Τα δέντρα έχουν αυτιά και το λιβάδι μάτια, είναι ο τίτλος της ζωγραφιάς του Ιερώνυμου Μπος.
Μπορεί το αίσθημα της ενοχής απέναντι σε κάποια παρουσία που είναι πανταχού παρούσα και μας παρακολουθεί, να κρύβεται πίσω από την πρόθεση του ζωγράφου. Ο λόγος της ανάρτησης όμως είναι ότι τα μάτια στο λιβάδι μου θύμισαν τα μάτια της ροδοψίνης για τα οποία διάβασα προσφάτως.
Υπάρχει ένας άγνωστος μέχρι τώρα μηχανισμός που επιτρέπει στο δέρμα να «βλέπει», όπως ακριβώς συμβαίνει με τα μάτια…
Μικροσκοπικά μόρια της ροδοψίνης, μιας πορφυροκόκκινης πρωτεϊνης που βρίσκεται στα κύτταρα των ραβδίων του αμφιβληστροειδούς, έχουν εντοπιστεί και στο δέρμα και κατά κάποιον τρόπο το κάνουν να ανιχνεύει το φως…
Υπάρχουν λοιπόν αόρατα μάτια σε κάθε σημείο του δέρματός μας, που βλέπουν τον κόσμο με τον δικό τους τρόπο και κάνουν ένα μυστικό απολογισμό για την ομορφιά και την ασχήμια, το φως και τη σκιά, χωρίς να νοιάζονται για το τι έχουμε δει και ξεχνώντας τις περισσότερες φορές να μας ενημερώσουν…
Τη δυνατότητα αυτής της όρασης οι τυφλοί, υποθέτω, εξακολουθούν να την έχουν. Έτσι, στο γαλαζοπράσινο ομιχλώδες και σκοτεινό σύμπαν που κατοικούν, γιατί οι τυφλοί, ξέρετε, όπως μας λέει ο Μπόρχες δεν μπορούν να δουν το κόκκινο και το μαύρο, τους χαρίζεται χάρη στην όραση του δέρματος αυτή η σπάνια πολυτέλεια…
"Τα δέντρα έχουν αυτιά και το λιβάδι μάτια" του Ιερώνυμου Μπος από εδώ:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/The_Trees_Have_Ears_and_the_Field_Has_Eyes_by_Hieronymus_Bosch.jpg
Για τη ροδοψίνη στα κύτταρα του δέρματος εδώ:
http://www.philenews.com/el-gr/Tv-Odigos/213/84970/agnostos-os-simera-michanismos-epitrepei-sto-derma-na-vlepei-ti-liakada
Μπορεί το αίσθημα της ενοχής απέναντι σε κάποια παρουσία που είναι πανταχού παρούσα και μας παρακολουθεί, να κρύβεται πίσω από την πρόθεση του ζωγράφου. Ο λόγος της ανάρτησης όμως είναι ότι τα μάτια στο λιβάδι μου θύμισαν τα μάτια της ροδοψίνης για τα οποία διάβασα προσφάτως.
Υπάρχει ένας άγνωστος μέχρι τώρα μηχανισμός που επιτρέπει στο δέρμα να «βλέπει», όπως ακριβώς συμβαίνει με τα μάτια…
Μικροσκοπικά μόρια της ροδοψίνης, μιας πορφυροκόκκινης πρωτεϊνης που βρίσκεται στα κύτταρα των ραβδίων του αμφιβληστροειδούς, έχουν εντοπιστεί και στο δέρμα και κατά κάποιον τρόπο το κάνουν να ανιχνεύει το φως…
Υπάρχουν λοιπόν αόρατα μάτια σε κάθε σημείο του δέρματός μας, που βλέπουν τον κόσμο με τον δικό τους τρόπο και κάνουν ένα μυστικό απολογισμό για την ομορφιά και την ασχήμια, το φως και τη σκιά, χωρίς να νοιάζονται για το τι έχουμε δει και ξεχνώντας τις περισσότερες φορές να μας ενημερώσουν…
Τη δυνατότητα αυτής της όρασης οι τυφλοί, υποθέτω, εξακολουθούν να την έχουν. Έτσι, στο γαλαζοπράσινο ομιχλώδες και σκοτεινό σύμπαν που κατοικούν, γιατί οι τυφλοί, ξέρετε, όπως μας λέει ο Μπόρχες δεν μπορούν να δουν το κόκκινο και το μαύρο, τους χαρίζεται χάρη στην όραση του δέρματος αυτή η σπάνια πολυτέλεια…
"Τα δέντρα έχουν αυτιά και το λιβάδι μάτια" του Ιερώνυμου Μπος από εδώ:
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/0/07/The_Trees_Have_Ears_and_the_Field_Has_Eyes_by_Hieronymus_Bosch.jpg
Για τη ροδοψίνη στα κύτταρα του δέρματος εδώ:
http://www.philenews.com/el-gr/Tv-Odigos/213/84970/agnostos-os-simera-michanismos-epitrepei-sto-derma-na-vlepei-ti-liakada
9 σχόλια:
It has nothing to do with the beautiful considerations, but with the original concept of the drawing that Bosch – as far as art historians since Panofsky say – probably intended it as a word pun on the name of his native town Hertogenbosch. The pun to draw a heart with an eye and a forest (hart-oogen-bosch) was well known by Bosch’s times, but he, with a twist, substituted the heart with ears (oor-oogen-bosch), and that’s why he added the Latin motto on the top: “Miserrimi quippe est ingenii semper uti inventis et numquam inveniendis” – ʻIt is characteristic of the most dismal of minds always to use clichés and never their own inventions’.
@Studiolum
Thank you for your comment...
I am well aware that my point about rhodopsin the biological pigment of the retina and the skin - vision, based on a scientific discovery, are nothing but a train of thought. Perhaps beautiful but never meant to be a Panofskian iconology "reading" of the drawing...Just thoughts...
The seeing field and the hearing forest suggested a guilt hypothesis , an omnipresent observer, but it was not a strong argument from my part...I said perhaps, may be...
Nevertheless, I am grateful for your brilliant and knowledgeable comment about the drawing...
Of course – and you also know well – I did not add the iconological interpretation as a counter-proposal for your train of suggestions which I quite enjoyed, but only as a philological footnote in small letter, just for curiosity. And in the case of such a surrealistic painter – of any painter, indeed – it is absolutely not excluded that an image created out of a verbal pun starts to live its own life as an impressive visual metaphor!
Aγαπημένη φίλη
είναι το μπλοκ τόσο μα τόσο εξαίσια ενδιαφέρον τι ταξίδια τι ανατροπές τι διαδρομές (από Καβάφη και Πεσόα μέχρι τη μυστική ψυχανάλυση και όχι μόνον...)
Η δημιουργική ανάγνωση της ιστορίας και της λογοτεχνίας
(χαμένος στα τελειώματα και σε έναν άφωνο ιδιοπαθή εγκλεισμό - με χαμένα τα τηλέφωνα κλπ προσπαθώ να ανασάνω - με έχει πάρει μήνες τώρα από κάτω, θα τα πούμε βλέπω τις αναρτήσεις και εκπλήσσομαι!!!)
Σε φιλώ
και μπράβο σου
τα υβρίδια και τα metissage είναι εξαίσια (έτσι κι αλλιώς)
Βαγγέλης Ιντζίδης
Aγαπητή Πόλυ
πράγματι ο κήπος βλέπει (θα πει ο Ελύτης) αλλά και η σύγχρονη και εξαιρετικά διαδεδομένη προσέγγιση του focusing στην ψυχοθεραπεία θα πει πως το σώμα μας βλέπει και συχνά τα μάτια του σώματος υπαναχωρούν στη λογική που πολλές φορές αναγκάζεται να μας πείσει στην ανοχή ενός προσώπου ενός χώρου κ.λπ.
Αλλά και μια σειρά από έρευνες δείχνουν ότι πολλά από όσα νομίζουμε πως δεν βλέπουν (δεν έχουν μάτια) στη φύση τελικά έχουν...
Τελικά και παρά τη σημαντικότητα του ακουστικού λαβύρινθου (φαίνεται πως για πολλούς η ακοή είναι ίσως η σημαντικότερη και πολυπλοκότερη των αισθήσεων)ισχύει και εκείνο το ρητό των βεδουίνων στην έρημο
"Δεν ακούω τι λες
γιατί βλέπω ποιος είσαι"
Και φυσικά αυτό το διεισδυτικό βλέμμα δεν είναι πλέον το βλέμμα ενός εμπειρικού υποκειμένου αλλά το βλέμμα μιας ενόρασης που τελικά έχει την υλικότητά της στα μάτια του σώματος
Κατά το κήπος βλέπει λοιπόν του Ελύτη που υμνεί τον Μπος
υπάρχει το κυρίαρχο σώμα
και το σώμα βλέπει
Να μου είσαι καλά
(λέμε να κατρακυλήσουμε κατά το Βολταίρο και να δουμε τον Πεσσόα και τον Καβάφη που έχεις ετοιμάσει)
Φιλιά
Βαγγέλης
Βαγγέλη μου σε ευχαριστώ για την εξαιρετική σου ματιά!!!
σου γράφω γιατί πολύ θα χαρώ να σε δω στο Cabaret Voltaire...μόνο που πρέπει οπωσδήποτε να τηλεφωνήσεις για κράτηση, γιατί ο χώρος είναι μικρός...
Φιλιά
@
εντελώς τυχαία
"έπεσα" πάνω στο blog σας, απόψε ...
και ήταν ευχάριστη η έκπληξη
γιατί έτυχε
να σας μελετήσω
προ ολίγων ημερών !
@
http://monpetitmozart.blogspot.com/search/label/pessoa
σας χαιρετώ :)
@foteini
καλησπέρα!!!
διάβασα την ανάρτηση στο δικό σας μπλογκ.
Με συγκινήσατε.
Σας ευχαριστώ! Καλό σας βράδυ!
Δημοσίευση σχολίου