Δευτέρα 24 Οκτωβρίου 2016

Το ακρωτήρι του Flamborough Head, o Rimbaud και μια μετάφραση



Ο δρόμος μου με έφερε αυτές τις μέρες στο ακρωτήρι του Φλάμπορω (Flamborough Head)  στις ακτές του Γιόρκσερ στη Βόρεια Θάλασσα. Δεν έχω πάει δηλαδή, έτυχε να διαβάζω τη  βιογραφία του Μπρους Τσάτουιν οποίος πέρασε από εκεί τα παιδικά του χρόνια και βάλθηκα να ψάχνω στο διαδίκτυο.
Mε γοητεύουν οι απότομοι βράχοι της Αγγλίας – ασβεστολιθικά πετρώματα  - σπάνια θαλασσοπούλια που φωλιάζουν εκεί, αλλά κυρίως το σχήμα – επιβλητικό σαν οχυρώσεις αρχαίου Κάστρου… 

Εκεί λέει ο βιογράφος (Ο Νίκολας Σαίξπηρ)  ο Τσάτγουιν απέκτησε την πρώτη του σαφή εικόνα για τον πατέρα και για αυτήν την ακτή γράφει μάλλον ο Ρεμπώ στο ποίημα του το Ακρωτήρι, όταν την έβλεπε από μακριά μέσα από το καράβι του, ταξιδεύοντας.



Αχ αυτές οι ακτές της Βρετανίας και πώς να μιλήσεις για αυτές παρά με ποιήματα. (Θυμήθηκα το εμβληματικό ποίημα του Άρνολντ για την ακτή του Ντόβερ)
.  
Το ποίημα του Ρεμπώ όμως δεν είχα την ευκαιρία να το βρω στο Σαββατοκύριακο. Υπάρχουν μεταφράσεις στο διαδίκτυο άλλων ποιημάτων από τη συλλογή Εκλάμψεις (Illuminations) που έχουν κάνει ο Στρατής Πασχάλης και  ο Νίκος Αλέξης Ασλάνογλου. Το lluminations και οι δύο το μετάφρασαν  Εκλάμψεις (Φωτοχυσίες είδα να το λέει ο Κώστας Ριτσώνης που είναι όμως όρος  πιο φυσικός -  λιγότερο πνευματικός αλλά δεν έχω γνώμη γιατί δεν έχω διαβάσει όλα τα ποιήματα της συλλογής)

Έτσι λοιπόν με έπιασε μια λαχτάρα – αυτό συμβαίνει σπανίως αλλά συμβαίνει – να σπρώξω σε ένα άλλο κανάλι αυτό το αίσθημα δέους που ένιωσα  – βλέποντας τις φωτογραφίες του Φλάμπορω Χεντ...  Τα άγρια όρια θαλάσσης και στεριάς, μια απεραντοσύνη κάτι που αποδίδει γεωγραφικά και έναν άλλο ψυχισμό, μια ξενότητα, ας τολμήσω να το πω. Το κανάλι της μετάφρασης λοιπόν, τα λόγια ενός ξένου που βλέπει τις παραλίες που περπάτησε ο Sebald στους δακτυλίους του Κρόνου – ξένος και αυτός και με το Ολοκαύτωμα στο νου του.

«Ουδέν καινόν υπό τον ήλιον» ας πω παραφράζοντας τον Εκκλησιαστή, η μετάφραση ίσως να μην είναι καλή και δεν μου την παρήγγειλε κανείς. Δεν μου αρκούσε όμως η ανάγνωση του πρωτοτύπου, ήθελα να κάπως να το οικειωθώ αυτό το ποίημα. Ας συγχωρεθώ.




Ακρωτήρι (του Arthur Rimbaud) 

H χρυσαφένια αυγή και η νύχτα  που ανατριχιάζει  βρίσκουν το πλοίο μας στ’  ανοιχτά απέναντι από αυτή την Έπαυλη και τα εδάφη της που σχηματίζουν ένα ακρωτήριο που εκτείνεται  όπως η Ήπειρος και η Πελοπόννησος, ή η  μεγάλη νήσος της Ιαπωνίας, ή η Αραβία! Ιερά φωτισμένα  από την επάνοδο  των θεωριών, η αχανής θέα της υπεράσπισης των σύγχρονων ακτών.  Αμμόλοφοι πεποικιλμένοι από φλογερά άνθη και οργιαστικές μουσικές. Τα μεγάλα κανάλια της Καρχηδόνας και οι αποβάθρες μιας διεφθαρμένης Βενετίας,  ασθενικές εκρήξεις της Αίτνας και χάσματα από άνθη και νερά των παγετώνων, πλυσταριά περιστοιχισμένα από Γερμανικές λεύκες· Οι πλαγιές από τους θαυμαστούς  κήπους όπου γέρνουν τα κεφάλια τα γιαπωνέζικα δέντρα· οι κυκλικές προσόψεις των «Royal» ή των «Grand» του Σκάρμπρο ή του Μπρούκλιν ·και οι σιδηροδρομικές τους  γραμμές πλαισιώνουν, χαράζουν, δεσπόζουν στις υπερυψωμένες πλευρές αυτού του Ξενοδοχείου, που είναι διαλεγμένες από την παράδοση των πιο κομψών, των πιο κολοσσιαίων κατασκευών της Ιταλίας, της Αμερικής και της Ασίας, που τα παράθυρά τους και οι εξώστες τους προς το παρόν πλήρεις φωταψίας, ποτών και (μιας γεμάτης)  αύρας ακριβής, είναι ανοιχτά στο πνεύμα του ταξιδιώτη και του ευγενούς – που επιτρέπουν μες τη μέρα, σε όλες τις ταραντέλλες των  ακτών – και ακόμα και στις επωδούς των  επιφανών κοιλάδων της τέχνης να διακοσμούν θαυμαστά την πρόσοψη του Ξενοδοχείου. Ακρωτήρι.



Δεν υπάρχουν σχόλια: