Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2008

Η νίκη του Ομπάμα, η θριαμβευτική είσοδος του ημίαιμου σκύλου στο Λευκό Οίκο και η καθυστερημένη είσοδος του Αλ. Δουμά στο Γαλλικό Πάνθεον




Η ιστορία του Τουσαίντ Λουβερτύρ, του ηγέτη της εξέγερσης των σκλάβων της Αϊτής που εμφανίστηκε ως ίσος προς ίσον στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση (βλ. προηγούμενη ανάρτηση) και που ήρθε στην επιφάνεια με τη νίκη του Ομπάμα, θυμίζει με τη σειρά της υπόθεση ενός άλλου ενδόξου τέκνου της Αϊτής και της Γαλλίας, που έκανε - καθυστερημένα αυτός - την πανηγυρική είσοδό του στο Γαλλικό Πάνθεον στα 2002. (Είχε πεθάνει ήδη το 1870)

Η νίκη του Ομπάμα, ως σημάδι της ιστορίας, όπως αναφέρει ο Ζίζεκ στο περίφημο άρθρο του για τα λάθη των κυνικών, αντανακλά βέβαια τη μνήμη του μακρινού παρελθόντος της σκλαβιάς και των αγώνων για την απελευθέρωση των σκλάβων. Να επισημάνω όμως ότι η νίκη αυτή επιτελείται με τη μορφή – της κατ’ εξαίρεσιν - εισόδου τους στον απρόσιτο κόσμο των λευκών. Δεν νικούν δηλαδή επειδή αποκτούν ίσα πολιτικά δικαιώματα - όπως έγινε με την κατάργηση του απαρχάιντ στη Νότια Αφρική – αλλά λόγω της εξωτικής τρόπον τινά εισόδου τους στα άδυτα των αδύτων της Λευκής Πολιτείας και της αμηχανίας που προκαλούν με αυτή τους την ετερότητα από τη συνάφειά τους με εμάς τους κατοικούντες απ’ ανέκαθεν σε αυτόν τον κόσμο.

Αυτό γίνεται με την είσοδο του Μπαράκ Ομπάμα στο Λευκό Οίκο και την είσοδο του Τουσαιν Λουβερτυρ στη Λαική Εθνοσυνέλευση στη Γαλλία. Έτσι ήρθε στην επιφάνεια και η υπόθεση του Τόμας Τζέφερσον, του προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών που είχε συνάψει ερωτικό δεσμό με τη μαύρη του υπηρέτρια (και απέκτησαν επτά παιδιά) και όλη η συζήτηση για το αν επρόκειτο για σχέση πάθους ή μια αληθινή ιστορία αγάπης. Το πρώτο φυσικά – το πάθος - ποιος να το αμφισβητήσει, είναι σικ, αποδεκτό, δικαιολογείται. Αρκεί να θυμηθούμε και το λαϊκό άσμα «αραπίνες μαύρες ερωτιάρες» και τα ανέκδοτα με τον αράπη, όπου δηλώνεται ξεκάθαρα η αναπαράσταση στο φαντασιακό του ευρωπαίου - του λευκού για να είμαστε πιο δίκαιοι - η μυστηριώδης και εξωτική σεξουαλικότητα του μαύρου και της φυλής του – αυτά τα ξέρουμε. Σήμερα φτάσαμε και στην αμφιλεγόμενη προτομή του Daniel Edwards για την Αφρικανή Βασίλισσα, όπου απεικονίζεται γυμνόστηθη η σύζυγος του υποψηφίου προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών, Michelle Obama.


Ευτυχώς ο Ομπάμα και η Μισέλ « δεν μασάνε». Εκείνος, αστειεύεται μάλιστα με την καταγωγή του ακόμα και όταν συζητάει το τι σκύλο θα αγοράσει μια και το είχε υποσχεθεί στην κόρη του σε περίπτωση που θα κέρδιζε τις εκλογές. Δηλώνει χαμογελώντας, ότι προτιμά ένα αδέσποτο από καταφύγιο, ένα σκύλο που να προέρχεται από διασταύρωση, ένα «ημίαιμο όπως εγώ».

Η συζήτηση για τα γονίδια, για τις διασταυρώσεις, είναι αναπόφευκτη και για τη νίκη των τελευταίων επί της καθαρότητας. Δικαιώνονται δηλαδή οι hyphenated πολίτες (ένας καινούργιος όρος), αυτοί που δεν θα κρύβουν την καταγωγή τους και θα δηλώνουν Αφρο-αμερικανοί και ότι άλλο συνδυασμό λέξεων και ονομάτων προκύψει από τη συνάντηση των φυλών και των πολιτισμών.
Αυτή η επικέντρωση στη διασταύρωση – με την θριαμβευτική είσοδο του ημίαιμου σκύλου στην προεδρική κατοικία, θυμίζει λίγο την κατόπιν εορτής είσοδο του Αλεξάνδρου Δουμά πατρός στο Πάνθεον, στο Παρίσι.
Ο Αλέξανδρος Δουμάς, χάρις στον οποίο όλοι μάθαμε – κυρίως οι Γάλλοι - για τον καρδινάλιο Ρισελιέ, υπήρξε ο πνευματικός πατέρας του ντ΄ Αρτανιάν και των άλλων τριών σωματοφυλάκων, του κόμη Μοντεχρήστου και φυσικά πάνω από όλα, ο εμπνευστής της ουτοπικής αναζήτησης της Μαύρης Τουλίπας. «Όλοι για έναν και ένας για όλους» είναι η έκφραση – κλισέ πια που μας κληροδότησε για τη συντροφικότητα και την αλληλεγγύη και που βλέπουμε σήμερα να επιβιώνει στους διαλόγους του γιαπωνέζικου Γιου γκι Ο. Τα έργα του, επειδή τα διαβάσαμε όταν ήμασταν παιδιά, ίσως ξεχάστηκαν σήμερα και δεν έχουν την απήχηση που είχαν στην εποχή τους. Αυτό δεν εμπόδισε βέβαια τον Jacques Delors στην πανηγυρική του ομιλία κατά την μνημειακή ενθρόνιση του Δουμά στο Πάνθεον, αποκαθιστώντας μετά από τόσα χρόνια την αδικία της Γαλλίας, να δηλώσει « είμαστε όλοι Ντ’ Αρτανιάν,Άθως,Πόρθος, Άραμις» .


Το φαντασιακό και ο τύπος της χώρας του όμως, γράφει ο François Darras στο Le Métissage rentre au Panthéon (1), επικεντρώνει στην καταγωγή του, στην διασταύρωση που τον χαρακτήρισε και που παρά την επιτυχία των έργων του και την ευγενική καταγωγή του, ήταν κατά ένα μέρος γαλαζοαίματος, του στέρησε την αποδοχή από τους κύκλους της «αριστείας» της λογοτεχνίας όπως ο Victor Hugo και ο Emile Zola παρά το ότι το εδικαιούτο.
Ο Αλέξανδρος Δουμάς, τι σύμπτωση, κατάγονταν κι αυτός από την Αϊτή, όπως ο Τουσαίν Λουβερτύρ. Ο παππούς του, ο Μαρκήσιος Alexandre- Antoine Davy de la Pailleterie επικεφαλής του πυροβολικού στο Γαλλικό στρατό του Αγίου Δομίνικου, είχε αποκτήσει τον πατέρα του συγγραφέα τον Thomas- Alexandre Dumas από τη σχέση του με την πρώην σκλάβα Marie – Cesette Dumas.

Το Dumas δηλαδή ήταν το όνομα της νέγρας γιαγιάς του και όχι του ευγενούς παππού του.


Λέγεται ότι είχε υποστεί πολλές προσβολές για την νεγρική καταγωγή. Κάποτε διημείφθη η παρακάτω στιχομυθία (2), μετά την άρνησή του να απαντήσει σε διαδοχικές προκλήσεις:

«Μα αγαπητέ μου, εσείς πρέπει να αναγνωρίζετε τον εαυτό σας (στους μαύρους) με τόσο μαύρο αίμα που κυλά στις φλέβες σας»
«Βεβαίως. Ο πατέρας μου ήταν μιγάς, ο παππούς μου ήταν μαύρος, και ο προ- παππούς μου πίθηκος. Βλέπετε, κύριε, η οικογένειά μου σταματά εκεί που αρχίζει η δική σας»




(1) http://marianne2.fr/-Le-metissage-rentre-au-Pantheon-_a40493.html
(2) Dumas et la negritude στο http://pages.infinit.net/minos1er/negritude.htm

9 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Αγαπητή Πόλυ
Εστιάζω στη λέξη-όρο διασταύρωση. Και εστιάζω σε αυτή ως να είναι κόμβος από τον οποίον εκκινούν μια σειρά πολλαπλών καθορισμών αλλά και μια σειρά συμπτωματολογίας (απηχείται εδώ και πολιτική θεωρία και φιλοσοφία[Αλτουσέρ και Λακλάου] και ψυχανάλυση[Λακάν]).
Σε αυτές τις συναρθρωτικές σειρές έχουμε από τη μια τη συμπτωματολογία των διασταυρώσεων στον Κάφκα, αυτά τα υβρίδια – οντότητες (Η Μεταμόρφωση, Ο Πύργος) αλλά και αυτά τα υβρίδια χώροι (Η Δίκη). Η ιδιότητα του εφιάλτη αλλά και η διάσταση της καφκικής παρωδίας -εξίσου και ειρωνείας - οφείλεται στο γεγονός ότι αυτές οι διασταυρώσεις, αυτά τα υβρίδια διεκδικούν παρουσία με όρους κανονικότητας.
Κατά συνέπεια ναι η μη-κανονικότητα της διασταύρωσης του Ομπάμα κανονικοποιείται καθώς εκείνος εισέρχεται στο Λευκό Οίκο αλλά και ο Λευκός Οίκος υβριδιοποιείται καθώς εκείνος εισέρχεται σε αυτόν, παύει να είναι – άπαξ της ιστορίας – ο Λευκός Οίκος που ήταν για δύο εκατονταετίες.
΄Ετσι και με την είσοδο της διασταύρωσης του Δουμά στο γαλλικό Πάνθεον. Η κανονικοποιημένη Γαλλία δεν είναι πια η Γαλλία του Μάη του 68 στο κέντρο του Παρισιού αλλά η διασταυρούμενη-υβριδιακή Γαλλία στα απόκεντρα του Παρισιού των προαστίων. Αναφέρομαι στις πρόσφατες(και προπέρσινες ανάλογες) ιδιότυπες εξεγέρσεις που έφεραν στο προσκήνιο στην κυριολεξία ανέδειξαν τον πολέμιό τους κ.Σαρκοζί στην Προεδρία της Γαλλικής Προεδρίας.
Κι ενώ εν πρώτοις και όντως πρόκειται για μια μάχη ανάμεσα στους περιθωριοποιημένους και στη γαλλική αστική κανονικότητα, έμμεσα επρόκειτο για τη διεκδίκηση από τη μεριά της διασταύρωσης (γαλλόφωνος αλγερινός τέταρτης γενιάς Γάλλος πολίτης ή και άλλες μεταποικιοκρατικές διασταυρώσεις) μιας εισόδου στη γαλλική κανονικοποίηση ως διασταύρωση. Ακριβώς για αυτό το λόγο δεν θα μπορούσε παρά να αναδειχθεί ως αντίπαλος αυτής της «εξέγερσης» ένας άλλος διασταυρούμενος, δηλαδή ο ουγγρικής, ισπανοεβραϊκής-σαλονικιός- και γαλλικής καταγωγής Νικολά Σαρκοζί.
Αλλά είτε κανονικοποιείται η υβριδιακότητα είτε υβριδιοποιείται η κανονικότητα το τι είναι κανονικό και το είναι υβρίδιο παραμένει πάντα ανοιχτό στα ενδεχόμενα τουτέστιν στην ιστορία. Μα αυτήν ακριβώς τη διαλεκτική της διασταύρωσης δεν απηχεί και το γίγνεσθαι (becoming και devenir) του φύλου που συγκροτείται - για να θυμηθούμε και την Μπάτλερ ή και την Ντε Μποβουάρ- μέσα από άλλες απόπειρες αποτυχίας κανονικοποίησης που οδηγούν στα ενδεχόμενα της μορφοποίησής του; Και αυτήν ακριβώς τη διαλεκτική της διασταύρωσης δεν απηχεί και η ιστορία της Νότιας Αφρικής προ-, κατά τη διάρκεια-, και μετά το απαρτχάιντ;
Επομένως η είσοδος της διασταύρωσης του Δουμά στο γαλλικό Πάνθεον δεν σηματοδοτεί παρά μια υβριδιοποίηση του Πάνθεον που με τη σειρά του θα πρέπει να αποφασίσει κανείς ποιανού ενός και ποιων όλων γίνεται όταν αυτοί γίνονται ένα. Και ένα τι; ΄Ένα Υβρίδιο ή μία κανονικότητα ένας κανονισμός κ.ο.κ;
Να λοιπόν σε τι μπορούμε να είμαστε αλληλέγγυοι. Σε αυτό το ατελές και ανοιχτό που όσο επιθυμούμε να καταλήξει τόσο περισσότερες ευκαιρίες δίνουμε στη ζωή, δηλαδή στην ιστορία, να διασταυρώνεται. Γιατί αν καταλήξει η διασταύρωση τότε εισερχόμαστε στην ασυλία του θανάτου. Αλλά το Πάνθεον είναι εκεί όχι για το θάνατο παρά για τις ιστορικές μεταμορφώσεις της κανονικότητας της κοινωνικής ζωής.
Στην αλληλεγγύη της διασταύρωσης λοιπόν!
Φιλικά
Βαγγέλης Ιντζίδης

βαγγελης ιντζιδης είπε...

Δοκιμάζω ένα προφιλ.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Βαγγέλη,

δεν θα διασταυρώσουμε τα ξίφη μας φυσικά σαν τους τρεις (τέσσερεις) σωματοφύλακες στην υπηρεσία του βασιλιά ή της βασίλισσας ιδιαίτερα τώρα που έχεις και δικό σου προφίλ στο Google και δικό σου blog.

Όπως πάντα, το ασκημένο σου κριτικό βλέμμα είδε και την περίπτωση της διασταύρωσης της κανονικότητας με το παράδειγμα του Σαρκοζύ ως παράγωγο και αυτού διασταύρωσης.

Εγώ ήθελα απλά, ξεκινώντας από τα σημάδια της Ιστορίας και τα σύμβολα της διασταύρωσης: ημίαιμος σκύλος, Ομπάμα, Λουβερτύρ, Δουμάς που «αλώνουν» την κανονικότητα με την είσοδο τους στον Λευκό κόσμο, να αναφερθώ και στην αμηχανία που προκαλεί σε εμάς η «νεγρότητα» αν αυτός είναι ο σωστός τρόπος για να αποδώσουμε αυτή την κατηγορία, που επενδύεται με φόβο, αμηχανία, γοητεία, αποστροφή, υποτίμηση, βία και όλες τις εκλεπτυσμένες νευρωτικές απωθήσεις του ρατσισμού.

Γεφυριστές είπε...

Πόλυ καλησπέρα σας, και σε σας Βαγγέλη επίσης.
Σας διάβασα με προσοχή γιατί με προσέλκυσε ιδιαίτερα το θέμα "διασταύρωση" και όπως επεκτάθηκε στην "κανονικότητα". Ο λόγος απλά είναι ότι αποτελεί ένα ξεχασμένο ζήτημα για μένα. Και κακώς βέβαια εφόσον εξακολουθεί απασχολεί, και φιλοσοφικά, τόσο το κοινό όσο και τους μελετητές.

Δηλώνοντάς σας, αρχικά, ότι οι προσεγγίσεις σας, αν και διάφορες μεταξύ τους -τουλάχιστον στο ξεκίνημά τους- ήταν εξαιρετικές, ήθελα να μου επιτρέψετε να σας πω το λόγο που είναι στη λήθη πια το θέμα αυτό για μένα.

Τα υβρίδια, τα αποτελέσματα τεχνητών ή φυσικών διασταυρώσεων που ξεφεύγουν από αυτό που μάθαμε να ορίζουμε ως "κανονικό" με εργαλεία της στατιστικής επιστήμης, βρίσκονται μπροστά μου καθημερινά -και σε εσάς πιστεύω ως ένα βαθμό. Μπορεί να είναι υβρίδια καλλιτέχνες, μπορεί να είναι υβρίδια επιστήμονες, σίγουρα είναι πολιτικά υβρίδια αλλά είναι και άνθρωποι. Όταν λοιπόν, την πρώτη φορά βρέθηκα στη θέση να ακτινογραφώ έναν άνθρωπο που δεν είχε ολοκληρώσει τον κύκλο των χειρουργικών επεμβάσεων αλλαγής φύλου και κουβέντιασα μαζί του, τότε κατάλαβα πόσο επιπόλαια σκεφτόμουν την κανονικότητα.

Έτσι, σταδιακά και μετά από τέτοιες εμπειρίες αντικατέστησα τη "μη κανονικότητα" με τη λέξη διαφορετικότητα. Και ασφαλώς η διασταύρωση για μένα αποτελεί κάτι εντελώς φυσιολογικό στο βαθμό που θεωρώ πως με αυτήν δεν αποκλίνουμε από την κανονικότητα. Για τον απλό λόγο ότι δεν υπάρχει κανονικό και μη κανονικό τουλάχιστον για το χρώμα και το φύλο των ανθρώπων.

Και τώρα να σας θέσω και ένα ερώτημα. Πιστεύετε ότι η αναπηρία του Ρούσβελτ είχε δημιουργήσει λιγότερη αμηχανία; Αν δεν είχε δημιουργήσει δεν θα το ανέφεραν συνεχώς.

Όπως και ναχει πιστεύω ότι η κανονικότητα που ορίζεται, όπως έγραψα ήδη, με εργαλεία της στατιστικής, αιώνες τώρα χρησιμοποιείται για μια άλλη επιστήμη. Την πολιτική. Και μόνο γι΄ αυτήν. Και σε ό,τι αφορά στον Ομπάμα, εγώ εστιάζω στο ρόλο που θα διαδραματίσει. Γιατι και οι Δημοκρατικοί έχουν λάμψει στο παρελθόν (λ.χ. Κλίντον και Γιουγκοσλαβία)

Είστε καταπληκτικοί και οι δύο. Πόλυ διαβάζω το βιβλίο σας!!!!

Καλό σας βράδυ

ναυτίλος είπε...

Με τον Ομπάμα στο Λευκό οίκο μπορούμε επιτέλους να αναφωνήσουμε: Όλοι ημίαιμοι είμαστε (κατά το "όλοι Αμερικανοί είμαστε").
Τελικά και ο Δουμάς ημίαιμος ήταν και δεν το γνώριζα όσο για τις ημίαιμες περιπέτειες του Τζέφερσον (στο Παρίσι) είχε φροντίσει ο Άιβορι (αν και όχι τόσο πετυχημένα). Την καληνύχτα μου ...

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Αλέκα καλησπέρα,

Η ώρα είναι προχωρημένη, τώρα που διάβασα το σχόλιό σου. Δεν σου κρύβω ότι η ερώτηση για το Ρούσβελτ ήταν φοβερή πρόκληση.
Έχεις απόλυτο δίκιο: Η αναπηρία του προκαλούσε αμηχανία και στη δημόσια εικόνα του προσπαθούσε να το κρύψει. Ενδεχομένως το έκρυβε και από τον ίδιο του τον εαυτό. Δεν ήθελε να παραδεχτεί ότι είχε μείνει παράλυτος και έκανε διαρκώς υδροθεραπείες πιστεύοντας ότι θα γίνει καλά. Πώς ήταν δυνατόν να διεκδικήσει το υπέρτατο αξίωμα ένας άνθρωπος που δεν ήταν σωματικά «ισχυρός» και αρτιμελής;
Γιαυτό λένε, δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες φωτογραφίες του στην αναπηρική καρέκλα και στις δημόσιες εμφανίσεις του φορούσε σιδερένιους νάρθηκες στα πόδια και στον κορμό ώστε να στέκεται όρθιος.

Από ότι φαίνεται η αναφορά στην αναπηρία του Φρανκλίνου Ρούσβελτ άρχισε να γίνεται μετά το θάνατό του. Να σου πω την αλήθεια εγώ τον θυμάμαι στην περίφημη φωτογραφία στη Γιάλτα με τους Στάλιν και Τσώρτσιλ να κάθεται στην πολυθρόνα, χωρίς κουβέρτα στα πόδια του, και οι άλλοι δυο δίπλα του καθιστοί ώστε να μη φαίνεται η διαφορά.
Έτσι εξηγείται λοιπόν γιατί στη Γιάλτα βγήκαν όλοι φωτογραφία καθιστοί!!! Για να μη φανεί η αναπηρία του Ρούσβελτ.

Φυσικά για τα περί κανονικότητας - διαφορετικότητας που θέτεις συμφωνώ μαζί σου. Βέβαια, δεν ήθελα να πω, και τι πειράζει που ο σκύλος του Ομπάμα θα είναι ημίαιμος, ήθελα να το τονίσω και να το γιορτάσω, όπως συμφωνώντας μαζί μας δηλώνει πανηγυρικά και ο Ναυτίλος: «Όλοι ημίαιμοι είμαστε» !!!

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ναυτίλε την καλησπέρα μου,

Προσυπογράφω τη δήλωσή σου «όλοι ημίαιμοι είμαστε».
Άλλωστε το « http://alexis-chryssanthie.blogspot.com» είναι προϊόν μιας σπάνιας διασταύρωσης δυο ευγενικών και λεπτοφυών μορφών του πνεύματος που αποφάσισαν να κατοικήσουν στο όστρακο ενός κεφαλόποδου. Από τότε παρασύρονται χωρίς αντίσταση από τα θαλάσσια ρεύματα αφήνοντας κατά καιρούς τα ίχνη τους: Μικρά κομψοτεχνήματα λόγου και εικόνας στο διαδίκτυο. Απόπειρες να συλλάβουν την ουσία της σπειροειδούς μορφής που τα φιλοξενεί.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ξαναδιαβάζοντας την ανάρτηση της Αλέκας στους γεφυρισμούς http://gefyrismoi.blogspot.com/2008/11/blog-post_09.html
για τον Έλληνα Αράπη, να που διαπιστώνει κανείς ότι πρόκειται για διασταύρωση, για υβρίδιο με την έννοια που όρισε ο Βαγγέλης.

Κατ΄αρχήν το όνομά του: Ο Ελληνας Αράπης με τον οποίο όπως γράφει η Αλέκα " εμείς οι Έλληνες ονομάζουμε οποιονδήποτε άνθρωπο με σκούρο δέρμα αδιαφορώντας για την καταγωγή του.
Ο Ζαμπέτας τον τραγούδησε, ο Γύζης και ο Ιακωβίδης τον ζωγράφιζαν, η ελληνική παράδοση τον υιοθέτησε ως αναπόσπαστο κομμάτι της ενώ πολλά χωριά φέρουν το όνομά του. Του άγνωστου Αράπη, που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο συμμετείχε στην ελληνική καθημερινότητα."

Η ανάρτηση συνεχίζεται με το καταπληκτικό λήμμα από την εγκυκλοπαίδεια των Τεράτων (του Γιώργου Μπλάνα) για το στοιχειό Αράπη, που ασχολείται με την εκτροφή των φλουριών του.

Ανώνυμος είπε...

Διαβάζοντας τα όσα λέγονται (ευχαριστώ για τα καλά λόγια κάποιων συνσχολιαστών αλλά και για τα εξαίρετα λογοτεχνικά της ειρωνείας - έξοχο το "όλοι ημίαιμοι είμαστε")θέλω να μιλήσω και πάλι για τη διασταύρωση.
Αρχικά μιλώ για τη διασταύρωση επειδή είμαι ένας συντηρητικός άνθρωπος. Δηλαδή έμαθα να διαβάζω πάρα πολύ αργά και να γράφω ακόμη πιο αργά. Αποτέλεσμα ήταν τελικά να γράφω γρήγορα και λόγω της τεχνολογίας και να μπορώ χάρη σε αυτή την τεχνολογία να γράφω τόσο γρήγορα ώστε να γράφω και να ξαναγράφω το κείμενό μου ξανά και ξανά-άρα το κείμενο μένει ανοιχτό, ατελείωτο και μέχρι να τελειώσει - αν τελειώνει ποτέ- περνά πολύς καιρός. ΄Αρα γράφω πολύ μα πάρα πολύ αργά.
Η διασταύρωση λοιπόν δεν είναι μια υβριδιακότητα εργαστηριακής μορφής. Η διασταύρωση είναι μια ψυχική διεργασία. Προϋποθέτει ενοχές, αναστολές, επαναστάσεις, χαρές και πόνους. Προϋποθέτει κυρίως την οδύνη της αυτονομίας. Πώς μπορείς να συναντηθείς με κάποιον άλλο αν δεν μπορείς να διασταυρωθείς με τον εαυτό σου;
Πώς μπορεί κανείς να μιλήσει για την Ιστορία αν δεν αναγνωρίσει τις εκλεκτικές του συγγένειες της Ιστορίας με την ιστορία μέσα του;Αν δεν επιτρέψει αυτή την ιστορική διασταύρωση των αφηγήσεων και της μνήμης;
Κατά μία έννοια αυτή τη ρητορική ερώτηση θέτουν ως κυριολεκτική και ερευνητική οι λογοτέχνες. Αυτά τα συντηρητικά υπο-κείμενα που ακριβώς αφήνονται να τους διαπερνούν τα κείμενα μέχρι να αποτυπωθεί μέσα τους και πάνω τους το πέρασμα των ακτίνων. Ναι κατά μία έννοια η διασταύρωση είναι μια μορφή ακτινογραφίας.
Δεν είναι η ακτίνα της γραφής που σημειώνεται σε μια αντίστοιχη εξέταση. Είναι αυτό που προϋπάρχει και το υποβοηθά να αποτυπωθεί. Η διασταύρωση – κάθε διασταύρωση – είναι η ακτινογραφία μας. Το όποιο πρόβλημα προκύψει δεν οφείλεται στη διασταύρωση – δηλαδή στην ακτινογραφία – αλλά σε μας. Η διασταύρωση βοηθά στην αποτύπωσή του, στην γνωστοποίησή του. Κι αυτό είναι το προνόμιο ενός μετριοπαθούς ανθρώπου, δηλαδή ενός συντηρητικού.
Ακριβώς μόνον ένας συντηρητικός άνθρωπος, συντηρεί τον εαυτό του όχι για να τον συντηρήσει=διατηρήσει (και για πόσο άλλωστε;), αλλά για να τον συντηρήσει=συγκροτήσει.
Κι αυτό είναι η διασταύρωση η ατελείωτη προσπάθεια συγκρότησης καλύτερα απόπειρα συγκρότησης. Και τούτο γιατί η συγκρότηση προϋποθέτει τη διαφορά και όχι την ταύτιση, τη διασταύρωση με τον ΄Άλλο όχι για να παραδοθούμε στην διαλυτική του ισχύ αλλά για να αναγνωριστούμε και να αναγνωρίσουμε την απόστασή μας ως διαφορά.
Κατά συνέπεια αν κανείς μεταφράζει τον πόνο του για ταυτότητα σε διαφορά μπορεί να αναγνωρίσει διαφορετικά πάντα θα ψάχνει για εκείνη τη διαφορά που θα του είναι αρκετή για να αναγνωριστεί και να αναμετρηθεί μαζί της. Κάτι τέτοιο όμως – συνήθως – δε βρίσκεται. Το τέλος του ναζισμού είναι όταν κατανοεί ότι δε μπορεί να βρεί εκείνη τη χαοτική διαφορά που θα καλύψει το χαοτικό πόνο για μια χαοτική ταυτότητα. Κατά συνέπεια μένει να δούμε πόσο συντηρητική θα αποβεί και η διασταύρωσή μας με τον Ομπάμα.
Αυτό προσπαθώ να πω και στο "Χαιρετισμούς από την Ελλάδα" και στο "Η βιογραφία του Χρόνου".