Louise Bourgeois: Avenza II, άλλη μια φορά/Ανθρωπομορφικά Τοπία

Στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης εκτίθεται ένα γλυπτό της Louise Bourgeois, με τίτλο Avenza II revisited

H Avenza είναι μια πόλη της Ιταλίας που επισκέφτηκε και εμπνεύστηκε το έργο

Στα σχόλια κάτω από την επιβλητική μορφή της αράχνης που αναδύεται σαν να σχηματίστηκε μόνη της από το λιωμένο μπρούντζο, διαβάζω: «ανθρωπομορφικά τοπία».

Προσπαθώ, πέρα από την αίσθηση αυτή της τηκόμενης ή καλύτερα μη στερεοποιημένης μορφής της αράχνης – της Maman – που αποφάσισε κάποια στιγμή με πολλαπλούς τρόπους να οικειωθεί η Louise Bourgeois επιστρέφοντας και ξαναεπιστρέφοντας στο «δωμάτιο του φόνου», το δωμάτιο δηλαδή που είδε τον πατέρα της να απατά την Μητέρα με την γκουβερνάντα, και την ανθρωποποίηση ή καλύτερα προσωποποίηση της Αράχνης/μητέρας, τι είναι αυτό που την έκανε να ονομάσει το γλυπτό αυτό Ανθρωπομορφικό τοπίο;

Ανθρωπομορφικά σχήματα, μέρη του ανθρωπίνου σώματος, ανθρώπινα όργανα έχουν δανείσει τη μορφή τους στην ενσάρκωση των συναισθημάτων της, αυτό που από καλεί έργο της, σε αυτή τη συνεχή μεταβίβαση του μέσα και του έξω δια της δημιουργίας με την οποία η Louise εσαεί ξεκαθαρίζει τους λογαριασμούς της με τα παιδικά της τραύματα και ξορκίζει τους δαίμονές της.

Για το συγκεκριμένο έργο, λένε πως επηρεάστηκε από το ταξίδι που έκανε στην Ιταλία, στην Avenza κοντά στην Carrara στην Τοσκάνη. Δεν είναι λίγοι οι καλλιτέχνες που αναζήτησαν ένα δωμάτιο με θέα στην Τοσκάνη, ένα ταξίδι στο μαγευτικό νότο στον ήλιο, την λεπταίσθητη ελαφρότητα της Ιταλίας,

στη νηφάλιο μέθη του κόκκινου κρασιού των τραγουδιών και της τέχνης…μια αναβάπτιση στην πατρίδα του Δάντη, του Πετράρχη αλλά και του Μποτιτσέλι, του Μιχαήλ Άγγελου, του Γαλιλαίου…

Να μην ξεχάσουμε και τις τέσσερις εκείνες Αγγλίδες που στο Μαγεμένο Απρίλη του Mike Newell προσπαθούν με συμβιβασμούς και αιματηρές οικονομίες να πραγματοποιήσουν τη δική τους εκδοχή του εξωτικού ονείρου κάθε Βορειο- Ευρωπαίου της εποχής…

Και η μικρή Louise, που σωματοποίησε την κινητήρια δύναμη της δημιουργίας της, το τραύμα της παιδικής ηλικίας, επισκέπτεται την Avenza και αποτυπώνει στο γλυπτό της την αίσθηση αυτής της επίσκεψης…

Εκτός από την πλαστικότητα και την «κίνηση» του γλυπτού μέσα στον μπρούντζο, της ασάφεια του σχήματος που το σκληρό φως του Νότου – αν ήταν αυτό που θα ήθελε να θυμίσει – έρχεται σε αντίθεση με τις μορφές των Ιταλών γλυπτών της Αναγέννησης – αν – λέω αν – επιθυμούσε να κάνει σε αυτούς μια αναφορά…

Η δυσοίωνη μορφή του αρθρόποδου – υπενθυμίζει το δημιουργό του…

Και η Avenza;

Διατηρεί κάτι από τη μαγεία του παρελθόντος; Κάτι που να επηρέαζε με καλλιτεχνική ιταλική ελαφρότητα το έργο της Louise; Ο αγοραίος τουρισμός ξορκίζει το όνειρο…

Οι σκαλωσιές του σταθμού της Shell ενδεχομένως να την έκαναν να θυμηθεί τον «ιστό» της προόδου, που τυλίγεται αφυκτικά ακόμα και η ιταλική ομορφιά και να χαμογέλασε πονηρά…

Δεν πιστεύω όμως ότι η Louise Bourgeois θα έμενε στην «πρώτη προσέγγιση»…

Προσπάθησα να αναζητήσω φωτογραφίες και υλικό από την Avenza χωρίς να ξέρω αν θα βρω την απάντηση, θεωρώντας όμως ότι κάτι βαθύτερο παρακίνησε το δαίμονά της…

Ίσως η απάντηση θα πρέπει να αναζητηθεί στα λ α τομεία της Carrara. Στα λευκά βουνά που περιβάλλουν την κοιλάδα δίπλα στη θάλασσα και που έδωσαν την πρώτη ύλη για μνημεία όπως το Πάνθεον, οι τάφοι των Μεδίκων στη Ρώμη, ο Μωυσής και ο Λαοκόων του Μιχαήλ Άγγελου…

Βρήκα μια φωτογραφία του 1903 με το συνεργείο να προσπαθεί να μεταφέρει έναν μαρμάρινο όγκο για την κατασκευή του αγάλματος της Αυτοκράτειρας της Αυστρίας…

Δεν ξέρω αν επρόκειτο για την Ελισάβετ/ Σίσυ – είχε ήδη πεθάνει …

Κοιτώντας την τεράστια πέτρα, συνειδητοποιείς ότι το άγαλμα της αυτοκράτειρας βρίσκεται ήδη μέσα της…ότι το λατομείο μαρμάρου στο βουνό κρύβει μέσα του ήδη ανθρώπινες μορφές που περιμένουν το αίσθημα, το πνεύμα και τη δεξιοτεχνία του γλύπτη για να αναδυθούν…

Όπως είπε ο Μιχαήλ Άγγελος – ενδεχομένως επειδή είχε την ίδια εμπειρία από αυτό το βουνό – ο γλύπτης απελευθερώνει την ήδη εγγεγραμμένη στο μάρμαρο μορφή «είδα έναν άγγελο στο μάρμαρο και έσκαψα μέχρι να τον ελευθερώσω» - *

Το βουνό των μορφών λοιπόν στην Carrara κατά την επίσκεψη της Louise Bourgeois στην Avenza παρακινεί την γλύπτρια να σχολιάσει με το δικό της τρόπο την αρχέτυπη λειτουργία της ανάδυσης των μορφών από την ύλη, από το τοπίο,

δημιουργώντας μια δική της αράχνη να αναδύεται από τον μπρούντζο…,


Πηγές εικόνων από το Internet

(*) Ευχαριστώ τη φίλη μου Ειρήνη Βεργοπούλου που το επεσήμανε και πάλι στη συζήτηση που άνοιξε στο fb για τη Louise Bourgeois…

http://arttattler.com/Images/Europe/England/London/Tate%20Modern/Louise%20Bourgeois/Bourgeois07.jpg
http://assets1.artslant.com/work/image7/212686/qg7swq/LouiseBourgeois_Hand_2001_Redfabric_wood_glassandsteel_2.jpg

http://www.istockphoto.com/file_thumbview_approve/1032166/2/istockphoto_1032166-carrara-avenza-italia.jpg
http://www.centrepompidou.fr/education/ressources//ENS-bourgeois-EN//images/xl/louise_bourgeois.jpg
http://www.tate.org.uk/images/cms/12445w_elaine_showalter_18.jpg
http://www.sudgeneralservice.it/lavori4.jpg

http://www.castellitoscani.com/photos/avenza_old02.gif
http://image16.webshots.com/17/9/27/79/186192779DjCQBC_fs.jpg
http://www.broadwayworld.com/columnpic/ResizedImage450273-Enchanted-April-TitlewAutho.png
http://i3.digiguide.com/up/0810/136310-Enchanted-12254499630.jpg
http://www.emilianoromagnolinelmondo.it/wcm/emilianoromagnolinelmondo/news/3trim2009/premio_laurentum/dante_alighieri.jpg
http://www.easypedia.gr/el/images/local/7/73/Michaelangelo_Moses.jpg
http://farm4.static.flickr.com/3283/2833043249_17945db2da.jpg
http://knightleyemma.files.wordpress.com/2008/08/dvd_room251.jpg
http://idesign4u.files.wordpress.com/2009/11/michelangelo-1.jpg