Κυριακή 1 Μαΐου 2011

Κατασκευάζοντας την κίνηση με την ψυχή τους: Πεδίον ολισθηρόν


Για όλους τους γενναίους υπνοβάτες
Που ακροβατούν στα όρια του νου
Και βιώνουν ανεπανάληπτα την ηδονή
Που απλόχερα δωρίζει ο φόβος της ελεύθερης πτώσης.
Αντρέας Κουζέλης, πεδίον ολισθηρόν

Η  Έμιλυ Ντίκινσον έγραψε ένα ποίημα (1) για το πώς ενώ δεν μπορεί να χορέψει μπαλέτο, κατά λέξη δεν μπορεί να χορέψει στις άκρες των ποδιών της – δεν μπορεί δηλαδή να κάνει το περίφημο πουέντ για το οποίο προετοιμάζονται  με σκληρή εκπαίδευση και επίμονη άσκηση οι χορευτές – εν τούτοις διακατέχεται κάποιες στιγμές  από ένα τέτοιο αίσθημα ευφροσύνης και  μέθης για το χορό, που αν είχε τη γνώση του χορού θα απογειωνόταν, λέει,  με πιρουέτες, με φιγούρες σαν πουλί που πετά, θα ξετρέλαινε την πρίμα μπαλαρίνα με τις ικανότητές της και θα εισέπραττε τα ενθουσιώδη ανκόρ του κοινού…

ένα ποίημα για το μη – χορό, για την τεχνική που δεν διδάχτηκε, τη γνώση που δεν αποχτήθηκε, την ανεξερεύνητη αποθέωση της περφόρμανς που δεν έγινε εν τούτοις δίνει, ανατρέποντας αυτή τη ματαιωμένη ματιά της έγκλειστης του Άμχερστ μια μνημείωση  του χορού, μια εκπληκτική χορογραφία, στίχο – στίχο, στροφή στροφή, μέχρι που ακούγεται το θρόϊσμα από την αραχνούφαντη φορεσιά της μπαλαρίνας που δεν φόρεσε…για να μην πούμε για το χειροκρότημα του ανκόρ…

Ο χορός της είναι τέλειος, ο χορός της είναι μεταφορά…

Ακριβώς αυτή την αίσθηση, της ενσάρκωσης της μεταφοράς του χορού επί σκηνής είχα παρακολουθώντας την παράσταση της θεατρικής ομάδας Δαγίπολη «Πεδίον Ολισθηρόν» το Σάββατο βράδυ (30/04) στο Ίδρυμα Κακογιάννη…
Στα μέλη της ομάδας, συγκαταλέγονται και άτομα με κινητική αναπηρία και όπως δηλώνουν οι ίδιοι «το έργο του χοροθεάτρου δεν έχει καμιά σχέση με την αναπηρία, ενώ η αναπηρία υφίσταται στο σύνολο του έργου καθώς δεν μπορεί να εξαφανιστεί και να αρνηθεί ο χορευτής και ο θεατής την ύπαρξή της. Υπάρχει διακριτικά, αλλά συχνά εξαφανίζεται και επανέρχεται ανατρέποντας τους ρόλους και την ανθρωπομετρική κλίμακα των χορευτών. Η ανατροπή είναι ολοκληρωτική σε σημείο που δύσκολα μπορεί κανείς να καταλάβει ποιος έχει ή δεν έχει αναπηρία…».

Πώς να περιγράψω λοιπόν με λόγια την επικοινωνία της κίνησης με το ψυχικό τοπίο, την κίνηση και την συγκίνηση που μου προκάλεσε μια χορογραφία που προσπαθούσε να εκφράσει με τον πιο δραματικό τρόπο την προσπάθεια του ανθρώπου να βαδίσει στα πιο ολισθηρά μονοπάτια της ψυχής, να έρθει σε επαφή με το κέντρο του εαυτού του, να εκφράσει με απαράμιλλο τρόπο την ερωτική επιθυμία με απελευθερωτικές χορευτικές κινήσεις ενός ολόκληρου σώματος που τρέμει…που ξεχειλίζει από κίνηση, την κατασκευάζει και την  επινοεί με κάθε τρόπο: με τον εαυτό του, με νάρθηκες, με τροχήλατο καροτσάκι, με τα χέρια, με το σώμα του άλλου που τον αγαπά…


Η ιδέα  και η χορογραφία ήταν του Γιώργου Χρηστάκη που ο ίδιος έχει κινητική αναπηρία και είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην παράσταση.

Η εξαιρετική σκηνοθεσία, ήταν  του Αντώνη Ρέλλα πολίτη με αναπηρία, που γνωριστήκαμε προσφάτως σε ένα Σαββατοκύριακο με Νόημα, στο Θέατρο Κωφών…

Τα κείμενα ήταν του Ανδρέα Κουζέλη…


Η μπαλαρίνα του Degas από:
http://catherinekendall89.files.wordpress.com/2010/06/ballet-dancer-degas.jpg


(1) 
I cannot dance upon my Toes (Emily Dickinson) 

I cannot dance upon my Toes—
No Man instructed me—
But oftentimes, among my mind,
A Glee possesseth me,

That had I Ballet knowledge—
Would put itself abroad
In Pirouette to blanch a Troupe—
Or lay a Prima, mad,

And though I had no Gown of Gauze—
No Ringlet, to my Hair,
Nor hopped to Audiences—like Birds,
One Claw upon the Air,

Nor tossed my shape in Eider Balls,
Nor rolled on wheels of snow
Till I was out of sight, in sound,
The House encore me so—


Nor any know I know the Art
I mention—easy—Here—
Nor any Placard boast me—
It's full as Opera—



8 σχόλια:

ritsa masoura είπε...

Α, θα σπεύσω να το δω αν προλαβαίνω. Τρίτη βράδυ ετσι κι αλλιώς θα είμαι στο Ιδρυμα για άλλους λόγους. θα δω αν θα υπάρχει παράσταση να το συνδυασω. Είναι ωραίο να προβάλλονται τέτοια έργα. Καλημερα και καλή Κυριακή.

Ανώνυμος είπε...

No Man instructed me—
dance or poetry say Emily D
but all the world oftentimes, among my mind and and my body
a Glee possesseth me like
words and dance derived
from the same source
body mind

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ρίτσα μου καλή σου μέρα...Η χτεσινή ήταν μια one - off παράσταση στο Ίδρυμα Κακογιάννη. Θα επαναληφθεί από ότι πληροφορούμαι και στο ΄Ιδρυμα Ευγενίδου, που υποστηρίζει και το Θέατρο Κωφών και το χορόδραμα Δαγίπολη και τις εκδηλώσεις του και στο δικό του το χώρο...
Κρίμα που δεν σκέφτηκα να σε ειδοποιήσω να πάμε χτες μαζί αλλά κι εγώ μέχρι την παραμονή δεν ήμουν σίγουρη ότι θα ξεπερνούσα την βιβλιοποντικίασή μου για να βγω...

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Γιώργο καλημέρα,

θα συμφωνήσω κι εγώ...ευχαριστώ για όλα τα σχόλια!

Jiorgos Christakis είπε...

Μαζί με τα πολλά ευχαριστώ μας για τις σκέψεις και τα λόγια σας, ήθελα μόνο να σημειώσω, πως αυτό που είδατε είναι χορός και όχι μη χορός...είναι χορός και μάλιστα σύγχρονος..Καταλαβαίνω το στερεότυπο και την αναπαράσταση του χορού και του χορευτή, μα ξέρετε για να χορέψεις δεν χρειάζεται να κάνεις μόνο απίστευτα άλματα και υπέροχες πιρουέτες..Μπορεί κάποιος να κινήσει μόνο ένα δάχτυλο και να μαγέψει το κοινό. Όλα αυτά θέλουν χρόνο για να γίνουν συνείδηση στο πλατύ κοινό. Εμείς θα είμαστε εδώ και θα περιμένουμε..

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Κύριε Χρηστάκη,

σας ευχαριστώ θερμά για την επίσκεψη και για την παράσταση...

Βεβαίως και αυτό που είδα χτες ήταν χορός...
για το ποίημα της Ντίκινσον το οποίο εντούτοις ως ψυχική διάθεση πριν το χορό ανέφερα την έκφραση μη - χορός...
Όλα τα άλλα, που είδα χτες ήταν χορός και μάλιστα απίστευτα εκφραστικός και συγκινητικός...

Αυτό είπα και ζητώ συγγνώμη για το αν άφησα να εννοηθεί κάτι διαφορετικό...Η αγαπημένη μου Έμιλυ τα είχε όλα αυτά στο μυαλό της και τα εξέφρασε με στίχους...ίσως και για αυτήν έπρεπε να πω χορός και όχι μη - χορός...

Το χθεσινό έξοχο χορόδραμα που παρακολούθησα ήταν έκφραση και κίνηση και ψυχή, εννοείται.

Και πάλι σας ευχαριστώ για την τιμή

Ειρηνη Σ είπε...

ο χορος αυτος εχει μεγαλυτερη αξια απο το σπουδαιοτερο μπαλετο
ειναι χορος της ψυχης
να εισαι καλα που προβαλεις αυτο το θεμα

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ειρήνη,

εγώ ευχαριστώ για την επίσκεψη...
καλό βράδυ!