Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Με τον Ιαγουάθα στο Βόλο ή ο ζωγράφος Θεόφιλος στη Χώρα των Θαυμάτων

Έχουν περάσει περίπου εκατό χρόνια από το θάνατο του Άγγλου συγγραφέα, κληρικού και μαθηματικού Τσάρλς Ντόγκσον, που οι περισσότεροι τον γνωρίζουν με το λογοτεχνικό του ψευδώνυμο Λιούις Κάρολ, μια και αναγνωρίζουν σε αυτόν τον συγγραφέα του δημοφιλέστατου μυθιστορήματος, για παιδιά υποτίθεται, της Αλίκης στη Χώρα των Θαυμάτων



Είναι πια ευρύτερα γνωστό το πάθος του για τις φωτογραφίες μικρών παιδιών, μικρών κοριτσιών δηλαδή, τα οποία φωτογράφιζε με την άδεια των οικογενειών τους, χρησιμοποιώντας τη φωτογραφική του μηχανή στην οποία είχε δώσει το όνομα του μυθιστορηματικού ήρωα του Λονγκφέλλοου, του Ιαγουάθα.


 Για το λεπτό θέμα της φωτογράφισης των κοριτσιών από τον αιδεσιμώτατο Τσαρλς Ντόγκσον και για την ιδιαίτερη αγάπη του για τα νεαρά κορίτσια – ένα από αυτά μάλιστα ήταν και η Άλις Λίντελλ που ενέπνευσε την ηρωίδα της Αλίκης – έχουν γραφτεί πολλά (βλ. καιhttp://stintrypatoulagou.blogspot.com/2009/11/blog-post.htm) Ίσως είναι και άλλα που δεν ξέρουμε που ενδεχομένως αποκαλύπτονται στα ημερολόγιά του.


Ο Κάρολ άφησε μετά το θάνατό του ένα μεγάλο αριθμό επιστολών και δεκατρείς τόμους προσωπικών ημερολογίων, τέσσερις από τους οποίους αγνοούνται σήμερα. Ο πρώτος ξεκινά από το Οκτώβριο του 1853 και η τελευταία καταγραφή σταματά τον Δεκέμβριο του 1897.

Τα ημερολόγια πωλήθηκαν στη Βρετανική βιβλιοθήκη αλλά είναι ελλιπή. Από τους υπόλοιπους εννέα τόμους των ημερολογίων λείπουν εννέα σελίδες. Αυτό βάζει σε υποψίες βέβαια τους οπαδούς του Κάρολ και κάνει αυτούς που τον υποπτεύονται για αμφιλεγόμενες προτιμήσεις σε σχέση με τα νεαρά κορίτσια, να τρίβουν τα χέρια τους. Είμαι της γνώμης ότι κανείς από αυτούς δεν επιθυμεί κατά βάθος να βρεθούν οι χαμένες σελίδες και οι τόμοι των ημερολογίων.

Αυτό είναι κατανοητό βέβαια γιατί θα διέκοπτε μια προσφιλή διαμάχη χρόνων.



Αρχίζω λοιπόν να αφηγούμαι τη δική μου σχέση με την υπόθεση των χαμένων ημερολογίων και ελπίζω οι ειδικοί να διαβάσουν αυτές τις γραμμές και να ασχοληθούν πιο σοβαρά, αν και δεν το πιστεύω, γιατί όπως είπαμε, είμαι της γνώμης ότι κανείς δεν θέλει να βρεθούν τα ημερολόγια--->


Ας αρχίσουμε λοιπόν από την αρχή και από το βιβλιοπωλείο Wrights of Louth Ltd στο Λάουθ του Λινκολνσάιρ. Το Wrighs of Louth, βιβλιοπωλείο και χαρτοπωλείο τράβηξε την προσοχή μου – επισκέφτηκα φυσικά όλα τα βιβλιοπωλεία του Louth πέρυσι το καλοκαίρι και όλα ήταν εξαιρετικά πλούσια εφοδιασμένα – με το απαραίτητο συμπλήρωμα σε τουριστικούς χάρτες και γραφική ύλη – αλλά το συγκεκριμένο τράβηξε την προσοχή μου εξ αιτίας της ανάποδης πινακίδας του. Παράδοση μου είπαν! Τι άλλο! Όταν ο προηγούμενος ιδιοκτήτης ανάρτησε την πινακίδα, νύχτα ήτανε, μεθυσμένοι οι μαστόροι ήτανε, τη βάλανε ανάποδα. Το θεώρησαν μετά γρουσουζιά να το αλλάξουν, και οι επόμενοι που αγόρασαν το μαγαζί δεν θέλησαν να χαλάσουν την παράδοση.



Ακόμα μεγαλύτερη ήταν η χαρά μου όταν συνάντησα εκεί τη Jean μια κυρία ενενήντα και βάλε ετών. Είχαμε γνωριστεί στο λεωφορείο όταν πήγαινα στο Λάουθ και αμέσως με θυμήθηκε, φωτογραφηθήκαμε μαζί και όταν τη ρώτησα τι γύρευε εκεί, η Jean μου είπε το καταπληκτικό «δουλεύω»! Δεν νομίζω ότι το έκανε από ανάγκη – ας μην χαίρονται αυτοί που μαστορεύουν τώρα τα νομοσχέδια για το ασφαλιστικό – αλλά γιατί μάλλον ήθελε να βγαίνει από το σπίτι και να βλέπει ανθρώπους.


Ήταν τόσο χαριτωμένη...Μεταξύ άλλων μου είπε ότι ως μαθήτρια πήγαινε Κατηχητικό στην εκκλησία της Αγίας Μαργαρίτας του Κέντιγκτον,


Εκεί που όπως τώρα ξέρουμε ήταν ο άγνωστος τάφος του Ανδρέα Κάλβου εκεί στην Church Lane με τους πανσέδες όπως έχουμε πει μια άλλη φορά εδώ.


Δεν φαντάζεστε λοιπόν την έκπληξή μου όταν είδα ανάμεσα στα παλιά βιβλία του βιβλιοπωλείου κάποιες φωτογραφίες, που μου φάνηκαν γνωστές πιασμένες σε ένα πράσινο χαρτόνι, με μια μορφή που είχα ξαναδεί αλλά δεν μπορούσα να θυμηθώ από πού...


Από τη φορεσιά, φουστανέλα, φαινόταν ότι ήταν στα σίγουρα Έλληνας.

 Στη γωνία της φωτογραφίας διάβασα: "1868, με τον Ιαγουάθα στο Βόλο"! Εκείνη τη στιγμή δεν πήγε ο νους μου παρά στον Ιαγουάθα, τον Ινδιάνο μυθιστορηματικό ήρωα του Λονγκφέλλοου, όχι πως τον έχω διαβάσει αλλά τον είχα δει σε παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων (με το γιο μου φυσικά ).

Στην αρχή θεώρησα ότι ο Εγγλέζος περιηγητής που βρέθηκε στο Βόλο, θα φωτογράφησε κάποιον ληστή της εποχής. Μετά όμως, διάβασα παρακάτω:

«Ο Θεόφιλος είναι ένας λαΙκός άνθρωπος. Ένας πριμιτιφ ζωγράφος. Ένας τρελός για τα μάτια του κόσμου, που τον ακούει να λέει παράδοξα πράγματα για τις ζωγραφικές του και που τον βλέπει να τρέχει στους δρόμους, ντυμένος σαν Μέγας Αλέξανδρος.


Αυτό που με τραβά περισσότερο σε αυτόν, παρά το ότι δεν καταλαβαίνω πάντα τα παραφθαρμένα ελληνικά του και χρειάζομαι διερμηνέα, νάναι καλά ο Frederic Villies ο κινηματογραφιστής που μου μεταφράζει - είναι ότι είνα ι κι αυτός τραυλός. ΄Όπως εγώ.


Και ενώ εγώ γλύτωσα από τον εξευτελισμό να χρειάζεται να επιτελώ τη θεια λειτουργία μην προχωρώντας στην ιεραρχία της ιεροσύνης, αυτός υφίσταται τους εξευτελισμούς των μικρών παιδιών για τον τρόπο που μιλάει. Παραλίγο να τον ρίξουν από μια ανεμόσκαλα όπου είχε ανεβεί για να δουλέψει. Με τη βοήθεια του Villies του αφηγήθηκα ιστορίες της Αλικης και αυτός άρχισε να μου φτιάχνει ένα φόλιο με σκίτσα που δεν είναι και άσχημα...



Απλά δεν δέχεται να κάνει το κουνέλι να σταθεί στα πόδια του να κοιτάει το ρολόι. Καθόλου ανθρωπόμορφο. Αλλά δεν μπορώ να του αλλάξω γνώμη.


 Έχει ζωγραφίσει έναν υπέροχο βαλέ σαν Ερωτόκριτο...


....και στο Βασιλιά επιμένει να φορά περικεφαλαία...



Παντού προσθέτει μια γάτα, φαντάζομαι επειδή δεν μπορεί να αποδόσει τη nonsense έννοια του χαμόγελου χωρίς τη γάτα.»



Αν τα κείμενα δεν ήταν πλαστά, ήμουν μάρτυρας μιας μοναδικής συνάντησης στην ιστορία. Χωρις αμφιβολια επρόκειτο για πολύ σημαντικό ντοκουμέντο συνάντησης του Λιούις Κάρολ με το Θεόφιλο. Η επίσκεψη του Κάρολ στην Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλια δεν ήταν γνωστή βέβαια, αλλά με δεδομένη την εξαφάνιση των τεσσάρων τόμων από το ημερολόγιό του Κύριος οίδε ποσα άλλα δεν ξέρουμε ακόμη.

Δεν είχα τη δυνατότητα να αγοράσω τις φωτογραφίες, αλλά σας βεβαιώνω αν πάτε στο Wrights of Louth το πιθανότερο είναι να υπάρχουν ακόμη...



Για τη συνάντηση Κάρολ - Θεόφιλου, δεν έχω ακούσει από πουθενά αλλού. Ούτε το ανέφερα ποτέ γιατί ποιος θα με πίστευε…

Δεν ζήτησα, ακριβώς επειδή ήταν πολύ ακριβό το απόκτημα να το φωτογραφίσω, ντράπηκα.




Να όμως που προχτές, που επισκέφτηκα το Μουσείο του Θεόφιλου, είδα μπροστά μου τη ζωντανή μαρτυρία αυτής της συνάντησης. Και δεν εννοώ τους Ερωτόκριτους και τους Βασιλείς με την περικεφαλαία που ο Κάρολ έβλεπε σαν βαλέ και βασιλιά της τράπουλας.


Εννοώ το κουνέλι και τη γάτα που φιγουράρουν στον πινακα που βλέπετε, κάτω από το οικογενειακό τραπέζι,




Αδιάψευστη απόδειξη της επίσκεψης του Θεόφιλου στη Χώρα των Θαυμάτων!


ΥΓ
Αυτή η παλιά ανάρτηση στις Πινακίδες από κερί είναι μια σύνθεση από φωτογραφίες και συνειρμούς που υποστηρίζουν και πλαισιώνουν μια μυθοπλασία, μια φανταστική συνάντηση αξιοσημείωτων ανθρώπων. Με το tag "μυθοπλασίες" την έχω άλλωστε κατατάξει στο μπλογκ. Το χάρηκα τόσο πολύ όταν το έφτιαχνα και το "τεκμηρίωνα" που σε μια άλλη πραγματικότητα, στη χώρα των θαυμάτων αυτό έχει συμβεί...

Δεν υπάρχουν σχόλια: