Τετάρτη 2 Απριλίου 2008

Το α-σήμαντο όνομα του παίχτη στο ηλεκτρονικό παιχνίδι














Όσοι ασχολούνται με τους υπολογιστές γνωρίζουν ότι η «μνήμη» τους με την επανάσταση στις μορφές αποθήκευσης, τους σκληρούς δίσκους, τα DVD, τις κάρτες μνήμης, παίρνει τη μορφή μιας υλικής, τεχνητής και αυτοματοποιημένης λειτουργίας.

Ο πανάρχαιος φόβος της εξασθένησης της μνήμης που θα επέφερε η επινόηση της γραφής και που αναφέρει ο Πλάτωνας στον Φαίδρο ίσως τώρα πια είναι μια απτή πραγματικότητα. Ίσως πάλι να πρέπει να αναπροσαρμόσουμε την εικόνα μας για τον κόσμο μαθαίνοντας να ζούμε όχι πια με τις τυπωμένες σελίδες του χαρτιού αλλά με εξωτερικευμένες τις νοητικές μας ικανότητες. Το φλασάκι μας και η σύνδεση wifi είναι πια τόσο απαραίτητα όσο τα γυαλιά μας. Ότι και να κάνουμε όμως δεν θα μειώσει το χάσμα ανάμεσα στον τεχνολογικό χρόνο και τον εγκεφαλικό χρόνο σκέψης που εγκαταστάθηκε ήδη στην αυγή του πολιτισμού εδώ και χιλιάδες χρόνια.
Τα είπα όλα αυτά για να τα αντιδιαστείλω σε ένα άλλο είδος μνήμης. Αυτό που αναπτύσσεται με έναν ιδιόμορφο τρόπο στα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο της Ιωάννας Χρήστου που κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Ταξιδευτής για το «Παιδί και το ηλεκτρονικό παιχνίδι» καταλαβαίνεις τελικά γιατί ο Οδυσσέας προτίμησε να δεθεί στο κατάρτι για να ακούσει το τραγούδι των σειρήνων. Αυτό είναι κατά κάποιο τρόπο το μήνυμα του βιβλίου: σε προκαλεί να αφουγκραστείς την εποχή σου, να μπορείς να καταλαβαίνεις τους νέους κώδικες των επινοημένων κόσμων του ηλεκτρονικού παιχνιδιού. Αυτός ο κόσμος έλκει τόσο πολύ τα παιδιά και τα κάνει να κάθονται ατέλειωτες ώρες μπροστά στην οθόνη, κρατώντας μερικές φορές την αναπνοή τους.
Αν θελήσει κανείς να μείνει τελείως έξω από τη γνώση αυτού του κόσμου, κινδυνεύει να κωπηλατεί με τα αυτιά βουλωμένα με κερί, σαν να μην έχει ζήσει.

Αυτό το άλλο είδος μνήμης είναι αυτό που αναπτύσσει το παιχνίδι για τις στρατηγικές του παίχτη. «Στα ηλεκτρονικά παιχνίδια Αυτόματης Αντίδρασης», γράφει η κυρία Χρήστου, «οι φανταστικοί ήρωες προικίζονται με ιδιότητες τεχνητής νοημοσύνης, ώστε να είναι σε θέση να αναγνωρίζουν και τελικά να αντιμετωπίζουν με αποτελεσματικότητα τα επαναλαμβανόμενα σχέδια δράσης που πιθανώς υιοθετεί αρχικά ο παίχτης.»

Το ενδιαφέρον, όπως επισημαίνει η κ. Χρήστου, είναι ότι παιχνίδι αναγνωρίζει το σχέδιο του παίχτη και όχι τον παίχτη. Κάποιες φορές μάλιστα το παιχνίδι συγκρατεί το κωδικό όνομα του παίχτη και διαμορφώνει το ιστορικό του. Τις επιτυχίες του, τις ταχύτητες με τις οποίες αντέδρασε, τις προτιμήσεις του. Τον αναγνωρίζει δηλαδή σκιαγραφώντας το προφίλ του. Πριν ο γιος μου κλείσει τον υπολογιστή έχοντας παίξει ένα από τα γνωστά παιχνίδια ρόλων, τον βλέπω να παρατηρεί τις γραφικές παραστάσεις με τις στατιστικές του παιχνιδιού. Τις περιοχές που έχει επισκεφτεί, τις φήμες που έχει ακούσει, τα "κλειδιά" που έχει ανακαλύψει, τους τίτλους που έχει κατακτήσει, τα τέρατα που έχει σκοτώσει, ποιος χαρακτήρας του έχει αστοχήσει ή το αντίθετο, τους πόντους εμπειρίας που πήρε σε μια μάχη... Με λίγα λόγια η εμπειρία του παιχνιδιού διαμορφώνει την ταυτότητα του παίχτη, αυτήν που αντιλαμβάνεται και με την οποία επικοινωνεί ο υπολογιστής.

Είτε το παιχνίδι έχει διαμορφώσει μια εικόνα για τον παίχτη, είτε για το σχέδιο δράσης του, ο παίχτης μπορεί πάντα να του ξεφύγει, «να απαλλαγεί από το βεβαρημένο του παρελθόν» γράφει η κυρία Χρήστου , «δίνοντας στον εαυτό του ένα νέο, α-σήμαντο για τον υπολογιστή όνομα».

Δεν μπορώ να μην σκεφτώ πάλι τον Οδυσσέα στη σπηλιά του Κύκλωπα, που όταν τον ρώτησε το όνομά του απάντησε: «Κανένας».

2 σχόλια:

Idom είπε...

Πόλυ γεια χαρά!

Δεν έχω διαβάσει το βιβλίο, αλλά έχω κάτσει με τις ώρες σε computer games.
Τα παιχνίδια που κρατούν σε βάσεις δεδομένων τα προφίλς (τις συμπεριφορές) των παικτών είναι τα διαδικτυακά. Επικοινωνούν με βάσεις δεδομένων εταιριών που προωθούν εμπορεύματα ή υπηρεσίες και εκείνες μετά "πολυβολούν" τον κάθε παίκτη με αντίστοιχες διαφημίσεις που ταιριάζουν στο προφίλ του.

Άρα στην προκειμένη περίπτωση, μην ψάχνεις για πολλούς συμβολισμούς. Τα μπικικίνια είναι ... το πάπλωμα!

Idom

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Idom,

Το βιβλίο της Ιωάννας Χρήστου το έχω ξεκοκαλίσει - όχι απλώς διαβάσει - και στο συνιστώ ανεπιφύλακτα. Θα το απολαύσεις. (Είναι το διδακτορικό της για το θέμα και εκείνη και αν έχει παίξει...)
Ο γιος μου δεν παίζει ακόμα διαδικτυακά παιχνίδια και ό, τι αναφέρω στην ανάρτηση το έχω δει με τα μάτια μου.
Ουδείς - κανένας - εδώ - δεν αμφισβήτησε ότι οι εταιρείες κυνηγούν τα "μπικικίνια". Εμάς απλά μας γοητεύει η δύναμη των συμβολισμών.