Κυριακή 6 Μαρτίου 2016

"Μίμησις", ένα διήγημα



Ο Άγιος Χ. αποφάσισε σε νεαρή ηλικία να μονάσει. Οι φήμες λένε ότι έσκαψε μια σπηλιά στο όρος των Μελισσών και ανέθεσε στον αγαπημένο του Αγιογράφο  ιστορήσει τους τοίχους της με αγιογραφίες που ταίριαζαν στον πνευματικό του δρόμο.
Η φιλοξενία του Αβραάμ είναι ανάμεσα σε αυτές. Κάποιοι λένε πως φιλοξενήθηκε εκεί για ένα χρόνο ο Θεοφάνης ο Έλληνας, ο δάσκαλος του Αντρέι Ρουμπλιώφ και ότι κάποιες κινητές εικόνες που βρέθηκαν στο ερημητήριο και φυλάσσονται στο Μουσείο της Πρωτεύουσας  είναι δικές του. Η αγιογράφηση όμως του Ναού έγινε σχεδόν από κοινού από τον ασκητή και τον αγιογράφο, μια και ο ένας είχε τις ιδέες και τις αφηγήσεις και το τυπικό του πώς πρέπει να ιστορούνται οι σκηνές και ο άλλος προσπαθούσε να προσαρμόσει την τέχνη του στις οδηγίες του Αγίου.
Αυτός ο τρόπος κοινής άσκησης κράτησε περίπου τριάντα χρόνια και στο τέλος, ολοκληρώθηκε μέσα στο μικρό κοίλο της σπηλιάς σε μικρογραφία  όλη η Καινή Διαθήκη. Είχε υμνηθεί και απεικονιστεί συμβολικά η διδασκαλία, η ζωή και τα πάθη του Χριστού από την γέννηση και την φυγή στην Αίγυπτο, την Υπαπαντή, την είσοδο στο Ναό, την φυγή στην έρημο, τα θαύματα, τη σύλληψη στο όρος των Ελαιών, το Μυστικό Δείπνο και τον Νιπτήρα βεβαίως πριν από αυτό, την Σταύρωση έως και την ανάληψη.

Σε όλες αυτές τις εικόνες, ο αγιογράφος είχε φροντίσει να απεικονίζει και τον ασκητή. Να είναι ένας από τους τρεις Μάγους που επιστρέφουν στην Αίγυπτο, να αντικαθιστά τον Αβραάμ στη φιλοξενία του με τους Αγγέλους, να σηκώνει τον Σταυρό στη θέση του Σίμωνος Κυρηναίου στη σκηνή του Ελκομένου, να εικονίζεται ως μαθητής του Ιησού πίσω από τον Πέτρο στο Μυστικό Δείπνο και στο Νιπτήρα, να στέκεται δίπλα στο λίθο του Αγίου Τάφου στην Ανάσταση…

Αυτή την ιδέα αργότερα μιμήθηκαν και άλλοι δημιουργοί που εμφανίζονται φευγαλέα σε σκηνές του έργου τους, χωρίς όμως να τολμήσουν να παίξουν ενεργό ρόλο σε αυτό όπως έκανε ο Άγιος Χ ο οποίος με τον τρόπο αυτό πολλαπλασίαζε τον εαυτό του, καταργούσε τον χρόνο  και συμμετείχε συμβολικά σε όλες τις σκηνές του Θείου Δράματος όχι σαν απλός κομπάρσος αλλά τις περισσότερες φορές σαν πρωταγωνιστής.
O
Θεός έβαλε τον εαυτό του σε πολλές εικόνες σκεφτόταν. Και αυτός μια τέτοια μίμηση είχε κατά νουν…

Πόλυ Χατζημανωλάκη

Εικόνα: Η φιλοξενία του Αβραάμ, από κατακόμβη της  Via Latina 300  μ.X.

Δεν υπάρχουν σχόλια: