Η φωτογραφία πάνω αριστερά αλιεύτηκε από το www.abhadawesar.com/photos.html , το δικτυακό τόπο της συγγραφέως Abha Daweasar (Babyji, Anchor books) και ονομάζεται "ravages of time", οι φθορές του χρόνου. Είναι τραβηγμένη στη Νορμανδία, σε ένα ταξίδι «προσκύνημα;» της συγγραφέως στην Ευρώπη,από όπου συλλέγει τις φωτογραφίες που βλέπουμε αναρτημένες στο site της. Δίπλα στις «φθορές» υπάρχει μια άλλη – λεπτομέρεια – από το μνημείο προς τιμήν του Φλωμπέρ στη Ρουέν. Ενδεχομένως να αναζητούσε και αυτή τον Φλωμπέρ στη Ρουέν όπως ο ήρωας του βιβλίου του Τζούλιαν Μπαρνς, ο παπαγάλος του Φλωμπέρ (1), ο Άγγλος συνταξιούχος γιατρός που αναζητά μανιωδώς τα ίχνη του Φλωμπέρ - ίχνη που εκ πρώτης όψεως φαίνονται επουσιώδη. Το βιβλίο είναι μια συναρπαστική σπουδή στη ζωή και το έργο του συγγραφέως της Μαντάμ Μποβαρύ.
Το ορειχάλκινο άγαλμα που εικονίζεται πάνω δεξιά προέρχεται από άλλο δικτυακό τόπο. (2) Ακόμα και να μην πρόκειται για το ίδιο άγαλμα, η ιστορία του οποίου, οι ακρωτηριασμοί και οι μεταμορφώσεις του περιγράφονται από τον Μπαρνς στην αρχή του βιβλίου του, ωστόσο η φωτογραφία αυτή με τον τρόπο της, ανταποκρίνεται στο χιούμορ της περιγραφής του συγγραφέα.
Η φωτογραφία που βρίσκεται αριστερά όμως, μου θυμίζει περισσότερο την αναζήτηση του αφηγητή που τριγυρίζοντας στη Ρουέν μόλις φτάνει εκεί, προσπαθεί να αναγνωρίσει τα μέρη της από την εποχή που είχε βρεθεί εκεί βιαστικός το 1944 – μια και από ότι φαίνεται συμμετείχε στην Απόβαση της Νορμανδίας.
Παρά το ότι δηλώνει ότι «δεν βρήκα πολλά πράγματα για να χρωματίσω τις αναμνήσεις», πότε πότε ονόματα των δρόμων με αγγλική ή αμερικάνικη προέλευση, σκουριασμένα άρματα μάχης, τσιμεντένια μνημεία του πολέμου, όπως ξεπροβάλλουν αραιά και πού στο παραθαλάσσιο ήσυχο τοπίο, του θυμίζουν διακριτικά ένα παρελθόν που έχουν όλοι εγκαταλείψει.
Το αίσθημα της μελαγχολίας και της ματαίωσης που νιώθει για το παρελθόν που του ξεφεύγει αφήνοντας πίσω του αδιάφορα ίχνη, αποδίδεται με τη φράση:
«Φαλακροκόρακες είχαν αποικήσει αυτούς τους τεράστιους ογκόλιθους των παλιοσίδερων του πολέμου».
Τι ζητούσε τελικά; Να μην έχει αλλάξει το τοπίο με το πέρασμα του χρόνου; Να ξαναζήσει το παρελθόν ακριβώς όπως τότε; Μια επιστροφή μήπως; Μια επανάληψη; Κάτι που θα συνέβαινε όταν ο ίδιος θα βρισκόταν στο χώρο που ήταν η σκηνή που παίχτηκε το τότε;
Παρά το πέρασμα του χρόνου, το τοπίο αποδίδει στον επισκέπτη που επιστρέφει, λίγα θραύσματα από βιωμένες στιγμές. Οι αναμνήσεις, με έναν επίμονο τρόπο, αποζητούν όντως την παρουσία του χώρου γύρω τους για να εκδηλωθούν. Είναι σαν ο χώρος να περιέχει μια συμπληρωματική αλήθεια, μια συνθήκη ώστε αυτό να συμβεί. Αυτό που έρχεται όμως στην επιφάνεια είναι αναμνήσεις: ζωντανές ή αχνές αλλά πλασμένες από υλικό διαφορετικό από αυτό της πραγματικότητας.
Το παρελθόν ξεφεύγει, οι άνθρωποι όμως επιστρέφουν ή αποφεύγουν να το πράξουν για να μη θυμηθούν.
(1) Μπαρνς, Τζ. Ο παπαγάλος του Φλωμπέρ, Μετάφραση – επίμετρο Αλεξάνδρα Κονταξάκη, εκδόσεις Μεταίχμιο
(2) http://www.fest21.com/image/alex_in_rouen_with_flaubert
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου