο στο άλλο για τα παιχνίδια στον Παράδεισο και ήξερα πως ο Παράδεισος ήταν μια ονειρική τοποθεσία στην Έδεσσα, την πατρίδα του Μ.Μ όπου συγκεντρώνονταν τα παιδιά για τα παιχνίδια τους. Τώρα που το διαβάζω βλέπω πως δεν είναι ένας ο Παράδεισος, υπάρχουν χιλιάδες Παράδεισοι - μια τοπιογραφία ολόκληρη παραδείσων, σχεδόν κάθε δρομάκι της πόλης ονοματίζεται, όσο για τα αντικείμενα - έχουμε το προνόμιο να τα ονομάζουμε με δυο και τρεις γλώσσες γράφει. </div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Γράφω τώρα γιατί παρασυρμένη από αυτήν την γενική μεταφορά του Παραδείσου, πίστευα ότι και το όνομα του ποταμού - ο Χαλιμάς - ήταν κι αυτο μια μεταφορά, φόρος τιμής στα παραμύθια, στις ιστορίες της πριγκίπισσας από την Αραβία που μας είχε μαγέψει παιδιά με τα παραμύθια της. Με μάγευε λοιπόν αυτή η παραμυθένια πατριδογνωσία και μάλιστα σε ένα δικό μου κείμενο παλαιότερα είχα γράψει ότι ήθελα κι εγώ ένα τέτοιο ποτάμι σαν τον ποταμό Χαλιμά του Μάρκου Μέσκου. </div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Να λοιπόν που χτες ο αγαπημένος φίλος Γιώργος Δούμου που δεν τον βλέπω και τόσο συχνά, μου είπε με αφορμή το κείμενο που διάβασα χτες πως τον συγκίνησε ο ποταμός Χαλιμάς γιατί είναι και εκείνος Εδεσσαίος. Μα υπάρχει ποταμός Χαλιμάς; και βέβαια είναι ο Βόδας, ο ποταμός της Έδεσσας. Πρέπει να υπήρχε κάποιο καφενείο του Χαλιμά, συμπλήρωσε ο Γιώργος. </div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="font-family: inherit; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Μετά τον αιφνιδιασμό, και ενώ προς στιγμήν νόμισα πως καταρρέει η μαγεία, σκέπτομαι ωστόσο πως οι συμπτώσεις που έφεραν αυτόν τον ευλογημένο καφετζή τον Χαλιμά να δώσει το όνομά του στο ποτάμι είναι κομμάτια μιας μεγάλης, πολύ μεγαλύτερης μεταφοράς, μιας συνομωσίας αν θέλετε του σύμπαντος που συμμετέχει στη μεγάλη μαγεία του κόσμου της παιδικής ηλικίας, του παραδείσου. Μια χώρα δηλαδή που έχει υπόσταση και ιστορία και αληθινά ονόματα....</div><div dir="auto" style="font-family: inherit;"><br /></div><div dir="auto" style="font-family: inherit;">Αναρτήθηκε στο φέησμπουκ
26 Ιανουαρίου 2019</div></div></span></div></div></div></div></div><div style="font-family: inherit;"><div class="stjgntxs ni8dbmo4 p13mx040 l82x9zwi uo3d90p7 h905i5nu monazrh9" style="border-radius: 0px 0px 8px 8px; font-family: inherit; min-height: 12px; overflow: hidden;"><div class="a8nywdso e5nlhep0 rz4wbd8a ecm0bbzt jklb3kyz ozuftl9m oygrvhab tvfksri0 kvgmc6g5 j83agx80" style="display: flex; font-family: inherit; margin: 0px 12px; min-height: 32px; padding: 4px 0px;"><div class="ewlkfwdl buofh1pr btwxx1t3 j83agx80 bp9cbjyn" style="align-items: center; display: flex; flex-direction: row; flex-grow: 1; font-family: inherit; order: 1;"><span class="bp9cbjyn j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr pfnyh3mw taijpn5t gfay22hk i3s4pi26 otbi8bnk gj36ivs1 p2cu3d7g p8dawk7l" style="align-items: center; display: flex; flex: 1 0 0px; font-family: inherit; justify-content: center;"><div aria-label="Send this to friends or post it on your timeline." class="oajrlxb2 gs1a9yip g5ia77u1 mtkw9kbi tlpljxtp qensuy8j ppp5ayq2 goun2846 ccm00jje s44p3ltw mk2mc5f4 rt8b4zig n8ej3o3l agehan2d sk4xxmp2 rq0escxv nhd2j8a9 j83agx80 mg4g778l btwxx1t3 pfnyh3mw p7hjln8o kvgmc6g5 cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x tgvbjcpo hpfvmrgz jb3vyjys rz4wbd8a qt6c0cv9 a8nywdso l9j0dhe7 i1ao9s8h esuyzwwr f1sip0of du4w35lb lzcic4wl abiwlrkh p8dawk7l" role="button" style="-webkit-tap-highlight-color: transparent; align-items: stretch; border-bottom-color: var(--always-dark-overlay); border-left-color: var(--always-dark-overlay); border-right-color: var(--always-dark-overlay); border-style: solid; border-top-color: var(--always-dark-overlay); border-width: 0px; box-sizing: border-box; cursor: pointer; display: flex; flex-basis: auto; flex-direction: row; flex-shrink: 0; font-family: inherit; list-style: none; margin: 0px; min-height: 0px; min-width: 0px; outline: none; padding: 0px; position: relative; text-align: inherit; touch-action: manipulation; user-select: none; z-index: 0;" tabindex="0"><div class="bp9cbjyn m9osqain j83agx80 rj1gh0hx buofh1pr pfnyh3mw jq4qci2q lrazzd5p k7cz35w2 taijpn5t jiuqdcnw jb3vyjys n8tt0mok qt6c0cv9 hyh9befq l9j0dhe7 esuyzwwr" style="align-items: center; color: var(--secondary-text); display: flex; flex: 1 0 0px; font-family: inherit; font-size: 0.9375rem; font-weight: 600; height: 32px; justify-content: center; line-height: 1; padding: 0px 2px; position: relative;"><br /></div></div></span></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div><div class="du4w35lb k4urcfbm l9j0dhe7 sjgh65i0" style="font-family: inherit; margin-bottom: 16px; position: relative; width: 500px; z-index: 0;"><div class="du4w35lb l9j0dhe7" style="font-family: inherit; position: relative; z-index: 0;"><div class="" style="font-family: inherit;"><div class="" style="font-family: inherit;"><div aria-describedby="jsc_c_b9 jsc_c_ba jsc_c_bb jsc_c_bd jsc_c_bc" aria-labelledby="jsc_c_b8" aria-posinset="2" class="lzcic4wl" role="article" style="font-family: inherit; outline: none;"><div class="j83agx80 cbu4d94t" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb" style="box-sizing: border-box; font-family: inherit; position: relative; z-index: 0;"><div class="j83agx80 l9j0dhe7 k4urcfbm" style="display: flex; font-family: inherit; position: relative; width: 500px;"><div class="rq0escxv l9j0dhe7 du4w35lb hybvsw6c ue3kfks5 pw54ja7n uo3d90p7 l82x9zwi ni8dbmo4 stjgntxs k4urcfbm sbcfpzgs" style="--t68779821: 0 1px 2px var(--shadow-2); border-radius: max(0px, min(8px, ((100vw - 4px) - 100%) * 9999)) / 8px; box-shadow: 0 1px 2px var(--shadow-2); box-sizing: border-box; font-family: inherit; overflow: hidden; position: relative; width: 500px; z-index: 0;"><div style="font-family: inherit;"><div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px;"></div><div style="background-color: white; color: #1c1e21; font-family: "Segoe UI Historic", "Segoe UI", Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 12px;"><div class="lt9micmv ofv0k9yr gl4o1x5y aodizinl eip75gnj" style="border-bottom: solid 1px var(--divider); font-family: inherit; padding: 20px;"><div class="j83agx80 cbu4d94t mysgfdmx hddg9phg" style="display: flex; flex-direction: column; font-family: inherit; margin-bottom: -6px; margin-top: -6px;"><div class="w0hvl6rk qjjbsfad" style="font-family: inherit; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;"></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div></div>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-84778928423674817552021-01-17T11:35:00.001+02:002021-01-17T11:44:00.944+02:00Αχ κοτσυφάκι μου...<p><span style="background-color: white; color: #050505; white-space: pre-wrap;"><span style="font-family: georgia;"><br /></span></span></p><p><span style="background-color: white; color: #050505; white-space: pre-wrap;"></span></p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-cTQEfckZa6Q/YAQD3AC-x5I/AAAAAAABAf8/NjREnLYhiAIzBItOLuFQ1CyNIedAe4AkQCLcBGAsYHQ/s334/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="334" data-original-width="261" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-cTQEfckZa6Q/YAQD3AC-x5I/AAAAAAABAf8/NjREnLYhiAIzBItOLuFQ1CyNIedAe4AkQCLcBGAsYHQ/s320/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA.jpg" /></a></div><br /><p></p><p><span style="background-color: white; color: #050505; font-family: georgia; white-space: pre-wrap;">Βρήκα στον σκληρό μου δίσκο πολλές φωτογραφίες κοτσυφιών. Από τη γειτονιά μου κυρίως, εκεί έχω το περιθώριο να τα πλησιάσω τόσο κοντά και να μη φοβούνται - τόσο - όσο και να τους κλέψω ένα πορτρέτο. </span></p><p><span style="background-color: white; color: #050505; font-family: georgia; white-space: pre-wrap;">Αλλά και αλλού έχουν συμβεί αξιοσημείωτες συναντήσεις. Θυμάμαι μια κοτσυφίνα που κρύωνε στα Γιάννενα πάνω σε ένα δέντρο. Είχε φουσκώνει σαν μπαλίτσα για να προστατευτεί. Τα συναντώ βεβαίως και στα ποιήματα και στα τραγούδια και στα διηγήματα. Την τελευταία φορά ήταν μια συνάντηση σε ένα διήγημα του Χριστόφορου Μηλιώνη, μια ανάμνηση από ένα κότσυφα της παιδικής του ηλικίας που την ανακαλούσε σε ένα του αφήγημα που μιλούσε για τις διαδρομές στο κέντρο της Αθήνας. Αυτή είναι η πιο συγκινητική μέχρι τώρα συνάντηση σε κείμενο και έχω γράψει για αυτό σε μια κυριακάτικη Αυγή. </span></p><p><span style="background-color: white; color: #050505; font-family: georgia; white-space: pre-wrap;">Η πιο συγκινητική φωτογραφία που έχω δει με κότσυφα ωστόσο είναι αυτή του Αντρέι Ταρκόφσκι όταν στο τέλος της ζωής του νοσηλευόταν στο νοσοκομείο και ερχόταν ένα κοτσύφι στο παράθυρο να τον επισκέπτεται. Υπάρχουν περισσότερες από μια τέτοιες φωτογραφίες του Ταρκόφσκι με το κοτσύφι - δύο τουλάχιστον έχω δει - αφού ο φιλαράκος του ερχόταν κάθε μέρα. </span></p><p><span style="background-color: white; color: #050505; font-family: georgia; white-space: pre-wrap;">Σήμερα ανακάλυψα άλλη μια εξαιρετική εμφάνιση κότσυφα σε ένα ποίημα του Ιρλανδού Νομπελίστα Seamus Heany που είναι αφιερωμένο στον Άγιο της πατρίδας του τον Κέβιν του Γκλενγάλω. Αυτός είναι Άγιος όπως βρήκα στον συναξαριστή και της ορθόδοξης εκκλησίας και γιορτάζει στις 3 Ιουνίου. Τούτο γιατί γεννήθηκε πρίν το σχίσμα, το 498. Το Glendalough ή το Glen των δυο λιμνών ήταν ο χώρος που είχε το ησυχαστήριό του και κάποια στιγμή αποφάσισε, γιατί λέει το κελί ήταν στενό ή για άλλους γιατί ήθελε να θέσει στον εαυτό του ένα άθλο χριστιανικό, μια άσκηση, να ανοίξει τα χέρια του σε σχήμα σταυρού και να μείνει για ένα διάστημα ακίνητος. Πιστεύω περισσότερο την πρώτη εκδοχή, είναι πιο ανθρώπινη και ταιριάζει με αυτό που συνέβη σύμφωνα με τον θρύλο. Ένα κοτσύφι κάθισε στο χέρι αυτό, όπως είχε την παλάμη του ανάποδα και έκανε τα αυγά του. Χρειάστηκε ο Άγιος να μείνει εβδομάδες ακίνητος μέχρι να τα τα κλωσήσει και να βγουν τα πουλάκια. Το ποίημα περιλαμβάνεται στην συλλογή του Seamus Heany το Αλφάδι (the spirit level) που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Ερμής. Δεν το έχω το βιβλίο και θα επιχειρούσα να το μεταφράσω το ποίημα, τόσο πολύ μου άρεσε, αλλά βρήκα στο διαδίκτυο ένα σάιτ το Teflon, που έχει τη μετάφραση και υποψιάζομαι την έχει κάνει η Παυλίνα Μάρβιν. Δεν μπορώ να τη συγκρίνω με αυτήν του Ερμή, αλλά την βρήκα εξαιρετική και την αντιγράφω:</span></p><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-0P4BdBg5Rz4/YAQEEbZlznI/AAAAAAABAgA/dM93zXvshvkDn0-8hocsC1YjY1ml-Be-ACLcBGAsYHQ/s1760/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA3.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1320" data-original-width="1760" height="279" src="https://1.bp.blogspot.com/-0P4BdBg5Rz4/YAQEEbZlznI/AAAAAAABAgA/dM93zXvshvkDn0-8hocsC1YjY1ml-Be-ACLcBGAsYHQ/w372-h279/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA3.jpg" width="372" /></a></div><br /><span style="font-family: georgia;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;"><b>Ο Άγιος Κέβιν και το μαυροπούλι</b></span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Και μετά, ήταν ο Άγιος Κέβιν και το μαυροπούλι.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Ο Άγιος γονατίζει στο κελί του, υψώνει τα χέρια,</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Αλλά το κελί είναι στενό. Έτσι,</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Μια ανεστραμμένη παλάμη βρίσκεται έξω από το παράθυρο, άκαμπτη</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Σαν βέργα, όταν ένα μαυροπούλι προσγειώνεται</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Πάνω της και φωλιάζει και γεννάει αυγά.</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Ο Κέβιν αισθάνεται τα ζεστά αυγά, το μικρό στήθος, το κουρνιασμένο</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Καθαρό κεφάλι, τα νύχια, και θεωρώντας πλέον τον εαυτό του ενωμένο</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Με το δίκτυο της αιώνιας ζωής,</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Γεμίζει θλίψη: τώρα, πρέπει να κρατά το χέρι του</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Σαν κλαδί έξω στον ήλιο και τη βροχή για βδομάδες</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Ώσπου να εκκολαφθούν οι νεοσσοί και ν’ αποκτήσουν φτέρωμα και να πετάξουν.</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">———————————-****</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Κι αφού όυτως ή άλλως κάποιος το φαντάστηκε όλο αυτό,</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Φαντάσου να ήσουν ο Κέβιν. Τί νιώθει ακριβώς;</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Αυταπάρνηση ή αγωνία όλη την ώρα</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Από το λαιμό μέχρι τα πονεμένα χέρια του;</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Κοιμούνται άραγε τα δάχτυλά του; Αισθάνεται ακόμη τα γόνατά του;</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Ή μήπως το τυφλό κενό του κάτω κόσμου</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Έχει φωλιάσει μέσα του; Τί αποστάσεις διανύει με το μυαλό του;</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Μόνος και αντικαθρεφτιζόμενος καθαρά στο βαθύ ποτάμι της Αγάπης</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">«Να κοπιάζεις και να μη ζητάς ανταμοιβή» προσεύχεται.</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Μια προσευχή του σώματος πέρα για πέρα,</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Αφού, έχει λησμονήσει τον εαυτό του, έχει λησμονήσει το πουλί</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Και εκεί που στέκεται στην όχθη λησμόνησε και το όνομα του ποταμού.</span></div></div><div class="o9v6fnle cxmmr5t8 oygrvhab hcukyx3x c1et5uql ii04i59q" style="background-color: white; color: #050505; margin: 0.5em 0px 0px; overflow-wrap: break-word; white-space: pre-wrap;"><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Στις φωτογραφίες αναγνωρίζετε τον Αντρέι Ταρκόφσκι με το κοτσύφι του, με ζουμ το πουλάκι στο άγαλμα του Αγίου Φραγκίσκου στη Ρόδο και ένα άγαλμα με τον Άγιο Κέβιν από το μπλογκ Greencanticle στο προαύλιο της εκκλησίας της Παναγίας του Κnock.</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;"><br /></span></div><div dir="auto"><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-rHikWmWCvcQ/YAQEO1gSWUI/AAAAAAABAgI/pdbwQ_9S8bkLF2PlfBVTlj2pTRt4EMgRACLcBGAsYHQ/s960/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA2.jpg" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="289" src="https://1.bp.blogspot.com/-rHikWmWCvcQ/YAQEO1gSWUI/AAAAAAABAgI/pdbwQ_9S8bkLF2PlfBVTlj2pTRt4EMgRACLcBGAsYHQ/w385-h289/%25CF%2584%25CE%25B1%25CF%2581%25CE%25BA2.jpg" width="385" /></a></div><br /><span style="font-family: georgia;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;"><br /></span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Πόλυ Χατζημανωλάκη</span></div><div dir="auto"><span style="font-family: georgia;">Αναρτήθηκε στο φέησμπουκ
18 Ιουλίου 2018</span></div></div>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-11928987357218427742020-12-27T10:47:00.000+02:002020-12-27T10:48:08.442+02:00Για την ελληνική αυπνία - τη μεγάλη αγρυπνία - του Μισέλ Φάις<p> </p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><br /></div><br /><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-D_GMJZDTc_A/X-hH9bCQ40I/AAAAAAAA_Uo/oFGWhuLPc1EivJyvf7BnREwGJ73pGx18ACLcBGAsYHQ/s2048/IMG_20201227_103409.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="1536" height="320" src="https://1.bp.blogspot.com/-D_GMJZDTc_A/X-hH9bCQ40I/AAAAAAAA_Uo/oFGWhuLPc1EivJyvf7BnREwGJ73pGx18ACLcBGAsYHQ/s320/IMG_20201227_103409.jpg" /></a></div><br /><div><br /></div><div><br /></div><div><br /></div>Θυμάμαι ακόμα πώς το αγόρασα - από μεγάλο βιβλιοπωλείο στο Χαλάνδρι όπου κάποτε πήγαινα και περιπλανιόμουν στις προθήκες, με καλή διάθεση, διάθεση να μαγευτώ όπως συμβαίνει σε όλα τα νυφοπάζαρα. "Πάρε με", όπως "πιες με" που έλεγε το μαγικό ελιξήριο στην Αλίκη και δεν ξέρεις τι να πρωτοδιαλέξεις, απλά κοιτάς και κοιτάς και μετράς τι περισσεύει από το χαρτζιλίκι. <br /><br />Εκεί, στον πάγκο, ένας ηλικιωμένος κύριος ζήτησε αυτό με την Ελληνική "αγρυπνία" για το Βιζυηνό, ήταν 2006 τότε ή λίγο μετά, δεν είχε πει όνομα συγγραφέως αλλά κάπου το είχα ακούσει και ξέρω γιατί - ήθελα να μάθω, ήθελα να βρω τους τρόπους που μπορεί να καθρεφτιστεί κανείς σε έναν νεκρό ποιητή, τότε βάδιζα στα αχνάρια του Ανδρέα Κάλβου και πώς άραγε να μιλήσεις κανείς για κάποιον που είναι απών και που σε κινεί να γράψεις για αυτόν η πεποίηθηση ότι έχει αδικηθεί; <br /><br /><div>Σαν να παίρνεις εκδίκηση για έναν αδικημένο φίλο, γιατί να καθρεφτίζεσαι έτσι στο μυαλό του, αυτό που κάνουν οι γραφιάδες όχι βέβαια οι ακαδημαϊκοί, αν και στο τέλος νομίζω πως και αυτοί καθρεφτίζονται στο μυαλό του νεκρού συγγραφέα, θέλει δεν θέλει. <br /><br />Το βιβλίο της αϋπνίας το πήρα κι εγώ και το διάβασα. Οι ανεπίδοτες επιστολές είναι ολισθηρό έδαφος - όταν γράφεις ανεπίδοτες επιστολές φαινομενικά έχεις το μαχαίρι, έχεις και το καρπούζι - και μέχρι τώρα, στις περισσότερες περιπτώσεις, ακόμα και οι καλύτεροι αρχίζουν να αφηγούνται, ότι δήθεν γράφουν στον απόντα, αυτά που θέλουν να διδάξουν στον αναγνώστη, Το βρίσκω μάταιο, αλλά δεν ήταν έτσι αυτό το βιβλίο. Δεν με βοήθησε τότε - νόμιζα - , ποιος ξέρει ίσως και να με βοήθησε στο δικό μου καθρέφτισμα με τον Κάλβο, Πήρα άλλο δρόμο. Πιο μυθοπλαστικό. Αλλά ένιωθα να με συνεπαίρνει το ίδιο πάθος υπεράσπισης αδικημένου φίλου. <br /><br />Τώρα, με χρόνια και καιρούς, στην ησυχία των Χριστουγέννων, ανέσυρα το κόκκινο βιβλιαράκι από τη βιβλιοθήκη μου, το είχα ξεχάσει, δεν το έχω περιλάβει στις έρευνες που κάνω με το Βιζυηνό, τη σχέση που νομίζω πως έχει με την αλχημεία και το μεγάλο έργο, τη ματαίωση και την τρέλα που ακολουθεί. Τα ορυχεία, το Σαμάκοβο, το χρυσάφι, ο φυσητής - ο καρβουνασβεστάς εν προκειμένω... Άρχισα να διαβάζω ξανά, τις ανεπίδοτες επιστολές. Αυτές είναι πραγματικές επιστολές, δεν είναι δηθεν. Δεν θέλω να πω για τη λογοτεχνική δεξιοτεχνία, το γλωσσάρι, τα παρένθετα κείμενα του ψυχιάτρου, αλλά για τις επιστολές αυτές καθ΄εαυτές. Ο Μισέλ Φάις, δεν προσποιείται, δεν ασχολείται με τον αναγνώστη του - αν και ως αναγνώστης με τα χίλια πρόσωπα τις υπογράφει και τις απευθύνει στον Βιζυηνό - εννοώ δεν ασχολείται για να τον διδάξει. Απευθύνεται μόνο στον καθρέφτη - τον ψυχαναλυτικό καθρέφτη του Βιζυηνού θα έλεγα - και γράφει, γράφει, ένα εσωτερικό κείμενο, όλο υπονοούμενα, για αυτούς τους δυο. Θρακιώτης και ο ίδιος, γραφιάς με υπαρξιακή αγωνία. Ένας καθρεφτισμός, μια υπεράσπιση για δυνατούς λύτες. Υπάρχουν αναφορές, όχι βιβλιογραφία. Τα διακυβεύματα είναι υπαρξιακά όχι ακαδημαϊκά. Έχει όμως σκάψει τόσο βαθιά στην έρευνα, αναρρωτιέμαι τώρα τι να είχα καταλάβει πριν δεκαπέντε χρόνια, την τύφλα μου είχα καταλάβει. Τώρα, που βρίσκομαι κι εγώ σε αυτά τα ίχνη, εδώ και δυο χρόνια, θαρρώ πως καταλαβαίνω, φρικιώ, εκπλήσσομαι, θαυμάζω, αγαλλιώ με την αντοχή του ερευνητή, αναλυτή, αναλυόμενου - θαρρώ πως αποδίδεται αν έχει νόημα αυτό - η τέλεια δικαιοσύνη στο νεκρό Βιζυηνό. Ο αναγνώστης μπαίνει με δική του ευθύνη. Είναι ένα βιβλίο ερμητικά κλειστό για τον άσχετο. Επικίνδυνο για τον μαθητευόμενο μάγο, παραπλανητικό ίσως. Σπαρακτικό για αυτόν που νομίζει ότι ξέρει. Αισθάνθηκα κάποιες στιγμές, ότι ο Μ. Φ. έχτιζε με άλλα υλικά αυτό που ήθελα να πω με την αλχημεία, την τρέλλα μετά την έλειψη έργου, μετά την κατάρρευση. Σπαρακτικό, γιατί </div><div><br /></div><div><br /></div><div><br /></div><div><a href="https://1.bp.blogspot.com/-a5nWyRppcfY/X-hJLLRIVtI/AAAAAAAA_Vc/GzxDRRvBP7w2RKLvC1Z8awsHWsUJRn9kACLcBGAsYHQ/s2048/IMG_20201227_103339.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: center;"><img border="0" data-original-height="2048" data-original-width="1536" height="400" src="https://1.bp.blogspot.com/-a5nWyRppcfY/X-hJLLRIVtI/AAAAAAAA_Vc/GzxDRRvBP7w2RKLvC1Z8awsHWsUJRn9kACLcBGAsYHQ/w300-h400/IMG_20201227_103339.jpg" width="300" /></a><br /></div><div>εμπλέκεται συναισθηματικά, ως γραφιάς, όμοιος με τον νεκρό Βιζυηνό, σε όλα τα πάθη του. Αδικεί τον Παπαδιαμάντη - αυτό με πονά, αποδίδοντάς του φράσεις και απόψεις τόσο κακόγουστες και σκοτεινές που βρήκε στα διηγήματά του.. Ποιος θα υπερασπιστεί τον Παπαδιαμάντη από τους τα φαιά φορούντες; Αυτό είναι άλλου παπά ευαγγέλιο, αλλά το θέμα μας είναι ο Βιζυηνός. </div><div><br /></div><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><span style="text-align: left;">Θεωρώ πως καταφέρνει υποδειγματικά να κατασκευάσει την εικόνα του ομοίου του - "όμοιέ μου, αδελφέ μου" νεκρού συγγραφέα. Να σμιλέψει με πάθος και τέχνη τις διαφορές, να βρεθούν οι συγκλονιστικές ομοιότητες, τα διακυβεύματα, να μη λυπηθεί τις δίκαιες μομφές στο κατεστημένο της εποχής και μετά (ελίτ και όχλος), να πετύχει το τέλειο ομοίωμα, το γκόλεμ των ραββίνων της Πράγας με το οποίο συνομιλεί, να τον αναστήσει επί της ουσίας. </span><span style="text-align: left;"> </span></div><div><br /></div><div>Η ελληνική αυπνία - γίνεται αναστάσιμη αγρυπνία, στο προσκέφαλο του προσφιλούς νεκρού</div><div><br />Πόλυ Χατζημανωλάκη</div><div>27/12/2020</div>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-54100830046257827942020-08-11T13:08:00.000+03:002020-08-11T13:11:12.345+03:00Το σχοίνισμα του Ομήρου<p> </p><p style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin: 6px 0px;">Ανακάλυψα ενα εξαιρετικό αρχείο ηχογραφήσεων στο youtube, όπως αφήνω το χρόνο να δράσει στον σπασμένο μου ώμο. Το πιο πρόσφατο είναι η δημόσια ηχογράφηση της Ιλιάδας στο Εθνικό το 2011. Δεν ξέρω αν θα την ακούσω ολόκληρη, άρχισα από την Ραψωδία Ν, με τη Μάγια Λυμπεροπούλου, που διαβάζει τη μετάφραση του Δ. Μαρωνίτη. Δεν είναι η πρώτη φορά που επιβεβαιώνω ότι ο ήχος, η φωνή χτίζουν καμπαναριά, αποδίδουν με εκπληκτικό τρόπο τις τρεις διαστάσεις. Αφέθηκα <span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-family: inherit;">στην απόλαυση και στο νοερο ταξίδι με τον Ποσειδώνα, από τη Σαμοθράκη με το ολόχρυσο άρμα του, με τα δελφίνια να χοροπηδούν γύρω του, τις σκηνές της μάχης όπου η ευγένεια και η χάρη της φωνής της σπουδαίας κυρίας Λυμπεροπούλου εξισορροπούσαν τη φρίκη των περιγραφών με τα κομμένα κεφάλια στη σκόνη και δεν θα ανέτρεχα, άρρωστη όπως είμαι στο πρωτότυπο παρά όταν άκουσα κάπου τη λέξη "φιλότιμο" αυτήν την σπουδαία ελληνική λεξη που χρησιμοποίησε ο πρόεδρος Ομπάμα όταν ήρθε στη χώρα μας, να λέγεται από τον Ποσειδώνα όταν είχε πάρει τη μορφή του μάντη Κάλχαντα για να εμψυχώσει τους Αργείους. Μα δεν είναι δυνατόν να μην θελήσω να εξακριβώσω τι μετέφρασε ως φιλότιμο ο Δημήτρης Μαρωνίτης. Πίσω στο πρωτότυπο λοιπον και ανευρέθη," αιδώς και νέμεσις " στο στ.ω120. Το σημειώνω λοιπόν εδώ και αναλογιζόμουν τη δύναμη της αυθεντίας και τη δημιουργικότητα που προεκτείνει τις έννοιες και τις αποχρώσεις μιας έννοιας από την αρχαϊκή εποχή ως σήμερα και πιστεύω καταφέρνει να την αποδώσει όπως θα διαμορφωνόταν στο μέλλον, τι κουμπιά πατούσε ο Κάλχας/Ποσειδών στην ψυχοσύνθεση των πολεμιστών που αργότερα πολύ αργότερα κάποιοι θα αναγνώριζαν σαν ψυχική ταυτότητα...</span></p><div class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif;"><p style="font-family: inherit; margin: 0px 0px 6px;">Και κάτι ακόμη κλείνοντας το θέμα των λέξεων, της απόδοσης της αναζήτησης ιχνών. Κάποια στιγμή, ο Ποσειδώνας/ Κάλχας, όταν τελειώνει αυτά που έχει να πει, μεταμορφώνεται σε γεράκι, στο στ.63 και εφορμά πετώντας, όπως όταν σηκώνεται από έναν απότομο ψηλό βράχο και πηδά στην πεδιάδα πάνω σε ένα άλλο πουλί. "αιγίλιπος πέτρης" είναι η γενική του απότομου βράχου, είχα πια το πρωτότυπο δίπλα μου, και τι παράξενη λέξη που θυμίζει αιγίδα, για το απότομος και πρόθυμοι οι σχολιαστές του 18ου αιώνα στη google, εξηγούν ότι ούτε οι κατσίκες δεν τον πλησιάζουν, τόσο απόκρημνος είναι. Τόσο σημαντικά δηλαδή τα πάθη του γιδοβοσκού, που έχασε την κατσίκα του γιατί τόλμησε να ανέβη στο βράχο εκείνο, και ναι το Όνειρο στο κύμα και η Γλυκοφιλούσα με τη σωτηρία ή το σχοίνισμα των αιγών είναι ακόμα "του Ομήρου" , ένας κόσμος που διεκδικεί το μερίδιό του στον Παπαδιαμάντη</p><p style="font-family: inherit; margin: 6px 0px;">Εικόνα: Γιδοβοσκός, 1862 Van Gogh</p><p style="font-family: inherit; margin: 6px 0px;">Πόλυ Χατζημανωλάκη</p><p style="font-family: inherit; margin: 6px 0px;"><br /></p><p style="font-family: inherit; margin: 6px 0px;">Αναρτήθηκε στο facebook στις 11/08/2017</p><div class="separator" style="clear: both; text-align: center;"><a href="https://1.bp.blogspot.com/-QkozxNZGV38/XzJt5ccpKqI/AAAAAAAA9is/uBY6ESbNhxE8TThQMDpBVWrBXgq69ZPkACLcBGAsYHQ/s960/%25CE%25B3%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25BF%25CE%25B2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="726" data-original-width="960" src="https://1.bp.blogspot.com/-QkozxNZGV38/XzJt5ccpKqI/AAAAAAAA9is/uBY6ESbNhxE8TThQMDpBVWrBXgq69ZPkACLcBGAsYHQ/s640/%25CE%25B3%25CE%25B9%25CE%25B4%25CE%25BF%25CE%25B2.jpg" width="640" /></a></div><p></p></div>Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-13552198777517970822020-04-27T18:48:00.002+03:002020-05-19T23:10:56.044+03:00Αγαθέ παράδοξε Θρακιώτη αδελφέ μου... Μοσκώβ - Σελήμ ο Σημαδιακός<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Εδώ και ενάμιση χρόνο, χωρίς έντονη προσπάθεια αλλά καταγράφοντας σχεδόν ημερολογιακά τις περιπτώσεις που συναντώ και αναρτώντας μικρά σημειώματα στο φεησμπουκ και κάποτε και στο μπλογκ μου Πινακίδες από κερί ακολουθώ δύο βασικές διαδρομές.<br />
<div>
<br />
Η πρώτη, έχοντας ξεκινήσει από τον Σημαδιακό του Παπαδιαμάντη και κατασκευάζοντας Το λεύκωμα των Αταίριαστων και Χρυσομιληγγάτων (Μανώλης Προυσαλής, Σταμάτης στα Ρόδινα ακρογιάλια, Μαίριλιν Μονρόε, Αούστερλιτς του Ζέμπαλτ, Χάρι Πότερ, Η Τατιάνα και ο πριγκιπας Ονιέγκιν του Πούσκιν, η Σούλα της Τόνι Μόρισον και άλλοι και άλλοι) και η δεύτερη επιχειρώντας μια πρωτότυπη ανάγνωση του έργου του Βιζυηνού και προσπαθώντας να δω κατά πόσον πρόκειται για μια αποστολή Μεγάλου Έργου. Μια ανάγνωση του προσωπικού μύθου του Βιζυηνού την αλχημική αναζήτηση στη ζωή και το έργο του - που στην περίπτωσή αυτή ήταν ματαιωμένη και που αναγνωρίζεται φανερά με την επιχείρηση του ορυχείου σιδήρου στο Σαμάκοβο της Ανατολικής Θράκης. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Κάθε φορά που γράφω κάτι σχετικά, κάνω μια εισαγωγή του τι ψάχνω για να είναι αυτοτελή τα κείμενα αν τύχει και τα διαβάσει κάποιος πρώτη φορά. Επαναλαμβάνομαι λοιπόν, αλλά θεωρώ ότι είναι απαραίτητο για την επικοινωνία εδώ. Και όταν/αν έλθει το πλήρωμα του χρόνο και βάλω κάποια στιγμή μια τελεία σε αυτές τις δουλειές, θα έλθει και η ώρα της κοπτοραπτικής και ελπίζω να αποτελέσουν τα σημειώματα αυτά τη βάση για δυο χωριστά πονήματα.<br />
<br />
<div>
Παρά το γεγονός ότι πρόκειται για δυο διαφορετικά μονοπάτια που το καθένα έχει τη δική του δυναμική και στο μυαλό μου ήταν εντελώς διακριτά, πιστεύω πως χτες βρέθηκα σε μια περιοχή που αυτές οι δυο διαδρομές συγκλίνουν, συγκλίνουν συγκλονιστικά θα έλεγα. Πώς το σημάδι, αυτός ο χαρακτηρισμός του που κάνει τον ήρωα να ξεχωρίζει και τον τοποθετεί τραγικά στο περιθώριο, στα όρια της συνήθους κοινωνικής συνθήκης, να μην ταιριάζει αλλά και να λάμπει, να είναι χρυσός, ξανθός, χρυσομιληγγάτος, μπορεί να εμφανιστεί σαν να έχει χάσει τη δύναμή του ή σαν κάτι που ο ήρωας το διεκδικεί αλλά δεν το φτάνει ποτέ. Μπορεί δηλαδή το σημάδι να είναι παράσημο, να είναι χρίσμα, αλχημικό σύμβολο και ο ήρωας να μην το αξιώνεται ενώ τόσο το επιθυμεί και το αξίζει. </div>
<div>
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-MkBM4n4NPWQ/Xqb-V9QaH0I/AAAAAAAA8GE/hpW8S0Z-Y7AXIcStA1WYnKbC4dw-sdisQCLcBGAsYHQ/s1600/GeorgiosVizyinos-Exposure.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="800" data-original-width="499" height="640" src="https://1.bp.blogspot.com/-MkBM4n4NPWQ/Xqb-V9QaH0I/AAAAAAAA8GE/hpW8S0Z-Y7AXIcStA1WYnKbC4dw-sdisQCLcBGAsYHQ/s640/GeorgiosVizyinos-Exposure.jpg" width="396" /></a></div>
<div>
<br /></div>
<div>
<br /></div>
<div>
Μια τέτοια σύγκλιση συνέβη με το Μοσκώβ - Σελήμ, το τελευταίο διήγημα του Γ. Βιζυηνού που βρέθηκε αδημοσίευτο στο φρενοκομείο από τους φίλους του στο φρενοκομείο όπου ήταν έγκλειστος ο συγγραφέας. Ένα ιστορικό γεγονός που αναφέρει το διήγημα, η πραξικοπηματική ανατροπή της δυναστείας των Battenberg στη Βουλγαρία το 1886, τοποθετεί τη συγγραφή του μετά από αυτήν την ημερομηνία, οπωσδήποτε. Αυτήν την εποχή της καραντίνας είχα την ευκαιρία να επαληθεύσω ότι ο Αλέξανδρος Battenberg ήταν ο αδελφός του Louis Battenberg πατρός, της πριγκίπισσας Αλίκης και του λόρδου Μαουνμπάτεν, μητέρας και θείου αντιστοίχως του σημερινού Δούκα του Εδιμβούργου Φίλιππου - που ιστορίες από τη ζωής τους και τις περιπέτειές τους είδα προσφάτως στην τηλεοπτική σειρά το Στέμμα. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Ο Μοσκώβ Σελήμ λοιπόν είναι ένας σαλός κατά τον περίγυρό του Τούρκος, που κατοικεί στην Ανατολική Θράκη και που ο αφηγητής έφιππος και με συνοδεία συναντά κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης στην περιοχή. Η αφορμή της επίσκεψης στην πολίχνη Β. είναι η αναψυχή - ήθελον ενδιατρίψει χάριν αναψυχής και αναπαύσεως από εργασιών, αίτινες από τινος είχον ενασχολήσει τόσω πολύ το πνεύμα μου, ώστε ούτε ύπνον ήσυχον δεν μ΄επέτρεπον" Θαρρώ πως είναι προφανές ότι πρόκειται για τις εργασίες στο ορυχείο του σιδήρου στο Σαμάκοβο που βρίσκεται ούτως ή άλλως σε εκείνη την περιοχή. Μια συνάντηση με έναν "παράδοξον" Τούρκον του οποίου τα πάθη και τις περιπέτειες αναλαμβάνει να συγγράψει, με τέτοια θεατρικότητα, όπως ακριβώς εκείνος του τις αφηγείται.</div>
<div>
Και γιατί να αποφασίσει να περιγράψει τις περιπέτειες και τις αρετές ενός Τούρκου και όχι ενός Χριστιανού; </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Στην αρχή του διηγήματος, ζητεί κατανόησιν, συγχώρεσιν, από τον αναγνώστη του που προτιμά να μιλήσει για ένα Τούρκον και όχι για ένα Χριστιανό. Γιατί άραγε. Ο Τούρκος αυτός, υφίσταται τα πάνδεινα από ότι φαίνεται από τους ομοίους του, στερείται την πατρική αγάπη, τον κλείνει η μητέρα του για να καλύψει τα δικά της συναισθηματικά κενά στο χαρέμι και τον μεγαλώνει σαν κορίτσι, ανδραγαθεί χωρίς αναγνώριση τρεις φορές σε Τουρκορωσικούς πολέμους - ξεκινώντας από τον Κριμαικό πόλεμο - χάνει τη γυναίκα του και τα παιδιά του, αιχμαλωτίζεται από τον εχθρό και μόνο τότε τον αντιμετωπίζουν με αγάπη και καλοσύνη. Σε όλη του του ζωή αδικείται με τον πιο σκληρό τρόπο από τους ομοίους του, την οικογένεια και τον Σουλτάνο - και μόνο ως αιχμάλωτος του εχθρού έχει ανθρώπινη και τρυφερή μεταχείριση.</div>
<div>
Ο εχθρός είναι δηλαδή καλύτερος από τον ομοεθνή, ο οποίος για τα παιδιά του επιφυλάσσει τη χειρότερη μοίρα, την αδικία, τα βάσανα, την πείνα και το θάνατο.<br />
Πώς να το διηγηθεις αυτό για ένα Χριστιανό; </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Έχω την αίσθηση ότι αυτά που γράφονται στο διήγημα, γράφονται όπως λέει και η λαική παροιμία για τη νύφη για να τα ακούει η πεθερά. Ο Μοσκώβ - Σελήμ είναι το υποκατάστατο του Χριστιανού που δεν μπορεί να βρει χαϊρι στην πατρίδα του, είναι το alter ego του ίδιου του Βιζυηνού, που τον θεωρούν τρελό αλλά δεν είναι και με με μια μεγάλη αλληγορία αφηγείται τα πάθη του και το ότι δεν αναγνωρίστηκε από τοςυ ομοεθνείς του η αξία του, δεν βρήκε θέση στο πανεπιστήμιο ενώ είχε λαμπρές σπουδές στην Γερμανία, διδακτορική διατριβή και υφηγεσία. Μια αφήγηση στον απόηχο μιας αλχημικής αποτυχίας που δεν τον αφήνει να κοιμηθεί. Ένας Τούρκος προδομένος από τους ομοεθνείς του και τον Σουλτάνο, κάτι πιο εύκολο να μιλήσεις γιαυτό από οτι ένας έλληνας προδομένος, όπως προσελάμβανε τον εαυτό του. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Ο Μοσκώβ Σελήμ, λοιπόν, ένας άνθρωπος αταίριαστος στα όρια του έθνους του - και στα όρια του φύλου του όπως γράφει στο τέλος του διηγήματος ο συγγραφέας. Το γεγονός ότι η μητέρα του τον μεγάλωσε στο χαρέμι σαν κορίτσι, τον έκανε ευαίσθητο στο να καταλαβαίνει την άλλη πλευρά, να μπαίνει στη θέση του άλλου. Αυτό λοιπόν, το άλλο, το αλλόκοτο έως κωμικό για τους άλλους είναι που ενσαρκώνει ο Μοσκώβ Σελήμ. Ονειροπολεί πως είναι Ρώσος. Θεωρεί ότι οι Ρώσοι είναι ο καλύτερος λαός.<br />
Φτιάχνει μια κατοικία που μοιάζει με ρωσική ίζμπα, ζητά να του κατασκευάσουν ένα τενεκεδένιο σαμοβάρι για να κάνει πως πινει τσάι με τον ρωσικό τρόπο, έχει ένα τενεκεδένιο κουτί με θυμάρι, δυόσμο και αλιφασκιά που παριστάνει πως είναι τσάι.<br />
Η ενδυμασία του είναι παράδοξος. Μπορεί να μην είναι τόσο αλλόκοτη όπως εκείνη του Μιχάλη του Προυσαλή, να μην φοράει τα ρούχα του σε διαφορετικές θέσεις και λειτουργίες, αλλά και πάλι ο συγγραφέας - αφηγητής θεωρεί "αρλεκινικό" τον τρόπο της ενδυμασίας του.<br />
Ρώσικες μπότες, από τις δεκάδες χιλιάδες που πούλησαν στους κατοίκους οι Ρώσοι αποχωρώντας, κόκκινη ζώνη με εκατοντάδες πτυχές που τον τυλιγουν υπερβολικά από τη μέση μέχρι τους μαστούς, τούρκικο σκούφο χωρίς φούντα. Και φυσικά ρωσικό στρατιωτικό επενδύτη με μερικά καλογυαλισμένα ασημένια κουμπιά. Παράδοξε Τούρκε αδελφέ μου - τον αποκαλεί στην αρχή.<br />
Χαρακτήρας στα όρια, με αλλόκοτη ενδυμασία - αρλεκινική - με απόψεις που δεν μπορούν να γίνουν αποδεκτές από τον περίγυρο.<br />
Δεν έχει κάποιο σημάδι στο μάτι ή στο πρόσωπο, αλλά ο συσχετισμός με τα σημάδια είναι έκδηλος όταν γίνεται αναφορά στις πληγές του. Στον πρώτο του τραυματισμό όταν ανδραγάθησε για να σώσει τη σημαία, αντιστοιχεί ένα "παράσημο" για την πληγή του από το σουλτάνο. Το παράσημο όμως δεν το παίρνει ποτέ γιατί το υπεξαιρεί δολίως ο χιλίαρχός του που είχε λιποτακτήσει. Ο ίδιος τον στέλνει στα καταναγκαστικά έργα, για να μην μπορεί να διαμαρτυρηθεί. </div>
<div>
Αναφορά στις πληγές - ως χάρτη από σημάδια - γίνεται από τον καλό γιατρό του νοσοκομείου τη δεύτερη φορά, ο οποίος αφού εμελέτησε τα ίχνη από τα σημάδια των πληγών στο σώμα του. κατέληξε σε ευμενές συμπέρασμα για το χαρακτήρα του. </div>
<div>
Ο ίδιος είναι ένα σημάδι για τη μητέρα του, όταν της δίνει μέσω του δεύτερου αδελφού του την ώρα που ετοιμάζεται αιφνιδίως να φύγει για τον πόλεμο στη θέση του λιποτάκτη Χασάν, του μεγαλύτερου αδελφού του, ένα δακτυλίδι με διαμάντι. Η πέτρα του διαμαντιού θαμπώνει όταν είναι τραυματισμένος, το σημάδι που χάνει τη δύναμή του. Η μητέρα του διαβάζει το σημάδι και ταλαιπωρείται, δεν αντέχει τη στεναχώρια και πεθαίνει. </div>
<div>
<br />
Αντιθέτως, ο περίγυρος, δεν μπορεί να διαβάσει το δικό του σημάδι, δεν μπορούν να διαβάσουν το κείμενο στο χαρτί που του έδωσαν όταν αποστρατεύτηκε Έτσι, οι συμπατριώτες του τον θεωρούν κατάσκοπο, κλέφτη, τον διώχνουν, τον κακοποιούν. Σαν να μην μπορεί γραφτεί πάνω του το σημάδι του Κάιν, το σημάδι που του έκανε ο άγγελος στο μέτωπο και που θα τον έσωζε από το να τον σκοτώσουν οι άνθρωποι, μια και ήταν περιπλανώμενος και ύποπτος. </div>
<div>
<br /></div>
<div>
Ο Σελήμ είναι σημαδιακός χωρίς στο σημάδι του. Μόνο με τα παράξενα ρούχα, ζηλεύοντας και ταυτιζόμενος με τους Ρώσους θα τολμούσα να πω με αυτούς που η λαϊκή φαντασία έχει ονομάσει ξανθό γένος. Χρυσομηλιγγάτος κατά φαντασίαν, αλλά αυτό ίσως είναι υπερβολή γιατί δεν αναφέρεται ποτέ αυτή η λέξη στο διήγημα. Μια σκάλα πιο κάτω. Για αυτόν τα ασημένια κουμπιά της στολής του, η ασημένια φορεσιά με την οποία θα ενδυθεί εθελοντικά για να πολεμήσει τον εχθρό.</div>
<div>
<br /></div>
<div>
Πόλυ Χατζημανωλάκη, 27 Απριλίου 2020 </div>
<div>
<br /></div>
<div>
</div>
</div>
</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-76600407338584941872019-03-27T16:22:00.000+02:002019-03-27T22:35:12.087+02:00Χνάρι <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , serif; font-size: 12pt;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-vBDNE6-0XHA/XJuGNaidXZI/AAAAAAAAz7Y/w_eGQ4Hm0GgXNpwWX0gFh_kD2pTdlkSqACEwYBhgL/s1600/xnari3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="942" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-vBDNE6-0XHA/XJuGNaidXZI/AAAAAAAAz7Y/w_eGQ4Hm0GgXNpwWX0gFh_kD2pTdlkSqACEwYBhgL/s400/xnari3.jpg" width="392" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="background-color: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , serif; font-size: 12pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Τις προάλλες φωτογράφισα ένα σκακιστή στο Πανελλήνιο με
ζουμ. Δύο κλικ. Η σκέψη πριν την κίνηση και το μετέωρο χέρι πάνω από την
σκακιέρα. Στεκόμουν μπροστά στο Χημείο, έξω από τα κάγκελα, έξω από το χώρο που
είχα περάσει τέσσερα χρόνια από τα πιο σημαντικά της νιότης μου, μεταπολίτευση,
σπουδές στη Φυσική, πολιτική ένταξη και έξω από τα Αμφιθέατρα, στα σκαλάκια και
στο παγκάκι που δεν υπάρχει πια. Στοχαζόμασταν για το μέλλον του κόσμου σαν να
ήταν ζήτημα ζωής ή θανάτου. Μια αίσθηση παντοδυναμίας, αποχουντοποίησης, εκείνη
η λέξη σήμαινε ότι οι καθηγητές που είχαν ενδεχομένως συνεργαστεί με τη
δικτατορία είχαν απομακρυνθεί, προσωρινά από ότι φαίνεται αλλά εμείς δεν το
ξέραμε. Είχαμε λοιπόν στρογγυλοκαθίσει στα γραφεία τους, ο όροφος της Πυρηνικής
φιλοξενούσε συνεδριάσεις επιτροπών έτους, σαν μια φοιτητική λέσχη, ένα ρούχο
μεγαλύτερο από το μπόι μας. Αναζητήσεις σε όλα τα επίπεδα, διαβάζαμε, συζητούσαμε,
διαφωνούσαμε με πάθος αγαπούσαμε κάποια βιβλία, ζούσαμε σε μια διαρκή πολιτική
συνεδρίαση όπου μεταξύ άλλων<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είχαν
θέση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα φιλοσοφικά </span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> θεμέλια της Φυσικής: <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η Διαλεκτική της Φύσης, το Είναι και το
γίγνεσθαι του Ευτύχη Μπιτσάκη αλλά και <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η
διαλεκτική του Συγκεκριμένου του Κάρελ Κόσικ δεν θυμάμαι εκδοτικό οίκο, το
αστείο του Κούντερα, νομίζω Κάλβος,</span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> το μηδέν και το άπειρο του Άρθουρ Καίσλερ μαύρο εξώφυλλο
Ηριδανός, το κιβώτιο του Άρη Αλεξάνδρου, σχεδόν μαύρο Κέδρος,</span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> το διπλό βιβλίο του Δημήτρη Χατζή</span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> κεραμιδί δεν θυμάμαι τον εκδότη ίσως από το τυπογραφείο
κείμενα,</span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> ο Λένιν πόσα βήματα
μπροστά πόσα πίσω ποιος ξέρει, η καταγωγή της οικογένειας που δεν διάβασα ποτέ,
το δικαίωμα στην τεμπελιά του Λαφάργκ, ο Γκράμσι από τη φυλακή, οι σκέψεις του
σοφού διανοούμενου για την ηγεμονία βεβαίως αλλά κυρίως το δικαίωμα στη χαρά
της ζωής που τόσο εύκολα γινόταν παρανάλωμα μιας επανάστασης.</span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="background: white; color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-8B7qI_EGrig/XJuFhcj5NNI/AAAAAAAAz7I/F0i36H5AnEIeDYbpwM4FyoNI2BoYq1eNQCEwYBhgL/s1600/Xnari.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="672" data-original-width="960" height="280" src="https://3.bp.blogspot.com/-8B7qI_EGrig/XJuFhcj5NNI/AAAAAAAAz7I/F0i36H5AnEIeDYbpwM4FyoNI2BoYq1eNQCEwYBhgL/s400/Xnari.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p><br /></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Παιδί της επαρχίας, ήρθα στην πρωτεύουσα ένα χρόνο πριν
τη μεταπολίτευση και πέρασα τις τρεις τελευταίες τάξεις του Γυμνασίου σε ένα
ιδιωτικό σχολείο των βορείων προαστίων. Με υποτροφία. Τη Σόλωνος τη γνώρισα για
πρώτη φορά με τη φίλη μου την Πόπη Μουπαγιατζή, αθηναία που την ήξερε σαν τη
τσέπη της και που με πήγε για πρώτη φορά στα γραφεία της Νέας Εδα. Εκεί είδα
τον Μίκη Θεοδωράκη και τον Αντρέα Λεντάκη να μπαίνουν και μας χαιρέτισαν. Η
Πόπη που ήξερε πρόσωπα και πράγματα με πήγε για πρώτη φορά στο Χνάρι. Δεν έχει
μεγάλο χώρο ούτε τα έχει όλα τα βιβλία μου είπε.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> Θα σου φέρει όμως ότι
του ζητήσεις. Η απόλυτη συμπύκνωση τα λίγα τετραγωνικά του πρώτου μου
βιβλιοπωλείου στην πρωτεύουσα. Το θα σου φέρει ότι του ζητήσεις ήταν με άλλα μέτρα,
σε άλλη κλίμακα από τη σημερινή. Δεν περίμενες μια εβδομάδα ή έστω τρεις μέρες
να σε πάρουν τηλέφωνο ότι ήρθε η παραγγελία.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> Ο Γιώργος σε άφηνε στο
μαγαζί του, έφευγε και σε δέκα λεπτά ερχόταν με το βιβλίο που είχες ζητήσει.
Μια μαγεία, να μπεις στον κόσμο αυτό - ήμουν δεκάξι χρονών και με έπαιρναν για
πρώτη φορά στα σοβαρά - μια ενηλικίωση μια γητειά αυτή η συναλλαγή όπου δεν σε
ρωτούσαν, δεν σε έκριναν σου έφερναν αυτό που ζήτησες, έμπαινες στον κόσμο των
ενηλίκων, το κόκκινο βιβλιαράκι του Μάο και ένα άλλο κόκκινο για το ότι θέλετε
να μάθετε για το σεξ. πώς μαθαίναμε για τα βιβλία τότε χωρίς ίντερνετ, χωρίς
διαφήμιση, μια αγορά του δήμου ζωντανή, ένα αντηχείο να αναπαράγει ιδέες, η
κριτική στα αναγνωστικά της Φραγκουδάκη, οι ήρωες του Ντίσνεϋ και οι περίεργες
οικογενειακές τους σχέσεις - ανιψιά και θείοι μα πως αυτό συνδέεται με τον
ιμπεριαλισμό, το έξοχο των Αλαίν Ζωμπέρ και Ζαν Μαρκ Λεβί Λεμπλόν για την
αυτοκριτική της επιστήμης, εκ των ένδον δηλαδή, μια πεντάτομη κοινωνική ιστορία
της τέχνης εκδόσεις Κάλβος τα ανασύρω από τη μνήμη τα βιβλία που με
διαμόρφωσαν, δεν τα έχω πια τα περισσότερα.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-taOAs6Tk5Io/XJuFT-GLVyI/AAAAAAAAz68/SVDKNnBzsBQnTg0q51DL-lNgLNiD28JCwCEwYBhgL/s1600/Xnari1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="300" src="https://3.bp.blogspot.com/-taOAs6Tk5Io/XJuFT-GLVyI/AAAAAAAAz68/SVDKNnBzsBQnTg0q51DL-lNgLNiD28JCwCEwYBhgL/s400/Xnari1.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Όλα τα χρόνια, όχι μόνο στην αρχή, είχα μια δυσκολία να
βρω την Κιάφας. Είναι τρυπωμένη ανάμεσα στην Ακαδημίας και τη Ζωοδόχου Πηγής.
Από την κάτω πλευρά τη βρίσκεις αμέσως, ένας δρομάκος που ξεστρατίζει</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">
από την Ακαδημίας και βιάζεται να συναντήσει τη Ζωοδόχου Πηγής την κάθετο. Αν
κατεβαίνεις όμως από πάνω όμως, από τη Σόλωνος, και είσαι ζουλάπι όπως ήμουν
εγώ μπορεί να την προσπεράσεις και να μην τη βρίσκεις. Έτσι έκανα κύκλους, γύρω
γύρω το ίδιο αργότερα για να βρω τη Γραβιάς, όταν άνοιξε η πρωτοπορία το μεγάλο
βιβλιοπωλείο, ο αντίποδας της φωτεινής άυλης συμπύκνωσης του χναριού. Βιβλία
απλωμένα</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">
να δουν τα μάτια σου.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> <span lang="EL">Η Πολιτεία
ακουγόταν ίσως, δεν θυμάμαι, αλλά δεν είχα πάει ποτέ ως τότε.</span></span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Ένα θαύμα λοιπόν να το βρω, να βεβαιωθώ ότι δεν έφυγε από
τη θέση του και ένα δεύτερο να επιβεβαιώσω ότι πάντα θα φύγω με αυτό που
ζήτησα, το βιβλίο αίτημα και αποτέλεσμα των συλλογικών ζυμώσεων που μας διαμόρφωναν,
που διαμορφώναμε ο ένας τον άλλο...<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , serif; font-size: 12pt;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-ytJBbyMCB7I/XJuGLW-UhSI/AAAAAAAAz7c/P5Pze1kLPw0ACYsjKziwY7Qe3bfH0V0mACEwYBhgL/s1600/xnari0.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="300" src="https://4.bp.blogspot.com/-ytJBbyMCB7I/XJuGLW-UhSI/AAAAAAAAz7c/P5Pze1kLPw0ACYsjKziwY7Qe3bfH0V0mACEwYBhgL/s400/xnari0.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Και οι σελιδοδείκτες του άλλη καταπληκτική ιστορία.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">
μαζεύονταν μαζεύονταν στο σπίτι, και στις μετακομίσεις Παρίσι Βρυξέλλες και
πάλι πίσω, ζαχαρί χαρτονάκια, οδοντωτό τελείωμα με φωτογραφίες λογοτεχνών και
όμορφη γκρο κορδέλα. Κομψοτεχνήματα. Δεν σκέφτηκα ποτέ να τους μαζέψω, ούτε
τους χρησιμοποιούσα είναι αλήθεια για να σημαδεύω τη σελίδα. Τους είχα σε
συρτάρια, η ανάμεσα σε βιβλία, μικρά πνεύματα της ανάγνωσης που με άφηναν σιγά
σιγά, χάνονταν ανεπαισθήτως. Τώρα δεν έχει μείνει κανείς και κόντευα να τους
ξεχάσω. Ώσπου είδα έναν προχτές φωτογραφημένο στη σελίδα του Γιώργου στο φέησμπουκ
και άρχισε να χτυπά η καρδιά μου.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-yhXkucwWcW4/XJuGtDJfwmI/AAAAAAAAz7k/1uCO8sT-Lg83f2PCIdEV1qREH7borHBuwCEwYBhgL/s1600/xnari4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="720" height="320" src="https://3.bp.blogspot.com/-yhXkucwWcW4/XJuGtDJfwmI/AAAAAAAAz7k/1uCO8sT-Lg83f2PCIdEV1qREH7borHBuwCEwYBhgL/s320/xnari4.jpg" width="240" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p><br /></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p><br /></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Με τον Γιώργο Τσιλδερίκη ανταμώσαμε ξανά, χρόνια μετά στο
φέησμπουκ. Εκείνος φέρεται σαν να με θυμάται. Μου έκανε την μεγάλη τιμή να με
καλέσει απόψε να πω κάτι για το Χνάρι. Το Χνάρι του, το Χνάρι μας. Εγώ τον
ήξερα καλά. Νιώθω πολύ συγκίνηση κάθε φορά που τον βλέπω. Μόνο τα μαλλιά του
έχουν ασπρίσει. Και τα δικά μου φυσικά.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> Δεν είχαμε την ευκαιρία
να μιλήσουμε να γνωριστούμε περισσότερο τότε, εκεί ήταν στέκι, είχε φίλους που
σύχναζαν εκεί, που κουβέντιαζαν μαζί του. Εγώ δίσταζα, ντρεπόμουν ακόμη,
κοίταζα τα ράφια με τα βιβλία, κρυφάκουγα ένιωθα μια θέρμη ότι κάτι σπουδαίο
συντελείται εδώ κι εγώ που είμαι δίπλα σαν να με αγγίζει το θαύμα. Και μετά ο
Γιώργος, ακούραστος έτρεχε να μου φέρει αυτό που ζήτησα.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Εκείνη τη μέρα έξω από το Χημείο, εκεί που φωτογράφιζα
τον σκακιστή, νοστάλγησα πάλι το Χνάρι. Νοστάλγησα το δύσκολο δρόμο, αυτόν που
κρατάει πιο πολύ, αυτόν που χάνεσαι και δεν τον βρίσκεις από την πάνω μεριά, από
τη Σόλωνος. Αυτό είναι το μόνο που σώθηκε από εκείνη την εποχή, με τα κτίρια
που ερειπώνουν και κλείνουν,</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> το κέντρο της Αθήνας που μεταμορφώνεται.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: normal; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm;">
<span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">Το μόνο που μένει είναι η αίσθηση του να χάνεις το δρόμο
, η χαρμόσυνη επανάληψη μιας τελετουργίας της νεότητας, να χάνεις τα ίχνη να τα
βρίσκεις, (το χνάρι), να αγωνιάς με μια προσμονή που μετασχηματίζεται</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">
στη</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;">
βεβαιότητα ότι θα το ξαναδείς , το Χνάρι στην Κιάφας, ανοιχτό γεμάτο βιβλία και
ζωή σε όλη του τη δόξα.</span><span style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"> </span><span lang="EL" style="color: #222222; font-family: "times new roman" , "serif"; font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br />
<br />
<br />
Διαβάστηκε στην τιμητική εκδήλωση για το Χνάρι, τη Δευτέρα 26/03/2019 στο Polis Art Cafe </div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-68137794084998869262019-03-07T22:41:00.001+02:002019-03-07T23:02:46.496+02:00«Τα όρια της ερωτικής γλώσσας - δύο σχόλια και ένα ποίημα», της Πόλυς Χατζημανωλάκη <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-g6OVKkygihw/XIGARf6cPlI/AAAAAAAAzp8/X9zP2XlvqvsiSUeNbYZV-7OaNpuVkB2QwCLcBGAs/s1600/merylstreep.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="699" data-original-width="500" height="400" src="https://3.bp.blogspot.com/-g6OVKkygihw/XIGARf6cPlI/AAAAAAAAzp8/X9zP2XlvqvsiSUeNbYZV-7OaNpuVkB2QwCLcBGAs/s400/merylstreep.jpg" width="285" /></a></div>
<h1>
</h1>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><b>Ι. Τα όρια της ερωτικής γλώσσας (Πέρα από την Αφρική)</b><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Από τις πιο ερωτικές σκηνές του κινηματογράφου είναι
πιστεύω η σκηνή με τη Μέρυλ Στριπ την ώρα που τη λούζει ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ
στο </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">Out of Africa</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">. Περισσότερο και από την εξωτική
ομορφιά της Αφρικής το σούρουπο στη Σαβάνα, τη λάμπα του αντίσκηνου, τα
σερβίτσια τσαγιού από Φαγιάνς που κουβαλούν οι πιστοί Κικούγιου υπηρέτες,
περισσότερο και από τις αφηγήσεις της Βαρόνης φον Μπλίξεν και - <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αν θέλετε να το πούμε - πέρα και από την
αγωνία της αναμονής του εραστή της τη νύχτα, είναι καθηλωτική
η χειρονομία της εγκατάλειψης στα αγαπημένα (του) χέρια. Αυτός θα
την φροντίσει, με μια κανάτα θα της βρέξει τα μαλλιά, θα την ξεβγάλει
μετά προσεκτικά. Μια αλλόκοτη μια ασυνήθιστη χειρονομία, μια αναπαράσταση
της ερωτικής ένωσης στο φως της μέρας, όπως τα χιλιάδες υποκατάστατα που
επινοούν οι εξόριστοι ερωτευμένοι για να σμίξουν, διευρύνοντας εν αγνοία τους
τα όρια της ερωτικής γλώσσας. Το πρόσωπο της ήρεμο, χωρίς φτιασίδια, σχεδόν
παιδικό, αυτό που μόνο ο εραστής μπορεί <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να δει. Τα μαλλιά στην έσχατη ταπείνωση,
βρεγμένα σαν φύκια κολλημένα πάνω της δέχονται την φροντίδα του. Εκείνος
βρίσκεται πλέον στη δική της πλευρά, με το μέρος της, συμπαραστέκεται στην
μεταμόρφωση της, την βλέπει από μέσα, είναι οι δυο τους ένα. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Μετά θα αποκολληθούν, θα φορέσουν τις αρματωσιές τους,
τις χακί στολές του σαφάρι. Η γυναίκα, θα γίνει πάλι αυτή που είναι, η
αρχόντισσα του άδειου της κρεβατιού και ο άνδρας θα ακολουθήσει τη μοίρα του
πιλότου που θα πέσει με το αεροπλάνο του. </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-FyzuyCkPiYA/XIGAet8gv7I/AAAAAAAAzqA/Pz2UdJNYfpsflvUn1ixdxvG9z2HVzvThQCLcBGAs/s1600/winds.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="1280" height="180" src="https://1.bp.blogspot.com/-FyzuyCkPiYA/XIGAet8gv7I/AAAAAAAAzqA/Pz2UdJNYfpsflvUn1ixdxvG9z2HVzvThQCLcBGAs/s320/winds.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><b>ΙΙ (Θα σου μιλήσω για τους ανέμους – Ο Άγγλος ασθενής) </b><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Πιλότος είναι και ο αμφιλεγόμενος Κόμης Λάζλο Αλμάσι στον
«Άγγλο ασθενή». Σε αναζήτηση ενός ονείρου - τυχοδιώκτης κατά βάθος - αλλά που
έχει γοητεύσει την Κάθριν της καρδιάς μας να τον ακολουθήσει στο αδιέξοδο
όνειρο μιας υπερβατικής σχεδόν όασης. Σε μια εκδοχή του χρόνου - αυτού που
έζησαν οι δυο τους - <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το όνειρο
κατεβαίνει στη γη και τα μάτια τους αντικρίζουν τις προϊστορικές <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>βραχογραφίες των μυθικών κολυμβητών. Αυτό
είναι η κορύφωση, η δικαίωση της αποπλάνησης. Ωστόσο δεν είναι η αποπλάνηση της
Κάθριν από τα ωραία μάτια του κόμη Λάζλο που θέλω να σχολιάσω, αλλά η παράταση
της ερωτικής συνομιλίας εκεί που είναι αγκαλιά οι δύο τους και ο άνδρας
ιχνηλατεί στο σώμα της τους ανέμους. Ένας χάρτης της τρυφερότητας, ένας</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> ανεμοδείκτης με τα ονόματα τα εξωτικά των ανέμων στην
Αφρική, ο Αζέζ που οι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> φελάχοι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> προστατεύονται από αυτόν</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> με</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μαχαίρια,</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> ο Χαρματάν που οι ναυτικοί
ονομάζουν θάλασσα της σκοτεινιάς, και οπωσδήποτε ο Τυφώνας που όπως λέει ο
Ηρόδοτος οι άνθρωποι κήρυξαν πόλεμο εναντίον του</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">φορώντας πλήρη στρατιωτική στολή και υψωμένα ξίφη. Ένα κορμί ανεμολόγιο,
ονόματα και αισθήσεις, βουή ανέμων που θα το νιώθει να αντηχεί μέσα του για
πολύν καιρό, ακόμα και όταν εκείνη θα έχει πεθάνει από το μοιραίο ατύχημα και
αυτός αργότερα χωρίς πρόσωπο, χωρίς ταυτότητα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> θα δέχεται τις φροντίδες της Γαλλίδας νοσοκόμας. Ονόματα ανέμων και το λακκάκι
του λαιμού, η φλέβα η παλλόμενη της ζωής κάτω από τα δάχτυλά του, η κόκκινη
σκόνη που ο άνεμος την φέρνει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ως την
Αγγλία. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γιατί ό, τι συνέβη δεν χάνεται
ποτέ. Υπάρχει για πάντα σκορπισμένο σε όλα τα σημεία του ορίζοντα.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-iS6AgnY4Oj4/XIGAmqapaeI/AAAAAAAAzqI/2mNe8wbL-PklFiACaTEtED9Ux2YNjK1CwCLcBGAs/s1600/piano.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="1280" height="180" src="https://2.bp.blogspot.com/-iS6AgnY4Oj4/XIGAmqapaeI/AAAAAAAAzqI/2mNe8wbL-PklFiACaTEtED9Ux2YNjK1CwCLcBGAs/s320/piano.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<b><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">ΙΙΙ<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">H</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">Ada</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">McGrath</span></b><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><b> δίπλα στο πιάνο της, περιμένοντας την παλίρροια… (Το Πιάνο) </b><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Στέκεται τώρα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> η </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">Ada</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">McGrath</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Στην παραλία της Νέας Ζηλανδίας<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Αγέρωχη, αμίλητη με την κόρη της<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Δίπλα στο σιωπηλό</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> και αμετακίνητο πιάνο<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Έχει ακόμα όλα τα δάχτυλά της<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ο εραστής δεν φαίνεται στη σκηνή<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Βηματίζει αμήχανος σε κύκλους μακριά της<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Συλλογίζεται την παλίρροια</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Και σχεδιάζει σκηνές πάθους στο δωμάτιό του<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Άναρθρες κινήσεις<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Χειρονομίες<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">αγγίγματα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ποιος νοιάζεται για τη μουσική<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Το πιάνο στο τέλος στο βυθό θα καταλήξει<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Και το τυφλό παιχνίδι των δακτύλων<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Δεν</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> θα κινεί πια τα πλήκτρα<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;">AdaMcWrath</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ο θυμός της<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Η παλίρροια συντελείται τώρα εντός της<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Βλέπει</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> το χαραγμένο μήνυμα στο πλήκτρο<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">το δάχτυλο που θα κοπεί</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">για να πει το σ’ αγαπώ</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Από την ποιητική συλλογή "Το αλφαβητάρι των
πουλιών", Εύμαρος 2014<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
Δημοσιεύτηκε στο 2ου τεύχος του περιοδικού ΑΠΙΚΟ για την Λογοτεχνία, την Τέχνη και την Εκπαίδευση που εκδίδεται και κυκλοφορεί στο Ηράκλειο της Κρήτης.<br />
Το τεύχος αυτό είχε αφιέρωμα "Περί έρωτος" και κυκλοφορεί δωρεάν. Η online έκδοση εδώ:<br />
<a href="https://apicomag.blogspot.com/2019/03/2.html?spref=fb">https://apicomag.blogspot.com/2019/03/2.html?spref=fb</a></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-35331548550332679142019-02-19T18:28:00.002+02:002019-02-21T23:40:38.207+02:00Το φεγγάρι στο πηγάδι (η μακρινή θέα των παιδικών μας χρόνων) <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">1. Οι αίθουσες που μυρίζουν κιμωλία</span></b><br />
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-H41g96FCInE/XGwu-eujblI/AAAAAAAAzbc/w3mEk4l-6XwmyBMLBNU5N3kgvdvw9xhHwCLcBGAs/s1600/zer_r1_2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="350" data-original-width="461" height="302" src="https://4.bp.blogspot.com/-H41g96FCInE/XGwu-eujblI/AAAAAAAAzbc/w3mEk4l-6XwmyBMLBNU5N3kgvdvw9xhHwCLcBGAs/s400/zer_r1_2.jpg" width="400" /></a></div>
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b>
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Πριν μερικά χρόνια έγραψα ένα γράμμα στον Αντρέι Ταρκόφσκι. Μια εικόνα από τον Καθρέφτη του με τα δυο παιδιά στον εξώπορτα να κοιτούν τον ήλιο κόντρα, η εικόνα μιας μαγικής πυρκαγιάς -δεν θυμόμουν εκείνη τη στιγμή κάτι από την ταινία ωστόσο αυτό με πήγε στα μακρινά δικά μου τότε που με έπαιρνε μαζί της η μητέρα μου στο σχολείο που δούλευε, όταν το απόγευμα είχαν οι δάσκαλοι συνεδρίαση - εγώ είχα σχολάσει από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού και αλώνιζα στις αίθουσες που μύριζαν κιμωλία, με την κλεμμένη ελευθερία να γράφω στον πίνακα και να σβήνω, γνωρίζοντας ότι δεν επιτρέπεται απολύτως και ακόμα χειρότερα να ανοίγω τα ντουλάπια με το εργαστήριο φυσικής και να κατεβάζω - καρφωτή και μόνο αυτό - ένα βαζάκι πλαστικό με υδράργυρο. Μια κρούστα σαν ουράνιο τόξο είχε δημιουργηθεί στην επιφάνεια και εγώ βουτούσα επιμόνως το δάχτυλο κάτω από αυτήν προσπαθώντας να πιάσω το άπιαστο. Κανείς δεν είχε σκεφτεί πως αυτό είναι δηλητηριώδες να το γράψει απ΄έξω, κανείς δεν υποψιαζόταν ότι μπορεί ένα φαινομενικά αθώο κοριτσάκι θα βουτούσε το δάχτυλο στο βαζάκι με το μέλι μα πιο ωραίο μέλι από αυτές τις άπιαστες ασημί σταγόνες που πλημμύριζαν το θρανίο που είχα ανεβεί και μόλις τις πήγαινα να τις πιάσω γινόντουσαν χίλια κομμάτια και έτρεχαν να ξεφύγουν και πάλι καινούργια δόση από το βαζάκι που δεν ξέρω αν είχε αρχίσει να κατεβαίνει η επιφάνεια του προς τα κάτω κανείς δεν είχε πάρει είδηση ότι λιγοστεύει. Μια φορά ακόμα θυμάμαι τέτοια επαφή με υδράργυρο όταν έσπασε ένα τεράστιο θερμόμετρο σε ένα εργαστήριο φυσικής που δούλευα και τρέξαμε τότε να ρίξουμε πριονίδι να μην πειράξει τα παιδιά. Με κόπο προσπαθούσα να κρατηθώ να μην ορμήξω να πιάσω με τα χέρια μου τον υδράργυρο - ξύπνησε η παλιά επιθυμία αλλά ήταν κόσμος μπροστά και ήθελα να φανώ - έπρεπε - σοβαρή και η καθηγήτρια να πιάνει τον υδράργυρο δεν ήταν το καλύτερο παράδειγμα. </span><br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-dF8bVFM6Tng/XGwd9TIhezI/AAAAAAAAzak/GIgqm8u1eAc3HN5i09J_lSWoWC0Sx_CDwCLcBGAs/s1600/zer_r1_2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"></span></a></div>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Αυτές οι εικόνες αργότερα με το δικό τους κρυφό τρόπο πέρασαν στο ποίημα - δεν ξέρω πώς γίνεται αλλά το φεγγάρι στο πηγάδι στην Παιδική ηλικία του Ιβάν ήταν αυτό που αντικατάστησε την δική μου ηδονική και ματαιωμένη εικόνα με το κυνήγι του Υδραργύρου στο ποίημα.<br />Όταν έγραψα το ποίημα το είχα αναρτήσει αμέσως - έτσι κάνουμε σήμερα - στο διαδίκτυο με τη φωτογραφία του Καθρέφτη με τον ήλιο. Σήμερα βρήκα επί τέλους τη σκηνή με το φεγγάρι στο πηγάδι. Και το παγόνι το ασημένιο του ποιήματος υπάρχει, τότε κάτω από το κρεβάτι μου, απογυμνωμένο από όλους τους συμβολισμούς που μπαίνω στον πειρασμό να του δώσω.<br />"Αποχρωματισμένο με σοφία" είχα γράψει. </span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b>2. Επιστολή στον Αντρέι Ταρκόφσκι</b></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><br /></b></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b>ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΟΝ ΑΝΤΡΕΪ ΤΑΡΚΟΦΣΚΙ</b></span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b><br /></b></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Αγαπητέ μου Αντρέι Ταρκόφσκι</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σε ευχαριστώ που φώτισες με μια μεγάλη πυρκαγιά</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">τη μακρινή τη θέα των παιδικών μου χρόνων</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ένα κουταλάκι μέλι – τη γλύκα του</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ένα κοτσύφι που χοροπηδά στο πίσω μέρος της αυλής</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">το αριθμητήριο στις αίθουσες που μυρίζουν κιμωλία</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">και έτσι μπορώ κι εγώ και πιάνω με τα χέρια το φεγγάρι</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">στο πηγάδι</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">όταν κατεβαίνει.</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Ναι, τώρα που μεγαλώνω και ξεχνώ όλο και λιγότερο</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ξέρω πως την παιδική μου ηλικία</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">ποτέ δεν την αποχωρίστηκα</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">μαζί την κουβαλούσα πάντα</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">σαν ένα ασημένο παγόνι</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">αποχρωματισμένο με σοφία</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">κρυμμένο κάτω απ' το κρεβάτι μου<br /><br />(Αλφαβητάρι των πουλιών, Εύμαρος 2014)</span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">3. Ο Γεώργιος Βιζυηνός και η σελήνη</span></b><br />
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-UftiH8AnH6E/XGwpvI4A7-I/AAAAAAAAzaw/r8lvVT0xSPcRs8UEFmMdbd5RCZ4I0kCAACLcBGAs/s1600/Screenshot%2B2019-02-19%2B17.34.03.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><img border="0" data-original-height="900" data-original-width="1600" height="225" src="https://1.bp.blogspot.com/-UftiH8AnH6E/XGwpvI4A7-I/AAAAAAAAzaw/r8lvVT0xSPcRs8UEFmMdbd5RCZ4I0kCAACLcBGAs/s400/Screenshot%2B2019-02-19%2B17.34.03.png" width="400" /></span></a></div>
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Από μιαν υποσημείωση στο βιβλίο των επιστολών του Γεωργίου Βιζυηνού που έχει επιμεληθεί ο καθηγητής Παπακώστας, ανακαλύπτω προ ημερών ότι ο κύριος Αλέξανδρος Σιδεράς, καθηγητής Βυζαντινολογίας στο Πανεπιστήμιο της Γοττίγγης, μιας από τις πόλεις δηλαδή όπου πέρασε αρκετά φοιτητικά χρόνια ο Γ. Β. έχει μεταφράσει τη διατριβή του για τη σπουδαιότητα του παιδικού παιχνιδιού στα ελληνικά. Σήμερα κατά σύμπτωσιν μου τηλεφώνησαν από τις εκδόσεις Κυριακίδη της Θεσσαλονίκης που το είχαν εκδώσει με άλλη εταιρική μορφή ότι δεν μπορούν να το μεταφέρουν ακόμα στο στοκ της εταιρείας τους για να το παραγγείλω. Λεπτομέρειες θα μου πείτε, ωστόσο με το ένα και άλλο βρέθηκα στο αναγνωστήριο του Χαροκοπείου πανεπιστημίου που διαθέτεί όπως είδα στο ίντερνετ ένα περιοδικό με δημοσιευμένο κείμενο του κ. Σιδερά με αυτοβιογραφικά στοιχεία του ποιητή - να τον λέω ποιητή; - από το διδακτορικό του. Στοιχεία από την παιδική του ηλικία που δεν έχουν μεταφερθεί στα διηγήματα ή τα ποιήματα και χρησιμοποιούνται στο κείμενο για να υπερασπιστούν τα επιχειρήματά του. </span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br />Κάθισα λοιπόν σήμερα σε μια σχεδόν άδεια αίθουσα, με το περιοδικό Θρακικά, Σειρά Β΄τεύχος 11 που δεν μπορούσα να φωτοτυπήσω για να μη χαλάσει - δεν επιτρεπόταν - ούτε ακόμα περισσότερο να το πάρω μαζί μου και με το κινητό κουτσά στραβά ( στραβά κυριολεκτικά) προσπαθούσα να διαβάσω να φωτογραφήσω, να σημειώσω κάπου τις πολύτιμες εικόνες ανάμεσα στις γραμμές της διατριβής. </span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Έτσι και πάλι το φεγγάρι, προσπαθούσε έγραφε να συντονίσει το βήμα του για να το φτάσει και αυτό όλο του ξέφευγε, ή του κρυβόταν στα σύννεφα. Είδα την ίδια εικόνα - το φεγγάρι άπιαστο στο πηγάδι - να ξεφεύγει και να μην πιάνεται. τον δικό μου υδράργυρο της σχολικής αίθουσας. Είχε ακόμα ένα ποίημα αντιγράψει ο κ. Σιδεράς, εμπνευσμένο όπως γράφει από εκείνη την εμπειρία. </span><br />
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Η σοβαρή και χλωμιασμένη σου θωριά,<br />που αρμενίζει στ' αψηλά, Σελήνη,<br />δεν 'ξεύρεις τί αδελφική παρηγοριά,<br />τί παιδιακούς συλλογισμούς με δίνει!</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Κανένα φίλον από σένα πιο παλιό,<br />και πιο πιστό, δεν έχω να ονομάσω.<br />Σ' εγνώρισα πριν πρωτοέμβω στο σχολειό,<br />κι αν 'μβω στον τάφο, δεν θα σε ξεχάσω.</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Θυμάσ' ακόμα το μικρό παιδί, εμέ,<br />με τον μεγάλο πόθο στην καρδιά μου;<br />Με την λαχτάρα, να μου ήρχεσαι χαμαί,<br />να σ' έχω σαν παιχνίδι στην ποδιά μου;</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Θυμάσαι πώς, εσύ στα ύψη, εγώ στη γη,<br />ετρέχαμε μαζί, ποιος να περάσει;<br />Συ έχεις μείνει πάντα νέα και γοργή,<br />και μόν' εγώ, εγώ έχω γεράσει!</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Απόσπασμα από το ποίημα "Προς τη Σελήνη" από τη συλλογή "Ατθίδες αύραι"</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">και άλλα πολλά βρήκα στο περιοδικό. Μαρτυρίες για το ορυχείο στο Σαμάκοβο αλλά και την πρώτη κλίση του (κλήση;) να γίνει σιδηρουργός όταν μικρός πήγαινε έξω από ένα σιδεράδικο και θαύμαζε εκστατικός το έργο του σιδηρουργού. Η μητέρα του μάλιστα θεώρησε πως αυτό είναι που θέλει να γίνει και τον έβαλε παραγιό στο σιδερά. Αυτό πριν τη μαθητεία στο ραφτάδικο. </span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"> Σε ηλικία δέκα ετών είχε φτιάξει για να παίξει, από αγνή δημιουργικότητα δηλαδή ένα φούρνο που αργότερα και για χρόνια το χρησιμοποιούσαν στο χωριό για να φτιάχνουν ψωμί. Η εικόνα του άπιαστου φεγγαριού - μια ματαίωση παιδική που όλους μας ενώνει - το ασήμι το χρυσάφι, το σίδερο - το φούρνος το καμίνι. </span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><b>3. Το μεγάλο έργο</b></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-E4updli4loY/XGws2RhPd2I/AAAAAAAAzbE/RjCtKuUru2oe2klqHZcmHirBGS0YZ9mEQCEwYBhgL/s1600/%25CE%25B1%25CE%25BD3.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><img border="0" data-original-height="708" data-original-width="531" height="400" src="https://3.bp.blogspot.com/-E4updli4loY/XGws2RhPd2I/AAAAAAAAzbE/RjCtKuUru2oe2klqHZcmHirBGS0YZ9mEQCEwYBhgL/s400/%25CE%25B1%25CE%25BD3.jpg" width="300" /></span></a><b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Σήμερα, στο τραπεζάκι του αναγνωστηρίου, εκεί που διάβαζα για το φεγγάρι ένιωσα να εισπνέω τον αέρα ως βαθιά μέσα στα κόκκαλα. Ήξερα πως αν ήθελα μπορούσα να κάνω ένα τσαφ και να πετάξω ψηλά από χαρά. Μετά θυμήθηκα το αποχρωματισμένο παγώνι και τη σοφία του και έσκυψα πάλι στις σημειώσεις μου.</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<b><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></b></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Προχωρώ διστακτικά και άλλοτε παράτολμα σε αυτήν την έρευνα. Κήποι, σύμβολα, φωτιές, χρυσάφι, ο κήπος - Χρυσή η γιαγιά του που δεν την έλεγαν όμως Χρυσή (πως την έλεγαν την Χατζαποστόλω;) Χρυσή (Ζλάτα) η μαγείρισα στο Σαμάκοβο και ένας προφανής πόθος για αναγνώριση, για επιτυχία, για πλουτισμό. Το μεταλλείο ο πειρασμός - που κάνει κάθε μεταφορά μεγάλου έργου και δημιουργικότητας να καταρρέει - να εξοκέλλει μπροστά στο θάμβος της αποκατάστασης - της τόσο κυριολεκτικής αποκατάστασης. Η αλχημεία με τόσο ωραίες προοπτικές στην τόσο ζοφερή της εφαρμογή. </span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-Imgqu2WDOfg/XGws06IvaOI/AAAAAAAAzbM/MkAJkMtblasJ2lDJrXAIoqhGLN5NJieAgCEwYBhgL/s1600/%25CE%25B1%25CE%25BD2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><img border="0" data-original-height="708" data-original-width="944" height="240" src="https://2.bp.blogspot.com/-Imgqu2WDOfg/XGws06IvaOI/AAAAAAAAzbM/MkAJkMtblasJ2lDJrXAIoqhGLN5NJieAgCEwYBhgL/s320/%25CE%25B1%25CE%25BD2.jpg" width="320" /></span></a></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-PbeWGc8nOug/XGws4rGq3rI/AAAAAAAAzbU/6PU2OySVBpg8IzPok446mEsXRBYm2AgTACEwYBhgL/s1600/%25CE%25B1%25CE%25BD4.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><img border="0" data-original-height="708" data-original-width="531" height="320" src="https://4.bp.blogspot.com/-PbeWGc8nOug/XGws4rGq3rI/AAAAAAAAzbU/6PU2OySVBpg8IzPok446mEsXRBYm2AgTACEwYBhgL/s320/%25CE%25B1%25CE%25BD4.jpg" width="240" /></span></a></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;">Πόλυ Χατζημανωλάκη 19.02.2019</span></div>
<div style="margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<span style="font-family: "arial" , "helvetica" , sans-serif;"><br /></span></div>
<div style="font-family: Georgia, "Times New Roman", Times, serif; font-size: 16px; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-1631989088491993562019-01-26T14:25:00.000+02:002019-01-27T17:22:44.289+02:00Η μετανάστις – εγώ: Μικρές αφηγήσεις για την ξενότητα και την Πόλη<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ι. Η τσέπη μου – η
Σόλωνος<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Τα τέσσερα χρόνια των σπουδών μου στο Φυσικό τα πέρασα
κυριολεκτικά στη Σόλωνος. Ή στα σκαλάκια του περιβόητου «Φυσικείου» ακούγοντας
πώς λύνονται ή δένονται τα προβλήματα της ανθρωπότητας, ή </span><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">σ' <span style="color: #222222;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span></span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ένα παγκάκι στο μικρό
του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κήπο. Άλλοτε καφέ και χασομέρι<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>στο καφενείο του κυρ Ηλία. Μαθήματα γίνονταν
και σε κάποια αμφιθέατρα που στεγάζονταν στη Νομική και πάλι όμως έπρεπε να
περπατήσεις στη Σόλωνος για να πας.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Αυτά όμως έγιναν μετά το 76. Την πρώτη φορά ωστόσο που
βρέθηκα στη Σόλωνος, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν αμέσως μετά τη
Μεταπολίτευση, στην Πέμπτη Γυμνασίου και ο δρόμος</span><span style="color: #222222; font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"> αυτός </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ήταν για μένα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">terra</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">incognita</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">. Είχα ένα χρόνο μόνο στην πρωτεύουσα, παιδί της επαρχίας και δυσκολευόμουν
πολύ με τις μετακινήσεις στο Κέντρο. Για την ακρίβεια δεν κατέβαινα εκεί ποτέ. Έπρεπε
όμως να πάμε σε ένα κτίριο στη Μαυρομιχάλη,</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> με τη φίλη μου την Πόπη από το Τοσίτσειο, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που ήταν στα μέσα και στα έξω σε διαβάσματα
και γνωριμίες και με είχε ξεσηκώσει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να
πάω μαζί της σε μια εκδήλωση της Νέας ΕΔΑ και δεν ήθελα να δείξω τέτοια
αδυναμία και άγχος μπροστά σε αυτά τα κοσμογονικά για την εποχή γεγονότα. Εκεί
είδα για πρώτη φορά το Μίκη Θεοδωράκη και τον Αντρέα Λεντάκη να τον συνοδεύει
και μας χαιρέτησαν. Δεν θυμάμαι κάτι<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>άλλο από την εκδήλωση παρά το ότι δεν ήξερα τα κατατόπια,</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> είχα αγχωθεί ότι θα χαθούμε γιατί είχα ζοριστεί από τη
Νέα Χαλκηδόνα που μέναμε τότε να βρω τη Σόλωνος. "Μην ανησυχείς, τη
Σόλωνος την ξέρω σαν τη τσέπη μου", μου είχε πει τότε η Πόπη, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ένα χρόνο μεγαλύτερη. Η</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> φράση αυτή, χωρίς εκείνη να το μάθει ποτέ, αποτέλεσε</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> το όριο</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> της αυτάρκειας, της ασφάλειας στην
περιήγηση στις</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="background: white; color: #222222;">μελλοντικές
γειτονιές που κατοίκησα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><span style="font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">είτε<span style="background: white; color: #222222;"> </span></span><span style="background: white; color: #222222;">στην Αθήνα </span><span style="background: white; color: #222222; font-family: "calibri" , "sans-serif";">είτε </span><span style="background: white; color: #222222;">μακριά από αυτήν.
Ήταν ο στόχος που έβαζα στον εαυτό μου. Η μικρή μου τσέπη ως χάρτης ομολογώ πως
έκρυβε πάντα ένα θαύμα, πρόθυμη</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"> να συμμορφωθεί στην ανάγνωση του ανοίκειου</span><span style="mso-ansi-language: EL;">,<span style="color: #3366ff;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να υπερθεματίσει, να το αποδεχτεί.</span></span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="background: white; color: #222222;">Αποδείχτηκε ανεξάντλητη.
Έβρισκα</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"> κάθε φορά ένα
κέρμα, ένα εισιτήριο, ένα κλειδί... τεκμήρια</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"> της εσαεί επιθυμίας να βρω μια γλώσσα
να αντιστοιχίσω το μέσα με το έξω,</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;">να<span style="color: #3366ff;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>οικειωθώ</span></span><span style="color: #3366ff; font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-theme-font: minor-latin;"> </span><span style="background: white; color: #222222;"><span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τον άλλο τόπο.</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">ΙΙ. Η θάλασσα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μου έλειπε πολύ<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Μια πόλη χωρίς θάλασσα δεν μπορούσα να την αντέξω. Υπήρχε
ένας δρόμος, πάντα σκοτεινό θα τον θυμάμαι, αλωνιστικές μηχανές, τρακτέρ στην
άκρη, ένα βουλκανιζατέρ με τα φώτ<span class="m1622872491231336775m380599488510032526gmail-textexposedshow">α ανοιχτά
και ένα τρανζίστορ <i style="mso-bidi-font-style: normal;">– με λένε Γιώργο</i> –
τον έπαιρνα σχεδόν τρέχοντας, ροβολώντας γιατί νόμιζα πως εκεί </span></span><span style="mso-ansi-language: EL;">στο τέλος του<span style="color: #3366ff;"> </span><span class="m1622872491231336775m380599488510032526gmail-textexposedshow"><span style="color: #222222;">ήταν η παραλία. Στην μικρή πόλη της Βοιωτίας που φτάσαμε
το καλοκαίρι, ένας σταθμός πριν την Αθήνα </span></span>στην προσωπική μου
διαδρομή<span class="m1622872491231336775m380599488510032526gmail-textexposedshow"><span style="color: #222222;">. Εκεί θα πάω, έλεγα, στη θάλασσα, στην
παραλία.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span></span><i style="mso-bidi-font-style: normal;">Και ποτέ δεν τραγουδάω</i><span style="color: #222222;">, έφτανα έξω από
την πόλη, στα χωράφια, μια μυρωδιά ξερής καβαλίνας, όχι δεν ήταν η θάλασσα.
Μετά γυρνούσα πίσω με μια αίσθηση ότι έχω βυθιστεί στις πέτρες. Επιχωμάτωση.
Αργότερα που ήρθε το ίντερνετ είδα μια γυναίκα που τη λιθοβολούσαν, φωτογραφία
που έκανε το γύρω του κόσμου και είπα ήταν αυτό. Όχι ο πόνος. Το βάρος της
πέτρας που σε θάβει και δεν μπορείς να κινηθείς.</span></span><span style="color: #222222;"><br />
<span class="m1622872491231336775m380599488510032526gmail-textexposedshow">Λίγο
έναστρο ουρανό λοιπόν, τους σκοτεινούς στροβίλους του και ένα κυπαρίσσι σου
ζητώ. Κυρίως όμως τις αντανακλάσεις του σε εκείνο το ποτάμι. Ο ποταμός Χαλιμάς
του Μάρκου Μέσκου. Το παραμύθι μου. Η παιδική μας ηλικία. Ένα ποτάμι έστω ας
είχε τότε και για μένα.</span><span class="m1622872491231336775m380599488510032526gmail-apple-converted-space"> </span><br />
<br />
(Από την άλλη πλευρά του καθρέφτη ο Βενσάν, ανέκδοτο) <o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">II</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">. Αθήνα. μια
αμετακίνητη γραμμή του ορίζοντος<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Έφτασα από τη Ρόδο στην Αθήνα στην Τετάρτη Γυμνασίου, λίγο
πριν τη Μεταπολίτευση. Το Πολυτεχνείο το πρόλαβα από το παράθυρο του σπιτιού
μας στη Νέα Χαλκηδόνα από όπου σκύβαμε με τη γιαγιά μου που είχε έλθει να μας
δει και ακούγαμε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>πυροβολισμούς και μια
απροσδιόριστη βοή από φωνές που υψώνονταν και έσβηναν σαν φωτιές
μετακινούμενες. Τότε είχα σχηματίσει μια αλλόκοτη, ελλιπή</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> εικόνα για πόλη. Όπως οι πρόσφυγες που</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> εγκαθίσταντο στο παρελθόν σταδιακά στις παρυφές της
Αθήνας του Πειραιά ή της Θεσσαλονίκης, έτσι κι εμείς βρήκαμε ένα σπίτι στη Νέα
Χαλκηδόνα και ο καθένας τραβούσε για αλλού. Στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα.
Γιατί όμως Νέα Χαλκηδόνα; Δεν ξέρω. Ίσως ένας συνάδελφος του πατέρα μου έμενε
εκεί κοντά, ήταν μια σχέση με τον τόπο.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Εκείνος με τον Ηλεκτρικό στον<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Πειραιά, η μητέρα μου δασκάλα στην Αγία Βαρβάρα με τρεις συγκοινωνίες,
τρόμαζα να το διανοηθώ αυτό της το ταξίδι – ο αδελφός τελείωσε εκεί το δημοτικό
και εγώ έπαιρνα από τη Δεκελείας το σχολικό<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>για το Τοσίτσειο στην Εκάλη, με υποτροφία.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Σαν να καρφιτσώθηκε η ζωή μου εκεί για τρία
τουλάχιστον χρόνια. Εκτός των τειχών. Από την Αθήνα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> ήξερα μόνο την Πατησίων μέχρι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> τη στάση Καλιφρονά που ήταν το
παράρτημα της Γαλλικής</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> Ακαδημίας</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> και πήγαινα εκεί κάποια απογεύματα με το λεωφορείο. Για την</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> ακρίβεια είχα περπατήσει καθέτως και την οδό Κύπρου</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μέχρι κάτω το σταθμό</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> του Αγίου</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> Νικολάου που ήταν το σπίτι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> της φίλης</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μου της Ερμίνας. Αυτό ήταν όλο κι
όλο.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Ο κύκλος <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έκλεινε με τη γραμμή του ηλεκτρικού </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μέχρι το σταθμό Άνω Πατήσια. Εκεί στα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> Άνω Πατήσια κάποιες<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>φορές. όταν έχανα το σχολικό, έφτανα τρέχοντας με</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> την ψυχή στο στόμα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> από τη Δεκελείας, για να πάρω</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> τον Ηλεκτρικό προς Κηφισιά.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> Είχα άγχος βέβαια, ότι θα αργήσω για το σχολείο αλλά με
ηρεμούσε η επαφή με τους αγνώστους που πήγαιναν στις δουλειές τους, μια
βαριασιόν της δικής μας αγουροξυπνημένης μουντάδας στο σχολικό.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Μου άρεσε πολύ ο καθησυχαστικός ήχος του
τραίνου, τα ονόματα των σταθμών</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> από το παράθυρο που<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>περνούσαν χωρίς να σημαίνουν κάτι, ήμουν σε
μια</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">no</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">man</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">’</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">s</span><span lang="EN-US" style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;">land</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μέχρι το τέρμα. </span><span style="color: #222222; font-family: "calibri" , "sans-serif"; mso-ansi-language: EL; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-bidi-font-family: "Times New Roman"; mso-hansi-theme-font: minor-latin;">Τροχάδην πάλι</span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> μέχρι τη στάση του λεωφορείου αν ήμουν τυχερή το
προλάβαινα αλλιώς ταξί για τη Δροσιά. </span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Τρία χρόνια έλεγα στον εαυτό μου ότι είμαι πια στην <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αθήνα αλλά ήμουν μακριά σε ένα αυτοκίνητο με
αγουροξυπνημένα κορίτσια που έμπαιναν χωρίς να μιλούν, αόρατες ιεραρχίες, στην
εμπειρία και την επαφή με τον έξω κόσμο, μπορεί να μάθαινες για τις συλλήψεις
στη Χιλή ή τα παράνομα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> τραγούδια του αγώνα, στο τελευταίο
κάθισμα ήταν η Κατερίνα Σχινά που όταν έκλαιγε ήξερα ότι κάτι πάει στραβά με
την αντίσταση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κατά της δικτατορίας εκεί
έξω και η Πόπη Μουπαγιατζή μου μιλούσε για την "ανανεωτική "αριστερά
που δεν ήξερα ακόμα καλά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να ξεχωρίζω από
την άλλη τη "συνεπή".<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Μια ιδιόμορφη Αρκτεία στο σχολικό που διέσχιζε το
λεκανοπέδιο κάθε πρωί και επέστρεφε αργά το μεσημέρι, η εφηβεία των κοριτσιών
και η Πόλις μακριά, μια σταθερή, αμετακίνητη γραμμή ορίζοντος.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Αργότερα, μετά που έφυγα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> από την Ελλάδα και που γύρισα -</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"> γιατί τα τέσσερα χρόνια των σπουδών
δεν λογίζονται ήταν παγίδευση στη Σόλωνος - έμαθα σιγά σιγά να την περπατώ την
Αθήνα και να την αγαπώ.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span lang="EN-US" style="color: #222222;">IV</span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">. ΑΘΗΝΑΪΚΗ ΣΥΝΟΙΚΙΑ</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span></b><b style="mso-bidi-font-weight: normal;"><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Έμαθα πια τα κατατόπια της ξένης γειτονιάς</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">εκεί προτιμώ να βρίσκομαι</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">ζω στους δρόμους μεταξύ αγνώστων κι εγώ</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">με συνήθισαν</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">τον σκύλο που κλαίει στο μπαλκόνι απαρηγόρητος να ακούω
όπως περνά η μέρα</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">και τους περαστικούς να τον καθησυχάζουν με γλυκόλογα,
από μακριά·</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">ένα παιδάκι που ξέφυγε από το χέρι του παππού και χάθηκε</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">το βρήκαμε και το ρωτούσαμε να ξεχαστεί,</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">να μην κλαίει μέχρι να βρεθούν οι δικοί του.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">οι γυναίκες που συνομιλούν με τα καρότσια της λαϊκής
αδειανά στο πλευρό τους</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">πάντα μου θυμίζουν κάτι άλλο</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">κι εγώ εκεί που τα βλέπω</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">δεν είμαι.</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;">Αλφαβητάρι των πουλιών, Εύμαρος 2014</span><span lang="EN-US" style="color: #222222;"> </span><span style="color: #222222; mso-ansi-language: EL;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span>
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span>
<span lang="EN-US" style="color: #222222;">Πόλυ Χατζημανωλάκη</span><br />
<span lang="EN-US" style="color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<span style="color: #222222;">Διαβάστηκε στο πλαίσιο της εκδήλωσης "Τα ποιήματα της πόλης", στις 25 Ιανουαρίου 2019, στο Κέντρο Τεχνών Μετς, Ευγενίου Βουλγάρεως 11636</span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-34621311971234524902018-12-26T17:58:00.000+02:002018-12-26T18:56:37.344+02:00Δίπτυχα, παράφοροι φόνοι και το ασήμαντο βήμα του χρόνου (για την παράσταση Κοριολανός – Ιούλιος Καίσαρας του Σαίξπηρ στο θέατρο της οδού Κυκλάδων)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-lGCwRSRK_xQ/XCOk17ZGVaI/AAAAAAAAyHM/pc7nbei2UWQGr4jr5YJUpt1PY7Qox3_SwCLcBGAs/s1600/omada-xroma-koriolanos-1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1067" data-original-width="1600" height="425" src="https://1.bp.blogspot.com/-lGCwRSRK_xQ/XCOk17ZGVaI/AAAAAAAAyHM/pc7nbei2UWQGr4jr5YJUpt1PY7Qox3_SwCLcBGAs/s640/omada-xroma-koriolanos-1.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
Κοριολανός – Ιούλιος Καίσαρας μια παράσταση δίπτυχο που είχα
την μεγάλη τύχη να παρακολουθήσω χτες Χριστούγεννα στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων του Λευτέρη
Βογιατζή σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Χατζή. Μια διασκευή μια αντίστιξη των δύο Σαιξπηρικών έργων, διασκευή οπωσδήποτε ώστε να
διαφανούν «οι μηχανισμοί της εξουσίας». Δυο υποθέσεις τυραννοκτονίας σε μια
τόσο μακρινή και δύσκολη εποχή που είναι
όλο και λιγότερο αυτονόητο να ζυγίσει ο θεατής τα διακυβεύματα, την τιμή και το
καθήκον, την αγάπη και την αφοσίωση, την παράφορη φιλία – τα λεπτά νήματα των
σχέσεων όπως μεταφέρονται σε κείμενα όλων των εποχών. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Στην παράσταση πήγα εκ των προτέρων συγκινημένη, γιατί δεν είχα δει ποτέ επί
σκηνής Ιούλιο Καίσαρα – το κείμενο το είχα διαβάσει θυμάμαι σε τρυφερή ηλικία –
το είχα διδαχτεί για την ακρίβεια και θυμάμαι ακόμα το ύφος του Ολλανδού δασκάλου
μου των Αγγλικών στη Ρόδο, που απάγγελε με στόμφο τον επικήδειο του Μάρκου
Αντώνιου – <span lang="EN-US">but</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">Brutus</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">is</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">an</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">honourable</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">man</span>.
Πήγα με αγωνία και έφυγα ενθουσιασμένη. Από την δραματουργική συρραφή των δυο
κειμένων – ένας ολοζώντανος Κοριολανός επί σκηνής στο πρώτο μέρος,
αριστοκρατικός, σφριγηλός από μια συνέργεια του θιάσου που καθήλωνε το κοινό –
που αποφάσισε να περάσει εκεί Χριστούγεννα Η μια πλευρά της τυραννοκτονίας και
μετά η άλλη, στο δεύτερο μέρος, με ένα θίασο γυναικών – μια εξαιρετική ιδέα με
τέσσερις γυναίκες στο ρόλο του Βρούτου, του Κάσιου, του Κάσκα και του Μάρκου
Αντώνιου. Οι μηχανισμοί της εξουσίας από τη μια, η ανθρώπινη συνείδηση και η αναποφασιστικότητα
από την άλλη. Συναρπαστικός ο Μάρκος Αντώνιος έως σπαρακτικός στον επικήδειο (η
Αγλαία Παππά) θυμόμουν τους χαμηλόφωνους υπαινιγμούς του δασκάλου – <span lang="EN-US">an</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">honourable</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US">man</span><span lang="EN-US"> </span>–
και πήγαινα στο παρελθόν, στο κείμενο που το έβλεπα να ζωντανεύει μπροστά σε
ένα σεντονι, στο μανδύα – σώμα του νεκρού Καίσαρα<o:p></o:p></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-50P5IPPpS14/XCOlJJJEkFI/AAAAAAAAyHU/3kXpdhO3YOECj6fnFTsf3FfrfC239fF6wCLcBGAs/s1600/XROMA-4b-e1545209045325.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="427" data-original-width="640" height="426" src="https://2.bp.blogspot.com/-50P5IPPpS14/XCOlJJJEkFI/AAAAAAAAyHU/3kXpdhO3YOECj6fnFTsf3FfrfC239fF6wCLcBGAs/s640/XROMA-4b-e1545209045325.jpeg" width="640" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
Με συγκλόνισε όμως η αμφιβολία του Βρούτου. Χαμηλόφωνη, στοχαστική- ο
αναποφάσιστος προπομπός του Άμλετ. Η Σοφία Φιλιππίδου τον ερμήνευσε
ανασκάπτοντας στο εσωτερικό της ψυχής του, στην ιστορία, στον Πλούταρχο, στις ίδιες τις πηγές
του Σαίξπηρ, δημιουργώντας ένα χαρακτήρα ανθρώπινο ακροβατώντας ανάμεσα στην
αγάπη και την τιμή – τόσο δύσκολο να μεταφερθεί να αγκιστρώσει στην εποχή μας. <br />
Τόσοι υπαινιγμοί, το φάντασμα του Καίσαρα, προάγγελοι άλλων συγκρούσεων,
παράφορων, εσωτερικών, συντριπτικών. Και
πάντα το θέατρο. <br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Και η ερμηνεία της Κωνσταντίνας Τακάλου η μεταμόρφωση από
μητέρα του Κοριολανού σε ανδρόγυνο Κάσιο – διεκδικεί αριστεία και για τους δύο
χαρακτήρες που εμψύχωσε. <br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br />
<!--[endif]--><o:p></o:p></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
Η παράσταση, ένας αναστοχασμός για τέτοια περάσματα, από
μέσα στο έξω, με έντονες φωτοσκιάσεις από άλλα Σαιξπηρικά κείμενα – δεν μπορώ
να συγκρατήσω τώρα αλλά αντηχούσαν πολλές φορές τα λόγια σε κάτι γνωστό , σε
κάτι βαθύ διαχρονικό από άλλα έργα, μέχρι το τελικό Το Αύριο και το αύριο και
το ασήμαντο βήμα του χρόνου οι αράδες από τον Μάκβεθ μετά που η Σοφία Φιλιππίδου ως Βρούτος έχει
αυτοκτονήσει, και υποκλίνεται στο κοινό όρθια κλείνοντας το έργο, ένα γαϊτανάκι
μέσα στο χρόνο, η Χριστουγεννιάτικη ιστορία του Πωλ Ώστερ με τα ίδια λόγια, ο
χρόνος ο αληθινός, που σέρνει το βήμα του και εμείς παιδευόμαστε και αγαλλιούμε
με ποίηση και Σαίξπηρ και θέατρο. <br />
<br />
Μια παράσταση που θα χαρείτε και με το μυαλό και με την καρδιά που θα σας κάνει
να πετάξετε. <br />
<br />
Στο θέατρο της οδού Κυκλάδων Λευτέρης Βογιατζής<br />
Στοιχεία παράστασης εδώ: https://www.ert.gr/xorigies/koriolanos-ioylios-kaisaras-sto-theatro-odoy-kykladon-leyteris-vogiatzis/<br />
<o:p></o:p></div>
<br />
https://www.ert.gr/xorigies/koriolanos-ioylios-kaisaras-sto-theatro-odoy-kykladon-leyteris-vogiatzis/<br />
<br />
οι φωτογραφίες από τον πιο πάνω σύνδεσμο και από το<br />
https://www.culturenow.gr/koriolanos-kai-ioylios-kaisaras-toy-oyilliam-saixpir-sto-theatro-tis-odoy-kykladon/</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-33911572865197549082018-11-21T22:42:00.001+02:002018-11-21T22:55:00.855+02:00Ο Χαφέζ από το Σιράζ και η Δύση: γράφοντας σαν εκείνον, πίνοντας σαν εκείνον, συνομιλώντας μαζί του. Ιστορίες πνευματικών οφειλών (Ομιλία της Πόλυς Χατζημανωλάκη στο Μορφωτικό Κέντρο της Πρεσβείας Ι.Δ. του Ιράν)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="background-color: white; color: #222222;">Αγαπητή κυρία Πρέσβειρα, κύριε
Μορφωτικέ Ακόλουθε, Σεβασμιώτατε, αγαπητοί προσκεκλημένοι</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Είναι για μένα μεγάλη τιμή η πρόσκληση
σε αυτή η συνάντηση στο χώρο μελέτης και διάδοσης της γλώσσας, του πολιτισμού,
της ποίησης του Ιράν, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μιας χώρας με
τεράστια πολιτιστική παράδοση από βαθιά στην ιστορία – μιλάμε για
χιλιετίες - τόπο ανθοφορίας και συνάντησης τόσων
σπουδαίων πολιτισμών. Ελπίζω και σήμερα η εκδήλωση
για τον Πέρση ποιητή Χαφέζ από το Σιράζ να κάνει γνωστό το
έργο του και την ακτινοβολία του και στην Ελλάδα – ένα πολύτιμο κεφάλαιο για
τον παγκόσμιο πολιτισμό, μια κληρονομιά που έχετε την ευκαιρία εσείς που
ζείτε και μιλάτε τη γλώσσα να απολαμβάνετε μια ποίηση και ένα ποιητή
τον οποίο θαύμασαν και με τον οποίο συνομίλησαν πνευματικά σπουδαίοι λογοτέχνες
της Δύσης που τον προσέγγισαν από τις μεταφράσεις των ποιημάτων του στη γλώσσα
τους. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
</div>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-ctsxeIVwFUQ/W_XA-XrP9QI/AAAAAAAAxrU/BxFQr0bZ97Mo7LPqyacRDrSK7c6c4o35wCLcBGAs/s1600/%25CE%25972.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="960" data-original-width="694" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-ctsxeIVwFUQ/W_XA-XrP9QI/AAAAAAAAxrU/BxFQr0bZ97Mo7LPqyacRDrSK7c6c4o35wCLcBGAs/s400/%25CE%25972.jpg" width="288" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Συγκεντρωθήκαμε λοιπόν απόψε εδώ άλλοι περισσότερο εξοικειωμένοι, άλλοι
λιγότερο με την ποίηση του Χαφέζ ή με την ποίηση γενικότερα και φυσικά με την
Περσική γλώσσα, άλλοι με εφόδια στο επιστημονικό πεδίο, άλλοι με διαδρομές στην
μελέτη και την έρευνα στη λογοτεχνία με σκοπό να μιλήσουμε για την κληρονομιά
του Χαφέζ. Ενός ποιητή που έζησε 700 χρόνια πριν από μας . Ο Χαφέζ
γεννήθηκε περίπου το 1320 στο Σιράζ μετά την πρώτη επέλαση των Μογγόλων υπό τον
Τσέγκις Χαν και έζησε μέχρι το τέλος του δέκατου τέταρτου
αιώνα. Παρά το ότι το Σιράζ δεν έμεινε ανεπηρέαστο από τις
αναταράξεις εκείνης της εποχής, παρέμεινε ειρηνικό υπό κατοχήν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>εκείνη την περίοδο και ο ποιητής βρέθηκε κάτω
από την προστασία διαφόρων ηγεμόνων. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε –
όπως λέει και το ποιητικό του ψευδώνυμο, το Ταξαλός, ότι Χαφέζ
σημαίνει «φύλακας», αυτός που έχει απομνημονεύσει το Κοράνι, αυτός που το είχε
ολόκληρο αποστηθίσει και είχε λάβει μια κλασική θρησκευτική εκπαίδευση. Βέβαια
πιστεύεται αν και πολλά δεν είναι γνωστά για τη ζωή του ότι είχε ακολουθήσει τη
μυστική διδασκαλία του Σουφισμού. </span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Η ποίησή του
διακατέχεται από τα θέματα της αγάπης, του έρωτα, της νοσταλγίας, της
προσωρινότητας της ζωής. Το έργο του κατοικείται από χαρακτήρες όπως ο εραστής
και ο αγαπημένος σε διάφορες προσωποποιήσεις , έρωτας προς την όμορφη κοπέλα
έως το πιο αφηρημένο των συμβόλων – το αηδόνι και το τριαντάφυλλο (ο
ακατάδεκτος, όμορφος και σκληρός εραστής - έχει και αγκάθια και ο
ποιητής το αηδόνι που προσπαθεί να τον προσεγγίσει που αφήνει αρκετούς να
υπονοήσουν ότι εννοεί τη μυστική αγάπη προς το Θεό. Υπάρχει ο ταβερνιάρης –
αυτός που κερνάει <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>το κρασί, ο
μεθυσμένος, ο υποκριτής, ο ασκητής, ο άδικος δικαστής, το μυθικό
πουλί ο φοίνικας. το λυγερό κυπαρίσι – το σώμα της αγαπημένης, τα βέλη από τις
βλεφαρίδες της που τρυπούν την καρδιά οι μοσχομυριστές μπούκλες της. Μια ποίηση
γεμάτη σύμβολα, σοφία, που ακόμα και σήμερα συγκινεί. Ίσως θα πρέπει να μιλάμε
για την Περσική ποίηση γενικώς και όχι μόνο για το Χαφέζ μια και ο Χαφέζ ανήκει
σε μια παράδοση που ήθελε τον ποιητή να εκλεπτύνει αυτό που του παραδόθηκε, να
το φυλά στην καρδιά του, να το «αποστηθίζει». Λέγεται πως ένας καλός ποιητής
έπρεπε να γνωρίζει από στήθους είκοσι χιλιάδες στίχους από το έργο των αρχαίων,
δέκα χιλιάδες στίχους από το έργο των συγχρόνων και ταυτόχρονα να έχει επαφή με
το Ντιβάν – το διβάνιο – το συλλογικό έργο των σπουδαίων ποιητών – των αρίστων
της ποίησης. Οι ποιητές ήταν δηλαδή επαγγελματίες του είδους με μέγιστη τεχνική
αρτιότητα με επιρροή στα υψηλά κλιμάκια της εξουσίας. Η έμπνευση ισοδύναμη
σχεδόν με την προφητεία. Μπορεί μια εκστρατεία να είχε αίσιο τέλος χάρη στην
ποιητική μαντεία που είχε προηγηθεί. Η ποίηση είχε δηλαδή και μαντικές
ιδιότητες και η ποίηση του Χαφέζ έχω διαβάσει εχρησιμοποιείτο σαν πνευματικό
βοήθημα, σαν προφητική στήριξη μια δύσκολη στιγμή που κάποιος άνθρωπος είχε
ανάγκη από μια συμβουλή.<br />
Αυτό που έκανε τον Χαφέζ να ξεχωρίζει είναι ότι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>είχε τον τρόπο του να μιλάει σε όλους να
μιλάει στο νου και στην καρδιά.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για το
θεολόγο ήταν εμπνευσμένος, για τον φιλοσοφο βαθύς και στοχαστικός. Για τον
καθημερινό άνθρωπο του μετέφερε την παραδοσιακή σοφία. Η συχνότητα της ποίησής
του έφτανε σε τέτοια λεπτότητα που μπορούσε – μπορεί – να εκφράσει το βασίλειο
του αοράτου. </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Lesan al gayeb</span><span style="background: white; color: #222222;">.. Και όλα αυτά με μια λαμπρή
τεχνική συνωνύμων, αντιθέτων, ομοήχων, επαναλήψεων που φέρνουν στο νου – όπως
γράφει ενας από τους μεταφραστές του, ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Peter Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">την αφηρημένη διακοσμητική και τα
περίτεχνα αραβουργήματα στα αρχαία τζαμιά του Ιράν. Σαν η εικονοποιία και το
αραβούργημα της ποίησης να είναι της ίδιας τάξεως με την ψυχική διάθεση του
καλλιτέχνη που τεχνουργεί αυτά τα θαυμαστά γεωμετρικά σχήματα. Δεν μπορώ να το
αντιληφθώ γιατί δεν γνωρίζω περσικά – ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Peter Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">εμαθε Φαρσί για να μπορέσει να τον
μεταφράσει. Στην τέχνη του
αραβουργήματος είναι εκεί που η ποίηση και η καλλιγραφία
συνδέονται με την ανάγκη της ανθρώπινης ψυχής να τρυπήσει το κέλυφος που μας
καλύπτει, να αναζητήσει την τάξη και την αρμονία στο χάος.<br />
Θεώρησα απαραίτητο να κάνω αυτή την μακροσκελή εισαγωγή μελετώ και γράφω
λογοτεχνία δεν είμαι φιλόλογος - έχω γνωρίσει την ποίηση του Χαφέζ
από τις μεταφράσεις στα Αγγλικά και τα Γαλλικά αλλά τούτο εκ των
υστέρων. Υπάρχουν διάβασα εκατό μεταφράσεις του στα Αγγλικά. Η
παλαιότερη, αυτή που σέβονται όλοι και εκεί βασίζονται είναι η μετάφραση<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>του </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Sir William Jones </span><span style="background: white; color: #222222;">που μετέφρασε κάποια ποιήματα το 1771
( </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Jones </span><span style="background: white; color: #222222;">ήταν δικηγόρος και λόγιος και γνώριζε όπως λένε 28 γλώσσες)
Του θύμισε τον Πετράρχη – έτσι είχε πει – και έκανε τρόπον τινά την αρχή, με τα
θέματα του έρωτα όπως τα είχε καταλάβει δίνοντας αφορμή σε άλλους ποιητές την
εποχή του ρομαντισμού – όπως ο λόρδος Μπάυρον να ανακαλύψουν μια εικόνα
εξωτισμού, μια πραγμάτωση της εικόνας της ανατολής που υπήρχε διάχυτη στη δύση.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Λίγο μετά τον </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Jones </span><span style="background: white; color: #222222;">έγινε και η μετάφραση του Χαφέζ στα
Γερμανικά από τον διακεκριμένο Αυστριακό οριενταλιστή σοφό τον
Βαρώνο von Hammer-Purgstall <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο
οποίος το 1812 παρέδωσε μια μετάφραση ολόκληρου του Ντιβάν στα Γερμανικά – μια
κατά λέξη και πεζή μετάφραση. Το πώς πρέπει να μεταφράζεται ο Χαφέζ είναι
συζητήσιμο. Η ποίηση είναι αυτό που χάνεται στη μετάφραση, αυτό είναι γεγονός.
Πώς όμως να αποδοθεί ένας ποιητής με τόσο λεπτά νοήματα, με την τεχνική του
αραβουργήματος, με την τέχνη του να κρύβει και εξαφανίζει τον εαυτό και την
υπογραφή του μέσα στο ποίημα;</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Ο τρόπος που θα
μεταφράσεις το ποίημα εξαρτάται όχι μόνο από τη γνώση της γλώσσας, αλλά του
πολιτισμού της εποχής, τα γεγονότα που συμβαίνουν, τα συμφραζόμενα – λένε πως ο
Χαφέζ ήταν και πολιτικό ζώο είχε υπόψιν του τι συνέβαινε στη χώρα
του – από την ερμηνεία του τι γράφει, φερ’ ειπείν μιλά για κρασί συνεχώς, είναι
αυτό συμβολικό; Είναι το κρασί όντως μια εμπειρία μέθης αληθινή που την
επιτελεί για να λυτρωθεί από τα βάσανά του; Είναι έκσταση; Είναι η περίφημη «νηφάλιος
μέθη» που αναφέρουν εδώ οι ορθόδοξοι καλόγεροι στο Άγιο Όρος, η μέθη
δηλαδή που συμβαίνει χωρίς κρασί; Είναι αδυναμία; Και ο ταβερνιάρης ποιος
είναι; Για ποιο λόγο ο Χαφέζ τόσο σπουδαίος ποιητής δίνει τόση αξία σε αυτόν
που έχει το χάνι, το πανδοχείο; Οι ερευνητές όσο έχω μελετήσει έχουν
διαφορετικές απόψεις. Και όσο πιο βαθιά και κοντά στο πνεύμα του ποιητή και της
εποχής του μπορεί να φτάσει ο μεταφραστής, τόσο αλλιώτικη θα είναι η μετάφραση.
Κάποιοι μεταφραστές προτίμησαν την ουδετερότητα – θεωρώντας ότι λέξη προς λέξη
θα φτάσουν στο πνεύμα του Χαφέζ. Άλλοι θεώρησαν ότι τον έχουν καταλάβει και
μετέφρασαν έμμετρα μένοντας στο πνεύμα της δικής τους εποχής. Άλλοι προσπάθησαν
να τον μιμηθούν και έγραψαν ποιήματα που μοιάζουν με τα δικά του θεωρώντα ότι
μετάφραση δεν είναι δυνατόν να υπάρχει. Θυμίζω αυτό που έκανε ο Φιτζέραλντ για
τον Ομάρ Καγιάμ που ξαναέγραψε τα ποιήματά του. Επ’ ουδενί,
έλεγε ο ίδιος, δεν πρέπει να θεωρείται αυτό μετάφραση.<br />
Και μετά έχουμε την περίπτωση του Γκαίτε που πήρε την μετάφραση του Purgstall
την μελέτησε και ξεκίνησε έναν πνευματικό εσωτερικό διάλογο με τον Χαφέζ που
τον οδήγησε στην συγγραφή ενός νέου Διβανίου, το «ανατολικοδυτικο Ντιβάνι» έτσι
ονόμασε τη συλλογή του. Πρόκειται για μια συλλογή με περσικούς τίτλους, με εικονογράφηση
στα γερμανικά και τα περσικά – για δώδεκα βιβλία που εχουν περσικούς τίτλους
: </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Moqqani</span><span style="background: white; color: #222222;">-</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Nameh </span><span style="background: white; color: #222222;">το βιβλίο του τραγουδιστή, </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Hafiz</span><span style="background: white; color: #222222;">-</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Nameh</span><span style="background: white; color: #222222;">, το βιβλίο του Χαφέζ, </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Eshq</span><span style="background: white; color: #222222;">-</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Nameh </span><span style="background: white; color: #222222;">το βιβλίο του εραστή<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και πάει λέγοντας. Στο ανατολιτικο δυτικό
ντιβάνι, ο Γκαίτε προσπαθεί να συγκεράσει τον ανατολικό με τον δυτικό
πολιτισμό, θεωρεί ότι Χαφέζ είναι αδελφός του, ο δίδυμός του και παράγει ένα
μνημειώδες έργο αναγνωστικής ανταλλαγής εκφράζοντας μια λατρεία για τον Χαφέζ –
άγιος Χαφέζ, ουράνιος φίλος έτσι τον αποκαλεί.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">Παραδεχτείτε το!</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;"> Οι ποιητές απ΄την Ανατολή</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">Είναι μεγαλύτεροι από εμάς, τους ποιητές
της Δύσης</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">Είθε να εξαφανιστεί ο κόσμος όλος,
Χαφέζ,</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">με σένα, και με σένα μόνο Θέλω να
αναμετρηθώ!</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;"> Έλα να μοιραστούμε Πόνο και
ευχαρίστηση σα δίδυμα αδέρφια. Όπως εσύ να αγαπήσω, σαν κι εσένανε να πιω, Αυτή
θα είναι η περηφάνεια κι η ζωή μου!</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Για
να μείνουμε στη Γερμανία – ο Νίτσε που διάβασε τη μετάφραση
του </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Purgstall </span><span style="background: white; color: #222222;">και μελέτησε το Ανατολιτικοδυτικό Ντιβάνι του Γκαίτε θεωρούσε
σπουδαίο τον Χαφίζ – και τον αναφέρει στην Χαρούμενη Γνώση. Αξίζει να
επισημάνουμε τους προβληματισμούς του Νίτσε για την μέθη – είναι γνωστές οι
μελέτες του για την τραγωδία, το Διόνυσο, τον ρόλο του κρασιού και φυσικά
προβληματίστηκε στο συμβολικό ρόλο του κρασιού στον Χάφεζ, την μέθη ως έκσταση</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Από τη Γερμανία
περνάμε στην Αμερική – τη μετάφραση του </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Purstall </span><span style="background: white; color: #222222;"> διάβασε ο σπουδαίος
Αμερικανός ποιητής Ραλφ Εμερσον - να πώς διαχέεται η ποίηση και οι ιδέες του
Χαφέζ στον κόσμο – ο Έμερσον δηλώνει σαφώς ότι τον θαυμάζει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και προσπαθεί να τον μεταφράσει στα Αγγλικά
από τα Γερμανικά – και η σπουδαία θαυμάστρια του Έμερσον η Έμιλυ
Ντίκινσον γράφει ένα ποίημα με το κρασί που δεν προέρχεται από ζύμωση – </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">there is a wine that never brewed </span><span style="background: white; color: #222222;">– μιλώντας για μια εκστατική κατάσταση
που είναι ανώτερη από τη μέθη του κρασιού και που οι ερευνητές γράφουν ότι ίσως
προσεγγίζει καλύτερα το πνεύμα του Χαφέζ από τον μέντορά της τον Έμερσον.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Την ίδια εποχή στην Ευρώπη, από τις αρχές του 19<sup>ου</sup> αιώνα, ο
ρομαντισμός παίρνει στοιχεία από τον Χάφεζ – ο λόρδος Μπάυρον γράφει ποιήματα ς
που βασίζονται στους ερωτικούς στίχους του Χάφεζ. Το θέμα του θαυμασμού προς
την ανατολή, του παραμυθένιου πλούτου που οι δυτικοί συζητούν ότι έχει, της
ομορφιάς και του εξωτισμού που προκαλεί τον θαυμασμό αλλά και την επιθυμία για
κυριαρχία της Δύσης μπόλιασε τους στίχους των ποιητών της με εικόνες και
συμβολισμούς από την ανατολή. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κυκλοφορούν και άλλες μεταφράσεις του Χάφεζ –
η πιο γνωστή εκείνη την εποχή είναι αυτή της Γερτρούδης Μπελ, μιας
συνταγματάρχου του Βρετανικού στρατού, απόφοιτου ιστορίας της Οξφόρδης, μέλους
των μυστικών υπηρεσιών της Μεγάλης Βρετανίας , χαρτογράφου – είναι γνωστοί οι
χάρτες Μπελ, μια μυστήρια περίπτωση γυναίκας που κατάφερνε να την σέβονται και
να την υπολογίζουν οι Άραβες φύλαρχοι – λέγεται ότι αυτή ήταν πίσω
από τη χαρτογράφηση της αραβικής ερήμου αλλά και την ίδρυση του κράτους του
Ιράκ από τη Μεγάλη Βρετανία. Η Γερτρούδη Μπελ μετάφρασε το Ντιβάνι του Χάφεζ
έμμετρα, σαν να μεταφράζει Σαίξπηρ. Έγραψε μια τεράστια εισαγωγή στο Ντιβάν ,
που βρισκόταν σε κάθε Αγγλικό σπίτι στο τέλος του δέκατου ένατου
αιώνα. Στην εισαγωγή της έγραψε για την ζωή του Χαφέζ και την ιστορία του Ιράν,
τις κατακτήσεις από τους Μογγόλους και προσπάθησε να δώσει μια πολιτική
ερμηνεία στην ποίησή του. Δεν έμεινε ευτυχώς μόνο
στην πολιτική.<br />
Στο τέλος του βιβλίου υπάρχουν εκτενείς σημειώσεις καλόπιστης και
προσεκτικής ανάγνωσης που προσπαθεί να εξοικειώσει τον Δυτικό αναγνώστη με τον
Χάφεζ. <br />
Είναι αξιανάγνωστη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η μεταφραση της
Γερτρούδης Μπελ. Παρά το ότι αντανακλά το πνεύμα του καιρού της και ακούγεται
σαν σονέτο του Σαίξπηρ, ο αναγνώστης που δεν γνωρίζει περσικά διαβάζει ωστόσο
ποίηση <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Η πιο έγκριτη
μετάφραση στα Αγγλικά θεωρείται ότι είναι αυτή του </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Peter Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">ο οποίος ήταν καθηγητής στο Καίμπριτζ
και συνέβαλε στη διάδοση της Περσικής ιστορίας και του πολιτισμού στη Δύση.
Ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">προτίμησε την πεζή κατά λέξη μετάφραση – θεωρώντας ότι έτσι
προστατεύει τον αναγνώστη από τις αυθαιρεσίες κάποιας ενδεχόμενης ερμηνείας.
Αυτό βέβαια που προκύπτει δεν είναι ποιητικό αλλά πεζό κείμενο, αλλά ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">προσπάθησε να «διαφυλάξει» το κείμενο
όσο είναι δυνατόν, λέγοντας πως ο ίδιος για να μπορέσει να μελετήσει τον Χαφέζ
έμαθε περσικά. Η ποίηση δηλαδή είναι αυτό που σώζει τις γλώσσες, γιατί δεν
μεταφέρεται με τη μετάφραση και πρέπει να μάθεις τελικά την γλώσσα του άλλου
για να την προσεγγίσεις. </span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Τελειώνω με
μερικές μικρές ιστορίες που συνάντησα στην πορεία των δικών μου αναγνωστικών
και λογοτεχνικών διαδρομών. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Δεν έχω πάει
στο Ιράν και δεν έχω ιδίαν άποψη όπως έχουν ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Avery </span><span style="background: white; color: #222222;">ή </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">o Jason Elliot </span><span style="background: white; color: #222222;">που γράφουν στα οδοιπορικά τους κείμενα
μαρτυρίες από την πρόσληψη του Χαφέζ στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων. Ένας
ταξιτζής στην Τεχεράνη που ήταν από το Σιράζ, γράφει ο </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Avery</span><span style="background: white; color: #222222;">, ακούει τον πρώτο στίχο από
την «Τουρκοπούλα από το Σιράζ» το ποίημα και το <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>απαγγέλει ολοκληρο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και άλλα παρόμοια. Η δική μου
διαδρομή είναι αναγνωστική και έγινε πριν δέκα χρόνια
γράφοντας στο ιστολόγιό μου – τις Πινακίδες από κερί – ένα μπλογκ για τη μνήμη
– ένα κείμενο μετά την ανάγνωση ενός διηγήματος του Κοναν Ντόυλ με τίτλο
«Υπόθεση ταυτότητας» - εκεί ο Σέρλοκ Χολμς, ο ντετέκτιβ λύνει μια υπόθεση όπου
κάποιος προσπαθεί να προσποιηθεί ότι είναι κάποιος άλλος με την επαγωγική του
μέθοδο αναλύοντας και αποκρυπτογραφώντας μια δακτυλογραφημένη επιστολή και
ανακαλύπτοντας την ταυτότητα αυτού που την έγραψε από τον τρόπο που είναι
δακτυλογραφημένα κάποια γράμματα, από δεκατέσσερα στοιχεία που είναι κρυμμένα
εκεί, με τον τρόπο που ο Χαφέζ έκρυβε την υπογραφή του, το ταξκαλούς του στα
ποιήματα. Και βέβαια λύνοντας το μυστήριο ο Σέρλοκ
αναφέρει σαφώς τον Χαφέζ. «Θυμήσου το παλιό περσικό ρητό “ Υπάρχει
κίνδυνος για αυτόν που αρπάζει το μικρό της τίγρης, υπάρχει κίνδυνος για αυτόν
που αρπάζει την αυταπάτη από μια γυναίκα” Υπάρχει τόση σοφία στο Χαφίζ, όση και
στον Οράτιο και τόση πολλή γνώση του κόσμου…»</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Το Ντιβάνι του
Χαφέζ βρίθει από περιπτώσεις τέτοιας απόκρυψης, πλεξίματος όπως στα
αραβουργήματα της υπογραφής του ποιητή.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">«Είμαι άγιος ή αμαρτωλός<br />
Τι από τα δύο θα γίνω;<br />
Ο <b>Χαφέζ</b> κρατά το μυστικό του μυστηρίου του…»</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Μια παρόμοια
περίπτωση κρυψίματος υπογραφής – μοιραία μου φαντάζει – που την ανακάλυψα
διαβάζοντας τον Δούναβη του Κλαούντιο Μάγκρις και την ιστορία <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για το πώς ο Γκαίτε έγραψε το
ανατολιτικοδυτικό ντιβάνι. Εκεί διάβασα για πρώτη φορά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>για το θαυμασμό του Γκαίτε για τον Χαφέζ. Ο
Μάγκρις γράφει για τον Γκαίτε και τη Μαριάννας Βίλμερ – Γιουνγκ, μια νεαρή
θεατρίνας παντρεμενη με τον φίλο του ποιητή, το δικαστή Βίλμερ που του ειχε
παραχωρήσει το σπίτι του στο Λυντς για να συνθέσει το Ανατολιτικοδυτικό
Ντιβάνι. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-yvdPak_0AN4/W_XBbVvgYfI/AAAAAAAAxrg/89uPz7Izo0Q32NjBgTzgirW2B0ZE5jT6gCLcBGAs/s1600/h3.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="261" data-original-width="329" height="253" src="https://4.bp.blogspot.com/-yvdPak_0AN4/W_XBbVvgYfI/AAAAAAAAxrg/89uPz7Izo0Q32NjBgTzgirW2B0ZE5jT6gCLcBGAs/s320/h3.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Ο εξηνταπεντάχρονος Γκαίτε, ο οποίος έκανε περίπατο στους κήπους ντυμένος
περσικά εμπνεύστηκε από την ομορφιά και τη χάρη της κοπέλας και δημιουργήθηκε
μεταξύ τους μια πνευματική σχέση με αφορμή την ποίηση του Χάφεζ που οδήγησε στη
σύνθεση δυο ποιημάτων από τη Μαριάννα – ως Ζουλέικα – που περιλαμβάνονται στο
βιβλίο του Γκαίτε με το όνομά του. <br />
Αργότερα έψαξα περισσότερο για αυτήν την ιστορία και βρήκα μια ερωτική επιστολή
της Μαριάννας προς τον γέροντα σοφό ποιητή που αντί να έχει δικά της λόγια ήταν
ολοκληροι στίχοι του . Η επιστολή ήταν ένας κατάλογος με αριθμούς, τον αριθμό
του ποιήματος και τον αριθμό του στίχου που έφτιαχναν ένα κολάζ με το κείμενο
που ήθελε να πει. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Τα ποιήματά της που στην αλληλογραφία τους που η ίδια δημοσιοποίησε λίγο πριν
πεθάνει σε ηλικία 76 ετών, φαίνεται ότι είναι δικά της δυο από τα ωραιότερα
ποιήματα του βιβλίου του Γκαίτε, είναι όμως κρυμμένα στο βιβλίο του με το όνομα
της Ζουλέικα. Ούτε ο Σούμπερτ που τα είχε μελοποιήσει δεν φαίνεται να το
γνώριζε αυτό οτί δηλαδή τα ποιήματα αυτά δεν ήταν του Γκαίτε. <br />
Μια περίπτωση δηλαδή κρυμμένης υπογραφής κρυμμένης ταυτότητας, όπως ακριβώς ο
Χαφέζ έκρυβε την υπογραφή του ο Γκαίτε έκρυψε τα ποιήματα της αγαπημένης του.
Νομίζω ήταν η πιο περίτεχνη μνημείωση μιας πνευματικής ερωτικης σχέσης – <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-dDmkDDGLCRA/W_XA6VNEzFI/AAAAAAAAxrY/APJZJzr9wDQs6ZoafhF9vJat2xBPv7oEQCEwYBhgL/s1600/%25CE%25971.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="240" src="https://3.bp.blogspot.com/-dDmkDDGLCRA/W_XA6VNEzFI/AAAAAAAAxrY/APJZJzr9wDQs6ZoafhF9vJat2xBPv7oEQCEwYBhgL/s320/%25CE%25971.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Κλείνοντας εδώ την εισήγηση θα ήθελα να διαβάσω μια στροφή από δυο
ποιήματα του Χάφεζ που μετέφρασε η ποιήτρια Ολβία Παπαηλίου – η
μετάφραση έγινε από τα Αγγλικά, από το κείμενο της Γερτρούδης Μπελ:</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">Έχει το αηδόνι το αίμα χύσει, της ζωής
του,</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">όταν, στου ανέμου τα φιλιά, το πρωινό,</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">του τριαντάφυλλου το κλέος ξεδιπλώνει</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">με το σκισμένο του το στήθος φθονερό:</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">τα ροδοπέταλα βάφει με χρώμα πορφυρό.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">και το άλλο</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">Το αηδόνι με το αίμα της καρδιάς του</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">τ’ άλικο ρόδο έθρεψε, μετά αέρας ήρθε</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">κι απ΄τα κλαδιά επάνω αρπάχτηκε με
φθόνο,</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="background: white; color: #222222;">εκατό αγκάθια έμπλεξε τριγύρω στην
καρδιά.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"> </span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Το αηδόνι και
το τριαντάφυλλο, ο ποιητής και ο αγαπημένος που</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;">Και τούτο για
να τελειώσω με δυο αράδες από τον αγαπημένο μου Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη από
το Έρος – Θέρος. Ἡ Ματὴ ἔκοψε λευκὸν ρόδον κ᾽ ἐκόσμησε τὸ παρθενικὸν
στῆθός της. Ἡ ἀηδών, ἡ λιγεῖα ψάλτρια, βλέπουσα τὸ ὡραῖον ἐκεῖνο ἄνθος ἐπὶ
τοιαύτης γάστρας φυτευθέν, θὰ ἠρωτεύετο μὲ διπλοῦν ἔρωτα τὸ χαριτωμένον ἐκεῖνο
ρόδον.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-1gds8p20mWA/W_XC_2JY2ZI/AAAAAAAAxrs/oeWYgg8m84AsdonUMNUcb8Vcv4JxqdWhwCLcBGAs/s1600/ghazal19.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1054" data-original-width="1600" height="210" src="https://2.bp.blogspot.com/-1gds8p20mWA/W_XC_2JY2ZI/AAAAAAAAxrs/oeWYgg8m84AsdonUMNUcb8Vcv4JxqdWhwCLcBGAs/s320/ghazal19.jpg" width="320" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: #222222;"><br />
Ο έρωτας του αηδονιού με το τριαντάφυλλο. Από ποιους δρόμους, της μετάφρασης
του </span><span lang="EN-US" style="background: white; color: #222222;">Jones </span><span style="background: white; color: #222222;">ή της Γερτρούδης Μπελ, από τους ρομαντικούς τον Μπάυρον ή τα
υπέροχα παραμύθια του Όσκαρ Γουάιλντ ταξίδεψαν οι στίχοι και οι μεταφορές του
Πέρση ποιητή και από τους ροδώνες του Σιράζ και τα οροπέδια της
χώρας του έφτασαν στο μικρό ταπεινό νησάκι του Αιγαίου, στις ιστορίες της
Σκιάθου του Παπαδιαμάντη.<br />
<br />
Μεγάλη οφειλή λοιπόν στον Πέρση ποιητή, που η ομορφιά της ποίησής του έχει
εμπνεύσει και πιστεύω πως θα εξακολουθεί να εμπνέει αυτούς που συγκινούνται πάντα
από την ποίηση από γλώσσα σε άλλη γλώσσα και να μεθούν με το κρασί που κερνά ο
Χαφέζ τον Γκαίτε, τη Γερτρούδη, τον Νίτσε και την Έμιλυ Ντίκινσον.<br />
<br />
Σας ευχαριστώ.</span><span style="color: #222222;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
Αθήνα 21 Νοεμβρίου 2018<br />
<br />
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-18459440310470571502018-07-28T16:11:00.003+03:002018-09-25T10:34:48.735+03:00Ημερολόγιο της στάχτης<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; text-indent: -18pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-variant-east-asian: normal; font-variant-numeric: normal; line-height: normal; text-indent: -18pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-hFvdxOLaWa4/W1xrQ48Q24I/AAAAAAAAv4I/xk9h4TT7ssIEXmcw71e9jxrK5SiTlCrJQCLcBGAs/s1600/The-Orders-of-the-Night-Di-21.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="465" data-original-width="600" height="310" src="https://2.bp.blogspot.com/-hFvdxOLaWa4/W1xrQ48Q24I/AAAAAAAAv4I/xk9h4TT7ssIEXmcw71e9jxrK5SiTlCrJQCLcBGAs/s400/The-Orders-of-the-Night-Di-21.jpg" width="400" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="text-indent: -18pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="text-indent: -18pt;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="text-indent: -18pt;">Ο άνθρωπος στο παγκάκι σε ένα πάρκο, δεν θυμάμαι
ποιο, στην Αργεντινή σε ένα βιβλίο του Ενρέστο Σάμπατο, ο άνθρωπος και οι σκέψεις
του για το χαμένο παιδί του που έχασε τη ζωή του πιο πριν στο νοσοκομείο. Γιατί
το δικό του το παιδί; Πώς θα είναι η ζωή του από δω και πέρα; Πώς κοιτά τα άλλα
παιδιά που συνεχίζουν; Κάπως έτσι. Είδα ακόμα ένα</span><span style="text-indent: -18pt;"> </span><span style="text-indent: -18pt;">γλυπτό ο άνθρωπος σε ένα παγκάκι που το
έφτιαξε κάποιος που έχασε το παιδί του, ένα γλυπτό περίγραμμα με τίτλο «κενότητα».
</span><span style="text-indent: -18pt;"> </span><span style="text-indent: -18pt;">Γιατί ο συντετριμμένος κάθεται σε ένα
παγκάκι; Γιατί είναι έξω από το σπίτι του, περαστικός – ανέστιος </span><span style="text-indent: -18pt;"> </span><span style="text-indent: -18pt;">για να αναλογιστεί – αλλά και έχει που να
καθίσει. Ένας τόπος στοργής είναι το παγκάκι. Φροντίδα στον περαστικό, στον
διαβάτη. </span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--> Στην Αγγλία έχω δει πινακίδες αφιέρωσης στη μνήμη αγαπημένων νεκρών.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα στοργικό αποκούμπι για τη θλίψη το
παγκάκι. Ο απελπισμένος στο χέρι του Θεού<o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="text-align: center;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><!--[endif]-->Μετά το θάνατο υπάρχει θυμός. Νόμιζα πως αυτό
που είχα ζήσει πριν τρεις μήνες ήταν η προσωπική μου περίπτωση. Καλλιεργείς
μετά ένα χωράφι σκάβεις σκάβεις για να ξεχαστείς. Οι σχέσεις με τους γύρω
οξύνονται – οι ενοχές και στην άλλη πλευρά οι ευθύνες. Εδώ και χρόνια δεν μιλώ.
Σε τρεις κινήσεις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχω απασφαλιστεί και μετά
χάνω τον έλεγχο. Από τότε που το κατάλαβα αυτό στη δουλειά, ότι κάποιος μπορούσε
να με φέρει εκτός εαυτού, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>σταμάτησα να
συγκρούομαι. Αυτό όμως σημαίνει ότι όλη αυτή η ενέργεια στρέφεται προς τα μέσα
και με τρώει (τόσα χρόνια.)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><!--[endif]-->Πόνος υπήρχε πάντα, θυμός υπήρχε πάντα, έχει
χυθεί αίμα παλιά για τη γλώσσα, την καθαρεύουσα και τη μαλλιαρή, για τους Βενιζελικούς
και τους Βασιλόφρονες, και στον άλλο εμφύλιο – που τον είπαν συμμοριτοπόλεμο –
και που ακόμα δεν έχουμε από αυτό εξιλεωθεί. Και στην αριστερά με τη διάσπαση.
Ποιος δεν θυμάται την έχθρα των πρώην συντρόφων.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Γιατί τώρα μου φαίνεται ότι είναι χειρότερο;
Το διαδίκτυο μεγεθυντικός φακός, το διαδίκτυο αντηχείο, το διαδίκτυο αμόνι
πρόσφορο για κάθε σπινθήρα από το σκοτάδι του καθενός εναντίον των εχθρών. Ο
θυμός και η έχθρα, η φαινομενική ασφάλεια του σπιτιού, η χοντροκοπιά στη χρήση
του νέου μέσου. Οι φινετσάτοι ποιητές ως καραγωγείς. Όπως τότε στο Τόκυο όταν
λειτούργησε γι α πρώτη φορά το Μετρό που οι άνθρωποι παραδοσιακά ευγενείς <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>φέρνονταν με αγένεια γιατί δεν υπήρχαν ακόμα
κανόνες. Λες και δεν είμαστε εμείς οι ίδιοι που βρισκόμαστε εδώ. Είναι λύση το
να φύγει κανείς; Ναι είναι. Μοιάζει σαν αυτοχειρία, σαν νέκρωση αλλά ήδη
προσπαθώ να νεκρώσω ένα κομμάτι μέσα μου για να μην υποφέρω επομένως έτσι θα είναι
καλύτερα.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Επί οκτώ χρόνια είχα συνηθίσει
έτσι – έχει αλλάξει<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο τρόπος σκέψης μου,
ο τρόπος γραφής μου, σύντομα κείμενα – έχω ένα χώρο να μοιράζομαι τις φωτογραφίες
μου, είδα τόσα πραγματα, έμαθα, γνώρισα ανθρώπους, έκανα φιλίες και σχέσεις.
Τρόπον τινά υπάρχω εκεί ίσως περισσότερο από ότι αλλού. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>(Κανείς άνθρωπος δεν είναι αυτάρκης μου λείπει
η επικοινωνία)<o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span style="font-family: "symbol"; text-indent: -18pt;"><span style="mso-list: Ignore;"><span style="font-family: "times new roman"; font-size: 7pt; font-stretch: normal; line-height: normal;"> </span></span></span><span style="text-indent: -18pt;">Από χτες το βράδυ κοιτάζω το φέησμπουκ χωρίς να αντιδρώ.
Τελείωσα στο μεταξύ το "Λίγη ιστορία της ελληνικής λογοτεχνίας" του Βαγγέλη
Ραπτόπουλου, συνεχίζω την ανάγνωση αλλά θα τη σταματήσω την "Ξεχασμένη φρουρά" του Μένη Κουμανταρέα, άφησα στη μέση το "Θησαυρό του χρόνου", παλεύω με το "</span><span lang="EN-US" style="text-indent: -18pt;">Living</span><span lang="EN-US" style="text-indent: -18pt;"> </span><span lang="EN-US" style="text-indent: -18pt;">mountain"</span><span lang="EN-US" style="text-indent: -18pt;"> </span><span style="text-indent: -18pt;">της
Ανν Σέφερντ, και κοιτάζω κοιτάζω με κλεφτές ματιές γιατί δεν έκλεισα το προφίλ
μου τι λένε οι άλλοι. Η Χ μιλάει για μενα. Με δίνει, με εκθέτει. Διαστρεβλώνει
αυτά που της έγραψα στο ινμποξ. Ετοιμάζομαι προς στιγμήν να απαντήσω. Μπορώ να
καταρρίψω ένα προς ένα αυτά που λέει. Και λοιπόν; Άλλα θα καταλάβει και πάλι. Αυτό
είναι το συμπέρασμα για την επικοινωνία των ανθρώπων.</span><br />
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><!--[endif]-->Διαβάζω το ημερολόγιο για το πενθος του<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ρολάντ Μπαρτ . Δεν μπορώ να ταυτιστώ, δεν με
συγκινεί. Μου ανοίγει όμως ένα δρόμο. Και δεν μπορώ τους αφορισμούς. Είμαι
άνθρωπος – για πάντα – των θετικών επιστημών. Έχω δηλαδή την ψευδαίσθηση ότι
πρέπει να μιλώ με αποδείξεις, υποθέσεις και συμπεράσματα.<br />
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><!--[endif]-->Οι άνθρωποι που γράφουν ποιήματα την ώρα του
πένθους και της καταστροφής. Να μην τους κατακρίνω. Δεν ξέρω αν είναι ο
καλύτερος τρόπος τώρα να ξεχειλίζει το θυμικό και ο λοξός μας τρόπος. Αρκετή η
συγκίνηση ήδη.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Αλλά έτσι είμαστε οι
άνθρωποι. Αναζητούμε τη δάφνη στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη απ΄ανέκαθεν.
Απαλύνει μήπως τον πόνο των ανθρώπων;<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ανακουφίζει σίγουρα αυτόν που γράφει. Θα δούμε μετά τι θα μείνει από
αυτά τα ποιήματα. Δεν μπορώ να τα διαβάσω τώρα. Προτιμώ να διαβάσω για τη
μάντρα του κυρίου Φ. ¨Η ποιος ήταν ο κύριος Φ.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";"> </span></span></span><span style="text-indent: -18pt;"> Τι οφείλω στους άγνωστους νεκρούς που βλέπω τα
πρόσωπά τους ως ζώντες να περνούν μπροστά από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Τόσο μάταιος, άθλιος, φρικτός θάνατος. Ήταν αναπότρεπτος;</span><span style="text-indent: -18pt;"> </span><span style="text-indent: -18pt;">Ο νεκρός σεφ βιντεοσκόπησε το θάνατό του. Πώς
αντέχεται αυτό το ξερίζωμα, αυτή η κρίση, η απανθρωποποίηση με τους ανθρώπους
μέσα στον καπνό ή στην ακτή να περιμένουν απελπισμένοι να τους σώσουν. Οι
αφηγήσεις των συγγενών , των διασωθέντων, οι απονενοημένες πράξεις – του 13
χρονου κοριτσιού και άλλες που δεν θα μάθουμε, οι αγκαλιασμένοι – εικόνες που
περνούν και ξαναπερνούν από μπροστά μας , μια φορά μόνο άνοιξα την τηλεόραση
για τη συνέντευξη τύπου, δεν υπάρχει δημόσιος διάλογος υπάρχει ο μονόλογος του
καθενός που ο καθείς τον ερμηνεύει για απαντά. Με θυμό, με τρυφερότητα ή τον
εγκαλεί. </span></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[endif]--> Οφείλω να νιώσω αυτόν τον πόνο μαζί με τους συγγενείς τους, νιώθω την έλλειψη
την απουσία , είμαι πολύ κοντά σε πένθος αλλά δεν είναι το ίδιο. Εδώ ο θυμός
για τον καθένα πολλαπλασιάζεται <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η απόδοση
των ευθυνών. Να τιμωρηθούν οι ένοχοι – να δείξουμε με αποτροπιασμό τους ενόχους.
Να λυντσάρουμε τους ενόχους. Να δολοφονήσουμε χαρακτήρες.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ο ευτελισμός του πένθους. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br />
Τι οφείλω στους άγνωστους νεκρούς, στην κοπέλα των 42 χρονών που υπέκυψε
σήμερα, στην άγνωστη γιαγιά, στο βρέφος των έξι μηνών. Να δείξω σεβασμό στον
παράλογο θάνατό τους. Να μην τον ευτελίσω. Να τους αποχαιρετίσω σαν συμπολίτες
μου, σαρξ εκ της σαρκός μου.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Την μνήμη τους
που δυστυχώς καθορίζεται από τον τρόπο του ομαδικού θανάτου. Οι εκατόμβες πόσο
ατιμωτικές είναι για τους ανθρώπους! Στα αεροπλάνα, στα ναυάγια, στα στρατόπεδα
συγκέντρωσης, στις εκτελέσεις… πώς πρέπει να ανασυσταθεί η μοναδικότητα του
καθενός<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>- αυτό θαρρώ πως γίνεται στα
μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Να ένα καλό, ένας ένας περνουν. Τα δίδυμα
κοριτσάκια. Ο κόσμος νομίζω τους θρηνεί έναν έναν. <br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpMiddle">
<br /></div>
<div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "symbol"; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;"><span style="mso-list: Ignore;">·<span style="font: 7.0pt "Times New Roman";">
</span></span></span><!--[endif]-->Να μην τελειώσει το πένθος. Να μην είναι ντροπή
η χαρά. Χτες φωτογράφησα το ματωμένο φεγγάρι. Περπατούσα το βράδυ και προσευχόμουν
<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με αγαλλίαση που μπόρεσα να δω αυτό το
φως στην άκρη . Κλαίγοντας από χαρά μα εκείνοι δεν θα το ξαναδούν. <br />
Έτσι είναι όμως η ζωή. Έχει ένα τέλος, και ο άνθρωπος διαμαρτύρεται όταν βλέπει
΄πως κάποτε το τέλος εξαρτάται από μια κλωστή. Λίγο σεβασμός και στοργή στο
διάστημα ανάμεσα, ας μας κάνουν λίγο καλύτερους αυτοί οι θανατοι. Θα προσπαθήσω
να κάνουν εμένα. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br />
<br />
Εικόνα, Anselm Kieffer, Order of the night</div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-51586099728981589182018-07-03T11:43:00.000+03:002018-07-28T16:13:42.498+03:00Ο τελευταίος καουμπόυ και το «σημάδι» της Μαίριλυν Μονρόε (Μεγαλοφυείς Αταίριαστοι, σημειώσεις εν προόδω)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-6AM2_TB3BgA/Wzs2ewAvmaI/AAAAAAAAvsA/tpzioU4PVfYSzhGsP8zT7YnC1g3bkNp3wCLcBGAs/s1600/Mari.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="675" data-original-width="720" height="375" src="https://3.bp.blogspot.com/-6AM2_TB3BgA/Wzs2ewAvmaI/AAAAAAAAvsA/tpzioU4PVfYSzhGsP8zT7YnC1g3bkNp3wCLcBGAs/s400/Mari.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Εν αναμονή παραγγελιών από την Αμαζόνα<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>όπου περιμένω το ημερολόγιο με τα ποιήματα
και άλλα αυτόγραφα κείμενα της Μαίριλυν καθώς και μια έγκυρη κατά το δυνατόν
βιογραφία της, προσπαθώ να δουλέψω με <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ό,τι
έχω στη διάθεσή μου. <o:p></o:p></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-5JwJEc9exHI/Wzs2kyBH7kI/AAAAAAAAvsE/QfTQuFeaYzMADcxVu0Lm7iq-1Cl2fdJkQCLcBGAs/s1600/mari2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1600" data-original-width="1182" height="400" src="https://2.bp.blogspot.com/-5JwJEc9exHI/Wzs2kyBH7kI/AAAAAAAAvsE/QfTQuFeaYzMADcxVu0Lm7iq-1Cl2fdJkQCLcBGAs/s400/mari2.jpg" width="295" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
Ναι είναι αλήθεια ότι μου πέρασε από το μυαλό ότι ίσως θα
έπρεπε να της διατεθεί μια θέση στο Λεύκωμα των μεγαλοφυών Αταίριαστων. Μα δεν
ήταν ξανθιά ακριβώς – «Ξανθιά» - είναι ο τίτλος της μυθιστορηματικής βιογραφίας
της από την Τζόυς Κάρολ Όουτς (εκδ. Καστανιώτη) που αυτή τη στιγμή διαβάζω και
παρά το ότι θεωρείται από τη <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Guardian</span><span lang="EN-US"> </span>ανάμεσα στα δέκα καλυτερα βιβλία για τη ζωή της, τόσο
καλογραμμένο μυθιστόρημα, έχω επιφυλάξεις για το αν μπορεί κανείς να στηριχθεί
εκεί για να βγάλει συμπεράσματα. Και πάλι τι σημασία έχει; Τα ξανθά μαλλιά δεν
ήταν αληθινά ήταν μέρος του μύθου και αυτή η ελιά; Αχ αυτή η ελιά στο μάγουλο.
Υπάρχουν φωτογραφίες που τη δείχνουν στο πηγούνι, έκανε διάβασα κάποια
εγχείρηση και τη μετακίνησε. Αλλά όλα αυτά είναι στα όρια του μύθου και τις πραγματικότητας
μα αυτό είναι και οι Σημαδιακοί. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Λογοτεχνικοί
ήρωες ή μυθικές προσωπικότητες. Αρχίζω να πιστεύω πως <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>η Μαίριλυν ήταν «Σημαδιακή», ήταν πανέμορφη όπως
ο Σταμάτης στα Ρόδινα Ακρογιάλια, χρυσομιληγκάτη (ξανθιά), ήταν Αταίριαστη
γιατί ηταν ξεχωριστή από τη χάρη και το ταλέντο αλλά και την αδυναμία να «σχετιστεί»
να ταιριάξει σε μια ανθρώπινη σχέση. Από ανασφάλεια, από την τραυματική
εμπειρία του παρελθόντος – τα λόγια είναι του πρώην συζύγου της του Άρθουρ
Μίλλερ. <br />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Χτες βράδυ είδα την τελευταία της ταινία τους «Αταίριαστους»
- ω ναι με αυτό ακριβώς το όνομα και στα Αγγλικά “<span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">misfits</span>” δεν χωρεί αμφιβολία ότι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ο τίτλος είναι πολύ ταιριαστός! Του Τζων
Χιούστον η σκηνοθεσία και το σενάριο του Άρθουρ Μίλλερ, το κύκνειο άσμα της Μαίριλυν
και του Κλαρκ Γκέημπλ στο ρόλο του τελευταίο καουμπόυ – που αναγκάζεται να παραδεχτεί
ότι δεν έχει θέση πια σε αυτόν τον κόσμο – μα πώς θυμίζει την ιστορία με τον
Σιούλα τον Ταμπάκο στο «Τέλος της μικρής μας πόλης» του Χατζή που αναγκάζεται
στο τέλος να πουλήσει το κυνήγι του; <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;"><o:p></o:p></span></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com1tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-82353754342367351272018-07-02T19:33:00.000+03:002018-07-12T18:01:01.965+03:00Puella Aeterna (Τατιάνα, Χαδούλα, Πήτερ Παν, o Σουραυλής) και η αιώνια εφηβεία αγοριών και κοριτσιών (Μεγαλοφυείς Αταίριαστοι, σημειώσεις εν προόδω)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://2.bp.blogspot.com/-z6_TQrznwSI/WzpTjwfeZLI/AAAAAAAAvrs/AxMImmUCDEYM3tTYIixvhq8fVwyxRL23ACLcBGAs/s1600/peter-pan-by-jm-barrie-v2_124738.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="576" data-original-width="1024" height="360" src="https://2.bp.blogspot.com/-z6_TQrznwSI/WzpTjwfeZLI/AAAAAAAAvrs/AxMImmUCDEYM3tTYIixvhq8fVwyxRL23ACLcBGAs/s640/peter-pan-by-jm-barrie-v2_124738.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<div class="MsoNormal">
Παλαιότερα στο ιστολόγιό μου είχα ασχοληθεί δεν θυμάμαι αν
ήταν μόνο με ένα ή περισσότερα κείμενα με το αγόρι που αποφάσισε να μην
μεγαλώσει, τον Πήτερ Παν. Όχι μόνο λόγο του θανάτου του Μάικλ Τζάκσον που
πολλοί απέδωσαν στον ψυχισμό του μια ιδιότητα που θα την έλεγες σύνδρομο του Πήτερ
Παν, αλλά από πολύ νωρίτερα. Και όπως όλοι μας μια αδυναμία στον Μικρό Πρίγκιπα
την έχω, το εξωτικό παιδί που εμφανίζεται στην έρημο δίπλα στο αεροπλάνο που
έμεινε χωρίς βενζίνη και τον αγαπημένο πιλότο του και του βάζει δύσκολες ερωτήσεις.
Η αιώνια εφηβεία αυτών των αγοριών, δεν πέρασε ωστόσο από το μυαλό μου καθόλου
όταν πρόβαλα στη Φόνισσα του Παπαδιαμάντη μια ατέλειωτη εφηβεία της Φραγκογιαννούς
. Οι φίλοι που έχουν διαβάσει το «Βωβόν ξύλον» , το βιβλίο μου, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ξέρουν για τι μιλώ και πώς είχα ερμηνεύσει το «ήθος
ανδρικόν» που είχε η Χαδούλα σε έναν εγκλωβισμό στην εφηβεία και σε όλες τις ιδιότητες
αυτής της διάβασης που βλέπουν οι ανθρωπολόγοι όπως τις περιγράφει στα
διαβατικά του έθιμα ο <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Van</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Gennep</span>.
Τελετές που υπάρχουν στις αρχαϊκές κοινωνίες από όπου είχα τις πηγές μου
χρησιμοποιώντας ευρετικά το υλικό των Γάλλων ανθρωπολόγων. Το κείμενο αυτό για τη
Φόνισσα το είχα αναρτήσει στις Πινακίδες από κερί και μπορεί κανείς που δεν
έχει το βιβλίο (μου) να το βρει και να καταλάβει για τι μιλάμε. <br />
Εκεί βεβαίως υπάρχει και η περίφημη περιπλάνηση στην αγριότητα – από κήπου εις
κήπον – που θεωρώ ότι υπάρχει αντιστικτικά σε άλλους γυναικείους χαρακτήρες
εξημερωμένους, ενήλικες, που έχουν κάνει τη μετάβαση στην ωριμότητα όπως η
Γυφτοπούλα -. Είχα αναφέρει φυσικά όλα τα σχετικά με τους κήπους, τους κηπουρούς
και την Εμιλυ Ντίκινσον στον κήπο της, στον αντίποδα της άγρας που κάνει η
Φραγκογιαννού. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Γι αυτό με εξέπληξε και με τάραξε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>προχτές ο στίχος με τα λόγια της Τατιάνας στον
πρίγκιπα Ονιέγκιν του Πούσκιν, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ότι δεν
θέλει να παντρευτεί, δεν θέλει να ζει στην πρωτεύουσα και το μόνο που ζητά
είναι ένα ράφι με βιβλία και έναν άγριο κήπο (<span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">sic</span>). Φυσικά και οι δύο γυναικείοι <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>χαρακτήρες (Τατιάνα και Χαδούλα) <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έχουν παντρευτεί αλλά το φέρουν βαρέως όπως φαίνεται.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Η συνάντησή μου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με την Τατιάνα και ο άγριος κήπος, με κάνουν
να επιστρέψω στην (αταίριαστη) Χαδούλα εγκλωβισμένη στην εφηβεία όπως έχω
θεωρήσει να μην κοιτάξω κατά πρόσωπο το φονικό των μικρών κοριτσιών αλλά τα
άλλα στοιχεία στο περιθώριο που πιστεύω ότι είναι εξ ίσου σημαντικό να τα
παρατηρούμε γιατί ενίοτε τα μυστικά είναι εκεί, στα μικρά και τα ασήμαντα
κρυμένα. Και φυσικά να θυμίσω στον αναγνώστη του Πρίγκιπα Ονιέγκιν ότι η
Τατιάνα δεν ήθελε να παίζει με κούκλες σαν παιδί, δεν ήθελε να μιμηθεί ούτε σαν
σε παιχνίδι το ρόλο της μητέρας, να αγκαλιάσει ένα ψεύτικο μωρό. Αχ τα μωρά, τα
κοριτσάκια στο όνειρο της Χαδούλας που της ζητούσαν να τα χαϊδέψει, να τα πάρει
στην αγκαλιά της…<o:p></o:p></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-twydlE3sJRU/WzpTp7v72lI/AAAAAAAAvrw/VUL_nCmUg807qaAPvWI3dNEWHPYixkneQCLcBGAs/s1600/image118.png" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="360" data-original-width="512" height="449" src="https://4.bp.blogspot.com/-twydlE3sJRU/WzpTp7v72lI/AAAAAAAAvrw/VUL_nCmUg807qaAPvWI3dNEWHPYixkneQCLcBGAs/s640/image118.png" width="640" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
Δεν ξέρω αν θα περιληφθεί η Χαδούλα στο Λεύκωμα των
Αταίριαστων, αταίριαστη <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">par</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">excellence</span>
όμως είναι. Θα μπορούσε να την αντιστοιχίσει πάντως κανείς στον <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Peter</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Pan</span><span lang="EN-US"> </span>και
τον Μικρό Πρίγκιπα το θηλυκό τους αντίστοιχο. <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">A</span>ν αυτοί οι δυο όπως έχει γράψει η Μαρί
Λουίζ φον Φραντζ στο βιβλίο τους <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Puer</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Aeternus</span><span lang="EN-US"> </span>το αιώνιο παιδί (ευχαριστώ την
Ολβία Παπαηλίου <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>που μου ανέφερε τον όρο από
τις δικά της χωράφια) που προσκολλάται στην εφηβεία και δεν μεγαλώνει, σαν τον
Ίακχο – τον Διόνυσο παιδί από την Ελληνική παράδοση, το αντίστοιχο για το
κορίτσι είναι η <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Puella</span><span lang="EN-US"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">aeterna</span>,
που αντιστοιχεί στην Κόρη (την Περσεφόνη) σύμφονα με την Γιουγκιανή ψυχολογία,
ή <span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">puer</span><span lang="EN-US">
</span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;">Animus</span>, που
περιγράφει την αρσενική πλευρά της γυναικείας ψυχής. Έτσι νομίζω κλείνει πιο
καλά ο κύκλος ανθρωπολογία και ψυχανάλυση συμφωνούν σε αυτήν την τραγική
γυναικεία μορφή με το μουστάκι, που τρέχει από κήπο σε κήπο, είναι πατέρας και
μητέρα για τα παιδιά της και κλέβει από τους γονείς της τα «σκυλοδεμένα»
νομίσματα όπως οι έφηβοι στην αρχαία Σπάρτη. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span style="mso-spacerun: yes;"> </span><span lang="EN-US" style="mso-ansi-language: EN-US;"><br />
<br />
</span>Και πείτε μου τώρα, αυτός ο Σουραυλής, ο Σημαδιακός κι αταίριαστος που έπαιζει
τις ανόσιες μελωδίες του σύμφωνα με τη γρια Λούκαινα, αυτός ο αυλητής του
Χάμελιν ο παρδαλός που παρέσυρε τα παιδιά (και την Ακριβούλα) , δεν σας θυμίζει
αυτό το παράξενο <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με το αγόρι που
αποφάσισε να μη μεγαλώσει; <o:p></o:p></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-3308216059218965232018-07-01T15:31:00.000+03:002018-07-02T19:34:18.396+03:00Οι μεγαλοφυείς Αταίριαστοι. Τα σημάδια στη βιβλιοθήκη του Ονιέγκιν (σημειώσεις εν προόδω)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-HONE1qWJbBw/WzjJRpTeICI/AAAAAAAAvrg/8kaN6jsn258y1hHJT3xo5NDk3Ec0fZtaQCLcBGAs/s1600/bbef626f1c96f8bfe74741a1e9e8b134.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="600" data-original-width="524" height="400" src="https://4.bp.blogspot.com/-HONE1qWJbBw/WzjJRpTeICI/AAAAAAAAvrg/8kaN6jsn258y1hHJT3xo5NDk3Ec0fZtaQCLcBGAs/s400/bbef626f1c96f8bfe74741a1e9e8b134.jpg" width="348" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Χτες βράδυ τελείωσα
την περιδιάβαση στον πρίγκιπα Ονιέγκιν του Πούσκιν – δεύτερη κερδισμένη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>νύχτα – αναζητώντας να βρω στο κείμενο τα ίχνη
του «Σημαδιακού» του ιδιότυπου χαρακτήρα που αρχίζω να διακρίνω στη λογοτεχνία
έχοντας αρχίσει από το έργο του Παπαδιαμάντη (Τζόυς, Αούστερλιτς του Ζέμπαλντ
κ. ά) <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Για τους Αταίριαστους και του
Χρυσομηλιγγάτους και για το ρόλο που διαδραματίζουν <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>τα «σημάδια» στο σώμα του ήρωα σαν ελάττωμα ή
αλλιώς. Ξανθός ή Σημαδεμένος. Έτσι λοιπόν τα βρήκα τα σημάδια, στην
βιβλιοθήκη του Ονέγκιν, εκεί που η ερωτευμένη Τατιάνα ξεφύλλιζε τα βιβλία του
για να ανακαλύψει όχι ότι είναι κενός όπως υπαινίχθηκε η Τσβετάγεβα στο βιβλίο της
«Ο δικός μου Πούσκιν» που μου έδωσε την αφορμή, αλλά ότι είναι «Σημαδιακός». . <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Παράξενοι οι δύο χαρακτήρες (Ονιέγκιν/Τατιάνα), διαφορετικοί
από την εποχή τους – την κενότητα της εποχής τους – ο καθένας με τον τρόπο του
Αταίριαστος. Θα τα παρουσιάσω όλα αυτά σε ένα αυτοτελές κείμενο. Άλλες δυο
προσωπογραφίες Σημαδιακών που έρχονται να προστεθούν στο ιδιότυπο αυτό Λεύκωμά που
αρχίζω να φτιάχνω. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><br /></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Πολλές
σελίδες διατηρούσαν<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Πολλές σελίδες διατηρούσαν</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;"><br /></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Σ η μ ά δ ι’ από κοφτερό νυχάκι</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Προσεχτικά της κόρης τα μάτια παρατηρούσαν</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Και το παραμικρό το σ η μ α δ ά κ ι.</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">[…] </span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Στα περιθώρια αυτή διαβάζει</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Με το μολύβι τη γραφή του•</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Παντού ο Ονέγκιν την ψυχή του</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Άθελά του καταθέτει, την εκφράζει</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Πότε με μια μόνο λέξη, πότε με σταυρό,</span><br style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;" /><span style="background-color: white; color: #1d2129; font-size: 14px; text-indent: 0px;">Πότε με ένα μεγάλο ερωτηματικό.</span><span style="background-color: #f8e71c; color: #1d2129; font-size: 18px; text-indent: 0px;">.</span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<br /></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><span style="color: black; font-size: 13.5pt;">(Καταθέτει
την ψυχή του με σημάδια λοιπόν, ο Σημαδιακός ήρωας του Πούσκιν. Η <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>μετάφραση είναι της Κατερίνας Αγγελάκη – Ρουκ που
κυκλοφορεί σε </span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;">e</span><span style="color: black; font-size: 13.5pt;">-</span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;">pub</span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;"> </span><span style="color: black; font-size: 13.5pt;">από τις εκδόσεις Καστανιώτη από όπου διάβασα το τελευταίο μέρος
του βιβλίου και το χρησιμοποιώ για να παραθέτω) <br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Πολύ
συγκινημένη και σε υπερδιέγερση πάλι που κάτι σημαίνει, κάπου βγάζει τελικά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>αυτή η ερευνητική υπόθεση των Αταίριαστων στην
λογοτεχνία. <o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Πάλι
με βρήκε το πρωί να ονειροπολώ στους άγριους κήπους της Τατιάνας. <o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<br /></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Περισσότερο
όμως από τη διανοητική χαρά με συγκινεί ο χαιρετισμός του ποιητή, που τον ακούω
με τη δική του φωνή σε άλλες γλώσσες να χαιρετώ μέσα από τις σελίδες. Η ρίμα
δεν χωρά την αφήγηση <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και είναι έτοιμος
να ξεφύγει. Το έγραψε όμως έστω και έμμετρο το δικό του μυθιστόρημα. <br />
Με έκανε να δακρύσω στο τέλος και δεν είναι η ταραχή από τα πάθη των ηρώων του,
τους αγάπησα και τους δύο αλλά πιο πολύ αυτόν, τον Πούσκιν. Όπως νοιαζόταν για
τον αναγνώστη που ξενυχτούσε απέναντι και παρακολουθούσε και μοιραζόταν μαζί
του τις αμφιβολίες του, το πάθος της γραφής, της μορφής, της γλώσσας. Δεν
μπορούσα να μην τον σκέπτομαι μετά το τέλος της μονομαχίας, το σώμα του ποιητή
σαν άδειο σπίτι με ασβεστωμένα παράθυρα Θεέ μου και τέλος δάκρυσα όχι τότε αλλά
στις τελευταίες σελίδες εκεί που μας (με) αποχαιρετά και νόμισα πως με
αποχαιρετούσε προσωπικά ο δικός μου Πούσκιν, πώς με παρακολουθούσε όλες τις ώρες
που διάβαζα τον Ονιέγκιν του με αγωνία<br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Ω,
αναγνώστη, όποιος κι αν είσαι, ίσως<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Εχθρός, ίσως όχι, θέλω μαζί σου<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Να χωρίσω τώρα σαν φίλος.<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Έχε γεια. Ό,τι κι αν μαζί μου<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Έψαχνες εδώ στις ατημέλητες στροφές,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Αναμνήσεις από καταστροφές,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Ανάπαυση απ’ τους κόπους,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Ζωντανές εικόνες, καυστικούς λόγους,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Ή λάθη γραμματικής,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Να δώσει ο Θεός, σ’ αυτό το βιβλιαράκι<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Για τα όνειρά σου, για να διασκεδάσεις λιγάκι,<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Για την καρδιά σου, για τη μάχη τη
δημοσιογραφική<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Κάτι να μπορούσες να βρεις, έστω μια σταλιά!<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="-webkit-text-stroke-width: 0px; line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; orphans: 2; text-indent: -13.7pt; widows: 2; word-spacing: 0px;" xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">
<span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;">Εδώ χωρίζουμε, έχε γεια!<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: -13.7pt;">
<br /></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 4.3pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo1; text-indent: -18.0pt;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><span style="color: black; font-size: 13.5pt;"><span style="mso-list: Ignore;">1.<span style="font-size: 7pt; font-stretch: normal; font-style: normal; font-variant: normal; font-weight: normal; line-height: normal;"> </span></span></span><!--[endif]--><span style="color: black; font-size: 13.5pt;">7. 2018<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 17.1pt; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-family: "georgia" , "times new roman" , serif;"><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;">E</span><span style="color: black; font-size: 13.5pt;">ικόνα – Γυναίκα που διαβάζει </span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;">Aaron</span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;"> </span><span lang="EN-US" style="color: black; font-size: 13.5pt;">Shikler</span></span><span style="color: black; font-family: "gentium" , "serif"; font-size: 13.5pt;"><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[if !supportLineBreakNewLine]--><br style="mso-special-character: line-break;" />
<!--[endif]--><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-22981431123002266462018-06-20T22:17:00.000+03:002018-07-01T15:34:13.860+03:00Η δηλητηριώδης ευφράδεια του Σατανά και οι Σημαδιακοί στη λογοτεχνία<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span style="background-color: white;"><span style="color: #222222; font-family: "arial" , sans-serif;"><br /></span></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-wErWMikpcBY/Wyqn-sKnOtI/AAAAAAAAvo8/Bi8HbRXZPikvGHQqf0h094ipTI19za4kgCLcBGAs/s1600/1024px-William_Blake_Eve_Tempted_by_the_Serpent.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="725" data-original-width="1024" height="281" src="https://3.bp.blogspot.com/-wErWMikpcBY/Wyqn-sKnOtI/AAAAAAAAvo8/Bi8HbRXZPikvGHQqf0h094ipTI19za4kgCLcBGAs/s400/1024px-William_Blake_Eve_Tempted_by_the_Serpent.jpg" width="400" /></a></div>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #222222; font-family: "arial" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #222222; font-family: "arial" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #222222; font-family: "arial" , sans-serif;"><br /></span></span>
<span style="background-color: white;"><span style="color: #222222; font-family: "arial" , sans-serif;">Από παλιά, χωρίς να μπορώ να το δικαιολογήσω επαρκώς, είχα την αίσθηση μιας "ομολογίας" ανάμεσα στον James Joyce και τον Παπαδιαμάντη. Μια αναγνωστική διαίσθηση που την έπαιρνα και δεν την έπαιρνα στα σοβαρά, αλλά την σημείωνα όποτε μου φαινόταν ότι κάτι τέτοιο εμφανιζόταν μπροστά μου. Έτσι πριν έξι χρόνια, είχα αναρτήσει ένα σχετικό σημείωμα στις Πινακίδες από Κερί, που δεν περιέλαβα βέβαια στο βιβλίο μου για τον Παπαδιαμάντη γιατί δεν μπορούσα να το στηρίξω τότε αλλά ωστόσο με είχε εντυπωσιάσει. Είχα λοιπόν είχα αντιστοιχίσει τα "σπινθηροβολουντα όμματα πίσω από τον φερετζέ" στο 11ο κεφάλαιο του Οδυσσέα του Joyce, το κεφάλαιο που αντιστοιχεί στις Σειρήνες, με τα μάτια της καντίνας, της αρχοντικής Τουρκάλας που είχε δει η Γιάνναινα στη Χτυπημένη και έχασε τη φωνή της από το συγκλονισμό. Οι σκέψεις και οι συνειρμοί με το στόμα - βάραθρο της κολάσεως έχουν αναπτυχθεί επαρκώς στο βιβλίο, αλλά και στην τότε ανάρτηση που παραθέτω στο τέλος, για κάποιον που θέλει να ακολουθησει το νήμα της σκέψης. </span></span><br />
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
Αργότερα είχα αναφέρει τον James Joyce σαν έναν από τους "Σημαδιακούς" της λογοτεχνίας, τους διαφορετικούς. Όποιος τον αγαπά και τον διαβάζει γνωρίζει πως θεωρούσε από νεαρή ηλικία τον εαυτό του διαφορετικό από τους άλλους. Οι Σημαδιακοί αυτοί που τους βλέπω και έξω από το έργο του Παπαδιαμάντη και για αυτό μιλάμε τώρα, πρωτοεμφανίζονται στον Παπαδιαμάντη ωστόσο και όπως το έχει πρώτος επισημάνει ο Χριστόφορος Μηλιώνης είναι και Κσ' ομιληγκατοι, ξανθά μαλλιά και όμορφοι όπως ο Σταμάτης στα Ρόδινα Ακρογιάλια λέει ο Μηλιώνης. Όπως το πολύλογο κορίτσι με τα ξανθά μαλλιά - λέω εγώ - το Μπραϊνάκι στο Σημαδιακό, όπως ο Αούστερλιτζ του Ζεμπαλντ ξανθός και με κάποιο πρόβλημα στο μάτι. Άλλοτε - αν τους ομοιάσουμε με τον Σημαδιακό του Παπαδιαμάντη έχουν μόνο το σημάδι, ένα σωματικό ελάττωμα όπως το πρόβλημα στο μάτι του Μιχάλη του Προυσαλή, ή το γυάλινο μάτι του Γιάννη στο "θέλετε να χορεψομε Μαρία" της Μελπως Αξιώτη, το άρρωστο μάτι της μικρής Ελένης στο ποίημα της Άντειας Φραντζή, ο ίδιος ο James Joyce κάποτε είχε καλύπτρα στο μάτι - είχε ιρίτιδα και ήταν διαφορετικός θυμίζω μα και ο Van Gogh ήταν ξεχωριστός, με το κομμένο αυτί...<br />
Όλα αυτά, με τους σημαδιακούς στη λογοτεχνία τα έχω δημοσιεύσει για πρώτη φορά ένα κείμενο για την ομάδα Craft σε μια συλλογική έκδοση με θέμα τι άλλο; την Ετερότητα (έχει περιληφθεί στο "Βωβόν ξύλον')</div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-Np8TnPpiFok/WyqoIMT1ObI/AAAAAAAAvpA/9ilyu45yA_k0JzzmOu-JJEsOiMhXWqZ5QCLcBGAs/s1600/james.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="1024" data-original-width="806" height="400" src="https://3.bp.blogspot.com/-Np8TnPpiFok/WyqoIMT1ObI/AAAAAAAAvpA/9ilyu45yA_k0JzzmOu-JJEsOiMhXWqZ5QCLcBGAs/s400/james.jpg" width="313" /></a></div>
<br /></div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
Επανέρχομαι λοιπόν να συνοψίσω και να προσθέσω κάτι που βρήκα έτσι που προετοιμάζω ένα κείμενο για τον Giacomo Joyce του Άρη Μαραγκόπουλου και βαλθηκα να διαβάζω το Πορτρέτο του Καλλιτέχνη (μετάφραση Μ.Σ. εκδόσεις γράμματα) γιατί αισθάνομαι ότι μου χρειάζεται αυτό το ταξίδι στα κείμενα του Joyce. </div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
Έτσι λοιπόν, βρήκα κάτι που ενώνει κάποιες άκρες σε αυτήν την διαισθητική αναλογία που παρατήρησα. Στο Πορτρέτο του Καλλιτέχνη λοιπόν, στο κήρυγμα λ του Ιησουίτη ιερέα στο κολλέγιο που φοιτούσε ο νεαρός Στήβεν Δαίδαλος, εκεί που αναφέρεται για πρώτη φορά στο Non Serviam (Δεν θα υπηρετησω ) την εξέγερση του Εωσφόρου και τη δημιουργία του Αδάμ και της Εύας για να τον αντικαταστήσουν, περιγράφεται και το προπατορικό αμάρτημα. Τούτο γίνεται σαν να ρίχνει ο Σατανάς το " δηλητήριο της ευφράδειας" στο αυτί της Εύας με την υπόσχεση (βλασφημία υποσχέσεως) που της έδωσε. "Η δηλητηριασμένη γλώσσα του σατανά είχε κάνει το έργο της". Η Πτώση δηλαδή είναι αποτέλεσμα της αλαζονείας του λόγου, της ευφράδειας που τόσο απασχολούσε και τον Παπαδιαμάντη. Αυτό μας πάει στις πολύλογες γυναίκες που παίδευαν ανθρώπους όπως το μπάρμπα Γιαννιό στο " Έρωτας στα χιόνια " η το Μαθιός στη Νοσταλγό, τις ευφραδείς θυγατέρες της Εύας, όπως αποκαλεί αργότερα ο αφηγητής τη Μοσχούλα. Να θυμηθείτε την ευφράδεια - την στωμυλία της Χαδουλας στη Φόνισσα που είχε καταφέρει να κάνει προξενιό στο σπίτι του σκοτωμένου από το γιο της.</div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
<br /></div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif;">
Το παλαιότερο κείμενο στις Πινακίδες από κερί εδω και ο πίνακας με την Πτώση είναι του William Blake. </div>
<div dir="auto" style="background-color: white; color: #222222; font-family: arial, sans-serif; font-size: 12.8px;">
<div dir="auto">
<br /></div>
<div dir="auto">
<a data-saferedirecturl="https://www.google.com/url?hl=el&q=http://waxtablets.blogspot.com/2012/02/blog-post_25.html?m%3D1&source=gmail&ust=1529607168530000&usg=AFQjCNEWai144PUmc-xm6v-2VHkrqhOJ9w" href="http://waxtablets.blogspot.com/2012/02/blog-post_25.html?m=1" style="color: #1155cc;" target="_blank">http://waxtablets.blogspot.<wbr></wbr>com/2012/02/blog-post_25.html?<wbr></wbr>m=1</a></div>
</div>
</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-77949891756331501612018-06-17T16:59:00.000+03:002018-06-20T22:08:57.876+03:00«Το αμάρτημα της μητρός μου», λογοτεχνικό ημερολόγιο<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-97EVxETfh60/WyZofII8cDI/AAAAAAAAvoU/KmPYa2fwOmkCYN6kn3tfEh_8RY_EKHukACLcBGAs/s1600/urn_cambridge.org_id_binary-alt_20180213035413-86213-mediumThumb-fig7_1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="282" data-original-width="350" height="320" src="https://3.bp.blogspot.com/-97EVxETfh60/WyZofII8cDI/AAAAAAAAvoU/KmPYa2fwOmkCYN6kn3tfEh_8RY_EKHukACLcBGAs/s400/urn_cambridge.org_id_binary-alt_20180213035413-86213-mediumThumb-fig7_1.jpg" width="400" /></a></div>
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: black;">Η μητέρα μου είχε έναν τρόπο να
αποφεύγει τις <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ερωτήσεις μου όταν ήμουν μικρή.
Ήταν δασκάλα, ήθελε να περηφανεύεται για τις επιδόσεις μου στο σχολείο και της άρεσε
να λέει στον κόσμο ότι δεν με βοηθά στο σπίτι. Που ήταν αλήθεια βέβαια αλλά και
όταν δεν μας έβλεπε κανείς υπήρχε ένα αόρατο μάτι που δεν την άφηνε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>να απαντήσει αν ρωτούσα κάτι. Μου είχε πάρει
τον αέρα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>δεν ξέρω πώς ξεκίνησε αυτό και
παγιώθηκε αυτή η κατάσταση. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Κάποτε <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>έφερε σπίτι μια παιδική εγκυκλοπαίδεια.
Θυμάμαι σαν τώρα να λέει στις φίλες της: της πήρα τον Θησαυρό των γνώσεων για
να μη με ρωτάει. Επομένως είχα συνηθίσει να παραλείπω την ερώτηση που
ενδεχομένως θα της έκανα ακόμα <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και για
θέματα που δεν θα εύρισκα εκεί. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Δεν
μπορώ να θυμηθώ τώρα τι ερωτήσεις – καταιγισμός μου έρχονταν στο μυαλό που δεν
μπορούσα στην ηλικία των οκτώ - εννιά χρονών να διατυπώσω με μορφή λήμματος για
την εγκυκλοπαίδεια μου, που την ξεφύλλιζα ευτυχής ούτως ή άλλως – ή τις Χρυσές
σελίδες<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>άλλη εγκυκλοπαίδεια θεματική από
την οποία είχα διαβάσει σε περίληψη τις Μικρές Κυρίες και δεν ήξερα τι είναι η
σκαρλατίνα από την οποία πέθανε η Ρουθ που την κόλλησε από ένα μωρά. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ένα από τα θέματα που είχε πάρει αρχικά
μυθικές διαστάσεις και μετά σιγά σιγά το απώθησα ήταν το «πλακώνω το παιδί μου»
που είχα διαβάσει στο «Αμάρτημα της μητρός μου» του Γεωργίου Βιζυηνού. Πώς και
γιατί το διάβασα το έχω ξαναπεί εδώ και αλλού. Περιλαμβανόταν στην ανθολογία
παιδικών διηγημάτων που είχα από τον πατέρα μου. Εκεί ήταν και το στο «Χριστό
στο Κάστρο» του Παπαδιαμάντη <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>και το «Θάνατος
παλληκαριού» του Κωστή Παλαμά. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Το ότι
αυτή η γυναίκα πλάκωσε το παιδί της <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>με
είχε τρομάξει πολύ γιατί δεν καταλάβαινα πώς και γιατί οι άνθρωποι χάνουν τον
έλεγχο και σκοτώνουν τα παιδιά τους αλλά και πώς ακριβώς τα «πλακώνουν». Να
ρωτήσω τον πατέρα μου με τον οποίο μοιραζόμασταν την αγάπη για την ανάγνωση
ήταν αδιανόητο. Κάτι μου έλεγε πως αυτό δεν είναι για μπαμπάδες – αν και αυτός μου
είχε δώσει το βιβλίο με τα διηγήματα. Υπάρχει βέβαια και η άλλη πλευρά του
νομίσματος. Εκείνοι μεν με είχαν κλείσει έξω αλλά <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>κι εγώ είχα βολευτεί στο να μην ρωτάω, είχα φτιάξει
έναν απαγορευμένο για αυτούς φανταστικό κόσμο με ετερόκλητα υλικά – κάποια ακατανόητα,
κάποια ακατανόμαστα - και είχα την ησυχία μου να φαντάζομαι σε υπερβολικό βαθμό που
δεν είχα καμία διάθεση να τους ανοίξω την πόρτα. Έμεινα λοιπόν με αυτήν και άλλες
απορίες αλλά το αναφέρω εδώ γιατί κάποια στιγμή διέγραψα από το νου μου την
ακατανόητη σκηνή του πλακώματος και όρισα ως αμάρτημα το προηγούμενο « άσε
μου το κορίτσι και πάρε το άλλο μου παιδί» στην προσευχή της μάνας, που
κρυφάκουσε ο Γιωργής. Αυτό το καταλάβαινα πλήρως και την είχα καταδικάσει την
μητέρα του Γιωργή για αυτό το αμάρτημα οριστικά και αμετάκλητα, δεν χρειαζόταν κάτι
άλλο. <br />
Τα έγραψα αυτά γιατί θεωρώ ότι "Το αμάρτημα της μητρός μου" και η παρανάγνωσή του-<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ίσως η προσαρμογή της ανάγνωσής του στα μέτρα
μου, συνδέεται τόσο πολύ με την προσωπική μου μυθολογία και την διαμόρφωση που
αξίζει να το γράψω. Δεν είμαι η πρώτη που το κάνει φυσικά αυτό με αφορμή τον
κύριο Βιζυηνό που αρχίζω αυτή την εποχή να ξαναδιαβάζω μετά που βρήκα τα Άπαντά
του στο σπίτι των γονιών μου, έκδοση Βίπερ του 1971. Είχα ακούσει τον Λάκη
Παπαστάθη να λέει πώς έγραψε την πρώτη του συλλογή διηγημάτων στη Θράκη, στα
γυρίσματα της ταινίας το «Μόνον της ζωής του ταξείδιον». Τα βράδια στο
ξενοδοχείο μαζευόταν κι έγραφε τις δικές του ιστορίες της παιδικής ηλικίας με
αφορμή τις αναμνήσεις και το ταξίδι του Γιωργή με τον παππού του, στη χώρα που
ψήνει ο ήλιος το ψωμί. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: black;"><br />
<br />
Πόλυ Χατζημανωλάκη, 17 Ιουνίου 2018</span><span lang="EN-US" style="background: white; color: black;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: black;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white; color: black;">Εικόνα από σελίδα χωρίς πρόσβαση: </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background: white;">https://www.cambridge.org/core/books/cambridge-companion-to-the-literature-of-the-american-renaissance/rethinking-the-renaissance/805AD1002E302AE3BA97258D2C7B6659</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="background-color: white;">Εικόνα από σελίδα χωρίς πρόσβαση: </span></div>
<br /></div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com2tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-91868051072648002582018-05-06T00:14:00.000+03:002018-06-17T18:22:20.388+03:00Unsung - Όχι πια Αγαπώντας το ρόδο που μαραίνεται στην πόρτα μου<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-_gwb_3hvXUI/Wu4dxaXl1II/AAAAAAAAvOI/7MMZq1OB160000VbiC2DfFk3EWIm99T0wCLcBGAs/s1600/un1.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="720" data-original-width="960" height="480" src="https://1.bp.blogspot.com/-_gwb_3hvXUI/Wu4dxaXl1II/AAAAAAAAvOI/7MMZq1OB160000VbiC2DfFk3EWIm99T0wCLcBGAs/s640/un1.jpg" width="640" /></a></div>
<br />
<span style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;">Διαβάζω τώρα για την Έμιλυ Ντίκινσον τους διάφορους κήπους της, τις μεταφορές του κηπουρού και της ποίησης, του παραδείσου – του κήπου της Εδέμ – και κάπου πήρε το μάτι μου για τα άλλα τα άγρια λουλούδια του δάσους, ούτως ή άλλως και η ίδια με ένα τέτοιο ολόλευκο άνθος είχε ταυτιστεί. Έλεγε λοιπόν μια λέξη για αυτά – unsung - ανύμνητα; - τα άνθη που κανείς δεν τα προσέχει, δεν τους μιλάει, δεν τα φροντίζ</span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;">ει, δεν τα καλλιεργεί και εκείνη την στιγμή σκέφτηκα – είναι πρόσφατες οι Παπαδιαμαντικές αναγνώσεις – τον άκλαυτο Ελπήνορα που αναφέρει ο Παπαδιαμάντης, το φάντασμα που καλεί τον Οδυσσέα να επιστρέψει, να μην εγκαταλείψει χωρίς νεκρικές τιμές τον φίλο του. Αυτό το «άκλαυτο» που αναφέρει και ο Προγκίδης για το μυρολόγι της φώκιας, Που η φύση μοιρολογεί την Ακριβούλα, που δεν την αφήνει «άκλαυτη». Αυτό το” unsung” της Έμιλυ ήχησε στα αυτιά μου σαν το αντίστροφο. Την οφειλή του ανθρώπου προς τη φύση. Έτσι λοιπόν, βλέποντας αυτό το όμορφο ρόδο στην είσοδο του σπιτιού αυτό σκέφτηκα. Πόσο όμορφο, διασχίζει την ομορφιά μέχρι το τέλος. Έχω δει κι άλλα, εξ ίσου όμορφα να μαραίνονται στους κήπους, αυτό όμως είναι εδώ στο σπίτι μου μπροστά, unsung αν δεν το προσέξω, αν δεν τον θαυμάσω εγώ προσωπικά. Έτσι αισθάνθηκα μέσα στην καρδιά μου μια θέρμη, σαν να μου χαμογέλασε η Έμιλυ Ν. μέσα από την ασπρόμαυρη φωτογραφία της των δεκαέξι χρόνων…</span><br />
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://1.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOU/-EzDsSomJiA_BSM5esJNCFgbqFOMWu7DACEwYBhgL/s1600/un2.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="289" data-original-width="286" src="https://1.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOU/-EzDsSomJiA_BSM5esJNCFgbqFOMWu7DACEwYBhgL/s1600/un2.jpg" /></a></div>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #1d2129; display: inline; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><br /></span>
<span style="color: #1d2129; font-family: "helvetica" , "arial" , sans-serif;"><span style="background-color: white;">Aναρτήθηκε στο facebook στις 6 Μαΐου 2017 </span></span><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://4.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOM/MxTxXoA5sqQadLRHbeVUimoplhwN1SMDgCLcBGAs/s1600/un2.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><br /></a><a href="https://4.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOM/MxTxXoA5sqQadLRHbeVUimoplhwN1SMDgCLcBGAs/s1600/un2.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><br /></a><a href="https://4.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOM/MxTxXoA5sqQadLRHbeVUimoplhwN1SMDgCLcBGAs/s1600/un2.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;"><br /></a><a href="https://4.bp.blogspot.com/-GMD9-o2DEqk/Wu4d1YZJe9I/AAAAAAAAvOM/MxTxXoA5sqQadLRHbeVUimoplhwN1SMDgCLcBGAs/s1600/un2.jpg" imageanchor="1" style="clear: right; float: right; margin-bottom: 1em; margin-left: 1em;">N</a></div>
</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-6234716624233114493.post-19769609334452347712018-02-25T00:55:00.002+02:002018-02-25T01:00:21.334+02:00"H παράξενη ασθένεια των γραφιάδων" ένα διήγημα <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; font-size: 14px; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
</div>
<div style="text-align: right;">
Θέλω να κερδίσω την ψυχή μου</div>
<div style="text-align: right;">
Θέλω να μη χάσω την ψυχή μου</div>
<div style="text-align: right;">
Τι ωφελήσει άνθρωπον</div>
<div style="text-align: right;">
Τι ωφελήσει άνθρωπον…</div>
<div style="text-align: right;">
Τον κόσμον όλον</div>
<div style="text-align: right;">
………..</div>
<br />
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
<br /></div>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://3.bp.blogspot.com/-aaO7iTeF9GM/WpHtS9EvqUI/AAAAAAAAuUE/UUHjTLFmzWEUU_ZmLqLJVagqub3pCxWywCLcBGAs/s1600/981ebfed16.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" data-original-height="200" data-original-width="300" height="426" src="https://3.bp.blogspot.com/-aaO7iTeF9GM/WpHtS9EvqUI/AAAAAAAAuUE/UUHjTLFmzWEUU_ZmLqLJVagqub3pCxWywCLcBGAs/s640/981ebfed16.jpg" width="640" /></a></div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Αυτοί οι στίχοι βρέθηκαν γραμμένοι σε ένα χαρτί, πεσμένο δίπλα στο κρεβάτι του Αδάμ Κεϊρόζ, του ποιητή την ημέρα που πέθανε. Τους βρήκε η σπιτονοικοκυρά του και έδωσε το χαρτί στον αδελφό του τον Άβελ, που ήλθε για να μαζέψει τα προσωπικά αντικείμενα του νεκρού.<br />
Ο Άβελ χωρίς να φέρει πολλές αντιρρήσεις, πλήρωσε τα χρεωστούμενα νοίκια, συμφώνησε ότι καλώς είχε ειδοποιηθεί ένα γραφείο κηδειών της περιοχής για τα περαιτέρω, δίπλωσε το χαρτί, το έβαλε στην τσέπη του σακακιού του και έριξε στην ξεχαρβαλωμένη βαλίτσα που του φέρανε τα δυο πουκάμισα και τα λιγοστά βιβλία που είχε ο νεκρός – συνήθιζε σιγά σιγά τη λέξη… ο νεκρός για τον Αδάμ. Είχε καιρό να τον δει, στο δωμάτιο εκείνο δεν είχε πατήσει ποτέ, στην πραγματικότητα δεν ήξερε καθόλου πώς ζούσε ο αδελφός του.<br />
Κάτω από το στρώμα βρέθηκε ένα παλιό τετράδιο, φθαρμένο, κάποιες παραγγελίες του νεκρού για πρακτικά πράγματα, λογαριασμούς ποσά που χρωστούσε και που είχε να λαβαίνει, τηλέφωνα δίπλα σε άγνωστα ονόματα, αποδείξεις από καθαριστήριο, ένα εισιτήριο τραίνου για τη Μ., αποκόμματα εφημερίδων όλα σχετικά με την μυστηριώδη ασθένεια που έβρισκε τους συγγραφείς και τους ποιητές στην πόλη τους…Κάποια άτεχνα ποιήματα σαν αυτό που του είχε πέσει κάτω όταν πέθανε και ένα κείμενο γραμμένο με κόκκινο στυλό που πάνω έγραφε υπογραμμισμένα «Εις προσοχήν Άβελ ΚεΪρόζ – η ομολογία μου». Ο τίτλος παραξένεψε τον Άβελ και κάθισε στην άκρη του κρεβατιού, θα το διαβάσω εδώ που ξεψύχησε ο αδελφός μου είπε μέσα του, δεν θα χάσω λεπτό, τι διάβολο μπορεί να είναι αυτή η ομολογία…Γιατί ο Αδάμ την άφησε έτσι, που να ήταν τόσο εύκολο να βρεθεί και ακόμα και ένας ξένος να μπορεί να τη διαβάσει.<br />
Ο Αδάμ, ούτε λίγο ούτε πολύ ομολογούσε, ότι δεν είχε έμπνευση, ότι είχε στερέψει εδώ και καιρό, δεν μπορούσε να γράψει και εξαπατούσε τον εκδότη του παραδίδοντας διηγήματα που είχε αντιγράψει από αλλού. Είχε γίνει λογοκλόπος από ανάγκη και σημείωνε ότι είχε παραδώσει για δικό του ένα διήγημα που είχε βρει σε μια ανθολογία ελασσόνων συγγραφέων – που ήξερε αυτός πώς να ρετουσάρει – οι επίμαχες σελίδες εξαφανίστηκαν μυστηριωδώς και κανείς δεν κατάλαβε τίποτε στη δημοτική βιβλιοθήκη…<br />
Με τον ίδιο τρόπο, έγραφε, είχε ξεπατικώσει κάτι ποιήματα ενός νεαρού που είχε πεθάνει από φυματίωση και που ο πατέρας του είχε πληρώσει για να εκδοθούν, σε έναν εκδότη όπου κρυφά από τον δικό του έκανε επιμέλειες και μεταφράσεις για να ζει. Τα ποιήματα αυτά, αφαιρέθηκαν από το χειρόγραφο, και ούτως ή άλλως παραλλάχτηκαν έτσι που ίσως και ο ίδιος ο νεκρός δεν θα τα αναγνώριζε. Έμπνευση είπαμε δεν είχε. Τεχνίτης του λόγου όμως, εξακολουθούσε να είναι.<br />
Από ότι φαίνεται, εξακολουθούσε με επιμέλεια αυτήν την δουλειά, να υπεξαιρεί και να εκδίδει, και αυτό για αρκετά χρόνια, φροντίζοντας να σβήνει τα ίχνη του. Στο τετράδιο ομολογούσε διαρρήξεις και εισβολές τη νύχτα σε βιβλιοπωλεία, σε αποθήκες εκδοτικών οίκων για να εξαφανίσει τα λιγοστά αντίτυπα των βιβλίων που είχε βάλει στόχο. Φρόντιζε να επισημαίνει κείμενα ελασσόνων, που δεν είχαν τη δυνατότητα να απευθυνθούν σε μεγάλο εκδότη και μετά κάλυπτε τα ίχνη του. Στο κάτω κάτω τα βιβλία θα πήγαιναν για πολτοποίηση, οι εκδότες δεν διαμαρτύρονταν. Χάρη τους έκανε αυτός ο φαντομάς του τυπωμένου χαρτιού που εξαφάνιζε ολόκληρα αποθέματα από ποιητικές συλλογές διηγήματα ή και μυθιστορήματα πρωτοεμφανιζόμενων και σχεδόν αγνώστων…<br />
Οι ξένες λέξεις αναβαπτίζονται στην ψυχή μου έγραφε. Οι ιστορίες και τα νοήματα παίρνουν από μένα, από το δικό μου ύφος, όλα ξαναγεννιούνται σαν έτσι να έπρεπε να συμβούν. Μια δεύτερη κυοφορία επιτελείται. Οι δότες πρέπει να μου χρωστούν ευγνωμοσύνη για αυτό που κάνω. Οι ιδέες τους, ό, τι καλό από αυτές τέλος πάντων, αποκτούν καινούργια λάμψη και οικουμενικότητα, έκφραση και στυλ που ούτε στον ύπνο τους δεν θα μπορούσαν να έχουν. Το ασθενικό πνεύμα απορροφάται από το ισχυρό, το ικανό, και μνημειώνεται. Πιστεύω ότι αυτό που κάνω θα μείνει στην αιωνιότητα.</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Σιγά σιγά ο Αδάμ, προχωρούσε με κείμενα κάπως γνωστότερων συγγραφέων που είχαν εξαντληθεί ή ξεχαστεί και φρόντιζε να τα αλλάζει, αφαιρώντας τα μοναδικά αντίτυπα που βρίσκονταν στις δημόσιες βιβλιοθήκες. Αφαιρώντας είναι μια κουβέντα. Όπως ρουφούσε το μεδούλι, την ψυχή του ξένου κειμένου για να γράψει το δικό του, έσκιζε τις τυπωμένες σελίδες, το εσωτερικό του βιβλίου, και το παραγέμιζε με στοίβες από λευκές. Αυτό φρόντιζε να το κάνει, παίρνοντας δήθεν τυχαία τα βιβλία από τα ράφια όσο ήταν στη σκοτεινιά του αναγνωστήριου, με κοφτές κινήσεις, χωρίς θόρυβο και ξαναβάζοντας το βιβλίο στη θέση του. Άλλες φορές είχε αντικαταστήσει τυπωμένα φύλλα χωρίς νόημα στο εσωτερικό των σελίδων που έσκαβε με ένα κοφτερό εργαλείο αυτό στην ησυχία του σπιτιού του, έτσι που η υπάλληλος, αδιάφορη ούτως ή άλλως δεν είχε μπει στον κόπο να ανοίξει για να ελέγξει σε τι κατάσταση είχαν επιστρέψει τα βιβλία.<br />
Μετά προχώρησε, σε μεγαλύτερης εμβέλειας λογοκλοπές, κλέβοντας κείμενα από γνωστούς συγγραφείς, αλλά τα πρώτα τους, που δεν ήταν ακόμη γνωστά και που ούτως ή άλλως αυτός τα άλλαζε, τους έκανε το μέσα έξω…Και είχε βρει τρόπους να εξαφανίζονται τα αποθέματα…<br />
Σιγά σιγά εξαφανίζονταν όλο και περισσότερα βιβλία. Πυρκαγιές σε αποθήκες χαρτιού, δήθεν επιθέσεις φανατικών. Πλημμύρες σε γραφεία εκδοτικών οίκων, ασθένειες του χαρτιού από σαράκια που δεν υπήρχαν μέχρι πρότινος στη χώρα τους, δημιουργούσαν μια έλλειψη στα αποθέματα για ανάγνωση που θα ήταν αισθητή, αν το κοινό προτιμούσε την λογοτεχνία που αγαπούσε και αυτός. Ευτυχώς για εκείνον, τα ευπώλητα παρέμεναν στην πρώτη ζήτηση και εκείνον δεν τον απασχολούσαν, δεν τα έθιγε. Ο καθένας στον τομέα του έλεγε. Δεν είχε ζηλέψει τις πωλήσεις, ούτε λαχταρούσε τα βιβλία με τις αποχρώσεις του ροζ…<br />
Δεν τα εξέδιδε όλα αυτά που απορροφούσε, έγραφε στο τετράδιο του. Ήταν ολιγογράφος. Δεν άλλαξε το ρυθμό που έγραφε, τον διατήρησε σταθερό, πάντα άριστος τεχνίτης του λόγου με ανανεωμένη έμπνευση. Μεγάλο μέρος του χρόνου του ήταν αφιερωμένο στην τέχνη των υπεξαιρέσεων, που είχε επεκτείνει και βελτιώσει, δημιουργώντας μια παρακαταθήκη, μια μοναδική εργογραφία για το μέλλον.<br />
Αυτό που είχε συμβεί όμως, όπως έγραφε ο ίδιος, και είχε κολλήσει αποκόμματα από εφημερίδες και λογοτεχνικά περιοδικά που το επιβεβαίωναν, δεν ήταν ότι διαμαρτυρήθηκε κανείς από τους συγγραφείς που είχαν απορροφηθεί. Αυτό που συνέβαινε, αυτό ούτως ή άλλως είχε πέσει στην αντίληψη του Αβελ και απορούσε με το ότι ο αδελφός του είχε μείνει ανέγγιχτος, ήταν ότι είχε εκλείψει η έμπνευση από τους περισσότερους γραφιάδες της πόλης και σιγά σιγά και της χώρας. Οι εκδόσεις ήταν ελάχιστες, οι συγγραφείς παραπονιούνταν ότι είχαν χάσει την ψυχή τους.<br />
Γνωστοί συγγραφείς της γενιάς του δήλωναν ότι εγκατέλειπαν το επάγγελμα…Ότι εγκατέλειπαν το γράψιμο για να ασχοληθούν με άλλες τέχνες, το θέατρο τον κινηματογράφο ίσως. Κάποιοι, που ήταν καθηγητές σε σχολεία, έλεγαν ότι θα δίδασκαν ίσως δημιουργική γραφή, κάτι που το ήξεραν καλά, μήπως και με τη γνώση του πώς και της τέχνης, ξεπηδούσε από τα φρέσκα μυαλά των μαθητών τους, που ίσως δεν τους είχαν οι ίδιοι καταλάβει αρκετά κάτι καινούργιο…<br />
¨Άλλοι ομότεχνοί του, έκαναν αποχαιρετιστήρια πάρτι για να πουν ότι το γράψιμο ήταν μια παιδική αρρώστια που την εγκατέλειπαν οριστικά, και τα στρέφονταν στην πραγματική ζωή και στις ανθρώπινες σχέσεις. Κυρίως στον έρωτα που ήθελαν να γνωρίσουν και που ομολογούσαν ότι μέχρι τώρα τον ήξεραν μόνο στη χάρτινή του εκδοχή.</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Δεν έλειψαν αυτή που δήλωσαν ότι θα έφευγαν στην επαρχία, να ζήσουν μια ζωή αυτάρκειας και ανυπακοής στο σύστημα, καλλιεργώντας τον κήπο τους, όσοι είχαν καταγωγή από χωριό και κάποια ιδιοκτησία φυσικά, γυρνώντας στην πλάτη στη ζωή του γραφιά, στο χαρτί και το μολύβι. Στην πραγματικότητα αυτή η ζωή τους είχε κλείσει την πόρτα, όλοι το ήξεραν…<br />
Κάποιοι, δεν είχαν την δύναμη να κάνουν δηλώσεις, ήταν πιο αλαφροΐσκιωτοι ίσως… Αυτοί τριγυρνούσαν στην πόλη σαν χαμένοι, μονολογώντας ακατανόητα λόγια…Άναρθρες κουβέντες. Στην αρχή ο κόσμος τρόμαξε, έτσι που έλεγαν ότι είχαν αδειάσει, ότι τους έφευγε η ψυχή, ότι δεν είχε νόημα η ζωή τους…μετά τους συνήθισαν και τους έδιναν πότε πότε κάτι για να πιούν μια μπύρα να ξεχαστούν. Μεθυσμένοι ήταν κάπως πιο ήσυχοι, ευθυμούσαν λίγο και αυτό ανακούφιζε τους υπόλοιπους.<br />
Οι τελευταίες σελίδες του Άβελ, ήταν γραμμένες με πολλή ταραχή.<br />
Εγώ είμαι που έχω απορροφήσει την ψυχή τους έγραφε. Δεν ήξερα ότι η ψυχή των συγγραφέων είναι το τυπωμένο χαρτί, δεν ήξερα. Δημιούργησα με την ιδέα μου μια μεγάλη συμφορά. Νιώθω ότι η Νέμεσις θα είναι σκληρή…<br />
Πρέπει να γράψω, να γράψω να εκδώσω ώστε να επιστρέψει το θεϊκό πνεύμα που με διακατέχει στην κυκλοφορία…<br />
Το μέλι δεν πρέπει να το κρατήσω για τον εαυτό μου...<br />
Πρέπει πρέπει πρέπει…<br />
Σήμερα αυτοκτόνησαν δύο φίλοι μου. Είχαν έλθει να με βρουν πριν μερικές μέρες. . Τα μάτια τους άδεια, Σε απόγνωση. Έχουμε στερέψει., μου είπαν. Η ζωή δεν έχει νόημα. Κάτι λείπει και δεν μπορούμε να το καταλάβουμε. Δεν μπορούμε να γράψουμε. Η γραφή μας είναι άναρθρη. Οι αράδες μας χωρίς προοπτική, χωρίς βάθος. Γραμμές μονοδιάστατες χωρίς σκιά. Σαν να λείπει από μέσα μας το παρελθόν…Σαν κάποιος να αφαίρεσε κάτι αόρατο πάνω στο οποίο όλα στηρίζονται. Τράβηξε τον πύρο από τον πάτο της βάρκας. Σαν ότι λέμε να λέγεται για πρώτη φορά και να σχίζει με σκληρότητα το κενό… Δεν αντέχεται έτσι η μοναξιά της γραφής. .<br />
Ακατανόητο…Νοιώθουμε να μας κυριεύει μια πνευματική παράλυση…</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Το τετράδιο τελείωνε εκεί. Ο Αβελ δεν ήξερε πού ήταν τα χειρόγραφα του αδελφού του… Δεν ήξερε ποια από τα έργα του ήταν «δεύτερες κυοφορίες» έργων άλλων. Δεν ήξερε καν ποια ήταν τα έργα του. ΄<br />
Ήταν δυο μήνες που είχαν γραφτεί οι τελευταίες αράδες, μετά την αυτοκτονία των φίλων του.<br />
Στεκόταν ζαλισμένος με την «ομολογία» στα χέρια, ξέροντας ότι ο αδελφός του, το μόνο που έκανε είναι να πεθάνει και να τον αφήσει εκείνον πάλι να καθαρίσει για λογαριασμό του. Δυο μήνες την είχε γράψει και ο Άβελ ήταν βέβαιος ότι δεν είχε κάνει τίποτα…<br />
Έφυγε από το νοικιασμένο δωμάτιο, αποχαιρέτησε την σπιτονοικοκυρά. Βγαίνοντας πέταξε κάπου τη βαλίτσα με τα πουκάμισα και τα βιβλία. Κράτησε το τετράδιο.<br />
Δεν πήγε σπίτι του. Τράβηξε στα γραφεία της εφημερίδας της πόλης τους, ο Κήρυκας του Π. και ζήτησε να δει το διευθυντή. Ήταν παλιός του συμμαθητής, έδωσε να του πάνε την κάρτα του. Για την υπόθεση των συγγραφέων που τρελαίνονται, είπε. Ο Διευθυντής τον κάλεσε αμέσων και κλείστηκαν στο γραφείο του.<br />
Φεύγοντας δεν είχε μαζί του το τετράδιο.</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Θα γράψουμε έναν εξαιρετικό επικήδειο για τον αδελφό σου. Τον διαβεβαίωσε ο διευθυντής.</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Δεν με απασχολεί αυτό, είπε ο Αβελ. Ούτε και εκείνον. Ξέρετε τη δουλειά σας…</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Κατεβαίνοντας τα σκαλιά, ένας από τους τρελούς γραφιάδες τον πλησίασε. Του ζήτησε χρήματα. Για μια μπύρα του είπε….</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
Πάμε να πιούμε μαζί φίλε μου, πάμε…, αποκρίθηκε</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
</div>
<div style="background-color: white; color: #1d2129; font-family: Helvetica, Arial, sans-serif; margin-bottom: 6px; margin-top: 6px;">
<br />
Πόλυ Χατζημανωλάκη<br />
Δημοσιεύτηκε στο facebook τον Φεβρουάριος 2013</div>
</div>
Πόλυ Χατζημανωλάκηhttp://www.blogger.com/profile/01569886842775925862noreply@blogger.com0