Κυριακή 6 Μαρτίου 2011

"Υπάρχει πολλή μουσική και ήχοι εξαίρετοι σε αυτό το μικρό όργανο... "Όνειρα σε άλλη γλώσσα ΙΙΙ





Κάποια στιγμή ο πρίγκιπας Άμλετ στο ομώνυμο έργο του Σαίξπηρ, οργισμένος φυσικά για όσα συμβαίνουν στο βασίλειό του, προτρέπει τον δήθεν φίλο του Γκίλντενστερν να παίξει φλογέρα , χωρίς όμως αυτός να ξέρει:

Του δίνει λοιπόν μια φλογέρα και του λέει πώς να παίξει:

ΑΜΛΕΤ: Είναι πολύ εύκολο: σαν να λες ένα ψέμα. Βάζεις τα δάχτυλά σου σ΄ αυτές τις τρύπες και τις ανοιγοκλείνεις, φυσάς εδώ με το στόμα, κι αυτό αρχινάει τη λαλίστατη μουσική του. Να εδώ είναι τα κλειδιά.

Και αφού ο Γκίλντεστερν διαμαρτύρεται ότι δεν μπορεί, του απαντά με το καταπληκτικό!

ΑΜΛΕΤ: Λοιπόν, κοίτα να δεις για τι ανάξιο πλάσμα μ' έχεις εμένα. Νόμισες πως μ' έχεις του χεριού σου, πως ξέρεις τα κλειδιά μου, ήθελες να μου ξεριζώσεις από την καρδιά το μυστικό μου, ήθελες να βγάλω τις νότες όλες, από τη χαμηλότερη ως τη διαπασών! Και υπάρχει πολλή μουσική και ήχοι εξαίρετοι σε αυτό το μικρό όργανο, αλλά εσύ δεν καταφέρνεις να το κάνεις να μιλήσει. Ν απάρει ο διάβολος! Νομίζεις ότι μπορεί να με έχεις του χεριού σου πιο εύκολα από ένα φλάουτο!...

Αυτή η απίθανη μεταφορά – του ανθρώπου φλάουτο – του ανθρώπου που χρησιμοποιεί το σώμα του το ίδιο σαν μουσικό όργανο, ερχόταν διαρκώς στο νου μου, παρακολουθώντας τη συζήτηση το βράδυ αργά στο θέατρο κωφών....μετά την προβολή της ταινίας της Λουκίας Ρικάκη “όνειρα σε άλλη γλώσσα” στο πλαίσιο μιας ακόμα “βραδιάς με νόημα” που διοργάνωσε ο Θέατρο Κωφών.

Υπέροχοι άνθρωποι, άνδρες και γυναίκες, της συντροφιάς των Κωφών – στην Ελλάδα υπάρχουν 25.000 συνάνθρωποί μας που είναι Κωφοί, θύματα ενός άλλου ρατσισμού – συμμετείχαν στη συζήτηση για το Ρατσισμό μετά την προβολή της ταινίας, και μίλησαν, με τον γοητευτικό και μυστηριώδη τρόπο των νοημάτων, με όλο τους το σώμα...
Υπήρχε φυσικά εξαιρετική διερμηνέας, που προσπαθούσε με τον καλύτερο τρόπο να μεταφράσει τον ήχο και την αρμονία αυτής της υπέροχης εκφραστικής, ομιλίας...

Σκέφτηκα τότε ότι αυτό που βλέπω και ακούω είναι επίσης “όνειρα σε άλλη γλώσσα” ...και πώς η επιλογή της ταινίας της Λουκίας Ρικάκη (άλλη παρουσίαση στις πινακίδες από κερί εδώ: Ζάχαρη στο τσάι σας: Όνειρα σε άλλη γλώσσα.) για το σχολείο της Φανερωμένης στην Κύπρο που αγκαλιάζει τους μικρούς μαθητές – μετανάστες και τους επιτρέπει – τους προτρέπει καλύτερα να είναι ο εαυτός τους και να ονειρεύονται ο καθένας στη γλώσσα του για να αρχίσουν τη ζωή τους από την αρχή, ήταν ό, τι πιο ταιριαστό για τη βραδιά.

Εκτός από τα μαθήματα και τις απελευθερωτικές συζητήσεις των δασκάλων με τα παιδιά στο Σχολείο αυτό, όπως επεσήμανε η κυρία Νίκη Ρουμπάνη, η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Δικτύου Γυναικών, σημασία είχαν και όλες οι υπόλοιπες βιωματικές σωματικές ασκήσεις και τα παιχνίδια, που έπαιζαν, οι αγκαλιές – “να ανέβει τώρα πάνω η αγκαλιά” φωνάζει κάποια στιγμή η δασκάλα - οι χοροί, τα χοροπηδητά, τα ποδοβολητά που έκαναν αυτά τα μικρά σωματάκια να εκφραστούν, να δώσουν και να πάρουν αγάπη, όχι μόνο με τον προφορικό ή τον γραπτό λόγο αλλά σε άλλη γλώσσα, τη σωματική...

Και η απελευθερωτική λειτουργία της μετάφρασης, η φιλόλογος που με το λεξικό μεταφράζει την αφήγηση της Περβίν – της Τουρκάλας μαθήτριας που είχε πει το καταπληκτικό “κάθε άνθρωπος είναι ένας κόκκος ζάχαρη” και στο τέλος μετακινείται και λέει εγώ δεν θέλω να ξαναδιδάξω ιστορία...της μετάφραση από πολλές μητρικές γλώσσες στην ταινία, της μετάφρασης με υποτιτλισμό της ταινίας για να την παρακολουθήσουν οι κωφοί και η αποκάλυψη - συζητώντας μετά με τη σκηνοθέτη και τον υποτιτλιστή, ότι ο υποτιτλισμός για κωφούς δεν είναι μια απλή μεταγραφή του προφορικού λόγου...έχει άλλη σύνταξη για να γίνεται κατανοητός από τους ανθρώπους της συντροφιάς των φίλων που όχι μόνο με τα χέρια, αλλά με την ψυχή τους έκαναν τον λόγο νόημα...

Γιατί αυτό που μιλούν δεν είναι ο ίδιος λόγος πια...είναι λόγος μετατοπισμένος, είναι συναίσθημα είναι ένταση, είναι ποίηση...είναι το εμπόδιο και το φράγμα που κάνει την ψυχή να ξεχειλίζει από όλο το σώμα...και τον άνθρωπο με μια περίεργη αλχημεία, να είναι μουσικό όργανο...


Εικόνες από το διαδίκτυο:
http://www.loraincountymoms.com/images/heartglow.jpg


Φωτογραφίες που τράβηξε η Λουκία Ρικάκη από την εκδήλωση:








2 σχόλια:

  1. με τη γνωστη σου μαεστρια συνδεεις στη μουσικη του κειμενου σου τα ερεθισματα απο τη χτεσινη βραδυα που ειχε νοημα για τον καθενα διαφορετικο αλλα για ολους ουσιαστικο.ΣΕ ευχαριστω για την ευαισθητη και οικουμενικη διασταση που δινεις παντα στα πραγματα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. O Γκίλντερστεν και ο Αμλετ δεν είναι τα μόνα πρόσωπα αυτής της Σέξπυρικής πράξης,

    ΑπάντησηΔιαγραφή