Πέμπτη 25 Ιουνίου 2009

Ο μικρός Ομόντι που ήθελε να γίνει πιλότος και ο Antoine de Saint-Exupéry

Ο Antoine de Saint-Exupéry πετούσε – πάνε χρόνια τώρα – πάνω από την Αφρική όταν συνέβη πάλι μια βλάβη στο μοτέρ του αεροπλάνου του. Αυτή τη φορά είχε αφήσει πίσω του την έρημο Σαχάρα και κατευθυνόταν όλο και πιο νότια.

Τα καθοδικά ρεύματα του έδιναν μια αίσθηση δυσφορίας Με χαλασμένο τον κινητήρα, όσο και να τραβούσε προς τα πάνω για να σώσει το ύψος του το αεροπλάνο έχανε διαρκώς ταχύτητα και ο Antoine ένιωθε πως βουλιάζει. Έστριβε πότε δεξιά και μετά αριστερά για να αποφύγει την πλαγιά που μπορεί να έκοβε τον άνεμο αλλά αυτή ορθωνόταν απειλητική μπροστά του. Το αεροπλάνο δεν μπορούσε πια να ανυψωθεί.
Οι δονήσεις ήταν πολύ δυνατές. Γαντζώθηκε στο κάθισμά του κατρακυλώντας – σ α ν κ α π έ λ ο από τα έξι χιλιάδες πόδια στα τρία και είδε από κάτω ένα σκούρο γαλάζιο επίπεδο όγκο που του επέτρεψε να ισορροπήσει το σκάφος του.
Ήταν η λίμνη Νακούρου, τη γνώρισε με τα ροζ σύννεφα από φλαμένγκος που περνούσαν τον καιρό τους στις όχθες της.

Από εκείνο το ύψος και εκείνη την ώρα δεν μπορούσε να δει τίποτε άλλο παρά πάχνη από σύννεφα. Συνέχισε νοτιοδυτικά προσπερνώντας και τη λίμνη Ναϊβάσα. Ήξερε πως σε λίγο θα συναντούσε το όρος Λόγκονοτ και το σβησμένο ηφαίστειο που έφτανε σε ύψος περίπου δύο χιλιάδες οχτακόσια μέτρα.

Πετούσε τώρα μέσα στη Ρίφτ Βάλλει, την κοιλάδα του μεγάλου ρήγματος που διέτρεχε χωρίζοντας με μια βαθειά αναδίπλωση το έδαφος ανάμεσα σε δυο ηπείρους: Από τη Συρία στην Νοτιοδυτική Ασία μέχρι τη Μοζαμβίκη στην Αφρική. Του τέλειωνε η βενζίνη. Μετά από προσπάθεια άλλης μιας ώρας, το αεροπλάνο του προσγειώθηκε ακόμα πιο νότια πάνω σε ένα γκρίζο μαλακό σωρό.
Γλίστρησε κάτω από την άτρακτο για να βρει καταφύγιο, κουκουλώθηκε με τους ταχυδρομικούς σάκους και κοιμήθηκε. Σύμφωνα με το χάρτη έπρεπε να βρίσκεται σε κατοικημένη περιοχή, αλλά γύρω του δεν υπήρχε ψυχή.
Το νερό μόλις και του έφτανε για οχτώ μέρες αλλά σκέφτηκε με ανακούφιση ότι δεν ήταν στην έρημο Σαχάρα και θα κατάφερνε να ανανεώσει τις προμήθειές του. Ονειρεύτηκε πως ήταν σαν τον ναυαγό πάνω σε μια σανίδα στη μέση του ωκεανού και πως κάποιος του ζητούσε να του ζωγραφίσει ένα πρόβατο.


΄Ανοιξε τα μάτια του και περίμενε να δει το ανθρωπάκι με την ασυνήθιστη στολή που θα του έδειχνε το σχέδιο με τον ελέφαντα μέσα στον βόα και θα καταλάβαινε αμέσως ότι «αυτό δεν είναι καπέλο».
Είδε όμως δυο μεγάλα μαύρα μάτια να τον κοιτούν με περιέργεια αυτόν και την άτρακτο του αεροπλάνου και το δωδεκάχρονο αγόρι με την αθλητική φόρμα


που στεκόταν δίπλα σε μια κατσίκα που σκάλιζε στα σκουπίδια και του είπε:



«Θέλω να γίνω πιλότος».


Ο Antoine de Saint-Exupéry, δεν περίμενε πια ότι θα τον ρωτήσει τώρα αν «έπεσε απ' τον ουρανό» και «τι πράγμα ήταν αυτό» για το αεροπλάνο του μια και ο μικρός είχε δει και άλλη φορά αεροπλάνα να πετούν. Μετά την πρώτη γνωριμία, ο συγγραφέας πιλότος είχε ένα ακαθόριστο προαίσθημα ότι ο συνομιλητής του έπρεπε να του περιγράψει το «δικό του πλανήτη που δεν θα ήταν μεγαλύτερος από ένα σπίτι»



"Με λένε Ομόντι" ,
είπε το παιδί,

"που θα πει ότι όταν γεννήθηκα
ξύπνησα τη μάνα μου νωρίς το πρωί. Είμαι δώδεκα χρονών. Ζω στην Κιμπέρα. Τη μεγαλύτερη παραγκούπολη"
Ο μικρός δεν είχε όρεξη να μιλήσει για άλλους πλανήτες, ούτε για αστρονόμους και περίεργα δέντρα που όταν τα εγκαταλείπεις καταλαμβάνουν όλο το χώρο του πλανήτη σου. Εκεί δεν υπήρχε τίποτε για να σκουπίσεις γιατί όλα ήταν σωροί από σκουπίδια. Χώθηκε μέσα στο σωρό και ξετρύπωσε μερικά κουτιά από αλουμίνιο που θα τα πούλαγε αργότερα στην ανακύκλωση. Ο πιλότος αναρωτήθηκε αν το παιδί πεινούσε.


"Το τελευταίο που γεύμα ήταν Κυριακή. Σήμερα είναι Τετάρτη.
Θέλω να γίνω πιλότος
Να πετώ πολύ ψηλά
Μακριά από το γκέτο
Σε ένα μέρος που τα παιδιά έχουν γονείς
Που δεν πεθαίνουν από Aids κάθε μέρα
Σε ένα μέρος που οι φύλακες των ορφανών παιδιών
Δεν μας κακοποιούν
Κάθε μέρα
Σε ένα μέρος που θα μου φέρονται
Όπως στους λευκούς"
Ο συγγραφέας πιλότος ένιωσε σαν να τον έχει χτυπήσει κάποιος στο στομάχι. Κοίταξε γύρω του και είδε ότι το αεροπλάνο είχε προσγειωθεί σε ένα σωρό σκουπιδιών στην παραγκούπολη της Κιμπέρα. Δεν υπήρχε ούτε ένα δέντρο, ούτε ένα λουλούδι που θα πότιζε ο Ομπόντι και θα του έκανε μετά σκηνές αντιζηλίας μόνο παράγκες με τσίγκινες σκεπές, παιδιά που έπαιζαν ανάμεσα στους σωρούς με τα σκουπίδια, και οι γραμμές του τρένου που έκοβαν την παραγκούπολη στα δυο, χαραγμένες σε κάποιο βάθος, σαν κοίτη ποταμού και οι άνθρωποι που στέκονται πιο ψηλά και έβλεπαν τους σωρούς από μακριά… Δεν είχε ξαναδεί στη ζωή του τόση φτώχεια. «Ποιος φταίει για αυτή τη φτώχεια», είπε μέσα του «Και αυτός ο μικρός να θέλει να γίνει πιλότος».


«Κοίτα αυτή τη γραμμή του τρένου», είπε στο μικρό. «Οι άνθρωποι έχουν μάθει να χρησιμοποιούν δρόμους ελικοειδείς. Δρόμους που παρακάμπτουν τις χέρσες εκτάσεις, τους βράχους, την άμμο, που να συνδέονται με τις ανάγκες του ανθρώπου αι να οδηγούν από πηγή σε πηγή. Ενώνουν το ένα χωριό με το άλλο, στριφογυρίζουν στην έρημο για να σταθούν σε μια όαση. Για κοίτα αυτή τη γραμμή του τρένου. Για να ενώσουν τη Μομπάσα το λιμάνι στην Ανατολική Αφρική με τη λίμνη Βικτώρια στο εσωτερικό, οι άνθρωποι πίστεψαν ότι θα νικήσουν τη βαρύτητα και άρχισαν να υψώνουν μια γραμμή με κλίση 45 μοίρες. Μια γραμμή που θα ανέβαινε στα υψώματα και στα οροπέδια»

Ο μικρός διπλώθηκε στα δυο για να τον ακούσει.


«Το αεροπλάνο είναι αυτό που νικάει τη βαρύτητα. Απογειωνόμαστε και εγκαταλείπουμε τους δρόμους που συγκλίνουν προς τις ποτίστρες και τους στάβλους και φιδογυρίζουν από πολιτεία σε πολιτεία. Από το ύψος μας, μακριά από κάθε ανθρώπινη ανάγκη, ανακαλύπτουμε την ομορφιά της ερήμου, τη γοητεία των βράχων, της μούχλας, της άμμου, του αλατιού. Στην κλίμακα αυτή οι άνθρωποι είναι αόρατοι»


Ο μικρός χωρίς να σηκωθεί του απάντησε:



"Θέλω να γίνω πιλότος
Να πετώ πολύ ψηλά
Σε ένα τόπο
Που υπάρχουν παιδικά βιβλία
Ώστε μια μέρα
Να μπορέσω να πετάξω μακριά
Θέλω να γίνω πιλότος
Πρέπει να είναι τόσο όμορφα να πηγαίνεις σε μέρη
Που θα μπορώ να περπατώ ξυπόλητος στο πράσινο χορτάρι
Όπου το νερό είναι καθαρό
Με ποτάμια και πηγές
΄Οπου μπορώ να νιώθω τον ήλιο να με φωτίζει"



Να δεις τώρα που θα θέλει να με εγκαταλείψει σκέφτηκε ο Antoine de Saint-Exupéry και άρχισε να ανησυχεί. Είχε αποφασίσει να πάρει μαζί του το μικρό στο πίσω κάθισμα του αεροπλάνου του, που ήταν βέβαιος ότι όπως και τις άλλες φορές θα κατάφερνε να επιδιορθώσει και θα έφευγαν μαζί. Ο μικρός όμως σαν να ετοιμαζόταν, όπως και ο μικρός του πρίγκιπας, να αφήσει το βαρύ του σώμα πίσω στη γη. «Θα μου ζητήσει να τον πάω εκεί που θα συναντήσει το φίδι», σκέφτηκε ο Antoine de Saint-Exupéry. Θέλω να γράψω την ιστορία του: «Ο μικρός μαύρος πρίγκιπας που ήθελε να γίνει πιλότος»


"Το όνειρό μου είναι να πετάξω σε ένα μέρος
Που το μαρτύριό μου θα τελειώσει.
Θέλω να γίνω πιλότος
Να φοράω στολή
Να πάω σε μέρη που οι άλλοι να μη φοβούνται να παίξουν μαζί μου
Επειδή είμαι οροθετικός
΄Οπου να μπορώ να ζήσω μια απλή ζωή
Και να υπάρχει το μέλλον
Θέλω να γίνω πιλότος
Και να πετάξω κάπου μακριά
Εκεί που είναι ο μπαμπάς μου και η μαμά μου
Για να με φιλήσουν
Για να με αγκαλιάσουν
Για να με αγαπήσουν
Για να τους αγκαλιάσω
Για να τους φιλήσω
Για να τους αγαπήσω"


ΥΓ1
O Antoine de Saint-Exupéry δεν έγραψε την ιστορία του Ομόντι γιατί το αεροπλάνο του χάθηκε το βράδυ της 31ης Ιουλίου του 1944 αφού απογειώθηκε από την αεροπορική βάση της Κορσικής. Είχε όμως πάντα στο νου τους μεγάλους και τα παιδιά που πεινούσαν και υπέφεραν. Γιαυτό άλλωστε αφιέρωσε το μικρό του πρίγκιπα στο φίλο του το Λεόν, που υπήρξε παιδί που ήταν στη Γαλλία και πεινούσε και κρύωνε.



I WANT TO BE A PILOT (full length) - MyVideo

ΥΓ2.
Την ιστορία του Ομόντι την γύρισε σε ταινία – ποίημα – ντοκιμαντέρ ο μεξικανός Diego Quemada-Diez, . Ο Omondi είναι ένα δωδεκάχρονο ορφανό παιδί που μεγαλώνει στην Κιμπέρα, την μεγαλύτερη παραγκούπολη της Ανατολικής Αφρικής. Η ιστορία του είναι φτιαγμένη από τις ιστορίες όλων των παιδιών της παραγκούπολης.

ΥΓ3
Το ταξίδι του Σαιντ Εξυπερύ στην Αφρική και η βλάβη του αεροπλάνου του πάνω από τη λίμνη Νακούρου είναι εμπνευσμένα από το ταξίδι του στα βουνά των Άνδεων προς τη Χιλή πάνω από τη λίμνη Λαγκούνα Ντιαμάντε, όπως περιγράφεται στο κεφάλαιο «Οι συνάδελφοι» από το βιβλίο του Γη των ανθρώπων (μετάφραση Δημήτρης Ζορμπαλάς) εκδόσεις Ψυχογιός.
Από το ίδιο βιβλίο και το κεφάλαιο «Το αεροπλάνο» είναι εμπνευσμένες και οι σκέψεις του για τις επίγειες και τις εναέριες διαδρομές.
Η «άλλη ιστορία» της βλάβης και του αεροπλάνου του πάνω από την έρημο Σαχάρα είναι φυσικά από τον Μικρό Πρίγκιπα (μετάφραση Στρατή Τσίρκα, εκδόσεις Ηριδανός)


YΓ4: Συνεισφορά του Ν. Με πάθος μέγιστο για το ελάχιστο


"είναι οι οχιές ..."
..................
Η Γή των ανθρώπων είναι το πρώτο ... λογοτεχνικό βιβλίο που διάβασα.
Ξανά και ξανά. Πολύ μικρός.
Από ένα κιτρινισμένο βιβλίο.
Με ένα τρόπο εκείνα τα χρόνια ήθελα να γίνω κι εγώ ... πιλότος.
Να φύγω.
Και έφευγα ...
Νύχτα πολύ νύχτα ή μέρα με τον ήλιο ψηλάκαι χανόμουνσ' αυτή τη θαυμάσια ερημιά της φύσης
άγρια αλλά και λυτρωτικήσε βουνά πέρα από βουνά πέρα από βουνά περνώντας κοίτες ποταμών σπηλιές γκρεμούς μέχρι εξαντλήσεως
να σέρνομαι στο χώμα χωρίς προσανατολισμό
μ' ένα σοφό προσανατολισμό
με ... διεσταλμένες αισθήσεις
να βλέπω τον κόσμο από ... ψηλά ή από πολύ χαμηλά
σα ζώο με μια μελαγχολία και μια νοσταλγία νοσταλγία για κάτι ανέφικτο ...
υπεραπολαυστικόνα βλέπω τ' αστέρια να τρεμοσβήνουν
να βλέπω πόσο μικρός είμαι...
και θα γυρνούσα το πρωί μετά πάντα περπατώντας ξεφεύγοντας
κρυμμένος ...
Τα μάτια του συγγραφέα ήταν αυτά που με έκαναν να ασχοληθώ με το βιβλίο του
και αυτός ο όμορφος τίτλος (Γη των ανθρώπων) και αυτό το πρόσωπο που θυμίζει ένα παλιάτσο σ' ένα πίνακα του Βατώ
κι έπειτα, μεγαλύτερος, είδα και άλλες πολλές φωτογραφίες αυτή η ευγενική υγρή ματιά κάτι στο στόμα στο δέρμα κάτι το παχυλό το ... καθαρό το ... ονειρικό το λυρικά ... απολαυστικό ...τι σημασία έχει;
πως να το πω;
θα πρέπει να εκφραστώ πολύ προσεκτικά Πόλυ για να σου μεταφέρω ένα είδος ... ασυμβατότητας ένα είδος αφελούς παιδικότητας που με προκαλεί
επέτρεψέ μου όμως σε παρακαλώ ...δεν θα εκφραστώ προσεκτικά αλλά παρορμητικά ...σαν να μιμούμαστε μια γλώσσα παιδική μια γλώσσα που φανταζόμαστε ότι θα έπρεπε να είναι παιδική χρησιμοποιώντας σύμβολα από τον Εξυπερύ σύμβολα που είναι πολύ ... μετρημένα
που δεν είναι τραγικά (είναι λυρικά)που κρύβουν μέσα τους μια μικρή "φρεσκοπλυμένη" "παχυλή" ήρεμη ελπίδα ...
τι σχέση έχει ο Εξυπερύ με τη βρωμιά της παραγκούπολης;
ο Ομόντι δεν χρειάζεται κανένα Εξυπερύ ...
ή ίσως και να χρειάζεται; ...
όπως χρειαζόμουν κι εγώ; ..
.εγώ δεν ζούσα σε παραγκούπολη
δεν είχα HIVαπό τι ήθελα να ξεφύγω;
ήθελα να κάνω μια βόλτα ... υπερβατική μια βόλτα ... μεταφυσική(;)
ο Εξυπερύ είναι ιδανικός για την παιδική φαντασία(;)σαν ένας άκακος παλιάτσος του Βατώ με τη μελαγχολία που συχνά χαρακτηρίζει τα παιδιά ;
...οκ καλά όλα αυτά

έχω την εντύπωση όμως πως ο Ομόντι δεν χρειάζεται κανένα Εξυπερύ
ο Ομόντι ρίχνει το αεροπλάνο του Εξυπερύ
ο Ομόντι στραπατσάρει τον Εξυπερύ
αυτή τη ... ρομαντική πολυτέλεια της ... ελπίδας
αυτή την τυχερή την ευτυχή ... απόδραση
μέσα στη φύση μέσα στο λυρισμό της απόδρασής του
μέσα στο λυρισμό της λογοτεχνικής καταγραφής της απόδρασής του και της ζωής του ...
(τόσο μα τόσο πολύτιμα και για μένα τον ίδιο ...)
μια αναγκαστική προσγείωση ο Εξυπερύ σε μια ... "έρημο",
σε μια "έρημο του πραγματικού" η οποία-όπως εγώ αντιλαμβάνομαι τον Εξυπερύ-δεν θα του άρεσε και πολύ
θα τον έκανε να κλαίει θα έκανε τον εξυπερύ τραγικό
Ο Εξυπερύ είχε πετάξει
είχε γίνει πιλότος
είχε πετάξει ψηλά
είχε χαθείείχε χαθεί στην έρημοσε μια έναστρη έρημο
άγρια αλλά και λυτρωτική
(ακόμα και ο πλανήτης στον μικρό πρίγκηπα είναι ... έρημος)
ο Ομόντι είναι μικρός "πρίγκηπας" μαύρος "πρίγκηπας"
δεν ξέρω τι πρέπει να, τι έχει να ... εξημερώσει
μάλλον τίποτα
δεν έχει ανάγκη κανένα μικρό πρίγκηπα
εμείς έχουμε να εξημερώσουμε να ημερώσουμε
να ημερέψουμε
η φωνή του με συγκίνησε όπως κάποτε η φωνή του γιού μου
ο τρόπος των παιδιών να αφήνονται στην απόλυτη δυστυχία και μιζέρια
να είναι αθώα μέσα στην απόλυτη δυστυχία και μιζέρια ...
κι ερχόμαστε εμείς με το ναρκισσισμό των εικόνων των λόγων, της έκφρασης, της εκφραστικότητας, της συγκίνησης ...
να πούμε τι;
να κάνουμε τι;
(μπροστά σε έναν saint of the pit)
ακριβώς όταν δεν κάνουμε τίποτα όταν τίποτα δεν λέμε όσο και αν προσπαθούμε και προσπαθούμε να πούμε και να κάνουμε ...
να πάρουμε σαν δεκανίκι τον Εξυπερύ για να ελπίσουμε;
να απαλύνουμε;
εμείς που τόσο φρικτά τόσο ανεπανόρθωτα δεν ελπίζουμε ... δεν ξέρουμε να απαλύνουμε ...
Τι σχέση έχει η ευτυχία η γαλήνη η έρημη γαλήνη του εξυπερύ με τη φρίκη της Κιμπέρα;
"φρίκη";
"φρίκη" όπως πάλι εγώ ο "παχυλός" ο "καθαρός"ελληνας (που έχω διαβάσει εξυπερύ) την αντιλαμβάνομαι
Έρχεται ο Ομόντι να μας εξημερώσει;
έρχεται ο σκηνοθέτης που έκανε την ταινία για τον Ομόντι να μας εξημερώσει;
θα δυσκολευτεί ο Ομόντι;
θα κερδίσει από την ταινία;
θα ξεφύγει;
αν ακολουθήσουμε με μια συνέπεια όλες αυτές τις ανήσυχες σκέψεις θα εξαντληθούμε ...
πρέπει να ανακαλύψουμε ένα ... μέτρο;
μια ισορροπία;
και ποια είναι αυτή;
δεν ξέρω ή τουλάχιστον έτσι μοιάζει ή έτσι ξεμπερδεύω με τέτοια ερωτήματα και ίσως η ανικανότητά μου να είναι αυτή που με αναστατώνει
τώρα όλα μοιάζουν να καταλήγουν σ' αυτό το όνειρο
σ' αυτή τη φυγή
θέλω να γίνω πιλότος
θέλω να ζήσω σαν τον εξυπερύ
ονειρευόμαστεόπως ο Ομόντι
φυλακισμένοι στη δική μας Κιμπέρα
αγνοώντας επιδεικτικά την Κιμπέρα των άλλων
κορεσμένοι κοινωνικά ...βιασμένοι κοινωνικά ...ριγμένοι σε μια ζωή απάνθρωπηστη δική μας Κιμπέρα
ο Ομόντι πετούσε με το αεροπλάνο του και έκανε αναγκαστική προσγείωσηκαι άτυχος άτυχος προσγειώθηκε σ' ένα σωρό από σκουπίδια στην Κιμπέρα
ο Ομόντι έχασε τους γονείς του
ο Ομόντι πεθαίνει ...
Σ' ευχαριστώ Πόλυ για το ... χώρο και τη δυνατότητα που μου έδωσες
Φιλικά Ν
...................
"α! είναι οι οχιές ..."




Πηγές εικόνων:
http://gregorylarson.files.wordpress.com/2008/09/2008-09-antoine-de-saint-exupery.jpg
http://www.bodhipaksa.com/images/saint-exupery.jpg
http://lh6.ggpht.com/fisherwy/Ruq-zkm1jLI/AAAAAAAAIfQ/cyCnpbYU_KY/1.5+Million+Flamingos+on+Kenya%27s+Lake+Nakuru%5B2%5D.jpg
http://earthobservatory.nasa.gov/images/imagerecords/19000/19637/kenya_ast_2008065_lrg.jpg http://farm2.static.flickr.com/1131/1152363350_5ce5c8e981.jpg?v=0
http://www.zoriah.net/.a/6a00e55188bf7a8834011570239e53970b-800wi
http://farm3.static.flickr.com/2224/2087197694_6423ee55eb.jpg?v=1235595183
http://www.peakoil.net/images/PetitPrince.jpg
http://overchieve.com/littleprince/images/stories/littleprince_color.jpg
http://www.sundancechannel.com/UPLOADS/films/320x240/i/i_want_to_be_a_pilot_01.jpg
http://www.cucalorus.org/images/films/webiwanttobeapilot_filmstil.jpg
http://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/2/22/IWanttoBeaPilot.jpg
http://blogs.greenpeace.ca/wp-content/photos/kibera_train_tracks.JPG
http://www.mccrow.org.uk/eastafrica/EAR&H/Kampala_Nrb/KLA_NRB.htm
http://cigalemistralavande.c.i.pic.centerblog.net/6h248wsw.jpg
http://www.anossaescola.com/CR/AdvHTML_Upload/Saint-ExuperyPilotePPrin.jpg
http://www.bodhipaksa.com/images/saint-exupery.jpg

17 σχόλια:

Γεφυριστές είπε...

Εξαιρετικό. Αντάξιο του Μικρού Πρίγκιπα και του Σεν Εξιπερί. Σε ευχαριστώ για την ενημέρωση. Εξαιρετικό!

N. είπε...

"είναι οι οχιές ..."
......
......
......



Η Γή των ανθρώπων είναι το πρώτο ... λογοτεχνικό βιβλίο που διάβασα. Ξανά και ξανά. Πολύ μικρός. Από ένα κιτρινισμένο βιβλίο.
Με ένα τρόπο εκείνα τα χρόνια ήθελα να γίνω κι εγώ ... πιλότος. Να φύγω.
Και έφευγα ...
Νύχτα πολύ νύχτα ή μέρα με τον ήλιο ψηλά
και χανόμουν
σ' αυτή τη θαυμάσια ερημιά της φύσης
άγρια αλλά και λυτρωτική
σε βουνά πέρα από βουνά πέρα από βουνά
περνώντας κοίτες ποταμών
σπηλιές
γκρεμούς
μέχρι εξαντλήσεως
να σέρνομαι στο χώμα
χωρίς προσανατολισμό
μ' ένα σοφό προσανατολισμό
με ... διεσταλμένες αισθήσεις
να βλέπω τον κόσμο από ... ψηλά ή από πολύ χαμηλά
σα ζώο
με μια μελαγχολία και μια νοσταλγία νοσταλγία για κάτι ανέφικτο ... υπεραπολαυστικό
να βλέπω τ' αστέρια να τρεμοσβήνουν
να βλέπω πόσο μικρός είμαι...

και θα γυρνούσα το πρωί μετά
πάντα περπατώντας ξεφεύγοντας
κρυμμένος ...

Τα μάτια του συγγραφέα ήταν αυτά που με έκαναν να ασχοληθώ με το βιβλίο του
και αυτός ο όμορφος τίτλος (Γη των ανθρώπων)
και αυτό το πρόσωπο που θυμίζει ένα παλιάτσο σ' ένα πίνακα του Βατώ

κι έπειτα, μεγαλύτερος, είδα και άλλες πολλές φωτογραφίες

αυτή η ευγενική υγρή ματιά κάτι στο στόμα στο δέρμα κάτι το παχυλό το ... καθαρό το ... ονειρικό το λυρικά ... απολαυστικό ...
τι σημασία έχει;

πως να το πω;
θα πρέπει να εκφραστώ πολύ προσεκτικά Πόλυ
για να σου μεταφέρω ένα είδος ... ασυμβατότητας ένα είδος αφελούς παιδικότητας που με προκαλεί

επέτρεψέ μου όμως σε παρακαλώ ...
δεν θα εκφραστώ προσεκτικά
αλλά παρορμητικά ...


σαν να μιμούμαστε μια γλώσσα παιδική μια γλώσσα που φανταζόμαστε ότι θα έπρεπε να είναι παιδική
χρησιμοποιώντας σύμβολα από τον Εξυπερύ
σύμβολα που είναι πολύ ... μετρημένα
που δεν είναι τραγικά (είναι λυρικά)
που κρύβουν μέσα τους μια μικρή "φρεσκοπλυμένη" "παχυλή" ήρεμη ελπίδα ...

τι σχέση έχει ο Εξυπερύ με τη βρωμιά της παραγκούπολης;

ο Ομόντι δεν χρειάζεται κανένα Εξυπερύ ...

ή ίσως και να χρειάζεται; ...
όπως χρειαζόμουν κι εγώ; ...

εγώ δεν ζούσα σε παραγκούπολη
δεν είχα HIV
από τι ήθελα να ξεφύγω;
ήθελα να κάνω μια βόλτα ... υπερβατική μια βόλτα ... μεταφυσική(;)
ο Εξυπερύ είναι ιδανικός για την παιδική φαντασία(;)
σαν ένας άκακος παλιάτσος του Βατώ
με τη μελαγχολία που συχνά χαρακτηρίζει τα παιδιά ; ...

οκ καλά όλα αυτά

N. είπε...

έχω την εντύπωση όμως πως ο Ομόντι δεν χρειάζεται κανένα Εξυπερύ
ο Ομόντι ρίχνει το αεροπλάνο του Εξυπερύ
ο Ομόντι στραπατσάρει τον Εξυπερύ

αυτή τη ... ρομαντική πολυτέλεια της ... ελπίδας
αυτή την τυχερή την ευτυχή ... απόδραση
μέσα στη φύση
μέσα στο λυρισμό της απόδρασής του
μέσα στο λυρισμό της λογοτεχνικής καταγραφής
της απόδρασής του και της ζωής του ...
(τόσο μα τόσο πολύτιμα και για μένα τον ίδιο ...)

μια αναγκαστική προσγείωση
ο Εξυπερύ σε μια ... "έρημο", σε μια "έρημο του πραγματικού" η οποία
-όπως εγώ αντιλαμβάνομαι τον Εξυπερύ-
δεν θα του άρεσε και πολύ
θα τον έκανε να κλαίει
θα έκανε τον εξυπερύ τραγικό

Ο Εξυπερύ είχε πετάξει
είχε γίνει πιλότος
είχε πετάξει ψηλά
είχε χαθεί
είχε χαθεί στην έρημο
σε μια έναστρη έρημο
άγρια αλλά και λυτρωτική

(ακόμα και ο πλανήτης στον μικρό πρίγκηπα είναι ... έρημος)

ο Ομόντι είναι μικρός "πρίγκηπας" μαύρος "πρίγκηπας"
δεν ξέρω τι πρέπει να, τι έχει να ... εξημερώσει
μάλλον τίποτα
δεν έχει ανάγκη κανένα μικρό πρίγκηπα
εμείς έχουμε να εξημερώσουμε να ημερώσουμε
να ημερέψουμε

η φωνή του με συγκίνησε όπως κάποτε η φωνή του γιού μου

ο τρόπος των παιδιών να αφήνονται στην απόλυτη δυστυχία και μιζέρια
να είναι αθώα μέσα στην απόλυτη δυστυχία και μιζέρια ...

κι ερχόμαστε εμείς με το ναρκισσισμό των εικόνων των λόγων, της έκφρασης, της εκφραστικότητας, της συγκίνησης ...
να πούμε τι; να κάνουμε τι;

(μπροστά σε έναν saint of the pit)

ακριβώς όταν δεν κάνουμε τίποτα όταν τίποτα δεν λέμε όσο και αν προσπαθούμε και προσπαθούμε να πούμε και να κάνουμε ...

να πάρουμε σαν δεκανίκι τον Εξυπερύ για να ελπίσουμε; να απαλύνουμε;
εμείς που τόσο φρικτά τόσο ανεπανόρθωτα δεν ελπίζουμε ... δεν ξέρουμε να απαλύνουμε ...

Τι σχέση έχει η ευτυχία η γαλήνη η έρημη γαλήνη του εξυπερύ με τη φρίκη της Κιμπέρα;
"φρίκη";
"φρίκη" όπως πάλι εγώ ο "παχυλός" ο "καθαρός"
ελληνας (που έχω διαβάσει εξυπερύ) την αντιλαμβάνομαι

Έρχεται ο Ομόντι να μας εξημερώσει;
έρχεται ο σκηνοθέτης που έκανε την ταινία για τον Ομόντι να μας εξημερώσει;
θα δυσκολευτεί ο Ομόντι;
θα κερδίσει από την ταινία;
θα ξεφύγει;

αν ακολουθήσουμε με μια συνέπεια όλες αυτές τις ανήσυχες σκέψεις θα εξαντληθούμε ...

πρέπει να ανακαλύψουμε ένα ... μέτρο;
μια ισορροπία;
και ποια είναι αυτή;

δεν ξέρω ή τουλάχιστον έτσι μοιάζει ή έτσι ξεμπερδεύω με τέτοια ερωτήματα και ίσως η ανικανότητά μου να είναι αυτή που με αναστατώνει τώρα

όλα μοιάζουν να καταλήγουν σ' αυτό το όνειρο
σ' αυτή τη φυγή
θέλω να γίνω πιλότος
θέλω να ζήσω σαν τον εξυπερύ

ονειρευόμαστε
όπως ο Ομόντι
φυλακισμένοι στη δική μας Κιμπέρα
αγνοώντας επιδεικτικά την Κιμπέρα των άλλων

κορεσμένοι κοινωνικά ...
βιασμένοι κοινωνικά ...

ριγμένοι σε μια ζωή απάνθρωπη
στη δική μας Κιμπέρα
ο Ομόντι πετούσε με το αεροπλάνο του και έκανε αναγκαστική προσγείωση
και άτυχος άτυχος προσγειώθηκε σ' ένα σωρό από σκουπίδια στην Κιμπέρα
ο Ομόντι έχασε τους γονείς του
ο Ομόντι πεθαίνει ...

Σ' ευχαριστώ Πόλυ για το ... χώρο και τη δυνατότητα που μου έδωσες

Φιλικά Ν.

......
......
......

"α! είναι οι οχιές ..."

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Αλέκα,

Σε ευχαριστώ εγώ για την επίσκεψη.
Ο μικρός Ομόντι δεν επιθυμεί την ελεημοσύνη από άλλες χώρες. Για ποιο λόγο άλλωστε; Για να επανορθώσουν αυτό για το οποίο είναι βασικά υπεύθυνες; Οι παραγκουπόλεις δημιουργήθηκαν απότομα στην Κένυα όταν οι άνθρωποι που κατοικούσαν στα χωριά αναγκάστηκαν να μετακινηθούν μαζικά στις πόλεις για να προσφέρουν τη μισθωτή εργασία τους στους τότε αποίκους. Αυτά έγιναν βέβαια πολύ παλιά – τέλη δέκατου ένατου αρχές εικοστού αιώνα – αλλά οι συνέπειες παραμένουν και περιπλέκονται με την πανδημία του AIDS.

Αυτό που θεωρώ ότι αξίζει να ακούσουμε, εκτός από το όνειρό του Ομόντι να πετάξει και να γίνει πιλότος, είναι το πώς είναι η χώρα των ονείρων του. Πώς φαντάζεται αυτή την απλή ζωή που θέλει να ζήσει, πώς φαντάζεται τον «παράδεισο» όπου μπορείς να περπατάς ξυπόλυτος στο πράσινο χορτάρι, το καθαρό νερό, τα ποτάμια και τα δέντρα… Και φυσικά τα βιβλία – για να μπορεί να ονειρεύεται. Αυτά και μόνο. Δεν σου θυμίζουν τρομερά τα «λουλούδια», τη νοσταλγία του κυρίου Γιάννη της ανάρτησής σου;

Να είσαι πολύ καλά

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ν.,

εγώ σε ευχαριστώ για αυτό το εξαιρετικό, τρυφερό και άμεσο - παρορμητικό το λες - κείμενο, γραμμένο με μέγιστο πάθος, το οποίο ενσωμάτωσα στο σώμα της ανάρτησης, θεωρώντας ότι αυτό είναι κάποιος τρόπος να δώσω στο κείμενο αυτό λίγο από το χώρο που του αξίζει.

N. είπε...

Σ' ευχαριστώ πολύ για τη μεγάλη αγκαλιά σου ...

Φοβόμουν ότι με κάποιο τρόπο θα σε αναστάτωνα
ότι θα παραβίαζα ένα πολύ δικό σου χώρο και τρόπο έκφρασης (το χρόνο το ρυθμό σου)

και δεν μπορώ να το κάνω αυτό

όμως με γαλήνεψες με φρόντισες
και μου δίνεις την ευκαιρία να αφουκραστώ αυτό το κύμα
το οποίο το αποφεύγω σχεδόν
το αφήνω να κάνει αυτό που "θέλει"
αυτό που μοιάζει να "θέλει"
κάνοντας κι εγώ αυτό που "θέλω"
χοντροκομμένα, απρόσεκτα ... απλοϊκά
το αφήνω να κάνει αυτό που θέλει,
το συγκρατώ!! (δεν είναι παράδοξο;)
η βοήθειά μου δεν είναι πολύ συνεκτική
το ίδιο δεν είμαστε; (εγώ και η συγκίνησή μου)
(ή μήπως όχι; έτσι όπως μάχονται μεταξύ τους οι κινήσεις και οι συγκινήσεις η μία την άλλη ανολοκλήρωτες ...)

μου δίνει την ευκαιρία να μιλήσω λίγο πιο προσωπικά
δεν ξέρω ποιον μπορεί να ενδιαφέρει αυτό
ίσως να σε ενδιαφέρει ...


η ανάρτησή σου είχε και συνεχίζει να έχει μεγάλη επίδραση πάνω μου ... (ένα πνιγμένο κλάμα ...)

το συγκρατώ δεν του επιτρέπω
το περιγελώ (ίσως κάνω καλά ίσως όχι ίσως δεν έχει να κάνει με το καλό και το κακό)

κρύβει απίστευτη πληθώρα και απίστευτη ένταση
αυτή η έντονη αναστάτωση των αισθήσεων
εγώ σαν παιδί
εγώ σαν Ομόντι
ο γιός μου σαν παιδί
ο γιός μου σαν Ομόντι
εγώ υπεύθυνος για το γιό μου
εγώ που προκαλώ που προκάλεσα κακό στο γιό μου
εγώ που τρομοκρατήθηκα για αυτόν
εγώ που τον τρομοκράτησα τον έκανα να κλάψει
τον αμέλησα και τον αμελώ
που ελπίζω πως ίσως ακόμα κι έτσι απρόσεκτος και ανόητος όπως είμαι (πως αλλιώς; πως να μετρηθώ αλλιώς; παρα ανεπαρκής ...)ακόμα κι έτσι κάτι μες στη σιωπή τον εμπνέει σε μένα πως κληρονομεί ένα φώς...

η φωνή του γιού μου απ' το τηλέφωνο που με κάνει να κόβονται τα γόνατά μου και να αναλύομαι σε λυγμούς
η φωνή του Ομόντι που μου προκαλεί το ίδιο ...

δεν τολμώ να περιγράψω τις εικόνες ...
αυτή τη ... σάρκινη ... φαντασία που διαπλέκεται με το θέμα αυτό,
όχι σχολιάζοντας
γιατί ...
γιατί
είναι ένα θέμα πολύ σοβαρό
μια συγκίνηση πολύ έντονη
και εγώ, αυτό που αποκαλώ εγώ, αυτό το κοινωνικό αυτόματο, αυτή τη στιγμή δεν μπορεί να το αγγίξει αυτό το θέμα
ή το αγγίζει τέλος πάντων με τον τρόπο αυτό
πολύ αποσπασματικά πολύ βίαια
δεν μπορεί καν να το αντιληφθεί
δεν έχει τα αυτιά γι' αυτό την ευαισθησία γι' αυτό τα μάτια γι' αυτό την αγκαλιά γι' αυτό

και δεν μιλάω γενικά και αφηρημένα
δεν είμαι παγωμένος τώρα είμαι πολύ ζεστός
μιλάω για το χέρι του για τα μάτια του για τη φωνή του για το σώμα του για το πνεύμα του για την ανάσα του
δεν μιλάω γενικά και αφηρημένα

Πόλυ σ' ευχαριστώ για τη μεγάλη σου ΑΓΚΑΛΙΑ

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Καλέ μου Ν.,

Να με συμπαθάς για την μεγαλοστομία,
αλλά στην τόσο δύσκολη και αμφιλεγόμενη κατάσταση του να αποκριθούμε χωρίς υποκρισία και χωρίς ενοχές στην αγαπημένη φωνή του δικού μας Ομόντι, τη δική σου υπέρβαση τη νιώθω αυθεντική και είναι τιμή μου να σε φιλοξενώ.

ναυτίλος είπε...

Πάλι μας ταξίδεψες ,Πόλυ, έστω και μέ το αεροπλάνο του Εξυπερύ. "Παγκόσμιος Ποιητική Γεωγραφία Άτλας" . Να ένα μεγαλόπνοο εκδοτικό σχέδιο που θα σου ταίριαζε !!!

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Ναυτίλε καλή σου μέρα,

Εκτός από θαλάσσιες διαδρομές απολαμβάνεις από ότι βλέπω και τις πτήσεις – «νυκτερινές» και μη. Προς το παρόν πετάμε με την Google Earth!
Σε ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια.

just me είπε...

Ήρθα και ξαναήρθα, κι έφυγα αθόρυβα χωρίς να μπορέσω (να θελήσω;)να σχολιάσω. Πολύ μεγάλη η "αντίστιξη" για να διεκπεραιωθεί με τετριμμένες λέξεις και αναλύσεις σε ένα σχόλιο, εκτός αν έχει έρθει η ώρα της να ξεχειλίσει αυθόρμητα και ασυγκράτητα, σαν ποταμός, όπως στο κείμενο-κατάθεση του Ν.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, οι λέξεις σιωπούν ντροπιασμένες και εκμηδενισμένες από το βλέμμα του Ομάντι, ο οποίος ωστόσο τις συγχωρεί και τις συμπεριλαμβάνει ("όπου υπάρχουν παιδικά βιβλία") στο τόσο αυτονόητο για τα "πολιτισμένα" μας δεδομένα σύμπαν των ονείρων του.

Γράφω λοιπόν μόνο για ένα "γεια" και ένα ευχαριστώ για τη "βελούδινη" γροθιά στην αυτάρεσκη και αθώα εν συγχύσει ευαισθησία μας.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Just me,

Δεν δικαιούμαι μετά την ανάρτηση να επικαλεστώ τα προνόμια της σιωπής, αν και ειλικρινά νιώθω αυτή την εκμηδένιση των λέξεων, μετά και το δικό σου συγκλονιστικό σχόλιο, και να μην σου απαντήσω με το ίδιο συντροφικό «γεια».
Δεν δικαιούμαι και να συγκινηθώ περισσότερο, βλέποντας διαρκώς το πρόσωπο του ηθοποιού, του μικρού Collin Otieno, του πρίγκιπα της παραγκούπολης που έδωσε τη φωνή του στον Ομόντι του Diego Quemada - Diez για να μιλήσει, και να μην αντιδράσω - το οφείλω - στην κατάθεση των φίλων, έστω με λέξεις. Πόσο διαφορετικά από μας όμως μιλά εκείνος, με αυτές τις τετριμμένες - όπως λες - λέξεις «συγχωρώντας τες και συμπεριλαμβάνοντάς τες»; Πόσο συγκλονιστικά με τις λέξεις διεκδικεί αυτό το μέγιστο και το ελάχιστο στον απλό του μονόλογο…

Για τα υπόλοιπα έχω να πω πως και εγώ τελώ εν συγχύσει και προσπαθώ.

Πόπη είπε...

ο Ομόντι στραπατσάρει τον Εξυπερύ
αυτή τη ... ρομαντική πολυτέλεια της ... ελπίδας


'Αδικος ο φίλος μας... Γιατί αν εγκαίρως ο πιλότος-συγγραφέας δεν μας είχε ταξιδέψει, δεν ξέρω αν θα είχαμε "μάτια" να δούμε την Αφρική και τον κόσμο της, δεν ξέρω αν θα είχαμε "μάτια" να δούμε την Ασία και τους μετανάστες της. Αν εγκαίρως δεν είχαμε συναντήσει τον συγγραφέα-πιλότο, δεν ξέρω καν αν εμείς μεταξύ μας θα είχαμε συναντηθεί, μικρούλες πέτρες όλοι μας, μπας και μπορέσουμε να υψώσουμε έναν τοίχο προστασίας για τους ανθρώπους εκείνους που κάποιοι τους λένε λαθραίους, λες κι είναι τσιγάρα σε τιμή ευκαιρίας στην Ομόνοια.
π.

substratum είπε...

Πόλυ (ακόμη εγκλωβισμένος) βρήκα τρόπο-χρόνο να δω και να διαβάσω και το κείμενό σου, που παντρεύει τις αφηγήσεις ενός δυτικοευρωπαϊκού και ενός ανατολικοαφρικανού πρίγκιπα, και την οπτική απόδοση του τι θα μπορούσε να σημαίνει σε διαφορετικά πλαίσια να θέλεις κανείς να πετάξει...
Αλλά οι εγκλεισμοί του καθενός και της καθεμιάς δεν μπορούν τελικά να διαβαθμιστούν...αρχίζω να πιστεύω πως όλοι μας ίσως λέγοντας "Θέλω να γίνω πιλότος¨ θα βρουν ένα γκέτο από το οποίο θέλουν να ξεφύγουν από κάτι που μας στερεί τη ανάσα της ζωής και της συνύπαρξης...
σε ευχαριστώ
Βαγγέλης

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Πόπη,


Θα ήθελα να διεκδικήσω κι εγώ με το Ν., μερίδιο της ευθύνης για το στραπατσάρισμα του Σαιντ Εξυπερύ στο κείμενο αυτό. Όχι μόνο για το ατύχημα που προκλήθηκε ξανά στο αεροπλάνο του αλλά για την αντίστιξη ανάμεσα στις ευαισθησίες του ενός πρίγκιπα και του άλλου, όπου ενδεχομένως να γλίστρησε η ειρωνεία και η μεροληψία.

Δεν θα απέδιδα πάντως στα μάτια του συγγραφέα πιλότου, ο οποίος αναφέρεται φυσικά σε αυτούς που πεινούν και κρυώνουν, εννοώντας όμως τους φίλους του που βρίσκονται στη Γαλλία την εποχή του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, την αφύπνιση (αν έχει συμβεί κάτι τέτοιο) για όσα συμβαίνουν στην Αφρική και την Ασία.

Δεν ξέρω τι είναι χειρότερο. Να μην μπορέσει ποτέ να «πετάξει» ψηλά ο Ομόντι ή να βρεθεί «προστατευμένος» έστω στην Ομόνοια ή τον ‘Αγιο Παντελεήμονα.

Ευχαριστώ για την επίσκεψη.

Πόλυ Χατζημανωλάκη είπε...

Βαγγέλη,

Καλησπέρα και σε σένα. Εύχομαι - με την καλή έννοια – να μείνεις ακόμα έγκλειστος στον κήπο σου (ως επίμονος κηπουρός – a propos o Diego Quemada – Diez ήταν οπερατέρ στην ταινία αυτή) και να ολοκληρώσεις τη δουλειά σου.

Αόρατη Μελάνη είπε...

Όμορφη ιστορία, σε ευχαριστώ που την ανάρτησες.

Peggy είπε...

Υπέροχο, Πόλυ. Νομίζω πως όλοι όσοι ζούμε άλλοτε μέσα στην αγκαλιά του Μικρού Πρίγκηπα κι άλλοτε κρατώντας τον καθησυχαστικά στην αγκαλιά μας, ανατριχιάζουμε τρυφερά με τέτοιες συνέχειες της ιστορίας... κι η όμορφη αλεπού χαμογελά περιμένοντας να είμαστε συνεπείς στο ραντεβού εξημέρωσης... Την ευχή μου, Πόλυ καλή.