«Τα όρια της ερωτικής γλώσσας - δύο σχόλια και ένα ποίημα», της Πόλυς Χατζημανωλάκη

Ι. Τα όρια της ερωτικής γλώσσας (Πέρα από την Αφρική)

Από τις πιο ερωτικές σκηνές του κινηματογράφου είναι πιστεύω η σκηνή με τη Μέρυλ Στριπ την ώρα που τη λούζει ο Ρόμπερτ Ρέντφορντ στο Out of Africa. Περισσότερο και από την εξωτική ομορφιά της Αφρικής το σούρουπο στη Σαβάνα, τη λάμπα του αντίσκηνου, τα σερβίτσια τσαγιού από Φαγιάνς που κουβαλούν οι πιστοί Κικούγιου υπηρέτες, περισσότερο  και από  τις αφηγήσεις της Βαρόνης φον Μπλίξεν και -  αν θέλετε να το  πούμε - πέρα και από την αγωνία της αναμονής του εραστή της  τη νύχτα,  είναι καθηλωτική  η χειρονομία της εγκατάλειψης στα αγαπημένα (του) χέρια.  Αυτός θα  την φροντίσει, με μια κανάτα θα της βρέξει τα μαλλιά,  θα την ξεβγάλει μετά προσεκτικά. Μια αλλόκοτη μια ασυνήθιστη χειρονομία, μια αναπαράσταση της ερωτικής ένωσης στο φως της μέρας, όπως τα χιλιάδες υποκατάστατα που επινοούν οι εξόριστοι ερωτευμένοι για να σμίξουν, διευρύνοντας εν αγνοία τους τα όρια της ερωτικής γλώσσας. Το πρόσωπο της ήρεμο, χωρίς φτιασίδια, σχεδόν παιδικό, αυτό που μόνο ο εραστής μπορεί  να δει. Τα μαλλιά στην έσχατη ταπείνωση,  βρεγμένα σαν φύκια κολλημένα πάνω της δέχονται την φροντίδα του. Εκείνος βρίσκεται πλέον στη δική της πλευρά, με το μέρος της, συμπαραστέκεται στην μεταμόρφωση της, την βλέπει από μέσα, είναι οι δυο τους ένα. 

Μετά θα αποκολληθούν, θα φορέσουν τις αρματωσιές τους, τις χακί στολές του σαφάρι. Η γυναίκα, θα γίνει πάλι αυτή που είναι, η αρχόντισσα του άδειου της κρεβατιού και ο άνδρας θα ακολουθήσει τη μοίρα του πιλότου που θα πέσει με το αεροπλάνο του.     

ΙΙ (Θα σου μιλήσω για τους ανέμους – Ο Άγγλος ασθενής)

Πιλότος είναι και ο αμφιλεγόμενος Κόμης Λάζλο Αλμάσι στον «Άγγλο ασθενή». Σε αναζήτηση ενός ονείρου - τυχοδιώκτης κατά βάθος - αλλά που έχει γοητεύσει την Κάθριν της καρδιάς μας να τον ακολουθήσει στο αδιέξοδο όνειρο μιας υπερβατικής σχεδόν όασης. Σε μια εκδοχή του χρόνου - αυτού που έζησαν οι δυο τους -  το όνειρο κατεβαίνει στη γη και τα μάτια τους αντικρίζουν τις προϊστορικές  βραχογραφίες των μυθικών κολυμβητών. Αυτό είναι η κορύφωση, η δικαίωση της αποπλάνησης. Ωστόσο δεν είναι η αποπλάνηση της Κάθριν από τα ωραία μάτια του κόμη Λάζλο που θέλω να σχολιάσω, αλλά η παράταση της ερωτικής συνομιλίας εκεί που είναι αγκαλιά οι δύο τους και ο άνδρας ιχνηλατεί στο σώμα της τους ανέμους. Ένας χάρτης της τρυφερότητας, ένας  ανεμοδείκτης με τα ονόματα τα εξωτικά των ανέμων στην Αφρική, ο Αζέζ που οι  φελάχοι  προστατεύονται από αυτόν  με  μαχαίρια,  ο Χαρματάν που οι ναυτικοί ονομάζουν θάλασσα της σκοτεινιάς, και οπωσδήποτε ο Τυφώνας που όπως λέει ο Ηρόδοτος οι άνθρωποι κήρυξαν πόλεμο εναντίον του  φορώντας πλήρη στρατιωτική στολή και υψωμένα ξίφη. Ένα κορμί ανεμολόγιο, ονόματα και αισθήσεις, βουή ανέμων που θα το νιώθει να αντηχεί μέσα του για πολύν καιρό, ακόμα και όταν εκείνη θα έχει πεθάνει από το μοιραίο ατύχημα και αυτός αργότερα χωρίς πρόσωπο, χωρίς ταυτότητα  θα δέχεται τις φροντίδες της Γαλλίδας νοσοκόμας. Ονόματα ανέμων και το λακκάκι του λαιμού, η φλέβα η παλλόμενη της ζωής κάτω από τα δάχτυλά του, η κόκκινη σκόνη που ο άνεμος την φέρνει  ως την Αγγλία.  Γιατί ό, τι συνέβη δεν χάνεται ποτέ. Υπάρχει για πάντα σκορπισμένο σε όλα τα σημεία του ορίζοντα. 

ΙΙΙ  H Ada McGrath δίπλα στο πιάνο της, περιμένοντας την παλίρροια… (Το Πιάνο)

Στέκεται τώρα  η Ada McGrath

Στην παραλία της Νέας Ζηλανδίας

Αγέρωχη, αμίλητη με την κόρη της

Δίπλα στο σιωπηλό  και αμετακίνητο πιάνο

Έχει ακόμα όλα τα δάχτυλά της

Ο εραστής δεν φαίνεται στη σκηνή

Βηματίζει αμήχανος σε κύκλους μακριά της

Συλλογίζεται την παλίρροια  

Και σχεδιάζει σκηνές πάθους στο δωμάτιό του

Άναρθρες κινήσεις

Χειρονομίες

αγγίγματα

Ποιος νοιάζεται για τη μουσική

Το πιάνο στο τέλος στο βυθό θα καταλήξει

Και το τυφλό παιχνίδι των δακτύλων

Δεν  θα κινεί πια τα πλήκτρα

AdaMcWrath

Ο θυμός της

Η παλίρροια συντελείται τώρα εντός της

Βλέπει  το χαραγμένο μήνυμα στο πλήκτρο

το δάχτυλο που θα κοπεί  

για να πει το σ’ αγαπώ 

Από την ποιητική συλλογή "Το αλφαβητάρι των πουλιών", Εύμαρος 2014

Δημοσιεύτηκε στο 2ου τεύχος του περιοδικού ΑΠΙΚΟ για την Λογοτεχνία, την Τέχνη και την Εκπαίδευση που εκδίδεται και κυκλοφορεί στο Ηράκλειο της Κρήτης.
Το τεύχος αυτό είχε αφιέρωμα "Περί έρωτος" και κυκλοφορεί δωρεάν. Η online έκδοση εδώ:
https://apicomag.blogspot.com/2019/03/2.html?spref=fb